Τι ισχύει με την απαλλαγή στα Θρησκευτικά

Με απόφαση του ΣτΕ η διαδικασία απαλλαγής μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το μάθημα των θρησκευτικών κρίνεται σύμφωνη με το Σύνταγμα, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και τον Γενικό Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Ειδικότερα, το θέμα εξετάστηκε από την Ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου μετά τις προσφυγές που κατέθεσαν τόσο γονείς μαθητών όσο και η Ένωση Αθέων με τις οποίες στρέφονταν κατά απόφασης του υπουργείου Παιδείας του 2022. Σύμφωνα με την επίμαχη απόφαση η απαλλαγή των μη Ορθόδοξων Χριστιανών μαθητών από το μάθημα των θρησκευτικών είχε ως προϋπόθεση την υποβολή σχετικής αίτησης στον διευθυντή του σχολείου όπου θα αναφερόταν ότι λόγοι θρησκευτικής συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας με σειρά αποφάσεων τους (1534 και 1536/2023) έκριναν ότι η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση δεν αντίκειται στις διατάξεις του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ για τη θρησκευτική ελευθερία, «δεδομένου ότι η εν λόγω αίτηση γίνεται χάριν απαλλαγής από την επιβαλλόμενη από το Σύνταγμα και τον νόμο υποχρέωση παρακολούθησης του μαθήματος των θρησκευτικών».

Επιπλέον, η Ολομέλεια στις αποφάσεις της σημειώνει ότι η συλλογή και φύλαξη των αιτήσεων και η καταστροφή τους 3 μήνες μετά τη λήξη του σχολικού έτους, συνιστά μεν μη αυτοματοποιημένη επεξεργασία “ειδικών” δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σχετικών με θρησκευτικές πεποιθήσεις, η οποία εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΓΚΠΔ, αλλά η επεξεργασία όμως αυτή, «δεν παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας/ελαχιστοποίησης των δεδομένων, διότι διασφαλίζει την απαλλαγή για λόγους θρησκευτικής συνείδησης σε εκείνους που προβάλλουν τη σχετική αξίωση (άρθρο 13 παρ. 1 Συντ., άρθρο 9 ΕΣΔΑ), στα πλαίσια της υποχρέωσης του κράτους για παροχή θρησκευτικής εκπαίδευσης (16 παρ. 2 Συντ.) με σεβασμό στις θρησκευτικές και φιλοσοφικές πεποιθήσεις των γονέων (άρθρο 2 ΠΠΠ ΕΣΔΑ), περιορίζεται δε σε κατάλληλα, συναφή και αναγκαία για τους σκοπούς της επεξεργασίας δεδομένα, απαραίτητα για την οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της σχολικής ζωής».