Οι 29 ερωτήσεις και απαντήσεις για τα capital controls
Αναλυτικό οδηγό για την χαλάρωση των capital controlς – μετά και τη δημοσίευση στο ΦΕΚ (Β’2723/ 3.8.2017) της σχετικής υπουργικής απόφασης – εξέδωσε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, υπό την μορφή...
Αναλυτικό οδηγό για την χαλάρωση των capital controlς – μετά και τη δημοσίευση στο ΦΕΚ (Β’2723/ 3.8.2017) της σχετικής υπουργικής απόφασης – εξέδωσε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, υπό την μορφή...
CAPITAL CONTROLS – Καθε ένας θα μπορεί να σηκώνει ακόμα και εφάπαξ έως 1.800 ευρώ το μήνα – Τι αλλάζει σχετικά με το άνοιγμα λογαριασμών στις τράπεζες για ιδιώτες, αγρότες...
Τις επόμενες ημέρες εκτιμάται ότι θα υπάρξει περαιτέρω χαλάρωση των capital control για τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει τις επόμενες ημέρες να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της...
Θέμα ωρών είναι όπως όλα δείχνουν η περαιτέρω χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών για τους επιχειρηματίες. Σύμφωνα με τις επερχόμενες τροποποιήσεις, οι επιχειρήσεις θα διευκολύνονται κατά το άνοιγμα νέων λογαριασμών, ενώ...
Εντός των προσεχών εικοσιτετραώρων, ενδεχομένως έως αύριο, ανακοινώνεται ένα νέο ” κύμα” χαλάρωσης πιστωτικών περιορισμών (Capital controls) για τον επιχειρηματικό κόσμο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος...
Τους βασικούς κανόνες που ισχύουν στις αναλήψεις μετρητών βάσει των capital controls παρουσιάζει το Moneyonline.gr σε ένα χρήσιμο οδηγό. Οι κανόνες στις αναλήψεις μετρητών εξαρτώνται από το είδος της κατάθεσης,...
Θέμα ημερών είναι πλέον η ανακοίνωση αλλαγών στα capital controls από το υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με την εφημερίδα “Εστία”. Το υπουργείο Οικονομικών μάλιστα, σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα, σχεδιάζει να...
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος προανήγγειλε προ ημερών την καθιέρωση μηνιαίου ορίου ανάληψης μετρητών από τις τράπεζες, καθώς παραμένουν σε ισχύ, δύο χρόνια μετά την εφαρμογή τους, τα capital controls....
Νέες αλλαγές στα capital control φέρνουν μεγαλύτερη χαλάρωση στα μέτρα περιορισμού των συναλλαγών με τις τράπεζες και δίνουν ανάσα στους πολίτες και την αγορά. Οι αλλαγές στα capital control των...
Την οριστική άρση των κεφαλαιακών ελέγχων (capital controls), και μάλιστα με ταχύτατους ρυθμούς προανήγγειλε ο υπουργός Επικράτειας και κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακοπουλος, μιλώντας στο συνέδριο των εξαγωγέων υπογραμμίζοντας πως αυτό...
Στη συμφωνία του Eurogroup και στην επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, η Λούκα Κατσέλη, πρώην πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας και της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών. Μιλώντας στον ραδιοφωνικό...
Τον καθορισμό νέου μηνιαίου ορίου αποδοχής και εκτέλεσης εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό ανά πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα προβλέπει απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών για τα...
Σχέδιο με τρεις προτάσεις για χαλάρωση των capital controls παρουσιάζει η Ενωση Ελληνικών Τραπεζών στο υπουργείο Οικονομικών και στην Τράπεζα της Ελλάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες της Ημερησίας οι προτάσεις στοχεύουν...
Σχέδιο για τη χαλάρωση των capital controls παρουσιάζει η Ελληνική Ένωση Τραπεζών στο υπουργείο Οικονομικών και στη Τράπεζα της Ελλάδας, με στόχο να πάρει ανάσα η αγορά. Πιο συγκεκριμένα το σχέδιο κατατέθηκε ήδη χθες. Σύμφωνα με πληροφορίες οι προβλέψεις του βασίζονται σε τρεις προτάσεις που πάντως δεν προβλέπουν το άνοιγμα νέων λογαριασμών όπως τουλάχιστον εκτιμάτο κατ' αρχήν. Πάντως αυτό δεν αποκλείει την Τράπεζα της Ελλάδος από το να αναλάβει σχετική πρωτοβουλία αφού είναι αυτή που θα κρίνει και το κατά πόσον τελικά οι προτάσεις της Ενωσης ή και άλλες συμπληρωματικές θα υλοποιηθούν. Οι προτάσεις στοχεύουν στο να αυξηθεί η ρευστότητα της οικονομίας και να επιτραπεί η ανάληψη ποσού 1.800 ευρώ τον μήνα όπως επίσης να υπάρχει δυνατότητα προσθήκης συνδικαιούχου σε υφιστάμενο τραπεζικό λογαριασμό και να αυξηθεί το όριο για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό που αφορούν στην πληρωμή τιμολογίων εισαγωγικών επιχειρήσεων. Αναλυτικότερα, η Ελληνική ένωση Τραπεζών θα προτείνει να χαλαρώσουν ακόμα περισσότερο οι ασφυκτικοί περιορισμοί με τον παρακάτω οδικό χάρτη: 1 Να επιτρέπεται στους πολίτες να προχωρούν σε σωρευτική ανάληψη ποσού 1.800 ευρώ μια φορά τον μήνα ( 60 ευρώ τη μέρα Χ30 ημέρες =1800 ευρώ τον μήνα). Όπως είναι γνωστό, από την πρώτη μέρα επιβολής των capital controls τον Ιούνιο του 2015 το όριο της ημερήσιας ανάληψης είναι 60 ευρώ τη βδομάδα ή 840 ανά 14 ημέρες .Αν η πρόταση γίνει δεκτή , ο δικαιούχος του λογαριασμού θα μπορεί να σηκώσει 1.800 ευρώ π.χ την 1η Ιουνίου και να έχει δικαίωμα για νέα ανάληψη την 1η Ιουλίου. 2 Να επιτρέπεται η προσθήκη συνδικαιούχου σε υφιστάμενο λογαριασμό κατάθεσης , καθώς προς το παρόν ισχύει η απαγόρευση για άνοιγμα νέου τραπεζικού λογαριασμού. 3 Να αυξηθεί στο 180% του καλύτερου μήνα, από 140% σήμερα, το όριο για πληρωμή τιμολογίων στο εξωτερικό λόγω εισαγωγών. Δηλαδή μια εταιρεία που τον Ιούνιο του 2016 πραγματοποίησε εισαγωγές αξίας π.χ 1 εκατ. ευρώ έχει όριο 1,4 εκατ. ευρώ, και το όριο αυτό να αυξηθεί στο 1,8 εκατ. ευρώ. Όπως είναι γνωστό, οι εκροές κεφαλαίων στο εξωτερικό έχουν απαραιτήτως την έγκριση επιτροπών και συγκεκριμένα για ποσά μέχρι 10.000 ευρώ η έγκριση δίνεται από το κατάστημα , για ποσά από 10.000 -350.000 ευρώ από την ειδική επιτροπή της κάθε τράπεζας και για ποσά άνω των 350.000 ευρώ από τη μεγάλη επιτροπή της ΤτΕ. Ας σημειωθεί πώς πως ο κ. Τσακαλώτος στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή για το πολυνομοσχέδιο δήλωσε δημόσια πως τα capital control μέχρι το τέλος του έτους. Ας σημειωθεί ωστόσο πως οι τράπεζες δεν συμμερίζονται πλήρως την άποψη αυτήν και εκτιμούν πως εκτός από την ένταξη στο QE και τη ρύθμιση του χρέους, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρξει και ένα εύρος χρόνου ώστε πλήρως να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών στα πιστωτικά ιδρύματα. imerisia
Σε τρία στάδια φαίνεται ότι προχωράει η άρση των capital controls σχεδόν δυο χρόνια από την επιβολή τους στην Ελλάδα. Οι πληροφορίες λένε ότι πρόκειται σε επόμενη φάση να αυξηθεί το εβδομαδιαίο όριο αναλήψεων στα 500 ευρώ, ωστόσο όλα δείχνουν ότι προτεραιότητα μπαίνει το κεφάλαιο και οι κινήσεις στις επιχειρήσεις, σε δεύτερη φάση στις καταθέσεις και σε τελική στην εξαγωγή κεφαλαίων στο εξωτερικό, ετοιμάζουν οι τράπεζες. Σύμφωνα με το capital σήμερα οι τράπεζες πρόκειται να συμφωνήσουν τις νέες τους προτάσεις, τις οποίες θα κληθεί να εγκρίνει το διοικητικό συμβούλιο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και να αποστείλει στον διοικητή της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρα. Οι τραπεζίτες εκτιμούν πως η οριστική κατάργηση των περιορισμών μπορεί να τραβήξει χρονικά μέχρι το γ' ή και το δ' τρίμηνο του 2018, με μια πρώτη απελευθέρωση για τις επιχειρήσεις στις αρχές του 2018 και μια επόμενη φάση απελευθέρωσης για τους καταθέτες στα μέσα του έτους. Τα επόμενα βήματα χαλάρωσης θα επικεντρώνονται κυρίως στον δεύτερο πυλώνα των κεφαλαιακών περιορισμών (περιορισμοί στην ανάληψη μετρητών και στο άνοιγμα νέων λογαριασμών), όπως, π.χ., στη σταδιακή άρση της απαγόρευσης ανοίγματος λογαριασμών από φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις και στη χαλάρωση των προϋποθέσεων για τη δημιουργία νέου κωδικού πελάτη (customer ID). Ο τρίτος πυλώνας, που αφορά τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό, θα είναι το τελευταίο σκέλος των περιορισμών που θα αρθεί, δεδομένου ότι η χαλάρωσή του συνδέεται στενά με την αποκατάσταση της πρόσβασης της χώρας στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Κλείνοντας τη συζήτηση στη Βουλή για το πολυνομοσχέδιο της β΄αξιολόγησης, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος εμφανίστηκε αισιόδοξος για άρση των capital controls μέχρι το τέλος του έτους. Ο υπουργός εκτίμησε ότι επενδυτές και funds έχουν αναστείλει όλες τις αποφάσεις τους μέχρι να μπει η Ελλάδα στο QE και μέχρι να αρθούν τα capital control, για να προσθέσει ότι ο στόχος της ανάπτυξης είναι εφικτός, μόλις κλείσει η αξιολόγηση και αν πάρουμε τη συνολική λύση για το χρέος. «Ο οδικός μας χάρτης είναι ότι κλείνει η αξιολόγηση, μπαίνουμε στο QE και χωρίς θριάμβους αλλάζουμε σελίδα και νομίζουμε ότι πολύ γρήγορα θα αρθούν και τα capital control μέχρι το τέλος του έτους» είπε ο υπουργός. «Θα κριθούμε το 2019 και το 2023 για το αναπτυξιακό μοντέλο που θα φέρουμε και που δεν θα έχει καμία σχέση με την ψευδεπίγραφη ανάπτυξη των προηγούμενων κυβερνήσεων, για το αν έχουμε καταφέρει να φέρουμε ένα αναπτυξιακό μοντέλο που δεν μας επιστρέφει στο 2009. Θα κριθούμε και στον τομέα της Δημοκρατίας ενεργοποιώντας όλον τον ελληνικό λαό σε αυτό το αναπτυξιακό σχέδιο», είπε ο υπουργός Οικονομικών κλείνοντας απόψε τη συζήτηση του πολυνομοσχεδίου. Απαντώντας στην κριτική ότι η κυβέρνηση έφερε 4ο μνημόνιο, ο υπουργός Οικονομικών είπε απευθυνόμενος στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ: «Εγώ θα δεχθώ ότι είναι το 4ο μνημόνιο αν εσείς δεχθείτε ότι είναι το 14ο μνημόνιο. Γιατί το πρώτο μνημόνιο είχε πέντε επικαιροποιήσεις, το δεύτερο μνημόνιο είχε τέσσερις. Κάθε φορά που γίνεται αξιολόγηση, έχουν και οι δύο πλευρές δικαίωμα, να βάζουν στο τραπέζι και νέα μέτρα και νέα ζητήματα. Ό,τι ίσχυε με εσάς, ισχύει και εμάς. Οπότε διαλέξτε, ή θα λέμε 3ο μνημόνιο ή 14ο. Αλλά όπως θέλετε εσείς "κορώνα κερδίζετε - γράμματα χάνουμε" δεν θα το δεχθούμε» είπε ο υπουργός Οικονομικών. Προεξοφλώντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πάλι κυβέρνηση το 2019, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε ότι τα μέτρα την περίοδο 2015-2021 θα είναι ύψους 14, 2 δισ. «Αν διαιρέσουμε τα 14,2 δισ. μέτρα με την επταετία, έχουμε 2 δισ. ευρώ. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις στα πέντε χρόνια πήραν 63 δισ.. Την τελευταία φορά που διαίρεσα 63 διά του 5 ήταν μεγαλύτερο από τα δύο. Αυτό πρέπει να το θυμόμαστε», είπε ο υπουργός Οικονομικών. Σχολιάζοντας αναφορά του κ. Κουτσούκου ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις πήραν μέτρα διότι ήταν αντιμέτωπες με το μεγάλο έλλειμμα, ο Ε. Τσακαλώτος απευθύνθηκε στα έδρανα του ΠΑΣΟΚ και ρώτησε: «Δηλαδή εμείς ευθυνόμαστε που εσείς πήρατε περισσότερα μέτρα, γιατί εσείς δημιουργήσατε την κρίση; Εμείς φταίμε για το έλλειμμα; Ποια είναι η λογική σας, για να την καταλάβω και εγώ». Ο υπουργός Οικονομικών απάντησε όμως και στο ΚΚΕ λέγοντας ότι «το ποιος υποστηρίζει τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων, δεν είναι κληρονομιά. Είναι κάτι που διεκδικούν πολλά αριστερά κόμματα, με διαφορετικές στρατηγικές και κινήσεις». Ο υπουργός αναφέρθηκε και στην κατηγορία του ΚΚΕ ότι «τώρα υποστηρίζει την κυβέρνηση και ο ΣΕΒ». «Ο ΣΕΒ λέει στην τελευταία του ανακοίνωση ότι "σήμερα που η Ελλάδα περνάει σε μια νέα φάση εξωστρέφειας, μετά την ολοκλήρωση της β΄αξιολόγησης και με ορατό το τέλος του προγράμματος και ορατή την πρόσβαση της χώρας στις διεθνείς αγορές, επιβάλλεται περισσότερο από ποτέ να δώσουμε έμφαση στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρα"'. »Άρα λέει ο ΣΕΒ, και εσείς λέτε ότι μας υποστηρίζει, μια αλήθεια. Μερικά πράγματα που είναι αλήθεια και μπορεί να τα πει ο ΣΕΒ, δεν σημαίνει ότι το κεφάλαιο έχει γίνει υποστηρικτής μας. Μπορεί ο ΣΕΒ αύριο να πει ότι η γη δεν είναι επίπεδη αλλά είναι σφαίρα. Θα είναι αλήθεια. Όταν μια δημοκρατία δεν έχει φτάσει σε μια ωρίμανση να βλέπει την αλλαγή της οικονομίας δεν φταίμε εμείς. Εμείς υποστηρίζουμε τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων σε δυσμενείς συνθήκες. Ποτέ δεν είπαμε ότι έχουμε μονόδρομο, ότι είμαστε γιατροί και τεχνοκράτες που θα λύσουμε τα προβλήματα πάνω από τα λαϊκά στρώματα» είπε ο υπουργός Οικονομικών και έσπευσε να επικαλεστεί τον Μαρξ λέγοντας ότι «οι άνθρωποι καθορίζουν την πορεία τους αλλά όχι κάτω από συνθήκες που διαλέγουν οι ίδιοι». Ο υπουργός Οικονομικών είπε πως η κυβέρνηση ποτέ δεν έκρυψε πως θα υπάρξουν μειώσεις σε συντάξεις και στο αφορολόγητο. «Αυτό δεν είναι ούτε μέσα στην ιδεολογία μας ούτε στην ανάλυση μας για την οικονομία. Έχουμε κάνει δημόσια κριτική και για τους αριθμούς του ΔΝΤ, και για το πόσοι δεν πληρώνουν φόρους στην Ελλάδα και στη θεωρία για τους συνταξιούχους Έλληνες και Γερμανούς» είπε ο υπουργός και πρόσθεσε: «άρα αυτό που κάναμε, αφού από την αρχή του Μνημονίου έπρεπε να μπει στο πρόγραμμα, ήταν ένας συμβιβασμός». Ο κ. Τσακαλώτος επανέλαβε ότι τα αντίμετρα θα εφαρμοστούν και κατηγόρησε τον πρόεδρο της ΝΔ, που λέει ότι πρέπει να υπάρχει υπέρβαση των στόχων, ότι «αυτό δεν είναι ένας έντιμος τρόπος». «Είπαμε ότι θίγουμε τον δικό μας κόσμο και με το αφορολόγητο και με τις συντάξεις. Αποζημιώνουμε αυτούς τους ίδιους ανθρώπους με τα αντίμετρα; Όχι. Και εκεί ήμασταν ειλικρινείς. Δεν τους αποζημιώνουμε έναν προς έναν. Λέμε όμως στον συνταξιούχο ότι θα ωφεληθεί το εγγόνι του με το πρόγραμμα για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Τους λέμε,"‘εσείς δεν έχετε παιδιά και τσοντάρετε για το νοίκι ή το δάνειο τους;"», είπε ο κ. Τσακαλώτος και υπογράμμισε ότι δεν είναι σοβαρό κοινωνικό κράτος αυτό που οι συνταξιούχοι τσοντάρουν για τη συντήρηση των παιδιών τους και για τα εγγόνια τους, για τους ανέργους. Ο κ. Τσακαλώτος είπε ότι τα αντίμετρα θα επηρεάσουν περίπου 6.000.000 πολίτες, και αυτό δείχνει ότι δεν θα ωφεληθούν μόνο τους φτωχούς αλλά και τα μεσαία στρώματα. «Σε αυτά τα μεσαία στρώματα εμείς λέμε να αναρωτηθούν, τώρα που θα αρχίσει η ανάπτυξη, ποιος πιστεύουν ότι θα εκπροσωπήσει καλύτερα τα συμφέροντά τους, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ ή η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που προσπαθεί να πάρει μέτρα υποστηρικτικά μέσα στην κρίση» είπε ο κ. Τσακαλώτος.
Μικρό καλάθι κρατούν οι τράπεζες για τη χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών. Μπορεί η συμφωνία να αλλάζει άρδην τα δεδομένα και να βελτιώνει δραστικά της προοπτικές, ωστόσο όπως σημειώνουν οι τράπεζες, θα πρέπει να ακολουθήσουν αρκετοί μήνες θετικών ειδήσεων και υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων προκειμένου να παγιωθεί η αίσθηση ότι τα χειρότερα είναι πίσω και να ενισχυθεί η πεποίθηση ότι η χώρα μπαίνει σε τροχιά ανάπτυξης. Σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις περιμένουν βελτίωση αλλά όχι θεαματικές αλλαγές, καθώς η εμπιστοσύνη των πολιτών έχει δεχθεί ισχυρά πλήγματα και θα απαιτηθεί χρόνος για να επουλωθούν οι πληγές. Επιπλέον, είναι δύσκολο να δούμε σοβαρές εισροές καταθέσεων όσο τα «κόκκινα» δάνεια παραμένουν σε τόσο υψηλά επίπεδα, δημιουργώντας αμφιβολίες για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Μόνο όταν τα «κόκκινα» δάνεια μειωθούν ουσιαστικά και φύγει από τον ορίζοντα το φάσμα μιας νέας ανακεφαλαιοποίησης θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για σημαντική επιστροφή καταθέσεων. Ολα αυτά απαιτούν χρόνο και ακριβώς γι’ αυτό η Τράπεζα της Ελλάδος επέμεινε σε μια συντηρητική προσέγγιση, ζητώντας ο οδικός χάρτης για τη σταδιακή χαλάρωση και άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων να μην περιλαμβάνει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Υπενθυμίζεται ότι ο οδικός χάρτης, που αποτελούσε προαπαιτούμενο, περιλαμβάνει μία σειρά προϋποθέσεων, που ουσιαστικά παραπέμπουν στο τέλος της κρίσης και στην πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης. Στην πράξη, τονίζουν στελέχη τραπεζών, η άρση των capital controls θα εξαρτηθεί από τη συνέπεια εφαρμογής του νέου προγράμματος, των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων για τα οποία έχει δεσμευθεί η ελληνική κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη, σε πρώτο χρόνο στόχος είναι η άρση της απαγόρευσης ανοίγματος τραπεζικών λογαριασμών από επιχειρήσεις και νοικοκυριά αλλά και η σταδιακή αύξηση των σωρευτικών αναλήψεων μετρητών. Σε επόμενο στάδιο στόχος είναι η πλήρης απελευθέρωση των αναλήψεων μετρητών και η αύξηση των ορίων για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό. kathimerini
Με την μερική απελευθέρωση του ανοίγματος λογαριασμών από φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, διευκόλυνση στη ρευστότητα από τις τράπεζες, καλύτερη διακίνηση κεφαλαίων προς το εξωτερικό, θα επιχειρηθεί η πρώτη φάση της χαλάρωσης των capital controls. Η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών έχει ένα... οξύμωρο. Δεν αναφέρει πουθενά χρονικά όρια για το πότε θα γίνουν τα βήματα χαλάρωσης, κάτι που σημαίνει ότι δύο χρόνια μετά την επιβολή τους, ενδεχομένως να περάσει αρκετός καιρός ακόμη. Σημαντικό είναι επίσης να υπάρξουν σύντομα κινήσεις ως προς την αύξηση του ορίου αναλήψεων στα 2.000 ευρώ το μήνα. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κριτήρια για να γίνουν συγκεκριμένα βήματα. Οπως τονίζεται στην ανακοίνωση: Σε συνέχεια των μέτρων χαλάρωσης που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή, καθώς και των πρόσφατων θετικών οικονομικών εξελίξεων, και με στόχο την ενημέρωση του κοινού, οι ελληνικές αρχές δημοσιεύουν σήμερα τον οδικό χάρτη για την περαιτέρω σταδιακή χαλάρωση των περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και τη μεταφορά κεφαλαίων με στόχο την πλήρη άρση τους, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη χρηματοπιστωτική και μακροοικονομική σταθερότητα. Ο οδικός χάρτης συντάχθηκε σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και είναι ένα μη δεσμευτικό από νομικής άποψης κείμενο, το οποίο αποτυπώνει τη στρατηγική των αρμοδίων αρχών. Τα επόμενα βήματα προς την περαιτέρω χαλάρωση των περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και τη μεταφορά κεφαλαίων θα πραγματοποιηθούν το συντομότερο δυνατόν, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης και προσεκτικής στρατηγικής, η οποία παρουσιάζεται στο συνημμένο οδικό χάρτη. Ειδικότερα, ο οδικός χάρτης, περιγράφει σε στάδια τα ορόσημα που αποτελούν προϋποθέσεις για την υλοποίηση των βημάτων χαλάρωσης. Η υλοποίηση των βημάτων χαλάρωσης προβλέπεται να είναι σταδιακή, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στο οικονομικό περιβάλλον και κλίμα, ενώ η αλληλουχία των ενεργειών δεν είναι χρονικά οριοθετημένη - δεν υπάρχουν χρονικά όρια ως προς τη διάρκεια κάθε σταδίου. Οδικός χάρτης για τη σταδιακή χαλάρωση και άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων Εισαγωγή Οι ελληνικές αρχές παρουσιάζουν τον οδικό χάρτη για την περαιτέρω σταδιακή χαλάρωση των περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και στη μεταφορά κεφαλαίων, με στόχο την πλήρη άρση τους το συντομότερο δυνατόν, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη χρηματοπιστωτική και μακροοικονομική σταθερότητα. Ο οδικός χάρτης περιγράφει απλώς τις στρατηγικές επιδιώξεις των αρμόδιων αρχών και, συνεπώς, δεν είναι νομικά δεσμευτικός. Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα επιβλήθηκαν τον Ιούνιο 2015, με σκοπό αφενός τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, μέσω του περιορισμού των εκροών καταθέσεων από το τραπεζικό σύστημα, και, αφετέρου τη θωράκιση της ελληνικής οικονομίας από δυσμενείς μακροοικονομικές και χρηματοπιστωτικές εξελίξεις. Οι εκροές καταθέσεων σημαντικού ύψους, που είχαν προηγηθεί της επιβολής των περιορισμών, αντανακλούσαν σε μεγάλο βαθμό την αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις το 2015. Η συνακόλουθη απώλεια ρευστότητας έθετε σε κίνδυνο τη σταθερότητα του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθιστώντας αναγκαία την εισαγωγή περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και στη μεταφορά κεφαλαίων. Οι επιβληθέντες περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων αποτελούνται από τρεις πυλώνες: Πυλώνας Ι: Περιορισμοί για την αποτροπή της ταχείας μείωσης των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των τραπεζών (όπως η απαγόρευση πρόωρης εξόφλησης δανείων και πρόωρης λήξης των καταθέσεων προθεσμίας). Πυλώνας ΙΙ: Περιορισμοί στην ανάληψη μετρητών και στο άνοιγμα νέων λογαριασμών. Πυλώνας ΙΙΙ: Περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό. Από το καλοκαίρι του 2015 έχει επέλθει χαλάρωση των περιορισμών με διαδοχικά βήματα, που αποδίδεται και στη σταδιακή βελτίωση των οικονομικών προοπτικών χάρη στις θετικές εξελίξεις που σημειώθηκαν σε πολλούς τομείς. Πιο συγκεκριμένα: Οι μακροοικονομικές και χρηματοπιστωτικές συνθήκες παρουσίασαν ενδείξεις βελτίωσης, όπως αντανακλάται στη σταθεροποίηση του πραγματικού ΑΕΠ την περίοδο 2014-2016, μετά από έντονη υποχώρηση κατά την περίοδο 2008-2013.1 Επίσης, βελτιώθηκαν οι συνθήκες χρηματοδότησης. Η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής ενίσχυσε σταδιακά την εμπιστοσύνη των αγορών, όπως αντανακλάται στην ανοδική τάση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα, στην πτωτική τάση της εκροής μετρητών και στη μείωση των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία.2 Επιπλέον, από τον Ιούνιο 2016 οι τίτλοι που έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένοι από το Ελληνικό Δημόσιο επανεντάχθηκαν στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις (waiver), αυξάνοντας έτσι τη διαθεσιμότητα εξασφαλίσεων/ενεχύρων των τραπεζών. Ως εκ τούτου, η ρευστότητα των τραπεζών βελτιώθηκε σημαντικά και μειώθηκε η προσφυγή τους σε χρηματοδότηση από την κεντρική τράπεζα, διευκολύνοντας την υιοθέτηση μέτρων περαιτέρω χαλάρωσης των περιορισμών κατά το έτος 2016. Η ανακεφαλαιοποίηση των σημαντικών ελληνικών τραπεζών στο τέλος του 2015 διαδραμάτισε επίσης σημαντικό θετικό ρόλο, καθώς αύξησε την ανθεκτικότητα των τραπεζών και την ικανότητά τους να διαχειρίζονται τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα στα χαρτοφυλάκιά τους, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη των καταθετών και των συμμετεχόντων στην αγορά, όσον αφορά την παροχή ρευστότητας. Οι εξελίξεις αυτές προετοίμασαν το έδαφος για την επάνοδο πολλών τραπεζών στην κερδοφορία κατά τη διάρκεια του 2016. Η εκτεταμένη χρήση των ηλεκτρονικών τραπεζικών συναλλαγών και των συναλλαγών μέσω πιστωτικών και χρεωστικών καρτών, μετά την επιβολή των περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και στη μεταφορά κεφαλαίων, συνέβαλε μεταξύ άλλων, στην αύξηση των εσόδων των τραπεζών. Οι υπουργικές αποφάσεις για τη χαλάρωση των περιορισμών του Ιανουαρίου και του Ιουλίου 2016 κατήργησαν πλήρως τον πρώτο πυλώνα, δηλαδή τους περιορισμούς που αποσκοπούσαν στην αποτροπή της ταχείας μείωσης των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των τραπεζών, καθώς κρίθηκε ότι οι απαγορεύσεις της πρόωρης λήξης των προθεσμιακών καταθέσεων και της πρόωρης εξόφλησης δανείων δεν ήταν πλέον αναγκαίες. Επιπροσθέτως: Από τον Ιούλιο 2016 επιτράπηκε στους καταθέτες να πραγματοποιούν αναλήψεις μετρητών, χωρίς όριο, από χρηματικά ποσά, τα οποία κατατίθενται σε τραπεζικούς λογαριασμούς σε μετρητά3. Το μέτρο αυτό προσέφερε ασφάλεια και κίνητρα στους καταθέτες, ώστε να αυξήσουν τις καταθέσεις τους στις τράπεζες, ενώ παράλληλα μείωσε τον αποθησαυρισμό μετρητών και τους κινδύνους που πηγάζουν από τη διακράτηση μεγάλων χρηματικών ποσών σε μετρητά. Πρόσθετη χαλάρωση επήλθε με περαιτέρω μέτρα που αφορούν τον δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα, στα οποία περιλαμβάνονται η παροχή της δυνατότητας σωρευτικής ανάληψης μετρητών στη διάρκεια μακρότερης χρονικής περιόδου, η αύξηση του επιτρεπόμενου ποσοστού ανάληψης μετρητών (στο 30%) από χρηματικά ποσά τα οποία μεταφέρονται από το εξωτερικό και η αύξηση του συνολικού μηνιαίου ορίου για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό, μέσω πιστωτικών ιδρυμάτων και ιδρυμάτων πληρωμών. Τέλος, αυξήθηκαν τα όρια των συναλλαγών, οι οποίες εγκρίνονται σε επίπεδο τραπεζών, ιδιαίτερα από τις υποεπιτροπές τους, γεγονός που μείωσε τον λειτουργικό και γραφειοκρατικό φόρτο της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Το ανωτέρω συνέβαλε στη μείωση κατά ένα τρίτο του μέσου όρου του μηνιαίου αριθμού των αιτημάτων έγκρισης συναλλαγών προς την Επιτροπή το 2016 σε σχέση με το 2015. Το Νοέμβριο 2016 έγινε άρση της απαγόρευσης ανοίγματος λογαριασμών για εταιρείες που έχουν μορφή νομικού προσώπου και τηρούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, ώστε να διευκολυνθεί περαιτέρω η ομαλή λειτουργία τους και να μειωθεί το κόστος συναλλαγών τους. Τα προαναφερθέντα μέτρα χαλάρωσης είχαν θετικό αντίκτυπο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τις μακροοικονομικές εξελίξεις και προοπτικές, παρέχοντας ασφάλεια και κίνητρα στους καταθέτες, ώστε να διοχετεύουν πρόσθετη ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες. Αυτό δείχνει ότι η σταδιακή και προσεκτική χαλάρωση των περιορισμών μπορεί να ενισχύσει την εμπιστοσύνη του καταθετικού κοινού, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση των καταθέσεων και στη στήριξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Κατά τους πρώτους μήνες του 2017 οι επικρατούσες συνθήκες δεν επέτρεψαν την υλοποίηση μέτρων περαιτέρω χαλάρωσης. Στην παρούσα συγκυρία, οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων που βρίσκονται σε ισχύ μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: Πυλώνας ΙΙ: Διατάξεις σχετικές με την ανάληψη μετρητών και το άνοιγμα νέων λογαριασμών Επιτρέπεται η ανάληψη μετρητών έως του ποσού των 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες, ανά καταθέτη (customer ID), ανά πιστωτικό ίδρυμα. Ωστόσο, δεν υπάρχει όριο στις αναλήψεις μετρητών από νέες καταθέσεις που πραγματοποιήθηκαν με μετρητά μετά τον Ιούλιο 2016. Επιτρέπεται η ανάληψη μετρητών έως και ποσοστού 30% επί των κεφαλαίων που μεταφέρονται από το εξωτερικό. Επιτρέπεται το άνοιγμα νέου λογαριασμού από φυσικά πρόσωπα, εφόσον είναι αναγκαίο, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται τη δημιουργία νέου κωδικού πελάτη (customer ID). Ωστόσο, στην τελευταία περίπτωση, δεν θα πρέπει να υπάρχει άλλος διαθέσιμος τραπεζικός λογαριασμός. Επιτρέπεται το άνοιγμα νέων λογαριασμών από ορισμένες επιχειρήσεις (βλ. παραπάνω). Πυλώνας ΙΙΙ: Διατάξεις σχετικές με τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό Η μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό επιτρέπεται έως του ποσού των 1.000 ευρώ μηνιαίως, ανά φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Η ελεύθερη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό επιτρέπεται για κεφάλαια που έχουν εισαχθεί από το εξωτερικό. Η μεταφορά μετρητών στο εξωτερικό επιτρέπεται έως του ποσού των 2.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο και ανά ταξίδι. Όσον αφορά τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό από τις επιχειρήσεις, οι υποεπιτροπές των τραπεζών εγκρίνουν τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό, μόνο στο πλαίσιο των συνήθων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους, έως του ποσού των 350.000 ευρώ ημερησίως, και εντός συνολικού εβδομαδιαίου ορίου για κάθε πιστωτικό ίδρυμα. Η μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό επιτρέπεται επίσης έως του ποσού των 10.000 ευρώ ημερησίως ανά νομικό πρόσωπο ή επιτηδευματία, αποκλειστικά για συνήθεις επιχειρηματικές/επαγγελματικές δραστηριότητες, μέσω των καταστημάτων των πιστωτικών ιδρυμάτων χωρίς προηγούμενη έγκριση της υποεπιτροπής. Αυτή η μορφή μεταφοράς υπόκειται ομοίως σε ανώτατο συνολικό εβδομαδιαίο όριο για κάθε πιστωτικό ίδρυμα. Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις, για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό απαιτείται προηγούμενη έγκριση από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Τα επόμενα βήματα προς την περαιτέρω χαλάρωση και άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων Τα επόμενα βήματα προς την περαιτέρω χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων θα πρέπει να πραγματοποιηθούν το συντομότερο δυνατόν. Ωστόσο, τα βήματα αυτά θα πρέπει να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης και προσεκτικής στρατηγικής, που θα βασίζεται σε προϋποθέσεις, ώστε να διαφυλαχθεί η χρηματοπιστωτική και μακροοικονομική σταθερότητα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Ο παρών οδικός χάρτης έχει σκοπό να περιγράψει αυτήν τη στρατηγική και προβλέπει ότι η περαιτέρω χαλάρωση θα τελεί υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις (οι οποίες περιγράφονται αναλυτικότερα στους παρακάτω πίνακες): Βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει αμφίδρομα στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Βελτίωση του κλίματος στις αγορές και στο καταθετικό κοινό, αντανακλώμενη μεταξύ άλλων και στην αύξηση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα. (Δεδομένου ότι η χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων συμβάλλει με τη σειρά της στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, πρόκειται και εδώ για αμφίδρομη σχέση.) Συνεχή πρόοδος όσον αφορά την υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής. Σταδιακή αποκατάσταση της πρόσβασης των ελληνικών τραπεζών και του Ελληνικού Δημοσίου στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Προσεκτική παρακολούθηση και ανάλυση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών κατά τη διαδικασία της χαλάρωσης των περιορισμών, καθώς και της ικανότητάς τους να αντεπεξέρχονται σε ενδεχόμενη μεταβλητότητα της ρευστότητάς τους κατά τη διαδικασία αυτή. Η εκπλήρωση των ως άνω προϋποθέσεων κατά τη διαδικασία άρσης των περιορισμών στην ανάληψη μετρητών και στη μεταφορά κεφαλαίων θα μετριάσει τους εγγενείς κινδύνους και θα διασφαλίσει τη χρηματοπιστωτική και οικονομική σταθερότητα. Η ενισχυμένη ρευστότητα των τραπεζών είναι σημαντική για τα περαιτέρω βήματα χαλάρωσης. Η πρόοδος στην υλοποίηση της στρατηγικής και των σχεδίων δράσης των τραπεζών για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, η συνεχής συμμόρφωση προς τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, η διεύρυνση των διαθέσιμων εξασφαλίσεων και η μόνιμη βελτίωση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητάς τους θα επιτρέψουν στις τράπεζες να βελτιώσουν την πρόσβασή τους στις αγορές και να επεκτείνουν την παροχή πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία, συμβάλλοντας έτσι στη διαδικασία χαλάρωσης. Τα επόμενα βήματα χαλάρωσης θα επικεντρώνονται κυρίως στο δεύτερο πυλώνα, όπως, για παράδειγμα, στη σταδιακή άρση της απαγόρευσης ανοίγματος λογαριασμών από φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις και στη χαλάρωση των προϋποθέσεων για τη δημιουργία νέου κωδικού πελάτη (customer ID). Ο τρίτος πυλώνας, που αφορά τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό, θα είναι το τελευταίο σκέλος των περιορισμών που θα αρθεί, δεδομένου ότι η χαλάρωσή του συνδέεται στενά με την αποκατάσταση της πρόσβασης της χώρας στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Επιπροσθέτως, προκειμένου να πραγματοποιηθούν τα βήματα χαλάρωσης, πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια: Πρώτον, οι μεταβολές του πλαισίου θα πρέπει να είναι άρτια σχεδιασμένες, ώστε η χαλάρωση των περιορισμών να γίνει με τρόπο που θα βελτιώνει τη λειτουργία της οικονομίας, χωρίς να υπονομεύεται η αποτελεσματικότητα των περιορισμών, που θα παραμένουν σε ισχύ ως προς τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Δεύτερον, οι μεταβολές θα πρέπει να γίνουν: (α) σταδιακά και προσεκτικά, προκειμένου να αποφευχθούν οπισθοδρομήσεις και (β) βάσει συγκεκριμένων προϋποθέσεων, και όχι προκαθορισμένου χρονοδιαγράμματος, ώστε να μπορούν να αξιολογηθούν επαρκώς οι επιδράσεις των προηγούμενων μέτρων χαλάρωσης και οι συνθήκες που επικρατούν στο μεσοδιάστημα. Τρίτον, οι μεταβολές θα πρέπει να πραγματοποιούνται στη βάση συναίνεσης, λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη και ο ηθικός κίνδυνος, με σκοπό την προστασία της εμπιστοσύνης και την υποστήριξη της στρατηγικής για την άρση των περιορισμών. Τέταρτον, ο αντίκτυπος των μεταβολών του πλαισίου στην οικονομία θα πρέπει να αξιολογείται προσεκτικά. Σκοπός των μεταβολών θα πρέπει να είναι η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, η προώθηση της επιχειρηματικότητας, η διευκόλυνση νέων επενδύσεων, περιλαμβανομένων των ξένων επενδύσεων, και η στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης. Πέμπτον, οι μεταβολές θα πρέπει να περιορίζουν τη γραφειοκρατία και το σχετικό με αυτή κόστος στον αναγκαίο βαθμό. Έκτον, η συμμόρφωση, τόσο των τραπεζών όσο και των συναλλασσόμενων, με τους εναπομένοντες περιορισμούς πρέπει να παρακολουθείται στενά, προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητά τους. Εν κατακλείδι, το πλαίσιο των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων γίνεται σταδιακά χαλαρότερο και οι ελληνικές αρχές, σε διαβούλευση με τους θεσμούς, καταβάλλουν προσπάθειες να καταργήσουν τους περιορισμούς το συντομότερο δυνατόν, διαφυλάττοντας παράλληλα τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει έναν οδικό χάρτη προς την πλήρη άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Περιγράφει, σε στάδια, τα ορόσημα που αποτελούν προϋποθέσεις για την υλοποίηση των βημάτων χαλάρωσης. Τα βήματα χαλάρωσης, ακόμη και κατά το ίδιο στάδιο, είναι δυνατόν να υλοποιούνται σταδιακά και όχι ταυτόχρονα, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στο οικονομικό περιβάλλον και κλίμα, και ανάλογα με τον δυνητικό αντίκτυπο των μέτρων χαλάρωσης στη ρευστότητα των τραπεζών και στην εμπιστοσύνη των καταθετών. Τέλος, η αλληλουχία των ενεργειών, όπως περιγράφεται σε γενικές γραμμές στη συνέχεια, δεν είναι χρονικά οριοθετημένη, δηλαδή δεν υπάρχουν προκαθορισμένα χρονικά όρια ως προς τη διάρκεια του κάθε σταδίου, καθώς αυτό ουσιαστικά θα εξαρτηθεί από τον βαθμό εκπλήρωσης των συγκεκριμένων προϋποθέσεων. Υπό υλοποίηση Στόχοι Διευκόλυνση της πρόσβασης στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Μείωση του κόστους συναλλαγών. Απλοποίηση και αποκέντρωση της διαδικασίας έγκρισης συναλλαγών. Ορόσημα Πρόοδος όσον αφορά τις μακροοικονομικές συνθήκες, όπως θα προκύπτει από τη σταθεροποίηση/βελτίωση των επιδόσεων σε διάφορους τομείς της οικονομίας και τη βελτίωση των δεικτών εμπιστοσύνης καταναλωτών και επιχειρήσεων. Βελτίωση της ρευστότητας των τραπεζών, αντανακλώμενη στην ανοδική τάση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα (π.χ. επί αρκετό χρονικό διάστημα συνεχιζόμενη αυξητική τάση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα) και στην αυξημένη πρόσβαση των τραπεζών στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Πρόοδος στην υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής, συμπεριλαμβανομένης της ολοκλήρωσης της επόμενης αξιολόγησης. Συνέχιση της πτωτικής τάσης των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία. Βήματα Πυλώνας ΙΙ: Περιορισμοί στην ανάληψη μετρητών Σταδιακή άρση της απαγόρευσης ανοίγματος τραπεζικών λογαριασμών από φυσικά πρόσωπα εφόσον δεν τηρούν άλλο λογαριασμό σε ελληνική τράπεζα. Άρση της απαγόρευσης ανοίγματος τραπεζικών λογαριασμών για όλες τις επιχειρήσεις με μορφή νομικών προσώπων. Πυλώνας ΙΙΙ: Περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό Αύξηση του εγκριτικού ορίου των υποεπιτροπών των τραπεζών. Ενδιάμεσο Στάδιο Α Στόχοι Βελτίωση της πρόσβασης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε ρευστότητα. Μείωση του κόστους συναλλαγών. Διευκόλυνση της κίνησης κεφαλαίων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Απλοποίηση και αποκέντρωση της διαδικασίας έγκρισης συναλλαγών. Ορόσημα Σταδιακή εδραίωση της οικονομικής ανάκαμψης, όπως αντανακλάται στη συνεχή βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών (π.χ. συνεχή θετικά αποτελέσματα σε κατανάλωση, απασχόληση, εξαγωγικές επιδόσεις) και της εμπιστοσύνης (δείκτες εμπιστοσύνης καταναλωτών και επιχειρήσεων). Σταθερή βελτίωση της ρευστότητας των τραπεζών, όπως αποτυπώνεται στη συνεχή αύξηση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα και στην αυξημένη πρόσβαση στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Μείωση των δεικτών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών και βελτίωση άλλων δεικτών λειτουργικής αναδιάρθρωσης με βάση τους συμφωνηθέντες στόχους. Πρόοδος στην υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής. Εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για τη βιωσιμότητα του χρέους. Εξέλιξη των αναλήψεων μετρητών και των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία που υποδηλώνει βελτίωση του κλίματος και συνάδει με τις συνολικές εξελίξεις στην οικονομία. Βήματα Πυλώνας ΙΙ: Περιορισμοί στην ανάληψη μετρητών Άρση της απαγόρευσης ανοίγματος τραπεζικών λογαριασμών για όλες τις επιχειρήσεις και όλα τα φυσικά πρόσωπα. Σταδιακή αύξηση των σωρευτικών αναλήψεων μετρητών για τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα. Αναλήψεις μετρητών χωρίς περιορισμό εκ μέρους επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων από χρηματικά ποσά που μεταφέρονται από το εξωτερικό. Πυλώνας ΙΙΙ: Περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό Περαιτέρω αύξηση του εγκριτικού ορίου των υποεπιτροπών των τραπεζών. Εκχώρηση αρμοδιότητας για την έγκριση πρόσθετων κατηγοριών συναλλαγών στις υποεπιτροπές των τραπεζών. Αύξηση των ορίων για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό από επιχειρήσεις, καθώς και για τις πληρωμές με πιστωτική και χρεωστική κάρτα για αγορές αγαθών και υπηρεσιών από το εξωτερικό. Ενδιάμεσο Στάδιο Β Στόχοι Αποκατάσταση της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων στο εσωτερικό. Διευκόλυνση της κίνησης κεφαλαίων προς το εξωτερικό. Ορόσημα Ευρεία οικονομική ανάκαμψη, όπως αντανακλάται στη διαρκή βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών (π.χ. συνεχείς θετικές εξελίξεις σε κατανάλωση, απασχόληση, εξαγωγικές επιδόσεις) και της εμπιστοσύνης (δείκτες εμπιστοσύνης καταναλωτών και επιχειρήσεων). Περαιτέρω σταθερή βελτίωση της ρευστότητας των τραπεζών, όπως προκύπτει από σταθερά θετικούς ρυθμούς αύξησης των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα και από τη διατηρήσιμη πρόσβαση των τραπεζών στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Μείωση των δεικτών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών και βελτίωση άλλων δεικτών λειτουργικής αναδιάρθρωσης με βάση τους συμφωνηθέντες στόχους. Πρόοδος στην οικονομική προσαρμογή. Εξέλιξη των αναλήψεων μετρητών και των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία που υποδηλώνει βελτίωση του κλίματος και συνάδει με τις συνολικές εξελίξεις στην οικονομία. Βήματα Πυλώνας ΙΙ: Περιορισμοί στην ανάληψη μετρητών Πλήρης απελευθέρωση των αναλήψεων μετρητών από επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα σε διαδοχικά βήματα. Πυλώνας ΙΙΙ: Περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό Περαιτέρω αύξηση του εγκριτικού ορίου των υποεπιτροπών των τραπεζών. Η αρμοδιότητα για την έγκριση όλων των τρεχουσών συναλλαγών ανατίθεται στις υποεπιτροπές των τραπεζών. Περαιτέρω αύξηση των ορίων για τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό από επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα. Τελικό Στάδιο Στόχοι Αποκατάσταση της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων προς το εξωτερικό. Ορόσημα Ισχυρή εμπιστοσύνη στον τραπεζικό τομέα, όπως αντανακλάται στην ανοδική τάση των καταθέσεων και στην πρόσβαση των τραπεζών στις αγορές για μακροχρόνια χρηματοδότηση. Συνεχιζόμενη μείωση των δεικτών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών και βελτίωση άλλων δεικτών λειτουργικής αναδιάρθρωσης με βάση τους συμφωνηθέντες στόχους. Μόνιμη βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων και της ανταγωνιστικότητας των τραπεζών. Επαρκής πρόσβαση του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές ή, εναλλακτικά, καλές επιδόσεις σε θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη, όπως: Σταθερή βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών (π.χ. εδραίωση θετικών εξελίξεων σε διάφορους τομείς της οικονομίας) και άλλων δεικτών οικονομικού κλίματος που καταδεικνύουν ισχυρή εμπιστοσύνη στις προοπτικές της εγχώριας οικονομίας. Συνεχιζόμενη πρόοδος στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους. Σθεναρή δέσμευση των αρμοδίων αρχών για τη διασφάλιση της γενικότερης οικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, όπως διαπιστώνεται από την ομαλή πορεία της οικονομικής προσαρμογής. Πρόσβαση των τραπεζών στις αγορές για άντληση μακροχρόνιας χρηματοδότησης, σύμφωνα με τις επικρατούσες συνθήκες στην αγορά. Βήματα Πυλώνας ΙΙΙ: Περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό Περαιτέρω αύξηση ορίων ή/και κατηγοριών συναλλαγών και, εν τέλει, πλήρης άρση των περιορισμών στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό. 1 Η βελτίωση αυτή αντανακλάται επίσης στην επίδοση μιας σειράς βασικών δεικτών οικονομικής δραστηριότητας, όπως η βιομηχανική παραγωγή, οι λιανικές πωλήσεις, οι ροές απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και οι πραγματικές εξαγωγές αγαθών. 2 Σύμφωνα με τα νομισματικά στατιστικά στοιχεία, από το τέλος Μαΐου 2016 (σε συνέχεια της συνεδρίασης του Eurogroup στις 24 Μαΐου 2016, η οποία αποτέλεσε το έναυσμα για την οριστικοποίηση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος προσαρμογής) έως και τον Μάρτιο 2017 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία), οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν κατά περίπου 3,8 δισεκ. ευρώ. Τα τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία μειώθηκαν κατά περίπου 5,5 δισεκ. ευρώ την περίοδο από το τέλος Μαΐου 2016 μέχρι το τέλος Απριλίου 2017 (στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος). 3 Υπό την επιφύλαξη των διατάξεων της νομοθεσίας για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Σε συντηρητική κατεύθυνση θα κινείται, σύμφωνα με πληροφορίες, ο οδικός χάρτης για τη χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, αποφεύγοντας ημερομηνίες και δίνοντας έμφαση στην ικανοποίηση συγκεκριμένων προϋποθέσεων κάθε φορά για την πραγματοποίηση του επόμενου βήματος. Πριν από κάθε απόφαση που θα επιτρέπει στους καταθέτες να αποσύρουν μεγαλύτερα ποσά από τους λογαριασμούς τους ή να στέλνουν υψηλότερα εμβάσματα στο εξωτερικό, η Τράπεζα της Ελλάδος θέλει να έχει διασφαλίσει ότι το περιβάλλον θα είναι σταθερό και δεν θα υπάρχει κίνδυνος να ασκηθούν πιέσεις στο τραπεζικό σύστημα με εκροή καταθέσεων. Προς το παρόν, αυτό δεν είναι δεδομένο, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της κεντρικής τράπεζας, που δείχνουν μικρή υποχώρηση των καταθέσεων, της τάξης των 200 εκατ. ευρώ, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Ετσι, από τα 10 δισ. ευρώ που μπήκαν στις τράπεζες το 2016, μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, μέχρι σήμερα έχουν φύγει τα 2,7 δισ. ευρώ, με τις μεγαλύτερες εκροές να σημειώνονται τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. Ο Μάρτιος έκλεισε με περαιτέρω ελαφρά μείωση, ο Απρίλιος με ελαφρά αύξηση και οι πρώτες μέρες του Μαΐου κινήθηκαν καθοδικά. Αυτό δείχνει, όπως επισημαίνουν στην κεντρική τράπεζα, ότι η σταθερότητα δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί και το ισοζύγιο των καταθέσεων παραμένει αρνητικό και μάλιστα έντονα, αποθαρρύνοντας τολμηρές πρωτοβουλίες για τα capital controls. Αντί ημερομηνιών, ο οδικός χάρτης θα αναφέρεται, σύμφωνα με πληροφορίες, σε προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα γίνεται η άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Αυτές είναι: 1. Η επιστροφή των καταθέσεων. 2. Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. 3. Η πρόσβαση στις αγορές. 4. Η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. 5. Και η ρύθμιση του χρέους. Επίσης, ο χάρτης θα προβλέπει σταδιακή άρση των περιορισμών του δεύτερου και στη συνέχεια του τρίτου πυλώνα των capital controls. Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τους περιορισμούς στις αναλήψεις καταθέσεων (έως 840 ευρώ το δεκαπενθήμερο σήμερα) και τις συναλλαγές των επιχειρήσεων και ο τρίτος τη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό. Οι περιορισμοί του πρώτου πυλώνα, που αφορούν το άνοιγμα νέων προθεσμιακών λογαριασμών και εξόφληση δανείων, έχουν ουσιαστικά ήδη αρθεί. Το επόμενο βήμα –το οποίο, πάντως, δεν θα προσδιορίζεται στον οδικό χάρτη– αναμένεται τον Ιούλιο, μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την εκταμίευση της δόσης. Εκτιμάται ότι έως τότε, όπως είχε γίνει και πέρυσι με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, θα έχει αποκατασταθεί η ηρεμία στο τραπεζικό τοπίο, με κάποιες επιστροφές καταθέσεων. Ο σχεδιασμός προβλέπει κατ’ αρχάς ότι οι περιορισμοί που θα αρθούν τότε θα αφορούν τη διευκόλυνση των συναλλαγών των επιχειρήσεων, π.χ. για την αγορά πρώτων υλών από το εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά το όριο ανάληψης καταθέσεων από τις τράπεζες, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν θα αυξηθεί. Η μόνη πιθανότητα που εξετάζεται είναι να ενοποιηθεί σε ένα μήνα το όριο των δύο εβδομάδων, έτσι ώστε να μπορεί κάποιος να κάνει ανάληψη συνολικά ποσού έως 1.680 ευρώ τον μήνα, αντί των 840 ευρώ το δεκαπενθήμερο σήμερα. Ακόμη κι αυτή η κίνηση, όμως, δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, καθώς ενέχει κίνδυνο εκροών αν συμβεί κάποια απρόβλεπτη αρνητική εξέλιξη. Η κατάργηση των capital controls «θα είναι στο τέλος του δρόμου», αναφέρει αρμόδια υψηλόβαθμη τραπεζική πηγή, εννοώντας ότι πρέπει να προηγηθεί η αποκατάσταση της ασφάλειας με την ένταξη στο QE και την έξοδο στις αγορές. Μάλιστα, η πλήρης άρση των περιορισμών τοποθετείται, με ιδανικές συνθήκες και υπό προϋποθέσεις, στο τέλος του 2018. Στην κεντρική τράπεζα πιστεύουν ότι οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων εγγυώνται ένα περιβάλλον ασφάλειας για να γίνει το επόμενο βήμα, μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης: η έξοδος στις αγορές. Η σειρά είναι η εξής: Ολοκλήρωση της αξιολόγησης με ψήφιση του πολυνομοσχεδίου την ερχόμενη εβδομάδα, απόφαση για ελάφρυνση του χρέους και στη συνέχεια –εφόσον η απόφαση ικανοποιεί το ΔΝΤ, για να επιστρέψει στο ελληνικό πρόγραμμα– εκταμίευση της δόσης, ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και έξοδος στις αγορές. Στην ιδανική αυτή χρονική σειρά, η απόφαση για το QE τοποθετείται στην καλύτερη περίπτωση τον Ιούλιο, αλλά –κατά ορισμένες πηγές– ενδεχομένως και τον Σεπτέμβριο, οπότε αντίστοιχα θα συντονιστεί η έξοδος στις αγορές. Αν το ΔΝΤ δεν συμφωνήσει, τα πράγματα περιπλέκονται. Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγή που γνωρίζει εκ των έσω το ΔΝΤ, για να μπει το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα θα χρειαστεί «επαρκή συγκεκριμενοποίηση και βεβαιότητα» στις παραμέτρους ελάφρυνσης του χρέους που θα εφαρμοστούν μετά το 2018, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία αυτά ως βάση για την κατάρτιση της ανάλυσής του σχετικά με τη βιωσιμότητα χρέους. Η ίδια πηγή εκτιμά ότι το πιθανότερο σενάριο είναι να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση, αν και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να μη συμμετάσχει τελικά. Σε αυτή την περίπτωση, υποστηρίζει ότι «θα μαγειρευτεί» μια αλλαγή της θέσης της Γερμανίας, η οποία έχει υποστηρίξει ότι, αν δεν μπει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, θα πρέπει να αρχίσει η διαπραγμάτευση από την αρχή, καθώς δεν υπάρχει Plan B. Σημειώνεται ότι, εφόσον μπει τελικώς το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, η συμμετοχή του δεν αναμένεται να ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ. Καθημερινή
Χαλάρωση των capital controls μόνο για τις επιχειρήσεις το βήμα αλλαγών στην κίνηση κεφαλαίων στα μέσα του καλοκαιριού. Σύμφωνα με το Βήμα της Κυριακής, ο οδικός χάρτης που σχεδιάζει ο...