Της Βάσως Κιντή, καθηγήτριας φιλοσοφίας
Κάθε φορά που δημοσιεύονται κατατάξεις πανεπιστημίων, συνήθως πανεπιστημιακοί ή διοικήσεις πανεπιστημίων σπεύδουν να υπερασπιστούν τη θέση των ελληνικών πανεπιστημίων ανεξάρτητα από τις θέσεις που καταλαμβάνουν τα ελληνικά πανεπιστήμια στις κατατάξεις αυτές.
Αν είναι χαμηλά, αμφισβητούν τα κριτήρια των κατατάξεων. Αν είναι σχετικά ψηλά επαίρονται και συγχρόνως ψέγουν ή οικτίρουν όσους κάνουν κριτική.
Η γνώμη μου είναι η εξής: Οι κατατάξεις αυτές δεν μπορεί παρά να βασίζονται σε ποσοτικά στοιχεία. Δημοσιεύσεις, βραβεία, αναφορές, πατέντες, κλπ.
Η επίδοση των ελληνικών πανεπιστημίων, με αυτά τα κριτήρια, βασίζεται κυρίως στην προσωπική επίδοση συγκεκριμένων μελών ΔΕΠ (που αρκετά φέρνουν μαζί τους επιδόσεις από προηγούμενη καριέρα τους σε ξένα πανεπιστήμια) και φοιτητών που τα καταφέρνουν κόντρα σε ένα περιβάλλον που κάνει τα πάντα για να τους καθηλώσει.
Το παράδοξο είναι ότι αυτοί που πρωτεύουν με αυτά τα κριτήρια υποστηρίζουν συνήθως τη μεταρρύθμιση των ελληνικών πανεπιστημίων και κάνουν την πιο οξεία κριτική ενώ τις δικές τους επιδόσεις επικαλούνται για να επαίρονται, αυτοί που συνήθως κάνουν τα πάντα για να μην αλλάξει τίποτε και οι οποίοι δεν ενδιαφέρονται να διακριθούν πουθενά.
Όποιος έχει εμπειρία από τα ελληνικά πανεπιστήμια ξέρει ότι η αριστεία είτε στην έρευνα είτε στη εκπαίδευση (από τη θέση του φοιτητή ή του καθηγητή) είναι μια πολύ μοναχική προσπάθεια.
Το σύστημα δεν ενδιαφέρεται ούτε για τη μόρφωση ούτε για την έρευνα. Ενδιαφέρεται να τακτοποιήσει τα δικά του παιδιά, να απορροφήσει κονδύλια, να βγάλει λεφτά κλπ.
Εμείς που ζούμε το πανεπιστήμιο ξέρουμε ότι όλες αυτές οι ποσοτικές κατατάξεις δεν μπορούν να συλλάβουν την εγκατάλειψη που βιώνουμε φοιτητές και καθηγητές, την απαξία της μόρφωσης με τις καταλήψεις και τα γιουρούσια που έχουν πλέον την κάλυψη και της κ. Υπουργού, την έλλειψη περιοδικών, καθαριότητας, θέρμανσης.
Ποια διεθνής κατάταξη μπορεί να συλλάβει την έννοια του μοναδικού δωρεάν συγγράμματος, των απανωτών εξεταστικών περιόδων, τη συστηματική απουσία των φοιτητών από τις αίθουσες διδασκαλίας και την αθρόα παρουσία τους στις αίθουσες εξετάσεων;
Ποια διεθνής κατάταξη μπορεί να συλλάβει την εικόνα παρακμής με τη διακίνηση ναρκωτικών στους πανεπιστημιακούς χώρους στο ΑΠΘ ή έξω από τη Νομική στο ΕΚΠΑ, ότι πανεπιστημιακά ιδρύματα δεν ελέγχουν τους χώρους τους, που καταλαμβάνονται αυθαιρέτως από στοιχεία ξένα προς αυτά;
Σήμερα προσπαθούσαμε να προγραμματίσουμε μία εκδήλωση για τον Σεπτέμβριο και λέγαμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε μία σοβαρή εκδήλωση δημόσιου ενδιαφέροντος στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο γιατί οι ομιλητές και οι καλεσμένοι θα έπρεπε να περάσουν από σειρές μικροπωλητών με πλαστικά και τσάντες για να φθάσουν στις αίθουσες, ούτε στη Νομική όπου απ’ έξω χτυπάνε ενέσεις σε οποιοδήποτε σημείο (και απόκρυφο) του σώματος σε δημόσια θέα, ούτε στο κεντρικό κτίριο του ΕΚΠΑ στην Πανεπιστημίου διότι το Πανεπιστήμιο ζητάει λεφτά για τη χρήση των αιθουσών από τα μέλη του και εμείς ως ομάδα δεν έχουμε μία.
Σε ποιο πανεπιστήμιο του κόσμου, ακαδημαϊκοί δεν βρίσκουν αίθουσα στο ίδρυμά τους να κάνουν μία εκδήλωση;
Τι να πιάσουν από αυτά οι διεθνείς κατατάξεις όσο ψηλά κι αν βάζουν τα ελληνικά πανεπιστήμια! Κι αν δεν φτιάξουν αυτά, αν η υπόθεση της μόρφωσης και της έρευνας δεν γίνει το κύριο αντικείμενο του θεσμού και όχι απλώς μεμονωμένων προσώπων, οι διεθνείς κατατάξεις δεν μου λένε πολλά.