Εθνικό απολυτήριο και μετά εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα για τα ΑΕΙ/ΤΕΙ. Πρόκειται για τους δύο πυλώνες του σχεδιασμού της νέας ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας για το σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με στόχο την αναβάθμιση του Λυκείου. Οι μαθητές της επόμενης Α΄ Λυκείου, δηλαδή του σχολικού έτους 2017-2018, θα είναι οι πρώτοι που θα «δοκιμάσουν» το νέο εξεταστικό σύστημα το 2020.

Ωστόσο, καθώς είναι ανέφικτη η ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ/ΤΕΙ όσο υπάρχει κλειστός αριθμός θέσεων στις σχολές, ο υψηλός ανταγωνισμός των υποψηφίων θα παραμείνει. Ετσι ζητούμενο είναι πώς θα περιοριστεί η επιπλέον οικονομική αιμορραγία των οικογενειών για τα φροντιστήρια προετοιμασίας του παιδιού, με δεδομένο ότι η λήψη του εθνικού απολυτηρίου θα προϋποθέτει βαρύνουσες εξετάσεις και στα σχολικά μαθήματα. «Το βασικό είναι να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη προς το δημόσιο σχολείο. Θα οργανώσουμε καμπάνια ώστε να ακούσουμε τις απόψεις των γονιών.

Θα αναζητήσουμε συναινετικές, ρεαλιστικές λύσεις», δήλωσε στην «Κ» ο νέος υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου. Παράλληλα, θα ανοίξει ο διάλογος για δημιουργία ενιαίου χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσω συνεργασίας των πανεπιστημίων, ΤΕΙ και ερευνητικών κέντρων ανά περιφέρεια. Σημαντική τομή θα αποτελεί, εάν υπάρξει τελική συμφωνία, και η χορήγηση επαγγελματικών δικαιωμάτων στους αποφοίτους περίπου 200 τμημάτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ, όπως ανέφερε στην «Κ» ο γεν. γραμματέας του υπουργείου Γιάννης Παντής. Ολα αυτά θα αποτυπωθούν σε τριετές σχέδιο –το οποίο θα περιλαμβάνει και διορισμούς, σε συνεννόηση με τους θεσμούς– με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.

Ειδικότερα, με το ισχύον σύστημα οι μαθητές Λυκείου προετοιμάζονται στο φροντιστήριο για τις εξετάσεις και αδιαφορούν για τα μαθήματα της Β΄ και Γ΄ Λυκείου. Ο Κώστας Γαβρόγλου και το επιτελείο του θα επιχειρήσουν να λύσουν τον γόρδιο δεσμό της αναβάθμισης του Λυκείου και του νέου εξεταστικού συστήματος με σύνθεση των προτάσεων που έχουν ήδη κατατεθεί στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου. Ετσι:

1. Καθώς το μοντέλο του International Baccalaureate που πρότεινε η Επιτροπή Εθνικού Διαλόγου κρίνεται δαπανηρό και δύσκολα υλοποιήσιμο, προκρίνεται η ενίσχυση του μορφωτικού ρόλου των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου μέσω του εθνικού απολυτηρίου. Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές θα πρέπει να δίνουν βάρος σε όλα τα μαθήματα, αφού θα εξετάζονται στο τέλος σε όλα τα βασικά, και όχι μόνο στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα, μαθήματα. Ο βαθμός του εθνικού απολυτηρίου θα λαμβάνεται υπόψη, αλλά δεν θα είναι καθοριστικός για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

2. Οι υποψήφιοι για τα ΑΕΙ/ΤΕΙ θα συνεχίσουν να εξετάζονται σε τέσσερα μαθήματα, και οι εξετάσεις θα διοργανώνονται μετά την αποφοίτηση από το Λύκειο από το υπ. Παιδείας και όχι από τα ΑΕΙ, για τη διασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας.

3. Με στόχο να αμβλυνθεί το άγχος και η υπερπροσπάθεια των υποψηφίων, εξετάζεται οι υποψήφιοι να μπορούν να δίνουν πολλές φορές εξετάσεις. Πρόταση που είχε τεθεί από το πόρισμα Μπαμπινιώτη το 2011-12.

4. Οι εισακτέοι σε ΑΕΙ/ΤΕΙ θα εισάγονται σε τμήμα, αλλά εκτός από τα υποχρεωτικά μαθήματα κορμού της βασικής τους ειδικότητος (π.χ. Φυσική), θα μπορούν να επιλέγουν έναν αριθμό μαθημάτων από μια δεύτερη ειδικότητα (π.χ. Χημεία), και αυτό θα αποτυπώνεται στο πτυχίο. Ετσι, το τμήμα θα διατηρηθεί ως πυρήνας του ΑΕΙ, χωρίς να αλλάζει η σημερινή δομή του μηχανογραφικού δελτίου.

Σημαντικές αλλαγές θα δρομολογηθούν και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μετά το «πάγωμα» του νομοσχεδίου (καταρτίσθηκε από την πρώην αναπληρώτρια υπουργό Σία Αναγνωστοπούλου) για τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, το οποίο έχει προκαλέσει την αντίδραση πανεπιστημίων και ΤΕΙ, ο κ. Γαβρόγλου εστιάζει στη δημιουργία ενιαίου χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσω συνεργασίας των πανεπιστημίων, ΤΕΙ και ερευνητικών κέντρων ανά περιφέρεια.

Το ζήτημα αφορά κυρίως τα περιφερειακά ΑΕΙ/ΤΕΙ. Στο πλαίσιο αυτό θα συγχωνευθούν με πανεπιστήμια όσα τμήματα ΤΕΙ είναι ήδη ακαδημαϊκώς ισοδύναμα με αντίστοιχα πανεπιστημιακά, ή καλύπτουν πεδία που δεν υπάρχουν στα πανεπιστήμια, ενώ θα δοθεί τριετής περίοδος προσαρμογής σε όσα τμήματα κριθεί ότι μπορούν να καλύψουν τα ακαδημαϊκά κριτήρια. Τα υπόλοιπα θα καλύψουν τον χώρο της ανώτερης τεχνικής εκπαίδευσης σε ένα καθεστώς όπως ήταν πριν «ανωτατοποιηθούν», το 2001. Ηδη, συμφωνήθηκε να αρχίσουν σχετικές συζητήσεις περιφερειακών πανεπιστημίων και ΤΕΙ στην κατεύθυνση αυτή.

Σχεδιάζεται, επίσης, η χορήγηση επαγγελματικών δικαιωμάτων σε ΑΕΙ/ΤΕΙ ύστερα από διάλογο των ηγεσιών των ιδρυμάτων. «Τα επιμελητήρια θα εμπλακούν αφού προηγουμένως δούμε το θέμα κατά γνωστικό αντικείμενο», ανέφερε στην «Κ» υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Παιδείας, τονίζοντας την πρόθεση να υπάρξει ρύθμιση από την Πολιτεία σε αυτό το καθεστώς, που πολλές φορές κατά το παρελθόν έχει δεχθεί κριτική ότι υπηρετεί συντεχνιακά συμφέροντα.