Το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας στο Νέο Λύκειο

Το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας στο Νέο Λύκειο

Προς: Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
κ. Κώστα Γαβρόγλου
Υφυπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
κ. Δημήτρη Μπαξεβανάκη
Κοιν: Γενικό Γραμματέα του ΥΠΠΕΘ
κ. Γεώργιο Αγγελόπουλο
Πρόεδρο του ΙΕΠ κ. Γεράσιμο Κουζέλη
Πρόεδρο της ΟΛΜΕ κ. Νίκο Παπαχρήστο

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ και κύριε Υφυπουργέ,

Η Πανελλήνια Ένωση Καθηγητών Αγγλικής Δημόσιας Εκπαίδευσης (Π.Ε.Κ.Α.Δ.Ε.) δραστηριοποιείται στο χώρο της δημόσιας εκπαίδευσης επί 40 συναπτά έτη, αριθμεί πάνω από 3000 μέλη και εκπροσωπεί πανελλαδικά όλους τους εκπαιδευτικούς αγγλικής γλώσσας τόσο στην Α΄/θμια όσο και στη Β΄/θμια Εκπ/ση. Προτεραιότητά μας είναι η στήριξη της δημόσιας ξενόγλωσσης εκπαίδευσης μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης του μαθήματος των Αγγλικών στο υψηλότερο επιθυμητό επίπεδο.

Με το παρόν υπόμνημα επιθυμούμε να διατυπώσουμε τις θέσεις και τις προτάσεις μας για το μάθημα των Αγγλικών στο Νέο Λύκειο (Γενικό και Επαγγελματικό) στο πλαίσιο της διαβούλευσης για το νομοσχέδιο που αφορά στη μεταρρύθμιση και αναβάθμιση του Λυκείου, σε συνέχεια του με αρ. πρωτ. 1/14-2-2017 υπομνήματός μας προς τη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής για τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας στο Λύκειο.

Στόχος μας είναι να διασφαλιστεί η ακεραιότητα και ενότητα της διδασκαλίας του γνωστικού μας αντικειμένου, να ενισχυθεί η παρεχόμενη διδασκαλία και εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας στο δημόσιο σχολείο προς όφελος των μαθητών/-τριών και της ελληνικής κοινωνίας και να διασφαλιστεί η θέση των εκπαιδευτικών κλ. ΠΕ06 που υπηρετούν στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Η αναγκαιότητα διδασκαλίας και εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας στο Νέο Λύκειο

Η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας συνάδει με το βασικό στόχο της ευρωπαϊκής πολιτικής για την πολυγλωσσία που είναι η εκμάθηση ξένων γλωσσών, καθώς η υψηλού επιπέδου γνώση και η αποτελεσματική επικοινωνία στην ξένη γλώσσα θεωρείται ως:
• μέσο για την εμπέδωση της έννοιας του πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη γεφύρωση των διαφορών, την καλλιέργεια διαπολιτισμικής κατανόησης και διαλόγου σε μια πολυγλωσσική και πολυπολιτισμική κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς,
• βασικό ουσιαστικό προσόν για τους ευρωπαίους πολίτες καθώς ενισχύει τις δυνατότητες μάθησης και απασχόλησης, προάγει την κινητικότητα και την ανταγωνιστικότητα και παρέχει ευκαιρίες εκπαιδευτικής και επαγγελματικής εξέλιξης,
• μία από τις βασικές ικανότητες της δια βίου μάθησης για την ολοκλήρωση και ανάπτυξη του ατόμου και για την ισότιμη και ενεργό συμμετοχή του στη σύγχρονη κοινωνία της γνώσης.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές έρευνες, η εκμάθηση των ξένων γλωσσών αποτελεί εργαλείο για την καταγραφή των δεξιοτήτων και επαγγελματικών προσόντων που κατακτήθηκαν με βάση το Εθνικό και Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων. Σε αυτό το πλαίσιο, βασική επαγγελματική δεξιότητα αποτελεί η κατάκτηση και πιστοποίηση της γνώσης των ξένων γλωσσών μέσα από διαπιστευμένα εθνικά συστήματα εξέτασης. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠγ), ως εθνικά διαπιστευμένο σύστημα εξέτασης σε αντιστοιχία με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Ξένες Γλώσσες (CEFR).

Στις μέρες μας, η αγγλική γλώσσα, ως lingua franca, αποτελεί όχι μόνο τη γλώσσα της διεθνούς επικοινωνίας αλλά και το μέσο με το οποίο εκφράζεται το σημαντικότερο μέρος της επιστημονικής, οικονομικής, πολιτιστικής και πνευματικής δραστηριότητας διεθνώς.

Στις σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές, πολυγλωσσικές και πολυπολιτισμικές συνθήκες, η κατάκτηση της αγγλικής γλώσσας σε ανώτερο επίπεδο, που επιτρέπει στους μαθητές και μελλοντικούς πολίτες να τη χρησιμοποιούν ως «απολύτως ικανοί χρήστες» (επίπεδο Γ),:
• αποτελεί βασικό εργαλείο για την πρόσβαση στην εξελισσόμενη επιστημονική και τεχνολογική σκέψη και έρευνα, την αναζήτηση γνώσεων και πληροφοριών, κυρίως στο διαδίκτυο, τη σύναψη συνεργατικών δράσεων και την κάλυψη επικοινωνιακών αναγκών,
• συμβάλλει ουσιαστικά στην απόκτηση γνώσεων και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, που θα καταστήσουν ικανούς τους/τις μαθητές/-ήτριες να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις μελλοντικές εκπαιδευτικές, επαγγελματικές και κοινωνικές ανάγκες τους,
• οδηγεί στην καλύτερη κατανόηση της μητρικής γλώσσας, στην γενικότερη ανάπτυξη ανώτερων γλωσσικών, επικοινωνιακών και κοινωνικών δεξιοτήτων και νοητικών αναπαραστάσεων.

Στο Λύκειο ενδείκνυται η κατάκτηση της αγγλικής γλώσσας σε υψηλό επίπεδο επειδή ο μαθητικός πληθυσμός έχει αναπτύξει μεγαλύτερη νοητική και μαθησιακή ωριμότητα και γνωστική ικανότητα. Μέσα από την εκμάθηση της ξένης γλώσσας ενισχύεται η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συνεργατικότητα και η διερευνητική μάθηση των μαθητών/-τριών. Επιπλέον, αναπτύσσονται δεξιότητες όπως αυτές της διαμεσολάβησης, της διαπολιτισμικής κατανόησης, της διαπραγμάτευσης, της επίλυσης προβλημάτων, της επιχειρηματολογίας, της ρητορικής ή της αντιλογίας.

Η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας στο Λύκειο μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο ανάπτυξης γνώσεων και δεξιοτήτων και σε άλλα γνωστικά αντικείμενα στοχεύοντας στη διαθεματικότητα και στη διεπιστημονικότητα. Για το λόγο αυτό, η αγγλική γλώσσα κρίνεται απαραίτητη για την υιοθέτηση της διδακτικής προσέγγισης CLIL (Content and Language Integrated Learning – Ολοκληρωμένη Εκμάθηση Περιεχομένου και Γλώσσας), δηλαδή τη διδασκαλία ενός σχολικού μαθήματος (π.χ. Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες) μέσω μιας ξένης γλώσσας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδεικνύει μεγάλο ενδιαφέρον για την προσέγγιση αυτή, η οποία είναι σήμερα πολύ δημοφιλής και επιτυχημένη στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης: “Η προσέγγιση CLIL, κατά την οποία οι μαθητές διδάσκονται ένα μάθημα μέσω μιας ξένης γλώσσας μπορεί να συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό στους στόχους της Ένωσης σε σχέση με την εκμάθηση γλωσσών.” (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Σχέδιο Δράσης «Προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και της γλωσσικής πολυμορφίας 2004-2006», σελ. 19).

Η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας στο Λύκειο αποτελεί ένα απαραίτητο εργαλείο για την παιδαγωγική αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) καθώς αποτελεί την κατεξοχήν παγκόσμια γλώσσα τεχνολογικών εξελίξεων, γεγονός που συνεπάγεται την καλύτερη κατανόηση των δυνατοτήτων και την πιο αποτελεσματική ενσωμάτωση των τεχνολογικών μέσων στη διδακτική πράξη. Επιπλέον, η εκμάθηση ξένων γλωσσών με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών (CALL – Computer Assisted Language Learning – Εκμάθηση Ξένων Γλωσσών με τη Βοήθεια Ηλεκτρονικού Υπολογιστή) προωθείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως μια προσέγγιση που μπορεί να βελτιώσει τα μαθησιακά αποτελέσματα, όπως αναφέρεται στην Έκθεση για καινοτόμες, επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους επιτάχυνσης της εκμάθησης γλωσσών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2014). Επομένως, η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας στο Λύκειο μπορεί να γίνεται με τη βοήθεια των Τ.Π.Ε., έτσι ώστε να ενισχύεται η εκμάθηση της γλώσσας σε υψηλό επίπεδο.

Η κατάκτηση της αγγλικής γλώσσας σε ανώτερο επίπεδο στο Λύκειο συμβάλλει στη συμμετοχή των μαθητών/-τριών σε ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα και σχολικές συνεργασίες (Erasmus, eTwinning, MUN, κ.α.) και χρησιμεύει στην κριτική επεξεργασία δεδομένων που διατίθενται στο διαδίκτυο. Επιπροσθέτως, η διδασκαλία της θα πρέπει να δίνει ιδιαίτερη έμφαση και στην πολιτιστική διάσταση της γλώσσας (λογοτεχνία, δοκίμιο, θέατρο, εφημερίδες και περιοδικά), ώστε οι μαθητές/-ήτριες να μπορούν να αντιλαμβάνονται με καλύτερο τρόπο τις εκφάνσεις και τις πτυχές των σύγχρονων πολυπολιτισμικών κοινωνιών, προκειμένου να αναπτύσσουν διαπολιτισμική συνείδηση. Για τους λόγους αυτούς κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία αναλυτικού προγράμματος εκμάθησης των ξένων γλωσσών στο Λύκειο.

Μέρος του αναλυτικού προγράμματος θα πρέπει να συνδέεται με θέματα πολιτισμού και τέχνης, ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων, ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, περιβαλλοντικής προστασίας, κλπ. αναδεικνύοντας την πολιτιστική, κοινωνική και ανθρωπιστική διάσταση της διδασκαλίας της ξένης γλώσσας στο δημόσιο σχολείο, όπως αναφέρεται και στα πορίσματα της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, όπου τονίζεται ότι βασικός στόχος της διδασκαλίας του μαθήματος πρέπει είναι η εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση του/της μαθητή/-ήτριας μέσω της ξένης γλώσσας (2016, σελ. 30), η οποία αποσκοπεί στην πνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη του ατόμου και στην καλλιέργεια κριτικής σκέψης και συναισθηματικής ωριμότητας.

Επιπροσθέτως, η διδασκαλία και εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας στο Λύκειο κρίνεται απαραίτητη εφόσον, ως πανελλαδικά εξεταζόμενο ειδικό μάθημα, προαπαιτούμενο για την πρόσβαση σε σχολές και τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, απαιτεί την κατάκτηση της αγγλικής γλώσσας σε πολύ καλό ή άριστο επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των μαθητών/-τριών που επιλέγουν να εξεταστούν στην Αγγλική Γλώσσα ως ειδικό μάθημα αυξήθηκε από 6.780 το 2009 σε 16.712 το 2017, αριθμός που ανέρχεται στο 72,73% όσων επέλεξαν να εξεταστούν σε όλα τα ειδικά μαθήματα (22.977 μαθητές και μαθήτριες από ΓΕΛ και ΕΠΑ.Λ.).

Επιπλέον, η κατάκτηση της αγγλικής γλώσσας σε πολύ υψηλό επίπεδο κρίνεται ως απολύτως απαραίτητη για τους μελλοντικούς φοιτητές και σπουδαστές, ανεξαρτήτως ιδρύματος, σχολής ή τμήματος στο οποίο θα εκπαιδευτούν ή θα καταρτιστούν, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Η πρόσβαση στη διεθνή βιβλιογραφία, η κατανόηση τεχνικών εγχειριδίων, οι συνεργασίες με ιδρύματα και φορείς του εξωτερικού, τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών είναι μερικές μόνο από τις δραστηριότητες των φοιτητών/-τριών για τις οποίες απαιτείται άριστη γνώση των Αγγλικών.

Προτάσεις της Π.Ε.Κ.Α.Δ.Ε. για την Αγγλική Γλώσσα στο Νέο Λύκειο

Όπως καταγράφηκε στα πορίσματα του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία (Μάιος 2016, σελ. 86) είναι πλέον κοινή πεποίθηση ότι η γνώση και χρήση της αγγλικής γλώσσας στο ανώτερο δυνατό επίπεδο, καθώς και η πιστοποίηση γλωσσομάθειας αυτής, ενισχύει το προσωπικό και επαγγελματικό προφίλ των μαθητών παρέχοντας σε αυτούς ένα ουσιαστικό εφόδιο και ένα τυπικό προσόν για τη μελλοντική τους εκπαιδευτική και επαγγελματική πορεία. Επιπλέον, για την εξασφάλιση των παραπάνω απαραίτητων εφοδίων και προσόντων, η ελληνική οικογένεια επωμίζεται ένα δυσβάστακτο πλέον, στις δύσκολες εποχές που ζούμε, κόστος, προσφεύγοντας στον ιδιωτικό τομέα, ενώ το δημόσιο σχολείο θα μπορούσε κάλλιστα να καλύψει αυτή την ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας αξιοποιώντας το άριστα καταρτισμένο δυναμικό των καθηγητών Αγγλικής.

Συμπερασματικά, η Π.Ε.Κ.Α.Δ.Ε. υποστηρίζει ότι η ελληνική πολιτεία, μέσα από τη δημόσια εκπαίδευση, οφείλει να παρέχει σε όλους και όλες ανεξαιρέτως τους μαθητές και τις μαθήτριες τη δυνατότητα εκμάθησης μίας τουλάχιστον ξένης γλώσσας σε πολύ καλό ή άριστο επίπεδο. Για τους λόγους που εξηγήσαμε παραπάνω, θεωρούμε ότι η αγγλική γλώσσα παρέχει πολλαπλά οφέλη στους μαθητές και στις μαθήτριες και για αυτό είναι απαραίτητη όχι μόνο για την τρέχουσα εκπαιδευτική τους πορεία και το μέλλον τους αλλά και για τη γενικότερη ανάπτυξη και εξέλιξή τους ως μαθητών/-ητριών, αυριανών πολιτών και εν γένει προσωπικοτήτων και για αυτό θα πρέπει να αποτελεί βασικό και αναπόσπαστο διδακτικό αντικείμενο στο Πρόγραμμα Σπουδών του Νέου Λυκείου. Αυτό εξάλλου αποτυπώθηκε και στα Πορίσματα της Επιτροπής Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία (Μάιος 2016, σελ. 30-31), όπου η Αγγλική Γλώσσα προτείνεται να είναι ένα από τα δύο υποχρεωτικά μαθήματα στο Νέο Λύκειο. Η κατάκτηση της αγγλικής γλώσσας σε επίπεδο «πολύ καλής γνώσης» (Γ1) ή «άριστης γνώσης» (Γ2) είναι εφικτή στο Λύκειο και κρίνεται αναγκαία για τους μαθητές και τις μαθήτριες που θα ακολουθήσουν ανώτατες ή ανώτερες σπουδές, θα επιλέξουν άλλες μορφές εκπαίδευσης και κατάρτισης ή/και θα κατευθυνθούν στην αγορά εργασίας τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού.

Κατά συνέπεια, κρίνεται επιβεβλημένη η ενισχυμένη διδασκαλία και εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας στο Λύκειο, έτσι ώστε να επιτευχθεί η κατάκτηση και πιθανή πιστοποίηση της γλώσσας στο ανώτερο επιθυμητό επίπεδο για όλους τους/τις μαθητές/-ήτριες. Αυτή κρίνεται απαραίτητη για την ουσιαστική εργασία των μαθητών/-τριών μέσα στην τάξη λόγω της επικοινωνιακής φύσης του μαθήματος και λόγω της άμεσης συσχέτισης των αυξημένων ωρών διδασκαλίας με την κατάκτηση της γλώσσας στα υψηλότερα επίπεδα. Αυτό παρατηρείται στις χώρες της Ευρώπης όπου αναλογούν περισσότερες ώρες εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ταυτόχρονα, η ποιοτική ενίσχυση και ο εμπλουτισμός του μαθήματος, όπως περιγράφηκε παραπάνω, θα συμβάλει στην αναμόρφωση της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης στο δημόσιο σχολείο, προκειμένου να λειτουργεί αποτελεσματικά προς όφελος των μαθητών/-τριών, των οικογενειών τους και της κοινωνίας γενικότερα.

Για τους παραπάνω λόγους προτείνουμε:

A. Γενικά για το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας

1. Θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής 12ετούς διδασκαλίας της αγγλικής γλώσσας ως Α ́ ξένης γλώσσας για όλους τους/τις μαθητές/-ήτριες από την Α’ Δημοτικού έως και τη Γ’ Λυκείου.
2. Ενιαίο, συνεχές πρόγραμμα σπουδών για την αγγλική γλώσσα καθ’ όλη τη διάρκεια της 12ετούς διδασκαλίας του μαθήματος.
3. Καταγραφή στο Απολυτήριο του Γενικού και του Επαγγελματικού Λυκείου του επιπέδου γλωσσομάθειας της αγγλικής γλώσσας που έχει κατακτηθεί και ενδεχομένως πιστοποιηθεί μέσω του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας (ΚΠγ).
4. Σύνδεση της διδασκαλίας και εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας με το ΚΠγ για να παρέχεται η δυνατότητα απόκτησης πιστοποιημένης γνώσης, σε συνέχεια του ΦΕΚ 4452/τ. Α΄/15-02-2017.
5. Αύξηση των ωρών διδασκαλίας της αγγλικής γλώσσας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο και Λύκειο), έτσι ώστε να κατακτούν οι μαθητές/-ήτριες τα παρακάτω επίπεδα γλωσσομάθειας:
 Α2/Β1-στο Δημοτικό
 Β2/Β2+ στο Γυμνάσιο
 Γ1+/Γ2- στο Λύκειο (Γενικό & Επαγγελματικό)
Για την επίτευξη των επιπέδων αυτών, οι διδακτικές ώρες/εβδομάδα προτείνεται να είναι ως εξής:

Τάξη Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο Επαγγελματικό Λύκειο
Α’ 3 3 3 (Γενικά Αγγλικά)
Β’ 3 4 4 (2 Γενικά Αγγλικά + 2 Επαγγελματικά Αγγλικά)
Γ’ 3 4
2 (ειδικό μάθημα) 4 (1 Γενικά Αγγλικά + 3 Επαγγελματικά Αγγλικά
2 (ειδικό μάθημα)

Β. Για το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας στο Νέο Λύκειο

6. Διδασκαλία του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας ως υποχρεωτικού μαθήματος σε όλες τις τάξεις του Γενικού και Επαγγελματικού Λυκείου.
7. Στο Νέο Λύκειο, το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας θα πρέπει να παρέχεται ως μάθημα γενικής παιδείας (βασικού κορμού), υποχρεωτικό για όλους τους/τις μαθητές/-ήτριες, έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα να την κατακτούν σε υψηλό επίπεδο, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες και προκλήσεις της εκπαιδευτικής, επαγγελματικής και κοινωνικής τους ζωής.
8. Στο Επαγγελματικό Λύκειο, το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας θα πρέπει να παρέχεται και ως μάθημα Γενικής Παιδείας («Γενικά Αγγλικά») και ως μάθημα Τομέα και Ειδικότητας («Επαγγελματικά Αγγλικά I και II»), όπως αναλυτικά αναφέρεται στο με αρ. πρωτ. 3/17-07-2017 υπόμνημα της ΠΕΚΑΔΕ προς τον Υφυπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Δημήτρη Μπαξεβανάκη.
9. Επέκταση του Ενιαίου Προγράμματος Σπουδών για τις ξένες γλώσσες στο Λύκειο, σε συνέχεια του ΦΕΚ 2871/τ.Β΄/9-09-2016, προκειμένου να παρέχεται συνεκτική και ολοκληρωμένη διδασκαλία του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας από την Α ́ Δημοτικού έως και τη Γ ́ Λυκείου.
10. Σχεδιασμός συγκεκριμένου Προγράμματος Σπουδών για το Επαγγελματικό Λύκειο, το οποίο να λαμβάνει υπόψη του περιγράμματα επαγγέλματος και να καθορίζει κριτήρια και περιγραφητές δεξιοτήτων που πρέπει να αναπτύξει ο/η μαθητής/-ήτρια που μαθαίνει Αγγλικά και αντιστοιχούν στον τομέα και την ειδικότητά του.
11. Μέσα από τη σύνδεση με το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠγ) να δίνεται η δυνατότητα πιστοποίησης της γλωσσομάθειας στην αγγλική γλώσσα στο ανώτερο δυνατό επίπεδο (Β2/Γ1/Γ2), δεδομένου ότι αποτελεί προσόν επαγγελματικής ζωής και εφόδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
12. Στη Γ’ Λυκείου, να δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας επιπλέον τμημάτων προετοιμασίας -ανεξάρτητα του αριθμού συμμετεχόντων – για όσους/-ες μαθητές/-ήτριες επιλέξουν να εξεταστούν στο ειδικό μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας για την πρόσβασή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Προβληματισμός αναφορικά με το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας
σύμφωνα με τις εξαγγελίες για το Νέο Λύκειο

Αν και έχει επανειλημμένα διακηρυχτεί και επισημανθεί ότι η αναβάθμιση της παρεχόμενης διδασκαλίας των ξένων γλωσσών σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης είναι απαραίτητη (π.χ. Πορίσματα Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, 2016, σελ. 29), οι πρόσφατες εξαγγελίες για το Νέο Λύκειο φαίνεται να οδηγούν την ξενόγλωσση εκπαίδευση και ειδικότερα τη διδασκαλία και εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας σε περαιτέρω υποβάθμιση για τους εξής λόγους:

α. Η διαφαινόμενη παραμονή του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας στα μαθήματα επιλογής και όχι στα υποχρεωτικά μαθήματα στη Β’ και Γ’ τάξη του Νέου Λυκείου δεν συνάδει με την αναγκαιότητα εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας σε υψηλό επίπεδο, οδηγώντας αναπόφευκτα τους/τις μαθητές/-ήτριες και τις οικογένειές τους σε λύσεις ιδιωτικής πρωτοβουλίας, προκειμένου να αποκτήσουν, με υψηλό κόστος, τα απαραίτητα προσόντα και εφόδια για τη μελλοντική εκπαιδευτική, επαγγελματική και κοινωνική τους ζωή.

β. Οι ελάχιστες διδακτικές ώρες του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας έως και την Α’ Λυκείου δεν θα επιτρέπουν την κατάκτηση της γλώσσας σε υψηλό επίπεδο γλωσσομάθειας, στερώντας στους/στις μαθητές/-ήτριες τη δυνατότητα να μπορούν να πιστοποιηθούν δωρεάν μέσα στο δημόσιο ελληνικό σχολείο κι οδηγώντας τους αναπόφευκτα σε ξένα, συχνά μη διαπιστευμένα, συστήματα εξέτασης, καταργώντας στην πράξη το ΦΕΚ 4452/τ. Α΄/15-02-2017 που θεσμοθετήθηκε.

γ. Δεδομένου ότι το σύνολο των ωρών διδασκαλίας του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας σε Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο, μετά από τις συνεχείς μειώσεις τα τελευταία χρόνια, θεωρείται ανεπαρκές, η Π.Ε.Κ.Α.Δ.Ε. κρίνει πως θα είναι δύσκολο έως αδύνατο στο τέλος της Α’ Λυκείου να φτάνουν οι μαθητές/-ήτριες στο επίπεδο Β2. Συμπληρωματικά, επισημαίνουμε ότι οποιαδήποτε πιστοποίηση κάτω από το επίπεδο Β2 είναι ουσιαστικά χωρίς αντίκρισμα στην αγορά εργασίας και στη μελλοντική εκπαίδευση ή κατάρτιση των μαθητών/-τριών, γεγονός που θα εκμηδενίσει το ενδιαφέρον τους για πιστοποίηση μέσα στο σχολείο, θα καταστήσει τη σύνδεση του σχολείου με το ΚΠγ αδύνατη και δεν θα προσφέρει ουσιαστικό όφελος στην ελληνική κοινωνία.

δ. Η πιθανή μη δημιουργία τμημάτων στη Γ΄ Λυκείου για την προετοιμασία όσων μαθητών/-τριών επιλέξουν να εξεταστούν στο ειδικό μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας για τις πανελλήνιες εξετάσεις θα περιορίσει τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές δυνατότητες που οφείλει να προσφέρει ένα δημόσιο σχολείο στους/στις αποφοίτους του. Επίσης, από τη στιγμή που πολλοί/πολλές μαθητές/-ήτριες δεν θα διδάσκονται την αγγλική γλώσσα στη Β’ και Γ’ τάξη και συνεπώς δεν θα έχουν κατακτήσει σε αυτή γνώσεις και δεξιότητες υψηλού επιπέδου, θα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη μελλοντική εκπαιδευτική και επαγγελματική τους πορεία, πόσο μάλλον όταν δεν θα αναγράφεται στο απολυτήριό τους το μάθημα των Αγγλικών.

ε. Όσον αφορά στους/στις καθηγητές/-ήτριες Αγγλικής, η μείωση των ωρών διδασκαλίας, οι οποίες θα προκύψουν στο Νέο Λύκειο, θα οδηγήσει στην απώλεια οργανικών θέσεων, στην ανακήρυξή τους σε υπεράριθμους ή πλεονάζοντες προκαλώντας εργασιακή αστάθεια που θα επιδρά αρνητικά στο παρεχόμενο διδακτικό έργο.

στ. Η πιθανή αδυναμία συγκρότησης τμημάτων Αγγλικής Γλώσσας στο Νέο Λύκειο καθώς επίσης και η συνεπακόλουθη μη μόνιμη παρουσία εκπ/κών Αγγλικής σε κάθε σχολείο θα καταστείλει την έως τώρα ενεργό συμμετοχή πολλών δημόσιων σχολείων σε ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα και στη συνεργασία των σχολείων με άλλα σχολεία και φορείς του εξωτερικού.

ζ. Τέλος, η πιθανή απουσία καθηγητών ΠΕ06 από κάθε Λύκειο θα δυσχεράνει επιμορφωτικές προσπάθειες (π.χ. on-line επιμορφώσεις, webinars) και προσπάθειες επαγγελματικής εξέλιξης (π.χ. Erasmus). Γενικά, θα ακυρωθεί στην πράξη η σημαντική συνεισφορά των καθηγητών Αγγλικής στο δημόσιο σχολείο. Αντίθετα, η παρουσία ενός αξιόλογου και άρτια καταρτισμένου δυναμικού θα συνέβαλε στην αναβάθμιση της ποιότητας του δημόσιου σχολείου και της παρεχόμενης εκπαίδευσης.

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ και κύριε Υφυπουργέ,

Η Π.Ε.Κ.Α.Δ.Ε. έχει κατ’ επανάληψη παρουσιάσει με επιχειρήματα τη θέση της για την αναγκαιότητα ενίσχυσης και εμπλουτισμού του μαθήματος της Αγγλικής Γλώσσας. Παρακαλούμε θερμά για τη θετική σας ανταπόκριση στα αιτήματα και τις προτάσεις μας ενόψει της διαβούλευσης για την αναβάθμιση του Λυκείου, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα το ελληνικό δημόσιο σχολείο στις ανάγκες και απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας και να προσφέρει σε εποχές οικονομικής δυσπραγίας και κοινωνικής κρίσης υψηλού επιπέδου γνώσεις που προετοιμάζουν κατάλληλα καταρτισμένους μελλοντικούς πολίτες.

Ειδικότερα, παρακαλούμε πολύ όπως δεχθείτε το Δ.Σ. της Π.Ε.Κ.Α.Δ.Ε. προκειμένου να συζητήσουμε άμεσα τα ως άνω επιχειρήματα.

Με Εκτίμηση,

Για το Δ.Σ. της Π.Ε.Κ.Α.Δ.Ε.

Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραμματέας

Δημήτριος Παπαδάκης Αγγελική Πολίτη