ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ

Στόχος της κυβερνητικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ είναι να υλοποιήσει μια μεγάλη δημοκρατική ριζοσπαστική μεταρρύθμιση σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από την προσχολική αγωγή μέχρι και τα μεταπτυχιακά. Η μεταρρύθμιση θα συνίσταται στις αναγκαίες μεγάλες τομές που θα συγκροτούν τον αντίποδα του στρατηγικού ορίζοντα του νεοφιλελευθερισμού και θα αποκαθιστούν όλους τους όρους για μια γνησία πολιτισμική αναγέννηση της χώρας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αποσκοπεί σε ένα σύστημα παιδείας δημόσιας, δωρεάν, δημοκρατικής και ποιοτικά αναβαθμισμένης, που θα βασίζεται στις αρχές της ισότητας και της ελευθερίας.

Η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς ανέλαβε μια σειρά από πρωτοβουλίες σε πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να περιορίσει τις δυσλειτουργίες και τα προβλήματα που είχαν δημιουργηθεί στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα από της προηγούμενες κυβερνήσεις και να ανοίξει το δρόμο για την επιβεβλημένη σήμερα δημοκρατική ριζοσπαστική μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού της συστήματος.

ü Κατάργηση της Τράπεζας θεμάτων, που επέτεινε τον εξετασιοκεντρικό χαρακτήρα του Λυκείου, και μετατροπή της σε εργαλείο συμβουλευτικό για τους εκπαιδευτικούς.

ü Κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων της Α και Β λυκείου, ενέργεια που μείωσε αισθητά τον εξεταστικό φόρτο των μαθητών/τριων και ανακούφισε οικονομικά τις οικογένειές τους.

ü Κατάργηση του υπολογισμού της βαθμολογίας όλων των τάξεων του Λυκείου στο σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αποσυνδέθηκαν με αυτό τον τρόπο οι εξετάσεις εισαγωγής σε ΑΕΙ από τις εξετάσεις για την απόκτηση απολυτήριου Λυκείου.

ü Αλλαγή του εξεταστικού συστήματος των πανελλαδικών εξετάσεων με μείωση των εξεταζομένων μαθημάτων, με δυνατότητα επικοινωνίας των επιστημονικών πεδίων μεταξύ τους και με διεύρυνση των επιλογών των υποψηφίων για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

ü Κατάργηση της αντιεπιστημονικής και αντιεκπαιδευτικής ενοποίησης πρότυπων και πειραματικών σχολείων αποδίδοντας στο καθένα τον διακριτό του ρόλο. Παράλληλα καταργήθηκαν στα πειραματικά οι εξετάσεις εισαγωγής διασφαλίζοντας με κλήρωση το τυχαίο δείγμα μαθητων που πρέπει να έχουν για να επιτελέσουν τον ρόλο τους.

ü Ένταξη του γραμμικού και του ελεύθερου σχεδίου ως μαθήματος επιλογής στη Γ’ Λυκείου, ώστε να μπορούν να προετοιμαστούν στο δημόσιο σχολείο οι μαθητές που ενδιαφέρονται να εξεταστούν πανελλαδικά στα ειδικά αυτά μαθήματα

ü Θεσμοθέτηση μέτρων για την εμπέδωση κλίματος δημοκρατίας στα σχολεία όπως:

–Διατήρηση των αντικειμενικών κριτήριων προσόντων και αντικατάσταση της αδιαφανούς “συνέντευξης“ στην διαδικασία εκλογής διευθυντών σχολικών μονάδων με την ψήφο του Συλλόγου διδασκόντων. Η “συνέντευξη“ ήταν το κύριο μέσο με το οποίο οι προηγούμενες κυβερνήσεις διόριζαν αυθαίρετα τους διευθυντές που ήθελαν.

–Κατάργηση της αυτοδίκαιης αργίας των εκπαιδευτικών και της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου για διώξεις μαθητών σε περιπτώσεις καταλήψεων.

–Πάγωμα του νομοθετικού πλαισίου της τιμωρητικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.

ü Επανασύσταση των τομέων και ειδικοτήτων που καταργήθηκαν στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση και επαναπρόσληψη όλων των καθηγητών και καθηγητριών που είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα, μετατάχθηκαν ή απολύθηκαν και επανατοποθέτησή τους στα ΕΠΑΛ. Εκπονήθηκαν προγράμματα σπουδών όλων των τάξεων στους παραπάνω τομείς και ειδικότητες, που επαναλειτουργούν ήδη από τον Σεπτέμβρη του 2015. Να σημειώσουμε πως από την κατάργησή τους το 2013 πλήττονταν 20.000 μαθητές και μαθήτριες κάθε σχολική χρονιά.

Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

ü Δρομολογήθηκαν τομές στο ζήτημα των μετεγγραφών των φοιτητών. Με νομοθετική ρύθμιση ορίστηκε ανώτατο όριο 15% και εισήχθη ένα αντικειμενικό σύστημα μοριοδότησης με κριτήρια οικονομικά και κοινωνικά.

ü Ρυθμίστηκαν θέματα σπουδών με κατάργηση του μέτρου της διαγραφής των φοιτητών/τριων .

ü Αντιμετωπίσθηκαν παθογένειες στο τομέα των συγγραμμάτων και ετοιμάστηκε σχέδιο μείωσης του κόστους τους.

ü Ολοκλήρωση σχεδίου νόμου που αίρει εμπόδια για τη λειτουργία των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων, το οποίο η προκήρυξη των εκλογών βρήκε στα πρόθυρα της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.

Με την εμπειρία και γνώση που αποκτήσαμε θα συνεχίσουμε τη δημοκρατική μεταρρύθμιση όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης με στόχο, μέσα από τον αναγκαίο διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα και το σύνολο των εμπλεκομένων, την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στην κατεύθυνση της εδραίωσης της ισότητας στην πρόσβαση στην παιδεία και στα εκπαιδευτικά αποτελέσματα καθώς και της ελευθερίας στην έκφραση, στη σκέψη, στην έρευνα.

Προς το σκοπό αυτό προγραμματίζουμε μια σειρά από τομές με πρώτη άμεση δέσμευση την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου το οποίο είχαμε θέσει σε δημόσια διαβούλευση και το οποίο έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση.

· H αντιμετώπιση των προβλημάτων και η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της προσχολικής αγωγής.

· Η αναβάθμιση του Λυκείου ως αυτόνομης εκπαιδευτικής βαθμίδας, με απολυτήριο πιστοποιημένο και αναγνωρισμένο στο εξωτερικό.

· Η συνολική αναδιάρθρωση του σχολικού προγράμματος και η δημιουργία νέων σχολικών προγραμμάτων και βιβλίων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση που να εξυπηρετούν:

–Την ανάπτυξη της ελεύθερης κριτικής σκέψης του μαθητή, τη συστηματοποίηση των γνώσεών του, την αγάπη του για τη μόρφωση, το ενδιαφέρον του για τις τέχνες και τον πολιτισμό, την εκγύμναση του σώματός του και τη συμμετοχή του σε αθλητικές δραστηριότητες στο σχολείο.

–Την κατανόηση του κοινωνικού του πολιτιστικού και του φυσικού περιβάλλοντος και τις δράσεις για τη βελτίωσή του (Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα, Αγωγή Υγείας, Καλλιτεχνική Παιδεία και Αισθητική Αγωγή, Άθληση, Πολιτισμός κ.λπ.)

–Την ενθάρρυνση των ιδιαίτερων ενδιαφερόντων κάθε μαθητή και την ανάδειξη και καλλιέργεια της ιδιαίτερης κλίσης του.

Στους φορείς αυτού του εγχειρήματος, μαθητές και δάσκαλους πρέπει να δοθεί στους μεν πρώτους περισσότερος ελεύθερος χρόνος για την ανάπτυξη των ενδιαφερόντων τους στους δε δεύτερους κίνητρα και ελευθερία δράσεων ώστε να ανταποκριθούν δημιουργικά και να κριθούν για το έργο τους.

· Αλλαγές στα σχολικά βιβλία ώστε να εξυπηρετούν τους παραπάνω στόχους και καθιέρωση ενιαίου βιβλίου ανά μάθημα, όπου αυτό απαιτείται, με διδακτική ροή τριετίας με ταυτόχρονη πρόβλεψη για παροχή υποδειγματικών εργασιών με στόχο την βαθύτερη κατανόηση της ύλης. Ταύτιση διδακτέας-εξεταστέας ύλης και περιεχομένων του βιβλίου. Στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται απαραίτητο τα προγράμματα και τα βιβλία να γίνουν θελκτικότερα ώστε να προκαλούν το ενδιαφέρον του μαθητή (π.χ. αποκατάσταση αφηγηματικότητας και εμβάθυνσης στο μάθημα της ιστορίας και σύνδεση της με το παράλληλα παγκόσμιο ιστορικό γίγνεσθαι, τοπική ιστορία με εγκεκριμένα προγράμματα, ενιαία αντιμετώπιση φυσικών επιστημών στο γυμνάσιο, νέα αντίληψη στην διδασκαλία αρχαίας και νέας Ελληνικής γλώσσας και γραμματείας, γλώσσα – μαθηματικά – ιστορία – φυσικός κόσμος – γεωγραφία – ανθρώπινο σώμα – καλλιτεχνική έκφραση – άθληση, σταθερή ζώνη πολιτισμού με έμφαση στο βιβλίο, τον κινηματογράφο το θέατρο, την μουσική, τα εικαστικά, τον χορό).

· Καθιέρωση νέων τρόπων αποτίμησης της γνώσης με μείωση του χρόνου των εξετάσεων στα Γυμνάσια προς όφελος του διδακτικού χρόνου.

· Κρατικό πιστοποιητικό γλωσσομάθειας σε δύο ξένες γλώσσες και κρατικού πιστοποιητικού πληροφορικής από το δημόσιο σχολείο. Απαραίτητες αλλαγές στο σχολικό ωρολόγιο πρόγραμμα, αναδιάρθρωση ύλης και νέα διδακτικά εγχειρίδια.

· Πιλοτική θεσμοθέτηση μιας κατεύθυνσης στο Λύκειο σχετικής με τις τέχνες (θέατρο, κινηματογράφος, χορός, μουσική) και ενσωμάτωσής τους στο πρόγραμμα του Λυκείου.

· Πιλοτική θεσμοθέτηση αθλητικών σχολείων και ενίσχυση του σχολικού αθλητισμού.

· Σταδιακή εφαρμογή της δυνατότητας για ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ξεκινώντας από τις σχολές για τις οποίες παρατηρείται χαμηλή ζήτηση.

· Αναβάθμιση του ΙΕΠ ως μοχλού έρευνας και οργάνωσης της μεταρρύθμισης και της συγγραφής των νέων βιβλίων

· Άμβλυνση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων.

–Επαναφορά αναβαθμισμένης της ενισχυτικής διδασκαλίας και της πρόσθετης διδακτικής στήριξης.

–Εφαρμογή προγραμμάτων παράλληλης στήριξης των παιδιών με μαθησιακές και άλλες δυσκολίες,

–Ενίσχυση των θεσμών αντισταθμιστικής εκπαιδευτικής πολιτικής.

· Ειδική αγωγή: Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει ένα τουλάχιστον ειδικό σχολείο ανά διεύθυνση εκπαίδευσης και παράλληλα σαφείς σχετικές δομές, διαφοροποιημένα και εξατομικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα σε Τμήματα Ένταξης σε κάθε σχολείο.

· Διαρκής επιμόρφωση και πολύπλευρη στήριξη των εκπαιδευτικών. Αναβάθμιση του ρόλου του Σχολικού Συμβούλου.

· Δημιουργία νέου χάρτη αναθέσεων ανά ειδικότητα και ομαδοποίηση ειδικοτήτων, όπου κρίνεται απαραίτητο. Θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων για την ανάθεση με βάση πτυχίο, μεταπτυχιακό ή διδακτορικό τίτλο.

· Επαναφορά της εποπτείας των εργασιακών σχέσεων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών στο Υπουργείο Παιδείας από το Υπουργείο Εργασίας.

· Άμεση και συνολική αναδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου και της δομής της διοίκησης και της οργάνωσης της εκπαίδευσης μετά από διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα.

· Διαρκής αποτίμηση του σχολικού έργου. Τα σχολεία πρέπει άμεσα να μετατραπούν σε ζωντανό κύτταρο της τοπικής κοινωνίας και να λειτουργούν ως κέντρα καινοτόμων πρωτοβουλιών, δημιουργικής απασχόλησης και πολιτισμού σε συνεργασία με γονείς και κοινωνικούς φορείς.

· Θεσμοθέτηση νέου συστήματος μονίμων διορισμών.

Το πολυνομοσχέδιο του Υπ. Παιδείας, το οποίο βρίσκεται ήδη κατατεθειμένο στη Βουλή και η ψήφιση του οποίου αποτελεί δέσμευση μας, περιλαμβάνει την κατάργηση του από κάθε άποψη προβληματικού πλέγματος νόμων για την τιμωρητική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και θεσμοθετεί νέο εναλλακτικό τρόπο αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου μέσα από τις συλλογικές δομές των συλλόγων των διδασκόντων. Επιλύονται επίσης με θετικό τρόπο εργασιακά ζητήματα που απασχολούν μόνιμους και αναπληρωτές εκπαιδευτικούς.

Κεντρικός άξονας του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, για τα άμεσα μέτρα στήριξης της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, είναι η διαμόρφωση ενός ενιαίου σχετικού πλαισίου με δράσεις όπως:

· Η θεσμοθέτηση μεταλυκειακής τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.

· Η κατάργηση των ΣΕΚ και η ένταξη των προγραμμάτων τους στις δομές των ΙΕΚ

· Η ενίσχυση της λειτουργίας των ΕΠΑΛ με αλλαγές στη δομή τους, όπως περιγράφεται στο πολυνομοσχέδιο που έχει κατατεθεί

· Η προώθηση του θεσμού της μαθητείας κατά την επαγγελματική κατάρτιση με πιστοποίηση και διαρκή έλεγχο των επιχειρήσεων και των εκπαιδευτών, ώστε να διασφαλίζεται ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας της μαθητείας.

· Η δημιουργία ενός δημόσιου ενιαίου συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης με βελτίωση των εργασιακών σχέσεων του ωρομίσθιου εκπαιδευτικού προσωπικού στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας και στις δομές Συνεχιζόμενης Κατάρτισης.

· Παράταση λειτουργίας καθώς και ενίσχυση του θεσμού των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης.

· Δέσμευση για άμεση ψήφιση του πολυνομοσχεδίου το οποίο αποκαθιστά τη δημοκρατική νομιμότητα στα ΑΕΙ, έχει ήδη εισαχθεί στη Βουλή και το οποίο περιλαμβάνει τα παρακάτω :

–Κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρύματος στα Α.Ε.Ι.

–Συμμετοχική και δημοκρατική λειτουργία των συλλογικών οργάνων με συμμετοχή όλων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας (μέλη ΔΕΠ, φοιτητές και εργαζόμενοι)

–Αποκατάσταση των Τμημάτων και των Τομέων ως κυττάρων της ακαδημαϊκής ζωής

–Θεσμοθέτηση διευρυμένων και διαφανών εκλεκτορικών σωμάτων για την εκλογή μελών ΔΕΠ στα Α.Ε.Ι.

–Αναβάθμιση πτυχίων με προγράμματα ολοκληρωμένων σπουδών (Integrated Master)

–Επαναφορά του ακαδημαϊκού ασύλου.

· Αναδιαμόρφωση του χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της Έρευνας με στόχο τη συγκρότηση ενός Ενιαίου Χώρου Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας με ακαδημαϊκά και γεωγραφικά κριτήρια συναρτημένα με το αναπτυξιακό σχέδιο της χώρας.

· Νέος Νόμος Πλαίσιο για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα με κριτήρια δημοκρατίας, ακαδημαϊκότητας και εξωστρέφειας (αναθεώρηση προγραμμάτων σπουδών, πριμοδότηση εκπαιδευτικού έργου, αξιοποίηση επιστημονικού προσωπικού, οργανισμοί – εσωτερικοί κανονισμοί, εποπτικό όργανο οικονομικού και διοικητικού ελέγχου κ.λπ.)

· Άμεση αξιοποίηση των νέων επιστημόνων στην εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα των Α.Ε.Ι. με εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους και με στόχο την αναστροφή της διαρροής του ανθρώπινου δυναμικού στο εξωτερικό. Καταπολέμηση της «μαύρης» εργασίας νέων επιστημόνων στα πανεπιστήμια και τα άλλα ερευνητικά ιδρύματα.

· Αναδιαμόρφωση των πανεπιστημιακών σπουδών, άρση του εξετασιοκεντρικού προσανατολισμού. Δημιουργία ηλεκτρονικών μαθημάτων (e-classes) και αξιοποίηση άλλων δυνατοτήτων που παρέχει το διαδίκτυο.

· Εξάλειψη των παθογενειών και μείωση του κόστους στο σύστημα διανομής ακαδημαϊκών συγγραμμάτων.

· Αντιμετώπιση των φαινομένων εκφυλισμού των φοιτητικών εργασιών όπου εργασίες, σε όλα τα επίπεδα σπουδών, εκπονούνται έναντι αμοιβής από ιδιώτες ή και εταιρείες.

· Ανασυγκρότηση της φοιτητικής μέριμνας, με προγράμματα σίτισης, στέγασης και ενίσχυσης των φοιτητικών εστιών με στόχο την κάλυψη των αναγκών τουλάχιστον των πρωτοετών φοιτητών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες.