Το «Τριετές Σχέδιο» για την Παιδεία

Το “Τριετές Σχέδιο”, που βρίσκεται και στην ατζέντα των συζητήσεων με τους θεσμούς, προκειμένου να “ξεπαγώσει” η συζήτηση για τους μόνιμους διορισμούς, αλλά και να διερευνηθούν οι πρώτες δυνατότητες χρηματοδότησης

Νέο μεταρρυθμιστικό γύρο σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, αλλά και στον ερευνητικό χώρο, επεξεργάζεται το υπουργείο Παιδείας, με ορίζοντα υλοποίησης την ερχόμενη σχολική χρονιά (2017-2018). Ο νέος υπουργός Κωνσταντίνος Γαβρόγλου προανήγγειλε τις αλλαγές υπό την ονομασία “Τριετές Σχέδιο για την Παιδεία” κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής μέσα στην εβδομάδα. Οι αλλαγές εκτείνονται σε έξι άξονες και βρίσκονται υπό επεξεργασία τους τελευταίους μήνες – ήδη από την υπουργία του Νίκου Φίλη.

Σύμφωνα με το “Τριετές Σχέδιο”, το οποίο βρίσκεται και στην ατζέντα των συζητήσεων με τους θεσμούς, προκειμένου να “ξεπαγώσει” η συζήτηση για τους μόνιμους διορισμούς, αλλά και να διερευνηθούν οι πρώτες δυνατότητες χρηματοδότησης για τις μεταρρυθμίσεις που δεν έχουν ακόμη εξειδικευτεί βασικός στόχος παραμένει η αύξηση της χρηματοδότησης για την Παιδεία σε βαθμό τέτοιο ώστε η Ελλάδα να φτάσει τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Η ελληνική πλευρά αναζητά τρόπους, κατά τις πληροφορίες, ώστε να προχωρήσει η συζήτηση με τον ΟΟΣΑ για τη σύνταξη μιας νέας έκθεσης για την Παιδεία, που δεν θα εισηγείται μεταρρυθμίσεων με βάση τα προ κρίσης οικονομικά της εκπαίδευσης.

“Προσπαθούμε να ακυρώσουμε δεσμεύσεις που πήραν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Δεσμεύσεις που μας έχουν βάλει σε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση και καταφέραμε τη χρονιά που πέρασε να αποδεσμευτούμε από πάρα πολλές από αυτές” δήλωνε τη Δευτέρα ο Κ. Γαβρόγλου, τονίζοντας πάντως πως “είμαστε σε καλή πορεία”.

Το “Τριετές Σχέδιο” που παρουσιάζει η “Α” χρήζει εξειδίκευσης ως προς τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησής του, γεγονός για το οποίο δεσμεύτηκε ο υπουργός Παιδείας. Κατά τις πληροφορίες, αυτό θα γίνει μέσα στον Νοέμβριο, στο πλαίσιο των προγραμματικών στοχεύσεων της νέας πολιτικής ηγεσίας.

Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

Α. Νηπιαγωγείο

Ήδη το σύνολο των 5.394 Νηπιαγωγείων λειτουργούν ως Ενιαίου Τύπου Ολοήμερα Νηπιαγωγεία, ενώ θεσμοθετήθηκε το διδακτικό ωράριο για τους νηπιαγωγούς.

Περαιτέρω σχεδιασμός

* Διορισμοί νηπιαγωγών, προσλήψεις βοηθητικού προσωπικού.

* Δίχρονο υποχρεωτικό Νηπιαγωγείο.

* Σταδιακή μείωση του αριθμού των μαθητών / τμήμα.

* Αναμόρφωση αναλυτικού προγράμματος σπουδών / έμφαση στην διαφοροποιημένη παιδαγωγική (εκπαίδευση προσφύγων, μεταναστών, ευάλωτων ομάδων).

Β. Δημοτικό Σχολείο

Σημαντικότερη μεταρρύθμιση αυτή του Ενιαίου Τύπου Ολοήμερου Σχολείου. Ο νέος Ενιαίος Τύπος Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου επεκτείνει τα προσφερόμενα διδακτικά αντικείμενα σε όλα τα 4/θεσια και άνω δημοτικά.

Περαιτέρω σχεδιασμός

* Ενιαίου τύπου Ολιγοθέσιο Ολοήμερο Δημοτικό, για 900 1/θέσιες, 2/θέσιες και 3/θέσιες σχολικές μονάδες (υλοποίηση από την επόμενη σχολική χρονιά).

* Επέκταση της περιγραφικής ποιοτικής αξιολόγησης.

* Ευέλικτη ζώνη σε όλο το Δημοτικό.

* Πιλοτική αναβάθμιση καλλιτεχνικών μαθημάτων.

* Σταδιακή μείωση των μαθητών / τμήμα (στόχος οι 22 / τμήμα).

Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Α. Νέο Γυμνάσιο

Από φέτος ισχύει η βαθμολόγηση σε επίπεδο τετραμήνων, ο περιορισμός των γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων (Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, Μαθηματικά, Φυσική, Ιστορία), η επέκταση της ενισχυτικής διδασκαλίας, η λήξη του διδακτικού έτους στις 31 Μαΐου και η πιλοτική εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης. Στόχος είναι με το Γυμνάσιο ο μαθητής να ολοκληρώνει τη δεκάχρονη πλέον υποχρεωτική εκπαίδευση. Η ενίσχυση της Τεχνικής / Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, ιδίως μέσω των επαγγελματικών ευκαιριών που μπορούν να αποκτήσουν οι μαθητές με την απόκτηση του πτυχίου ειδικότητας, αποτελεί βασικό άξονα της μεταρρύθμισης.

Περαιτέρω σχεδιασμός

* Δημιουργία επιτροπής για τον εξορθολογισμό της ύλης.

* Τρεις ώρες ελεύθερης επιλογής (δημιουργική απασχόληση, ενισχυτική διδασκαλία, συνελεύσεις των διδασκόντων).

* Αναβάθμιση των βιωματικών δράσεων/ συνθετικών εργασιών.

Β. Νέο Λύκειο και εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Στόχος είναι η δημιουργία ενός αυτόνομου και αναβαθμισμένου Λυκείου, που θα προετοιμάζει τους μαθητές για την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια μέσω ενός νέου συστήματος. Στο “Τριετές Σχέδιο” επισημαίνεται πως το σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ, μέσω του θεσμού των Πανελληνίων Εξετάσεων έχει την αποδοχή της ελληνικής κοινωνίας, είναι αδιάβλητο και λειτουργικό, αλλά έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές του, μετατρέποντας το Λύκειο σε εξεταστικό κέντρο.

Περαιτέρω σχεδιασμός

* Κατάργηση των Πανελληνίων όπως είναι σήμερα.

* Εθνικό Απολυτήριο (ή Πιστοποιητικό Σπουδών).

* Νέος τρόπος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια, με τη νομοθέτηση νέας δομής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (στα τέλη του 2017 – αρχές 2018).

* Αναμόρφωση των ΑΕΙ ώστε η υποδοχή των φοιτητών να γίνεται, ενδεχομένως, σε σχολές και όχι τμήματα.

Ενιαίος Χώρος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Έρευνας

Πρόκειται για το στοίχημα που θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση μια σειράς χρόνιων προβλημάτων, που όμως απαιτούν μεταρρυθμίσεις με βάση το σημερινό τοπίο των δημόσιων εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων, την ευρωπαϊκή εμπειρία και τα διεθνώς καθιερωμένα κριτήρια για την αξιολόγηση του έργου που παράγεται στα πανεπιστήμια, τα τεχνολογικά ιδρύματα και τα ερευνητικά κέντρα και των επιπτώσεων που αυτό έχει στην κοινωνία, στον πολιτισμό και την ανάπτυξη της χώρας.

Περαιτέρω σχεδιασμός

* Αναζήτηση χρηματοδότησης ως όργανο εθνικής στρατηγικής στην εκπαίδευση και την έρευνα.

* Εξορθολογισμός των συνδρομών σε διεθνείς οργανισμούς (CERN, European Space Agency κ.α.).

* Οριζόντια κινητικότητα μελών ΔΕΠ Πανεπιστημίων, μελών ΕΠ ΤΕΙ και ερευνητών Ε.Κ.

* Συγκρότηση Εικονικών Ινστιτούτων (virtual institutes) και Κέντρων Δεξιότητας (Competence Centers).

* Εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

* Ανοιχτή πρόσβαση σε ερευνητικές υποδομές.

* Διοικητική σύγκλιση των ερευνητικών κέντρων.

* Εγγύηση των εργασιακών δικαιωμάτων επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού.

Πανεπιστήμια και ΤΕΙ

Για την αναδιοργάνωση του Ενιαίου Χώρου Εκπαίδευσης και Έρευνας κρίνονται αναγκαίες οι μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου σχεδίου αναδιατάξεων με πρωτοβουλία των ίδιων των ιδρυμάτων σύμφωνα με το “Τριετές Σχέδιο”. Στόχος είναι ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου των ΑΕΙ μέσα από ένα σύνολο κριτηρίων αξιολόγησης του κάθε τμήματος (ποιότητα προγραμμάτων, ερευνητική δραστηριότητα, αριθμός προσωπικού, αναλογία μελών ΔΕΠ/ΕΠ προς φοιτητές, υποδομές).

Περαιτέρω σχεδιασμός

* Εξορθολογισμός των διοικητικών προβλημάτων των ΑΕΙ (Συμβούλια Ιδρυμάτων, συγκρότηση Πρυτανικών Συμβουλίων, εκλογικές διαδικασίες για εκλογές πρυτάνεων, συμμετοχή φοιτητών σε όργανα κ.ά.).

* Ρύθμιση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων και διδακτορικών σπουδών.

* Αποδέσμευση των ΕΛΚΕ από το δημόσιο λογιστικό.

* Αξιοποίηση της περιουσίας των ΑΕΙ.

* Δικαίωμα σπουδών 3ου κύκλου σε ΤΕΙ ακαδημαϊκώς ισοδύναμα με πανεπιστημιακά τμήματα. Δυνατότητες μελλοντικής ένταξης σε ένα «ομόλογο» πανεπιστημιακό τμήμα ή αυτοτέλεια ως πανεπιστημιακά τμήματα.

* Μεταβατική περίοδος 3-5 ετών για όσα ΤΕΙ δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ισοδυναμίας. Στόχος, η αναπροσαρμογή προγραμμάτων σπουδών, διάρκειας σπουδών, είδους πτυχίων.

* ΤΕΙ που θα παρέχουν τεχνολογική εκπαίδευση αμιγώς.

Άλλες ρυθμίσεις

* Θεσμοθέτηση φορέα παρακολούθησης της υλοποίησης των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων.

* Θεσμοθέτηση ενιαίου φορέα αξιολόγησης για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης – αυτοαξιολόγηση.

* Εθνικό σύστημα διαρκούς επιμόρφωσης εκπαιδευτικών.

* Νέο σύστημα επιλογής και αξιολόγησης στελεχών εκπαίδευσης. Σύσταση Κεντρικής Δομής Υποστήριξης Εκπαιδευτικής Κοινότητας (ψήφιση το πρώτο εξάμηνο του 2017).

* Σειρά επιμορφώσεων εκπαιδευτικών [εξ αποστάσεως ή μεικτές (πρότυπο Μείζονος Επιμόρφωσης)] (ολοκλήρωση τέλη του 2019).

* Ανασχεδιασμός του τρόπου προγραμματισμού και υλοποίησης των υπηρεσιακών μεταβολών.

* Ενοποίηση συγγενών κλάδων εκπαιδευτικών. Εξορθολογισμός της διαχείρισης εκπαιδευτικού προσωπικού.

* Αναδιαμόρφωση της ύλης σε σχέση με τα Προγράμματα Σπουδών. Ανανέωση – ριζική αναμόρφωση των σχολικών εγχειριδίων (σταδιακά μέσα στο 2017).

* Ενταξιακή πολιτική για ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες των προσφύγων και των μεταναστών.

* Αναβάθμιση της Ειδικής Αγωγής με θεσμοθέτηση κανονισμού λειτουργίας των ΣΜΕΑΕ, Τμημάτων Ένταξης, ΕΔΕΑΥ, ΚΕΔΔΥ – ανάπτυξη συνεργατικών πρακτικών.

* Εφαρμογή του ενιαίου Προγράμματος Σπουδών Πληροφορικής από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού μέχρι και την τελευταία τάξη του Λυκείου με δημιουργία υψηλής ποιότητας δικτυακής δομής στα σχολεία.

* Επέκταση του θεσμού των βιβλιοθηκών και στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και σύνδεση με την τοπική κοινωνία.

* Νέο πλαίσιο αρμοδιοτήτων Συλλόγου Εκπαιδευτικών, νέο πλαίσιο λειτουργίας μαθητικών κοινοτήτων.

avgi.gr