Χωρίς πανελλήνιες στα ΑΕΙ εισηγείται ο καθηγητής Αντώνης Λιάκος

Αποσύνδεση του Λυκείου από τις πανελλαδικές εξετάσεις, «δείκτες ποιότητας» για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού που για μια ακόμη φορά (όπως και σε όλες τις προηγούμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες) διευκρινίζεται ότι δεν θα είναι «τιμωρητική», αλλά και νέα προγράμματα σπουδών που θα οδηγούν ισχυρό απολυτήριο τύπου Μπακαλορεά, θα εισηγηθεί η Επιτροπή Διαλόγου του υπουργείου Παιδείας που ως σήμερα δεν κατάφερε να συνεδριάσει στην Αθήνα.

Αυτά περιλαμβάνονται στα εισαγωγικά κείμενα που θα τεθούν σε διάλογο στην Επιτροπή, μέλη της οποίας συνεδρίασαν τη Δευτέρα στη Θεσσαλονίκη με τη συμμετοχή τοπικών φορέων (όπως πρυτάνεις, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας που βρισκόταν στο «γήπεδό» του καθώς κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη, δήμαρχος της πόλης κ.ά.).

Στη συζήτηση αυτή ο πρόεδρος της Επιτροπής Διαλόγου καθηγητής Αντώνης Λιάκος χαρακτήρισε «χόκεϊ επί πάγου» τις διαμαρτυρίες εκπαιδευτικών που διέλυσαν ήδη τις δύο πρώτες προσπάθειες διαλόγου στην Αθήνα. «Ούτε ξέρουν τα προβλήματα ούτε ξέρουν την ημερήσια διάταξη και απλώς κάνουν επαναστατικές πιρουέτες» είπε ο κ. Λιάκος.

Πρέπει να σημειωθεί ότι την ιδέα του ισχυρού απολυτηρίου στα σχολεία όπως και τη σύνδεσή τους με τις τοπικές κοινωνίες είχε εισηγηθεί πρώτος και με έμφαση επί υπουργίας του στην Παιδεία ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, ενώ δείκτες για την αξιολόγηση θεσμοθέτησαν πολλές φορές οι κυβερνήσεις των προηγούμενων ετών, χωρίς ποτέ να εφαρμοσθούν στους δάσκαλους και στους καθηγητές των σχολείων.

Πάντως, στα μέσα Μαρτίου θα… επιχειρήσει να συνεδριάσει η 42μελής Επιτροπή Εθνικού Διαλόγου επιδιώκοντας ως το τέλος του ίδιου μήνα, με τη βοήθεια των 12 υποεπιτροπών, να είναι έτοιμη η πρόταση νόμου η οποία ως το τέλος Απριλίου θα γίνει προσπάθεια να τεθεί σε συζήτηση στη Βουλή.

Σύμφωνα με τα εισαγωγικά κείμενα προς τις υποεπιτροπές του εθνικού διαλόγου, από τον πρόεδρο της επιτροπής καθηγητή κ. Λιάκο:

* Προγράμματα σπουδών. Χρειάζεται η σύνταξη ενός Εθνικού Πλαισίου Εκπαίδευσης (National Curriculum), αντικείμενο του οποίου είναι να προσδιορίσει σε αδρές γραμμές τη μορφή και το γενικό περιεχόμενο του Εθνικού Πλαισίου Εκπαίδευσης για τον έλληνα-ευρωπαίο πολίτη του 21ου αιώνα που μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον μεγάλων αλλαγών και απρόβλεπτων εξελίξεων.

* Υποχρεωτική εκπαίδευση 14 ετών

* Νέο μοντέλο «διακυβέρνησης» στην εκπαίδευση (το μοντέλο διοίκησης της οποίας βέβαια άλλαξε πρόσφατα από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας εκτός διαλόγου) και απαντήσεις στο ερώτημα εάν χρειάζεται ένας τύπος σχολείων ή διαφοροποιημένη εκπαίδευση.

* Κοινωνικό ή «Συμμετοχικό» Σχολείο (με ιδέες από τα ΖΕΠ) το οποίο να εφαρμοστεί πιλοτικά σε πληθυσμό περιφερειών της χώρας με τα μεγαλύτερα προβλήματα και τους λιγότερους πόρους.

* Ομάδα εργασίας που θα εξετάσει τα μοντέλα εκπαίδευσης και τα πλαίσια σπουδών που θα περιλαμβάνουν δύο διαφορετικά Πλαίσια Προγραμμάτων Σπουδών, το ένα εκ των οποίων μπορεί να είναι πρόγραμμα που οδηγεί σε ενός τύπου Διεθνές Απολυτήριο (International Baccalaureate).

* Σταδιακή (μερική ή συνολική) αποσύνδεση της εκπαίδευσης στο Γενικό Λύκειο από τις πανελλήνιες εισαγωγικές εξετάσεις και θέσπιση κριτηρίων για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Για τα τμήματα υψηλής ζήτησης μπορεί να εξεταστεί αν η πιστοποιημένη γλωσσομάθεια ή οι γνώσεις ηλεκτρονικών υπολογιστών μπορούν να αποτελέσουν κριτήρια. Τα κριτήρια μπορεί να περιλαμβάνουν και βαθμολογία από εναλλακτικές στις πανελλήνιες τυποποιημένες (standardized) εξετάσεις, π.χ. εξετάσεις ικανοτήτων πολιτειότητας ή εξετάσεις ακαδημαϊκής αντίληψης (Academic Aptitude Test) ή ακαδημαϊκής απόδοσης (Academic Performance Test), τύπου PISA.

Σε τμήματα ΑΕΙ που δεν έχουν μεγάλη ζήτηση, οι εισαγόμενοι θα μπορούσαν να επιλέγονται με συγκεκριμένα κριτήρια και χωρίς οποιουδήποτε τύπου εξετάσεις.

Για τα τμήματα όπου η προσφορά ισοσταθμίζει ή υπερκαλύπτει τη ζήτηση το αναβαθμισμένο απολυτήριο λυκείου μπορεί να είναι η μοναδική προϋπόθεση.

* Τεχνική εκπαίδευση. Πολυκλαδικό Λύκειο ή για ένα Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑΛ) το οποίο όμως έχει και αυτό προοπτική, όπως και το Γενικό Λύκειο, τη σταδιακή αποσύνδεση της εκπαίδευσης από τις πανελλήνιες εισαγωγικές εξετάσεις.

* Κάθετη και οριζόντια κινητικότητα στην τεχνική εκπαίδευση από τα ΕΠΑΛ έως τα ΑΤΕΙ και τα ΑΕΙ. Συζήτηση για τα κριτήρια αναλόγως των ειδικοτήτων, όπου η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά θέσεων.

* Συζήτηση για τη θέση των ΙΕΚ στη δομή του συστήματος και σε σχέση με το Εθνικό Σύστημα Προσόντων. Δυνατότητα προσφοράς εξειδικευμένων προγραμμάτων διετούς ή μονοετούς παρακολούθησης.

* Για τα σχολεία ειδικής εκπαίδευσης διαφοροποιημένη αντιμετώπιση προκειμένου να ανταποκριθεί η πολιτεία στις ευθύνες της παρέχοντας ειδική στήριξη. Μια πρόταση για ειδικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις στις πολύγλωσσες τάξεις του σχολείου αλλά και υποστήριξη ώστε να είναι αποδοτικά στις σπουδές τους με βάση το ελληνικό πρόγραμμα σπουδών και να αντιμετωπίζουν τη γλώσσα και τον πολιτισμό καταγωγής τους ως πηγή πλούτου.

* Αξιόληγηση. «Όπως και την αποκαλέσουμε, ως αξιολόγηση, αποτίμηση, λογοδοσία, στάθμιση απόδοσης κ.λπ., είναι κάτι το οποίο χρειάζεται στην ελληνική εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της για τη βελτίωσή της». Το σύστημα αξιολόγησης-αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου δεν μπορεί να διαμορφωθεί άσχετα από το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα αφού μαζί με τον προσδιορισμό των στόχων του εκπαιδευτικού συστήματος καθορίζονται και περιγράφονται λεπτομερώς οι δείκτες αξιολόγησης.

Προσδιορισμός των Δεικτών Ποιότητας (Δείκτες Διαδικασίας και Δείκτες Αποτελέσματος) με τους οποίους θα παρακολουθείται και θα αποτιμάται το εκπαιδευτικό έργο μέσα από μια διαμορφωτική (και όχι τιμωρητική) αξιολόγηση.

Οι Δείκτες Ποιότητας θα πρέπει να αποτελούν χρήσιμα, απλά και εύχρηστα, καθώς και αποτελεσματικά εργαλεία. Πρέπει επίσης να οριστεί ποιοι μετέχουν στην αυταξιολόγηση και αξιολόγηση-αποτίμηση.

* Εκτεταμένο πρόγραμμα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.

* Σύνδεση των σχολείων με τις τοπικές κοινωνίες

* Ψηφιακή εκπαίδευση

Αντιδράσεις εκπαιδευτικών

Εκπαιδευτικοί, από την άλλη πλευρά, με ανακοίνωσή τους υποστηρίζουν ότι ακύρωσαν την προγραμματισμένη συνάντηση που θα γινόταν στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης. Φώναξαν συνθήματα όπως «Στο διάλογό τους καμιά συμμετοχή, όχι στη συναίνεση και στην υποταγή – Αυτή η πολιτική η αντιλαϊκή, διάλογο δεν θέλει αλλά ανατροπή – Μαζικοί διορισμοί εκπαιδευτικών, όχι στην παιδεία των περικοπών» και απέκλεισαν την αίθουσα όπου η επιτροπή καλούσε τους/τις διευθυντές/τριες των σχολείων και τους δημάρχους της περιοχής.

Οι διαμαρτυρόμενοι εκπαιδευτικοί και φοιτητές κατήγγειλαν την κυβέρνηση διότι «επιχειρεί να επιφέρει μια ιστορικών διαστάσεων αντιδραστική τομή σε όλα τα επίπεδα του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου και διαμέσου του υποτιθέμενου διαλόγου να νομιμοποιήσει αυτή την τομή στη συνείδηση του κόσμου. Είναι θράσος να μιλούν για διάλογο για την παιδεία αυτοί που άφησαν τα σχολεία χωρίς εκπαιδευτικούς για μήνες ολόκληρους, αυτοί που τάζουν για μια ακόμη φορά διορισμούς και υπογράφουν την αναστολή των προσλήψεων, αυτοί που σε κάθε μας αίτημα μας απαντούν με τις μνημονιακές υποχρεώσεις και πολύ δε περισσότερο αυτοί που υπογράφουν να δουλεύουμε μέχρι τον τάφο και οι αναπληρωτές να μείνουν αιώνια άνεργοι […] Κυβέρνηση και υπουργείο έχουν διατυπωμένες θέσεις που βρίσκονται σε πλήρη διάσταση με τα εκπαιδευτικά, κοινωνικά αιτήματα και ανάγκες. Όλα τα άλλα είναι απλά μια προσπάθεια να εξασφαλίσει η συγκυβέρνηση τη συναίνεσή στη συνέχιση αυτής της πολιτικής».

Όσο για τη συνάντηση, καταγγέλλουν ότι οι διοργανωτές μπήκαν «από την πίσω πόρτα, κρυφά και “έρποντας”, σε ένα γραφείο του δημάρχου Θεσσαλονίκης για μισή ώρα…»