Το νέο μισθολόγιο και οι μισθοί των εκπαιδευτικών. Kερδισμένοι και χαμένοι

Οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Κυβέρνηση απέναντι στους πιστωτές της, περιγράφονται αναλυτικά στο Ν.4336/15 (Μνημόνιο 3).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα παραδοτέα σχετικά με την εκπαίδευση. Οι δεσμεύσεις και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, ορίζονται στο

«Διαρθρωτικές πολιτικές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης» υποενότητα «4.1 Αγορά εργασίας και ανθρώπινο κεφάλαιο» της παραγράφου Γ.

Άμεσα όμως παραδοτέο του μνημονίου 3 είναι το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων. Στην υποενότητα «5.1. Δημόσια διοίκηση» του μνημονίου αναφέρεται ότι:

Η συζήτηση για το νέο μισθολόγιο που έχει ήδη ξεκινήσει, προς το παρόν στηρίζεται σε δημοσιεύματα και «διαρροές» στον τύπο σχετικά με τις προθέσεις της Κυβέρνησης.[i]

Οι Έλληνες εκπαιδευτικοί ήταν και συνεχίζουν να είναι από τους χειρότερα αμειβόμενους εκπαιδευτικούς της Ε.Ε.

Το ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ. της Ο.Λ.Μ.Ε. σε μελέτη του στηριγμένη σε στοιχεία του δικτύου «ΕΥΡΙΔΙΚΗ» για τους μισθούς των εκπαιδευτικών στην Ευρώπη το 2011-2012, αποτύπωνε την πραγματικότητα αυτή. (Τη μελέτη θα βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους).

Μελέτη στοιχείων για τους μισθούς των εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα και στις χώρες της Ευρώπης για το 2011-2012

Μία πρώτη ανάγνωση των στοιχείων της τελευταίας έκθεσης του δικτύου, «Teachers’ and School Heads’ Salaries and Allowances in Europe, 2014/15», αποδεικνύει την επιδείνωση τα τελευταία χρόνια μιας ήδη «οριακής» κατάστασης σε σχέση με τους μισθούς των εκπαιδευτικών.

Από τη συγκριτική μελέτη των κατώτερων μισθών των καθηγητών (ανώτερης ) Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προκύπτουν τα εξής:

Τα παραπάνω εντάσσονται σε ένα ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο,- σύμφωνα με τα στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α-, το διαθέσιμο κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ελλάδα παρουσίασε πτώση 27,5% από το 2007 έως και το πρώτο τρίμηνο του 2015.

Ο κατώτερος μισθός του έλληνα καθηγητή Β/μιας εκπαίδευσης μόλις ξεπερνά το 75% του κατά κεφαλήν Α.Ε.Π. που είναι στην ουσία ο δείκτης του επιπέδου διαβίωσης σε μία χώρα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2014, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα μας ήταν το 72% του μέσου όρου της Ε.Ε. , ενώ το 2009, και πριν από τα μνημόνια έφθανε στο 94%.

Η ίδια σχέση (κατώτερου μισθού καθηγητή και κατά κεφαλήν Α.Ε.Π.), είναι για το Βέλγιο 115%, για την Ισπανία 140%, για την Κύπρο 125%, για την Πορτογαλία 139%, για τη Γερμανία 151%, για την Ιταλία 97% και για τη Γαλλία 87%.

Η οικονομική αφαίμαξη και η βαθμολογική – μισθολογική καθήλωση μετά την ψήφιση του Ν.4024/11 (Ενιαίο Βαθμολόγιο – Μισθολόγιο) δεν έχουν αφήσει οποιοδήποτε περιθώριο για περαιτέρω συρρίκνωση του εισοδήματος των καθηγητών.

Ανδρέας Παπαδαντωνάκης Φιλόλογος

Ένας στους δύο δημοσίους υπαλλήλους θα δει τις αποδοχές του να αυξάνονται από 15-50 ευρώ με το νέο μισθολόγιο που προετοιμάζει η κυβέρνηση και αναμένεται να παρουσιάσει στις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ για 380.000 υπαλλήλους θα παγώσουν οι αποδοχές τους για την επόμενη εξαετία όπως προανήγγειλε ο αν. υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης Χρ. Βερναρδάκης.

Σε ραδιοφωνική συνέντευξη στον «Real FM» ο κ. Βερναρδάκης επιβεβαίωσε το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα του «Εθνους της Κυριακής» στις 18 Οκτωβρίου με τίτλο
«Οι ανατροπές στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων», τονίζοντας ότι με βάση το σενάριο που έχει επεξεργαστεί το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν θα υπάρξουν μειώσεις στους κατώτατους μισθούς, ενώ για περίπου 314.000 υπαλλήλους θα υπάρξουν μικρές αυξήσεις της τάξης των 30 έως 50 ευρώ που θα ισχύσουν από το 2016.

Ξεκαθάρισε, δε, ότι στόχος είναι να «ξεπαγώσουν» οι μισθολογικές ωριμάνσεις από την 1η Ιανουαρίου, μετά την αποσύνδεση μισθολογίου και βαθμολογίου που επιδιώκει η κυβέρνηση.

Παράλληλα ο κ. Βερναρδάκης σημείωσε με νόημα ότι τον τελευταίο λόγο θα έχει το υπουργείο Οικονομικών και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, που υπολογίζει τα οικονομικά μεγέθη στη βάση της συμφωνίας που έχει γίνει με τους εταίρους, η οποία προβλέπει να παραμείνει σταθερό το συνολικό μισθολογικό κόστος.

Κερδισμένοι θα είναι περίπου 310.000 υπάλληλοι οι οποίοι διαθέτουν λίγα χρόνια προϋπηρεσίας -έως και 12 χρόνια- ή έχουν «κολλήσει» στο τελευταίο μισθολογικό κλιμάκιο βαθμού την τελευταία πενταετία που επιβλήθηκε πάγωμα των μισθολογικών και βαθμολογικών προαγωγών.

Αντίστοιχα χαμένοι από το νέο μισθολόγιο θα είναι περίπου 380.000 υπάλληλοι, οι οποίοι έχουν πάνω από 20 χρόνια προϋπηρεσίας και με το νέο μισθολόγιο θα υποστούν μείωση της ονομαστικής αξίας του βασικού.

Όμως δεν θα λάβουν λιγότερα χρήματα, αφού η κυβέρνηση θα διατηρήσει το καθεστώς της προσωπικής διαφοράς, η οποία θα μειώνεται σταδιακά την επόμενη εξαετία μέχρι το 2021 ανάλογα με την απόδοση μισθολογικών κλιμακίων.

Ετσι η προσωπική διαφορά θα μειώνεται έως ότου εξαλειφθεί ανάλογα με τις αυξήσεις που θα έπρεπε να λάβει ο υπάλληλος από την εξέλιξή του στα μισθολογικά κλιμάκια του νέου μισθολογίου. Βασικοί άξονες του νέου μισθολογίου είναι η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς και η διατήρηση των αποδοχών των υπαλλήλων, καθώς -όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές- και οι θεσμοί έχουν συμφωνήσει ότι έχουν επιβληθεί σημαντικές μειώσεις στους μισθούς αλλά και στο προσωπικό του Δημοσίου.

Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, με την αποσύνδεση του μισθολογίου από το βαθμολόγιο θα διαμορφωθούν μισθολογικές κλίμακες ανά εκπαιδευτική κατηγορία και οι αυξήσεις θα αποδίδονται με βάση τα χρόνια προϋπηρεσίας και όχι με βάση τον βαθμό που καταλαμβάνει ένας υπάλληλος.

Για τις κατηγορίες υπαλλήλων υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης το νέο μισθολόγιο θα προβλέπει 13 μισθολογικά κλιμάκια, τα οποία θα αποδίδουν ωριμάνσεις στους βασικούς μισθούς ανά τριετία. Τα 13 μισθολογικά κλιμάκια αφορούν 40 χρόνια υπηρεσίας.

Αντίστοιχα, για τους υπαλλήλους πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης το νέο μισθολόγιο θα προβλέπει 19 μισθολογικά κλιμάκια (για 40 χρόνια υπηρεσίας) που θα αποδίδουν αυξήσεις ανά διετία. Με τη διαφορά ωρίμανσης των μισθών επιτυγχάνεται το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ προσοντούχων και εργαζομένων με χαμηλότερα προσόντα που έχουν ζητήσει οι δανειστές.

Στη λογική του «ανοίγματος» της ψαλίδας μεταξύ προσοντούχων και μη προσοντούχων υπαλλήλων, που έχουν ζητήσει τα τεχνικά κλιμάκια των εταίρων, συζητείται και η αύξηση κατά 50-100 ευρώ των επιδομάτων θέσης ευθύνης που λαμβάνουν οι προϊστάμενοι.

Στο τραπέζι υπάρχει και το σενάριο να υπολογίζεται το επίδομα θέσης ευθύνης ως ποσοστό επί του βασικού μισθού που λαμβάνουν οι υπάλληλοι οι οποίοι καταλαμβάνουν τις θέσεις. Nα σημειωθεί ότι σήμερα ο γεν. διευθυντής λαμβάνει επίδομα θέσης ευθύνης 900€.

1 Υπάλληλος Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης που το 2012 σταμάτησε στο τελευταίο κλιμάκιο του βαθμού Ε με 12 χρόνια προϋπηρεσία λαμβάνει βασικό μισθό 1.250 ευρώ. Με το νέο μισθολόγιο θα επανακαταταγεί στο 5ο μισθολογικό κλιμάκιο, το οποίο σύμφωνα με το βασικό σενάριο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση θα του αποδώσει βασικό μισθό 1.265 ευρώ, οπότε θα λάβει αύξηση 15 ευρώ. Ο συγκεκριμένος υπάλληλος ανήκει στην κατηγορία των εργαζομένων που θα ευνοηθούν από την αποσύνδεση μισθολογίου-βαθμολογίου, καθώς στη νέα μισθολογική κλίμακα θα λάβει μικρή αύξηση λόγω των χρόνων προϋπηρεσίας.

2 Υπάλληλος Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, ο οποίος έχει προσληφθεί το 2010, είναι στάσιμος στις αμοιβές που προβλέπει ο βαθμός ΣΤ, δηλαδή στα 780 ευρώ, λόγω του παγώματος της βαθμολογικής εξέλιξης την οποία επέβαλε νόμος για τις μισθολογικές απολαβές του Δημοσίου, ο οποίος ψηφίστηκε το 2011. Με το νέο μισθολόγιο που αποσυνδέει το μισθολόγιο από το βαθμολόγιο θα καταταχθεί στο 1ο μισθολογικό κλιμάκιο λόγω της πενταετούς προϋπηρεσίας του και θα λάβει βασικό μισθό χωρίς τα επιδόματα 803 ευρώ δηλαδή θα του καταβληθεί αύξηση 23 ευρώ. Το παράδειγμα αφορά το σενάριο για την απόδοση 3% επί του μισθού ανά μισθολογικό κλιμάκιο το οποίο θα αποδίδεται ανά τριετία για τους υπαλλήλους υποχρεωτικής και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

1 Υπάλληλος Τεχνολογικής Εκπαίδευσης με 26 χρόνια προϋπηρεσίας λαμβάνει σήμερα βασικό μισθό 1.601 ευρώ μεικτά. Με το νέο μισθολόγιο θα καταταγεί στο 12ο Μισθολογικό Κλιμάκιο της εκπαιδευτικής κατηγορίας Τεχνολογικής Εκπαίδευσης και θα έχει ονομαστικό βασικό μισθό 1.478 ευρώ. Η διαφορά των 123 ευρώ θα διατηρηθεί ως προσωπική διαφορά χωρίς να μειωθούν οι αποδοχές του υπαλλήλου. Το συγκεκριμένο ποσό των 123 ευρώ θα συμψηφίζεται τα επόμενα χρόνια με τις μισθολογικές ωριμάνσεις και ως αποτέλεσμα ο υπάλληλος δεν θα λάβει αύξηση στον μισθό του για τα επόμενα 6 χρόνια, οπότε θα έχει… εξαφανιστεί η προσωπική διαφορά.

2 Υπάλληλος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με 30 χρόνια προϋπηρεσίας λαμβάνει 1.135 ευρώ βασικό μισθό. Ο συγκεκριμένος υπάλληλος ανήκει στον βαθμό Γ στο πρώτο μισθολογικό κλιμάκιο σύμφωνα με το ισχύον μισθολογικό καθεστώς. Με το νέο μισθολόγιο -εάν προσομειώσουμε στο σενάριο που θέλει να αποδίδονται τα μισθολογικά κλιμάκια ανά τριετία για τους υπαλλήλους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ωρίμανση 3% ανά κλιμάκιο- ο συγκεκριμένος υπάλληλος θα καταταγεί στο 9ο μισθολογικό κλιμάκιο και θα λάβει βασικό μισθό 1.086 ευρώ, ο οποίος είναι μειωμένος κατά 49 ευρώ, τα οποία θα λαμβάνει ο υπάλληλος ως προσωπική διαφορά. Για τα επόμενα 6 χρόνια θα έχει τις ίδιες αποδοχές έως ότου… απαλειφθεί η προσωπική διαφορά από τις αυξήσεις των επόμενων κλιμακίων.