Σειρά αλλαγών στις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης παρουσίασε χθες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Παιδείας.
Απόστολος Λακασάς
Μεταξύ των αλλαγών περιλαμβάνονται η επέκταση του ολοήμερου δημοτικού σχολείου, η καθιέρωση 14χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, η αναμόρφωση του λυκείου και του συστήματος πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι αλλαγές στις μεταπτυχιακές σπουδές αλλά και το πείραμα της συγχώνευσης των ΤΕΙ Αθηνών και Πειραιώς και η αναβάθμισή τους σε Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
Ουσιαστικά, ο κ. Τσίπρας παρουσίασε το τριετές πλάνο των αλλαγών στην εκπαίδευση, οι περισσότερες από τις οποίες είναι γνωστές, ενώ ορισμένες είναι μετέωρες. Ενδεικτικά, η αύξηση των ολοήμερων σχολείων στη χώρα δεν θα συνοδευθεί με αύξηση των προσλήψεων αναπληρωτών. Ειδικότερα, ο κ. Τσίπρας ανέφερε ότι «και φέτος τον Σεπτέμβριο τα σχολεία θα ξεκινήσουν στην ώρα τους με επάρκεια σε βιβλία και σε έμψυχο δυναμικό» και προχώρησε σε εξαγγελίες. Συγκεκριμένα, ανά βαθμίδα, για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση προγραμματίζεται:
• Επέκταση της υποχρεωτικότητας της προσχολικής αγωγής στα δύο χρόνια, από το ένα σήμερα. Αυτό θα γίνει σε βάθος τριετίας. Ετσι, «δεν θα υπάρχει κανένα παιδί 4 ετών και άνω, που θα μένει έξω από την εκπαιδευτική διαδικασία σε όλη τη χώρα και στο πιο απομακρυσμένο χωριό» όπως είπε ο κ. Τσίπρας. Στο πρώτο έτος της προσχολικής αγωγής, δηλαδή στην ηλικία των 4 ετών, οι γονείς θα επιλέξουν εάν επιθυμούν να στείλουν το παιδί τους σε νηπιαγωγείο.
• Από τον προσεχή Σεπτέμβριο το πρόγραμμα του ολοήμερου δημοτικού σχολείου θα επεκταθεί και στα μονοθέσια, διθέσια και τριθέσια σχολεία (έως τώρα εφαρμοζόταν στα τετραθέσια και άνω). Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, η επέκταση αφορά σε 830 σχολικές μονάδες με περισσότερους από 10.000 μαθητές.
• Σταδιακή μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα στα νηπιαγωγεία και στα δημοτικά σχολεία. Στόχος σε δύο χρόνια οι μαθητές να μην υπερβαίνουν σε κάθε τμήμα τους 22.
• Δημιουργία από τον Σεπτέμβριο δικτύου συστήματος σχολικών βιβλιοθηκών, στο οποίο σε πρώτη φάση θα ενταχθούν και θα διασυνδεθούν πάνω από 1.000 δημοτικά σχολεία με αντίστοιχο αριθμό βιβλιοθηκών.
• Στην επόμενη τριετία, γύρω στους 300.000 μαθητές δημοτικού να έχουν δωρεάν σχολικά γεύματα στα ολοήμερα σχολεία. «Του χρόνου θα σιτίζονται 30.000 μαθητές. Αυτός ο αριθμός θα διευρυνθεί ακόμα περισσότερο το 2019 όταν θα αρχίσουν να εφαρμόζονται και τα λεγόμενα αντίμετρα, διότι μεταξύ αυτών είναι και η σταθερή ετήσια οικονομική ενίσχυση για την παροχή δωρεάν σχολικών γευμάτων στα δημοτικά σχολεία».
Στον χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ο κ. Τσίπρας δήλωσε ότι «έχει γίνει μια συστηματική προετοιμασία σε νέα προγράμματα σπουδών, αλλά και στο συνοδευτικό εκπαιδευτικό υλικό ιδίως στην ιστορία, στα θρησκευτικά, στις ξένες γλώσσες, στην τεχνική εκπαίδευση»
Παράλληλα, έκανε λόγο για:
• Ενίσχυση της καλλιτεχνικής παιδείας με τη άμεση δημιουργία επιπλέον δύο καλλιτεχνικών και τριών μουσικών σχολείων, τα οποία θα προστεθούν στα υπάρχοντα τρία καλλιτεχνικά.
• Δημιουργία από τον Σεπτέμβριο επιπλέον 600 τάξεων υποδοχής προσφύγων σε δημοτικά σχολεία. «Εχουμε ήδη 115 σχολεία και 300 τάξεις που λειτουργούν για πάνω από 5.000 προσφυγόπουλα που πηγαίνουν καθημερινά στο σχολείο. Και 450 καθηγητές επιπλέον, που προσλάβαμε ως αναπληρωτές από χρήματα του δημόσιου προϋπολογισμού και άλλους 60 συντονιστές εκπαιδευτικούς που είναι σε κάθε προσφυγικό camp για να συντονίζουν αυτή τη διαδικασία» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Ως προς την ειδική αγωγή, ο κ. Τσίπρας δήλωσε ότι το τρέχον σχολικό έτος δημιουργήθηκαν 23 νέα ειδικά σχολεία και την επόμενη θα δημιουργηθούν ακόμη 11. Παράλληλα, για την επαγγελματική εκπαίδευση εστίασε στο 4ο έτος μαθητείας, αναφέροντας ότι στόχος είναι τον επόμενο Σεπτέμβριο να το παρακολουθούν 3.000 μαθητές.
Για όλα αυτά ο κ. Τσίπρας δεσμεύθηκε σε βάθος τριετίας να γίνουν διορισμοί μονίμων. Εως τότε οι ανάγκες θα καλύπτονται με προσλήψεις αναπληρωτών, που φέτος ήταν περίπου 21.000. Ιδιος αναμένεται να είναι ο αριθμός των προσλήψεων και την επόμενη σχολική χρονιά, με αποτέλεσμα να είναι ερώτημα με ποιους εκπαιδευτικούς θα καλυφθούν οι εξαγγελίες περί επέκτασης του ολοήμερου, νέων καλλιτεχνικών σχολείων, νέων δομών ειδικών σχολείων κ.λπ.
«Λιγότερα μαθήματα, περισσότερες ώρες»
Εντός του καλοκαιριού θα κατατεθεί το σχέδιο για την αναμόρφωση του λυκείου και το σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ. «Σχεδιάζουμε τη ριζική αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου, που θα οδηγήσει στην κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων, τουλάχιστον έτσι όπως τις γνωρίσαμε μέχρι σήμερα, μια διαδικασία η οποία δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι αδιάβλητη, ίσως ό,τι πιο αδιάβλητο έχει γίνει στη χώρα, αλλά δεν υπάρχει όμως και αμφιβολία ότι είναι απάνθρωπη, εξοντωτική», δήλωσε ο κ. Τσίπρας, περιγράφοντας σε γενικές γραμμές την πρόταση που έχει παρουσιάσει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ): «Η αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων σημαίνει λιγότερα μαθήματα με περισσότερες ώρες. Κάτι που σημαίνει ότι το εθνικό απολυτήριο θα είναι αυτό το οποίο θα ορίζει την κατανομή των εισακτέων στις σχολές». Ωστόσο, όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο οι καθηγητές να μεροληπτούν υπέρ των μαθητών τους ώστε να βελτιώνουν τον βαθμό του απολυτηρίου, ο κ. Τσίπρας είπε ότι οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν με τη δημοσιοποίηση του νομοσχεδίου.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στη βελτίωση της διδασκαλίας των ξένων γλωσσών στο σχολείο –«θεωρούμε αδιανόητο η βασική εκπαίδευση της πλειοψηφίας των μαθητών μας σε ξένες γλώσσες να μη γίνεται μέσα στο σχολείο», είπε– ενώ μίλησε για «ανανέωση του τρόπου αξιολόγησης των μαθητών με την τοποθέτηση στο κέντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας της μάθησης και όχι της εξέτασης».
Αντίδραση Ν.Δ.
Για τις εξαγγελίες Τσίπρα, η τομεάρχης Παιδείας της Ν.Δ. Νίκη Κεραμέως σχολίασε τα εξής: «Ακούσαμε, έκπληκτοι, τον πρωθυπουργό να υπερηφανεύεται για τα “κατορθώματα” της κυβέρνησής του στον χώρο της παιδείας.
Κι αυτό ενώ, ενδεικτικά, έχουν καταργηθεί τα πρότυπα σχολεία, έχουν υποβαθμιστεί τα ολοήμερα σχολεία, έχει κριθεί αντισυνταγματικός ο νόμος Μπαλτά-Κουράκη για τις επιλογές στελεχών, έχουν επιστρέψει οι “αιώνιοι φοιτητές”. Ακούσαμε τον πρωθυπουργό να υπόσχεται ακοστολόγητες παροχές, σε ένα κρεσέντο υποτιθέμενης ευαισθησίας. Ακούσαμε τον πρωθυπουργό να προαναγγέλλει τις αλλαγές που σηματοδοτούν την οπισθοδρόμηση και ακυρώνουν την αναπτυξιακή προοπτική των ΑΕΙ. Τι δεν ακούσαμε από τον πρωθυπουργό; Με ποιο σχέδιο θα πραγματοποιήσει αυτά που “γενναιόδωρα” υποσχέθηκε, πού θα βρει τους πόρους για να υλοποιήσει τις ψηφοθηρικές εξαγγελίες του, πώς θα αναβαθμίσει ποιοτικά το σχολείο όταν δεν κάνει ούτε μία αναφορά στην αξιολόγηση εκπαιδευτικών. Οι όποιες σωστές μεμονωμένες προγραμματικές σκέψεις δυστυχώς χάνονται μέσα στον γνωστό και δοκιμασμένο λαϊκισμό της κυβέρνησης. Εναν λαϊκισμό που κορυφώθηκε όταν ο πρωθυπουργός δεσμεύθηκε για διορισμούς μονίμων. Χωρίς κανένα στοιχείο ούτε για το πόσοι ούτε για το πώς, και ιδίως όταν η κυβέρνηση έχει παραδεχθεί, διά αιτιολογικής έκθεσης σε τροπολογία, ότι δεν μπορεί να προβεί σε διορισμούς έως το 2019».
Επίσης, από το Ποτάμι ο γραμματέας Κοινοβουλευτικού Εργου Γιώργος Μαυρωτάς δήλωσε πως «ο κ. Τσίπρας αρκέστηκε σε εξαγγελίες για διορισμούς μονίμων εκπαιδευτικών, τις οποίες θα επανεξετάσει στο τέλος του 2017, και αυτό πάλι σε τριετή ορίζοντα. Είναι τουλάχιστον η τρίτη φορά που εξαγγέλλονται αορίστως αυτοί οι διορισμοί από τον ΣΥΡΙΖΑ».
Από την πλευρά της, η Ωρα Αποφάσεων σχολίασε ότι «ύστερα από 29 μήνες διακυβέρνησης και τρεις υπουργούς Παιδείας, πιστοποιήθηκε για μία ακόμη φορά ότι οι περιοδείες του κ. Τσίπρα στα διάφορα υπουργεία υπηρετούν μόνο τη στρατηγική επικοινωνιακού αντιπερισπασμού, ενόψει της ψήφισης των νέων σκληρών μέτρων από την πλειοψηφία των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ».
«Πιλότος» για τις αλλαγές η συγχώνευση των ΤΕΙ Αθηνών και Πειραιά
Τη συγχώνευση του ΤΕΙ Αθηνών και του ΤΕΙ Πειραιά σε ένα ίδρυμα, που θα ονομασθεί Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, μελετά το υπουργείο Παιδείας. Στο πλαίσιο του νέου ΑΕΙ θα θεσμοθετηθούν και διετείς δομές στις οποίες θα μπορούν να φοιτούν οι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Λυκείων, ώστε να αποκτούν επαγγελματική πιστοποίηση ευρωπαϊκού επιπέδου. Το σχέδιο θα υλοποιηθεί έπειτα από αξιολόγηση και διάλογο των δύο ιδρυμάτων και προσιδιάζει στην πρόταση που είχε κατατεθεί το 2016 από τον νυν υπουργό Παιδείας κ. Γαβρόγλου, όταν ήταν πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, για αναβάθμιση κάποιων τμημάτων ΤΕΙ έπειτα από αξιολόγηση και για αλλαγή προσανατολισμού σε όσα δεν περάσουν την αξιολόγηση. Τα δύο ΤΕΙ της Αττικής έχουν τώρα συνολικά 39 τμήματα, τα οποία, μετά τη συγχώνευση, θα μειωθούν έως και κατά το ήμισυ. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το εγχείρημα του Παν. Δυτικής Αττικής θα αξιοποιηθεί ως «πιλότος» για αλλαγές στον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Επίσης, ο κ. Τσίπρας εξήγγειλε ότι τα πτυχία πενταετών σπουδών (των πολυτεχνείων και των γεωπονικών σχολών) θα αναγνωρισθούν ως masters, καθώς και αλλαγές στον τρόπο διοίκησης των ΑΕΙ. Δηλαδή, την επιστροφή των φοιτητών στα πολυπρόσωπα όργανα των ιδρυμάτων, όπως η Σύγκλητος. «Οι φοιτητές θα συμμετέχουν στα όργανα διοίκησης, για την πιο δημοκρατική αντιπροσώπευση σ’ αυτά, μέσα απ’ αυτούς που θα ορίζουν τα δικά τους συλλογικά όργανα», είπε ο κ. Τσίπρας. Ωστόσο, οι φοιτητές δεν θα ψηφίζουν για την εκλογή των μονοπρόσωπων οργάνων όπως ο πρύτανης, ενώ ο αντιπρύτανης θα εκλέγεται σε ξεχωριστά ψηφοδέλτια από τον πρύτανη.
Επίσης, ο κ. Γαβρόγλου ρωτήθηκε για δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι οι δανειστές ζητούν αλλαγές στον νόμο για τις απολύσεις των εκπαιδευτικών από τα ιδιωτικά σχολεία.
Ο Κώστας Γαβρόγλου μίλησε για «ένα μικρό μπλέξιμο» και επανέλαβε την επιχειρηματολογία των ιδιωτικών σχολείων, όταν πριν από ένα χρόνο –απαντώντας στην κυβερνητική πρόθεση για φορολόγηση των ιδιωτικών σχολείων με ΦΠΑ 23%– είχαν προβάλει το επιχείρημα ότι τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια είναι ειδικές επιχειρήσεις. «Εμείς θεωρούμε ότι οι ειδικές επιχειρήσεις είναι υπό την εποπτεία του κράτους», σημείωσε ο υπουργός και συμπλήρωσε: «Δεν μπορεί μονά ζυγά να είναι ενός θεσμού. Δηλαδή ή είναι ειδικές επιχειρήσεις και άρα οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν και τους αξιοπρεπείς όρους εργασίας αλλά και την αυστηρή εποπτεία του κράτους, ή αν δεν είναι τότε πρέπει να έχουν και όλες τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων. Αυτή τη στιγμή είχαμε ένα μικρό μπλέξιμο, θεωρούμε ότι τα επιχειρήματά μας δεν έχουν απαντηθεί και ως εκ τούτου θεωρούμε ότι έχει γίνει δεκτό αυτό που ήδη υπάρχει».
Για το θέμα πάντως, η κ. Κεραμέως κατηγόρησε τον κ. Γαβρόγλου για λαϊκισμό, δηλώνοντας ότι «ο υπουργός Παιδείας απαντώντας σε ερώτηση για τις απαιτήσεις των δανειστών σε σχέση με την ιδιωτική εκπαίδευση, είπε ότι “θεωρούμε ότι έχει γίνει δεκτό αυτό που ήδη υπάρχει”, δηλαδή ο νόμος Φίλη 4415/2016, όπως ψηφίστηκε στις 31/08/2016. Ο υπουργός φαίνεται δεν διάβασε καλά το κείμενο της προσυμφωνίας με τους δανειστές. Σε αυτό, η τροποποίηση του εν λόγω νόμου Φίλη για την ιδιωτική εκπαίδευση τίθεται ξεκάθαρα ως προαπαιτούμενο».