31-10-16 Χαιρετισμός του Νίκου Φίλη στο 6ο συνέδριο του φόρουμ Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής

Χαιρετίζοντας το 6ο συνέδριο του φόρουμ Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής, ο υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκος Φίλης τόνισε ότι «μέσα από δράσεις συντονισμένες και προγράμματα, το εκπαιδευτικό σύστημα προετοιμάζει τους αυριανούς υπεύθυνους πολίτες, ευαισθητοποιώντας τους τόσο σε θέματα ατομικής όσο και σε θέματα δημόσιας υγείας… Τόσο σε βασικά μαθήματα όσο και σε ώρες δραστηριοτήτων και ευέλικτων ζωνών μάθησης, οι μαθητές εκπαιδεύονται σε θέματα αγωγής υγείας, μαθαίνουν να σέβονται και να προστατεύουν το περιβάλλον, η ποιότητα του οποίου είναι γνωστό ότι επηρεάζει την υγεία, ενεργοποιούνται και κάνουν τρόπο ζωής την άθληση.»

«Προς το παρόν», υπογράμμισε ο υπουργός, «το σχολείο είναι ο χώρος στον οποίο κατ’ εξοχήν εφαρμόζεται η ισότητα στην υγεία: όλα τα παιδιά οφείλουν να είναι εμβολιασμένα για να προσέλθουν σε αυτό, όλα τα παιδιά είναι ισότιμα, μετέχουν σε προγράμματα και εκπαιδεύονται εξίσου σε θέματα υγείας.»

Ολόκληρος ο χαιρετισμός του κ. Νίκου Φίλη:

Κοινωνικές ανισότητες και Δημόσια Υγεία

Αγαπητοί και αγαπητές σύνεδροι, κυρίες και κύριοι,

Η αγωγή σε θέματα υγιεινής και προληπτικής ιατρικής αποτελεί σημαντικό τμήμα του εκπαιδευτικού συστήματος όλων των πολιτισμένων κρατών και του ελληνικού. Μέσα από δράσεις συντονισμένες και προγράμματα, το εκπαιδευτικό σύστημα προετοιμάζει τους αυριανούς υπεύθυνους πολίτες, ευαισθητοποιώντας τους τόσο σε θέματα ατομικής όσο και σε θέματα δημόσιας υγείας. Για το σκοπό αυτό, προγράμματα, δράσεις και εκστρατείες ενημέρωσης αποσκοπούν στο να εκπαιδεύσουν τους μαθητές και να βελτιώσουν το επίπεδο υγείας τους. Τόσο σε βασικά μαθήματα όσο και σε ώρες δραστηριοτήτων και ευέλικτων ζωνών μάθησης, οι μαθητές εκπαιδεύονται σε θέματα αγωγής υγείας, μαθαίνουν να σέβονται και να προστατεύουν το περιβάλλον, η ποιότητα του οποίου είναι γνωστό ότι επηρεάζει την υγεία, ενεργοποιούνται και κάνουν τρόπο ζωής την άθληση. Η γυμναστική και οι αθλοπαιδιές στο χώρο του σχολείου, παράλληλα με την κατάλληλη ενημέρωση και την εγκύκλιο για τα εγκεκριμένα προϊόντα που διατίθενται στα κυλικεία, αποτελούν σήμερα τους πυλώνες της συντονισμένης προσπάθειας αντιμετώπισης της επιδημίας της παχυσαρκίας.

Αντέχουμε προγράμματα Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής σε καιρούς κρίσης; Ας κρατήσουμε κατά νου την ιστορία του σχεδιασμού προγραμμάτων δημόσιας υγείας στην Ελλάδα, το πότε, πώς και γιατί δημιουργήθηκαν. Ας θυμηθούμε ότι τα προγράμματα δημόσιας υγείας δεν σχεδιάστηκαν σε καιρούς ευημερίας ούτε εφαρμόστηκαν παρά την κρίση, αλλά ακριβώς εξαιτίας της. Ήταν η δύσκολη συγκυρία του μεσοπολέμου, με τους πρόσφυγες, την εκτεταμένη φτώχεια, την τεράστια κοινωνική ανισότητα και την έλλειψη κοινωνικών ασφαλίσεων που έκανε επιτακτική την ανάγκη να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν αυτά τα προγράμματα – τόσο της Δημόσιας Υγείας όσο και των Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Και για τα δύο εργάστηκαν σε στενή συνεργασία ομάδες Ελλήνων και ξένων επιστημόνων, υπό τη στέγη της Κοινωνίας των Εθνών. Και τα δύο απαίτησαν σοβαρή εκπαίδευση του πληθυσμού. Ειδικά για τη Δημόσια Υγεία, χρειάστηκε συστηματική δουλειά στην κατεύθυνση αυτή στα σχολεία όλων των βαθμίδων, στους χώρους εργασίας, στις εφημερίδες, όπου γενικά θα μπορούσε να ενημερωθεί ο κόσμος. Πώς αλλιώς θα γινόταν η μετάβαση από την αντιμετώπιση της ασθένειας στην πρόληψη; Δεν επρόκειτο για μεταρρυθμίσεις που δεν βρήκαν αντιστάσεις. Πολλοί τις θεώρησαν άχρηστη πολυτέλεια, άλλοι διαμαρτυρήθηκαν επειδή θίγονταν συμφέροντα δεκαετιών. Οι μεταρρυθμίσεις όμως πέρασαν, όχι βέβαια εκβιαστικά, αλλά επειδή αντιμετώπιζαν πραγματικά, πιεστικά, προβλήματα της εποχής. Εκεί ήταν το κλειδί. Δεν ήταν «ρυθμιστικές» αλλαγές, αλλά μεταρρυθμίσεις γενναίες, που οραματίστηκαν πώς η κοινωνία θα μπορέσει να επιβιώσει σε συνθήκες που είχαν δραματικά αλλάξει. Αυτή η πνοή ήταν που τελικά τις επέβαλλε στη συνείδηση της κοινωνίας.

Από τότε μέχρι σήμερα έχουμε διανύσει πολύ δρόμο. Κανείς πια δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα της δημόσιας υγείας ούτε βέβαια των κοινωνικών ασφαλίσεων (τα δύο αυτά άλλωστε ήταν εξ αρχής δύο όψεις του ίδιου σχεδίου). Όμως ήρθε η οικονομική κρίση και οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν τα αποδιοργάνωσαν και τα δύο. Είναι λάθος να αντιμετωπίζουμε αυτήν την αποδιοργάνωση μοιρολατρικά – ότι ήταν αναπόφευκτη συνέπεια της οικονομικής δυσπραγίας. Η απόφαση ήταν το ίδιο πολιτική, όσο πολιτική ήταν η απόφαση της θεσμοθέτησής τους. Γι’ αυτό και είναι δέσμευση της Πολιτείας, της κυβέρνησης, να σταθεί αρωγός των επιστημόνων και των λειτουργών της δημόσιας υγείας στο έργο τους. Άλλωστε αυτοί είναι που προσφέρουν την απαραίτητη επιστημονική βάση για την κατάρτιση και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων, ενώ, με συνέδρια όπως το παρόν, θέτουν σε διαβούλευση κρίσιμα ζητήματα εφαρμογής των προγραμμάτων, όπως αυτό των κοινωνικών ανισοτήτων.

Προς το παρόν, το σχολείο είναι ο χώρος στον οποίο κατ’ εξοχήν εφαρμόζεται η ισότητα στην υγεία: όλα τα παιδιά οφείλουν να είναι εμβολιασμένα για να προσέλθουν σε αυτό, όλα τα παιδιά είναι ισότιμα, μετέχουν σε προγράμματα και εκπαιδεύονται εξ ίσου σε θέματα υγείας.

Αναμένουμε με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της φετινής διοργάνωσης, δεδομένου ότι αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές επιστημονικές εκδηλώσεις στο χώρο όπου συναντώνται η εκπαίδευση, η υγεία και η πολιτική. Χαιρετίζουμε την έναρξη του 6ου Πανελληνίου Συνεδρίου του Φόρουμ Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής, αναγνωρίζοντας την ετοιμότητα των συμμετεχόντων να θέσουν προβληματισμούς και να συμβάλλουν καίρια στην αγωγή και προαγωγή υγείας στη χώρα μας.