Βιβλιοθήκες πολλαπλών ωραρίων αλλά και στρεβλώσεων λειτουργούν στα ελληνικά πανεπιστήμια. Ενώ στα του προηγμένου κόσμου είναι κανόνας η μελέτη των φοιτητών στα αναγνωστήρια, όπου έχουν εύκολη πρόσβαση σε υπηρεσίες που κοστίζουν, στην Ελλάδα υπάρχουν βιβλιοθήκες-αναγνωστήρια που λειτουργούν σαν να ήταν δημόσια υπηρεσία, με αποτέλεσμα να διαμαρτύρονται οι . Από την άλλη, υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Ενδεικτικά, το Παλαιό Χημείο του Πανεπιστημίου Αθηνών επί της Σόλωνος 104 και Μαυρομιχάλη 17, ένα κομψοτέχνημα στο κέντρο της Αθήνας, αποκαταστάθηκε και λειτουργεί ως Βιβλιοθήκη της Νομικής Αθηνών. Ωστόσο όταν γίνονται (συχνά) επεισόδια στα Εξάρχεια κλείνει.

Αμεση, πάντως, ήταν η κινητοποίηση της ηγεσίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Νομικής Σχολής, όταν δημοσιοποιήθηκαν οι διαμαρτυρίες των φοιτητών της σχολής για τη λειτουργία της Βιβλιοθήκης. «Το ωράριό της είναι πολύ περιορισμένο, και ιδίως όσοι φοιτητές εργαζόμαστε παράλληλα με τις σπουδές μας δεν έχουμε τη δυνατότητα να την αξιοποιήσουμε. Κατά συνέπεια η αναζήτηση της βιβλιογραφίας για τα μαθήματα που παρακολουθούμε γίνεται πολύ δύσκολη. Δεν μπορούμε να δανειζόμαστε βιβλία, προκειμένου να συνεχίσουμε τη μελέτη μας, ενώ είναι πολύ περιορισμένες οι συνδρομές της και σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, οι οποίες δεν ανανεώνονται τακτικά. Οι δε μεταπτυχιακοί φοιτητές έχουμε αυξημένες ανάγκες για εργαλεία έρευνας, κάτι το οποίο ισχύει ακόμα περισσότερο για τους διδακτορικούς», ανέφερε στην «Καθημερινή» ο Παναγιώτης Βαλλιανάτος, μεταπτυχιακός φοιτητής στη Νομική Αθηνών.

Σήμερα το ωράριο λειτουργίας της Βιβλιοθήκης της εμβληματικής σχολής είναι από τις 8.30 π.μ. έως τις 7 μ.μ., Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή, και έως τις 5 μ.μ. την Τρίτη και την Πέμπτη. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», εξετάζεται η επέκταση του χρόνου δανεισμού των βιβλίων –εξαρτάται από τον αριθμό των διαθέσιμων αντιτύπων–, η προμήθεια έντυπου υλικού, ηλεκτρονικών και ψηφιακών πηγών καθώς και η περαιτέρω διεύρυνση των ωρών λειτουργίας. Παράλληλα, λειτουργεί ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο με στόχο να καταγραφούν οι ανάγκες των χρηστών της.

Ομως, το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των φοιτητών δεν είναι εξοικειωμένο –από τα χρόνια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης– επηρεάζει και «οδηγεί» στη δημιουργία βιβλιοθηκών πολλαπλών ωραρίων. Ενδεικτικά, σε κεντρικά ΑΕΙ υπάρχουν βιβλιοθήκες και αναγνωστήρια που λειτουργούν έως τις 4 ή 5 το απόγευμα, άλλα που μένουν έως τις 7 μ.μ., και άλλα που λειτουργούν και Σάββατο. Χαρακτηριστικά, η Βιβλιοθήκη της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΕΚΠΑ λειτουργεί και το Σάββατο, ενώ στο ΑΠΘ επιστημονικό αναγνωστήριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης λειτουργεί καθημερινά έως τις 8 μ.μ. και το συνδεδεμένο με αυτό φοιτητικό αναγνωστήριο καθημερινά έως τις 2 τα ξημερώματα και το Σαββατοκύριακο έως τα μεσάνυχτα.

«Το ωράριο εξαρτάται και από τον αριθμό των βιβλιοθηκονόμων. Πλέον είμαστε πολύ λίγοι για να βγαίνουν τα διευρυμένα ωράρια», ανέφερε στην «Κ» βιβλιοθηκονόμος του ΑΠΘ, αποτυπώνοντας ένα πρόβλημα γενικευμένο σε όλες τις βιβλιοθήκες των ελληνικών ΑΕΙ. Από την άλλη, πολλοί φοιτητές ζητούν το ωράριο της Βιβλιοθήκης να είναι προσαρμοσμένο τόσο στις ανάγκες τους –κάποιοι εργάζονται–, αλλά και στο ωρολόγιο πρόγραμμα της σχολής. «Το πρωινό ωράριο των βιβλιοθηκών συμπίπτει με τις ώρες των περισσότερων μαθημάτων στη σχολή», ανέφερε στην «Κ» φοιτητής του ΕΚΠΑ.

«Απαιτούνται επιπλέον προσωπικό και κονδύλια για υπερωρίες», λέει στην «Κ» η αναπληρώτρια καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Αθηνών, κ. Μαρία Γαβουνέλη, η οποία θέτει και το ζήτημα της ασφάλειας της Βιβλιοθήκης λόγω της γειτνίασής της με τα Εξάρχεια. Οταν γίνονται επεισόδια η περιοχή πέριξ του Χημείου «ερημώνει», ενώ τις βραδινές ώρες υπάρχει κίνδυνος το εμβληματικό κτίριο να γίνει στόχος εξωπανεπιστημιακών ατόμων.

Την ίδια στιγμή, ένα πλέγμα γραφειοκρατίας αποτελεί τροχοπέδη για την ανανέωση των . Χαρακτηριστικά, πρέπει να γίνεται διαγωνισμός για κάθε προμήθεια, ακόμη και για βιβλία που εκδίδουν μόνο συγκεκριμένοι πανεπιστημιακοί εκδοτικοί οίκοι (π.χ. Οξφόρδης). Εχει υπολογισθεί ότι απαιτούνται 14 βήματα με διάρκεια περίπου δύο εβδομάδες το καθένα για την προμήθεια βιβλίων. Ετσι, οι κανόνες του δημόσιου λογιστικού βάζουν μία ακόμη τροχοπέδη στο ήδη… στραβό κλίμα.