Τί ειπώθηκε στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων 8/3

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΖ΄- ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄

ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

ΑΔΙΟΡΘΩΤΑ

Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Ο

(Άρθρο 40 παρ. 1 Κ.τ.Β.)

Στην Αθήνα σήμερα, 8 Μαρτίου 2016, ημέρα Τρίτη και ώρα 12.10΄, συνήλθε σε συνεδρίαση, στην Αίθουσα της Γερουσίας του Μεγάρου της Βουλής, η Διαρκής Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, υπό την προεδρία του Προέδρου αυτής, κ. Κωνσταντίνου Γαβρόγλου, με θέμα ημερήσιας διάταξης: Συνάντηση με Μορφωτικούς Ακολούθους των χωρών της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία.

Στη συνεδρίαση παρέστη ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, κ. Νίκος Φίλης, καθώς και αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες

Επίσης, στη συνεδρίαση παρέστησαν οι κ.κ.: AlexanderWojda, Αναπληρωτής επικεφαλής της αποστολής της Αυστριακής Πρεσβείας, Caroline Nevens, Υπέυθυνη για τα θέματα Πολιτισμού και Παιδείας της Πρεσβείας του Βελγίου, Mikael Hautchamp Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας, Wolfgang Rechenhofer, Σύμβουλος Τύπου και Μορφωτικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα συνοδευόμενος από την Μάρθα Παναγιωτίδου, ο κ. Margus Rava, Πρέσβης από την Εσθονία, ο κ. JuanSaenzdeHeredia, Σύμβουλος της Πρεσβείας της Ισπανίας, Luke Feeney, Aναπληρωτής επικεφαλής της αποστολής της Ιρλανδικής Πρεσβείας, Μαρία Παναγίδου Μορφωτικός Σύμβουλος της Πρεσβείας της Κύπρου, Gatis Sneiders, Γραμματέας Πρεσβείας Β΄ της Λετονίας, Μάρθα Τριανταφύλλου, Μορφωτική Ακόλουθος της Ολλανδίας, Manuel Grainha do Vale, Σύμβουλος Πρεσβείας / Προϊστάμενος του Προξενικού Τμήματος της Πορτογαλίας, Lubica Μajzunova, Υπεύθυνη πολιτιστικών θεμάτων της Πρεσβείας της Σλοβακίας, Tina Gargantoe Γραμματέας Πρεσβείας Β΄ της Σλοβενίας, Jaana Oikarinen Vasilopoulos, Υπεύθυνη για Θέματα Εμπορικά και Τύπου της Φινλανδίας, Joseph Schmitz, Πρώτος Γραμματέας / Υποπρόξενος του Λουξεμβούργου, EleonoraLopez, Γραμματέας Πρεσβείας Β΄ της Ιταλίας και EmilioLuzzi, Διευθυντής της Ιταλικής Δημόσιας Σχολής Αθηνών.

Επιπλέον, την συνεδρίαση παρακολουθήσαν ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου, κ. Αντώνιος Λιάκος, η κυρία Ιωάννα Μπλούτη, ο κ. Άγγελος Καραγιάννης, η κυρία Καίτη Χατζηστεφάνου, η κυρία Αιμιλία Σαλβάνου και ο κ. Δημήτρης Καμούζης.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, αφού διαπίστωσε την ύπαρξη απαρτίας, έκανε την α΄ ανάγνωση του καταλόγου των μελών της Επιτροπής. Παρόντες ήταν οι Βουλευτές κ.κ.:

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι καλημέρα σας. Σήμερα είναι η Ημέρα των Γυναικών και υπάρχει ειδική Ολομέλεια της Βουλής. Η σημερινή συνάντηση είναι ιδιόμορφη, διότι έχουμε συναδέλφους που είναι επιφορτισμένοι με τα εκπαιδευτικά ζητήματα των χωρών της Ευρωζώνης και τους οποίους καλωσορίζω, για να μας ενημερώσουν και να ενημερωθούν και οι ίδιοι, καταρχήν, από τον Υπουργό αλλά και από κριτικές παρατηρήσεις ή ερωτήσεις που θέλουν να κάνουν οι Βουλευτές της Αντιπολίτευσης και της Συμπολίτευσης.

Ο κορμός και η ουσία του προβληματισμού μας είναι, ουσιαστικά, αυτό που γίνεται σε όλη την Ευρώπη, δηλαδή, ένας επανακαθορισμός πολλών προτεραιοτήτων της εκπαίδευσης και μια αξιολόγηση, αν θέλετε, των προβλημάτων που έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια.

Η διαδικασία που προτείνω να ακολουθήσουμε είναι η εξής. Να μας ενημερώσει ο κ. Υπουργός και στη συνέχεια να πάρουν το λόγο οι Βουλευτές, χωρίς να μπούμε στη λογική ότι κάθε κόμμα εκπροσωπείται από έναν ή μία Βουλευτή, αλλά όσοι Βουλευτές θέλουν να θέσουν διευκρινιστικές ερωτήσεις ή να τοποθετηθούν και μετά οι συνάδελφοί μας να απαντήσουν.

Αγαπητοί προσκεκλημένοι θα ήθελα να σας καλωσορίσω. Σήμερα, είναι μια ιδιαίτερη ευκαιρία για εμάς που μπορούμε να σας ακούσουμε και να σας πληροφορήσουμε, όχι μόνο για τις προτεραιότητες της Κυβέρνησης, αλλά και για τις αξιολογήσεις, τις απόψεις όλων των μελών του κοινοβουλίου και από όλα τα πολιτικά κόμματα.

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ, Προέδρου της Επιτροπής)

Νομίζω πως ο «πυρήνας» αυτού που θέλουμε να κάνουμε, είναι να καταλάβουμε ποια είναι η, εκ νέου, αξιολόγηση των θεμάτων της Εκπαίδευσης, που αφορούν και τις δικές σας χώρες. Έχουμε μάθει από δημοσιεύσεις και από όσα μας λένε οι συνάδελφοί μας, ότι υπάρχουν αντίστοιχα θέματα σε όλη την Ευρώπη και γίνεται μία σοβαρή αναπροσαρμογή στα θέματα που έχουν να κάνουν με την Παιδεία στην Ευρώπη, κάτι που γίνεται, βεβαίως, πάρα πολύ και στη δική μας χώρα.

Θα ξεκινήσουμε με την τοποθέτηση του Υπουργού Παιδείας, να μας ενημερώσει για τις προτεραιότητες της Κυβέρνησης. Στη συνέχεια, τα μέλη της Επιτροπής θα σας παρουσιάσουν κάποιες από τις απόψεις τους και θα σας θέσουν τις ερωτήσεις τους, ώστε να ακούσουμε τις δικές σας αξιολογήσεις για τα όσα συμβαίνουν στις δικές σας χώρας.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, που αποδεχτήκατε την πρόσκλησή μας.

Το λόγο έχει ο κ. Φίλης.

ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ (Υπουργός Παιδείας): Είναι καλή η πρωτοβουλία της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής να διοργανώσει τη σημερινή συνάντηση, στο πλαίσιο του Εθνικού Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία. Τα ζητήματα Παιδείας, κατά κύριο λόγο, ανάγονται στην εθνική δικαιοδοσία κάθε κράτους-μέλους της Ε.Ε.. Αν, όμως, υπάρχει ένα γενικότερο πλαίσιο, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης και της πολυπολιτισμικής πραγματικότητας, το οποίο να αποτελεί το υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα μπορούν να λαμβάνονται αποφάσεις από τα επιμέρους κράτη – μέλη και στο βαθμό που υπάρχει συνεννόηση και από τα κεντρικά όργανα της Ε.Ε., είναι θεμιτό.

Σήμερα, αυτή τη συνάντηση την βλέπω ως μία καλή ευκαιρία ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών. Συχνά, γίνεται στο πλαίσιο των Συμβουλίων των Υπουργών της Ε.Ε., αλλά νομίζω ότι σήμερα εδώ θα έχει μία ιδιαίτερη σημασία, γιατί το επίκεντρο της συζήτησης είναι η Ελληνική Εκπαίδευση. Με αυτή την έννοια, ευχαριστώ τους διπλωματικούς εκπροσώπους των χωρών που είναι σήμερα εδώ, καθώς, επίσης, και τη Βουλή των Ελλήνων που ανέλαβε αυτή την πρωτοβουλία.

Είναι «βαριά» η σκιά της οικονομικής κρίσης πάνω στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και είναι ενδεικτικοί οι αριθμοί. Έχουμε μεγάλη απώλεια εκπαιδευτικών λόγω συνταξιοδότησης, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντική έλλειψη διδακτικού προσωπικού και μεγάλη ηλικία των εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα στο χώρο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Σε ό,τι αφορά στα οικονομικά και την κρατική συμμετοχή, η κρατική επιδότηση έχει πέσει στο 2,8% του Α.Ε.Π.. Δηλαδή, πολύ κάτω από το μέσο όρο των χωρών-μελών της Ε.Ε..

Στην Ελλάδα, υπάρχει η ιδιομορφία του παραλλήλου εκπαιδευτικού συστήματος των φροντιστηρίων. Δηλαδή, μία ιδιότυπη ιδιωτική λειτουργία της Εκπαίδευσης, που καλύπτει κενά της Δημόσιας Εκπαίδευσης, καθώς, επίσης, και προσδοκίες για πρόοδο των παιδιών των οικογενειών. Τα νοικοκυριά δαπανούν πολύ περισσότερα χρήματα από αυτά που φαίνονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Είναι προφανές ότι μία εκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα πρέπει να εδράζεται σε πόρους που πρέπει να αυξηθούν, σε αλλαγή νοοτροπίας, που σημαίνει ότι πρέπει να γίνει ένας διάλογος και με την κοινωνία, ώστε να υπάρξει μία ιεράρχηση προτεραιοτήτων για την αλλαγή της Εκπαίδευσης.

Επίσης, σε συνεννόηση ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα να υπάρξει μία συναίνεση, με δεδομένο ότι στη χώρα μας υπάρχει η κακή ιδιομορφία, όχι μόνο κάθε Κυβέρνηση, αλλά και κάθε Υπουργός της ίδιας Κυβέρνησης να θεωρεί αναγκαίο να κάνει μία «νέα» αρχή στην Εκπαίδευση.

(Συνέχεια ομιλίας κυρίου ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΦΙΛΗ Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων)

Συνεπώς, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση είναι έργο μακράς πνοής και συναίνεσης. Έχει ως κύριο άξονα την εμπιστοσύνη στον εκπαιδευτικό, γιατί χωρίς την εμπιστοσύνη στον εκπαιδευτικό, δεν μπορεί να υπάρξει καμία αλλαγή στο σχολείο.

Στόχος της μεταρρύθμισης είναι, το δεκατετράχρονο υποχρεωτικό σχολείο, να παρέχει ολόπλευρη μόρφωση, καθώς και δεξιότητες, ικανές να εντάσσουν το παιδί στην εργασία αλλά, το τονίζω αυτό, και ευρύτερα στην κοινωνία. Για αυτό η συζήτηση περί δεξιοτήτων, που σήμερα γίνεται και στο πλαίσιο το ευρωπαϊκό, θα πρέπει να έχει την διάσταση των οριζόντιων κοινωνικών δεξιοτήτων, ήδη από τα πρώτα μικρά χρόνια, από την προσχολική ηλικία. Για αυτό και το υποχρεωτικό δεκατετράχρονο σχολείο, δίνουμε έμφαση, με την εισαγωγή μιας δίχρονης υποχρεωτικής βαθμίδας προσχολικής ηλικίας.

Θα ήθελα να σημειώσω ότι, παρά τα προβλήματα της οικονομικής κρίσης, τα οποία ζει το σχολικό σύστημα, είτε από δικά του ζητήματα, είτε ως αντανάκλαση της γενικότερης οικονομικής κρίσης, στο σχολείο δεν υπάρχει έξαρση κρουσμάτων σχολικής βίας και εκφοβισμού, τουλάχιστον, στον βαθμό που συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ιδιαίτερα στις χώρες της βορείου Αμερικής. Και αυτό, κατά την γνώμη μου, οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, ο σημαντικότερος από τους οποίους είναι η ικανότητα των εκπαιδευτικών να παρεμβαίνουν για να επιλύουν προληπτικά τις διάφορες επαπειλούμενες συγκρούσεις μέσα στο σχολείο και η ικανότητα να διατηρείται στο σχολείο, ένα κλίμα δημοκρατικής λειτουργίας.

Το δεύτερο. Η συζήτηση για την εκπαίδευση και για την νεότητα, γίνεται σε μία περίοδο όπου υπάρχει διάψευση προσδοκιών των νέων στην χώρα μας, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, συρρίκνωση της Δημοκρατίας, επέκταση της απολιτικοποίησης, στο έδαφος των οποίων φυτρώνουν φαινόμενα φονταμενταλισμών, ξενοφοβίας, ποικίλων εξτρεμισμών.

Η απάντηση σε αυτή την πραγματικότητα, βεβαίως είναι η αναίρεση των αιτίων, στα οποία αναφέρθηκα προηγουμένως και είναι επίσης και η επιμονή για την δημοκρατική διαπαιδαγώγηση των παιδιών στο σχολείο, η διαπαιδαγώγησή τους στις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της ισότητας και της Δημοκρατίας. Και αυτή είναι η μεγάλη συνεισφορά του σχολείου σήμερα, στον αγώνα για τον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας και γενικότερα για την ανανέωση της εμπιστοσύνης των νέων γενιών στην Δημοκρατία.

Θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο παράγοντες που ενισχύουν αυτή την δημοκρατική διαπαιδαγώγηση των νέων.

Η πρώτη είναι η προώθηση θεσμών, δημοκρατικής οργάνωσης του σχολείου. Ήδη, από πέρσι, έχουμε δώσει δυνατότητες και εξουσίες στο σύλλογο των καθηγητών, να αποφασίζει κυριαρχικά για ζητήματα που αφορούν, όχι μόνον την παιδαγωγική αλλά και την διοίκηση του σχολείου. Εκλέγουν, οι ίδιοι οι καθηγητές τον Διευθυντή του σχολείου, με βάση κριτήρια, αξιοκρατικά και συνεργασίας.

Η προώθηση του δημοκρατικού σχολείου έχει να κάνει με την δημοκρατική οργάνωση των μαθητών και των μαθητριών, καθώς επίσης και το άνοιγμα του σχολείου στους γονείς και γενικότερα στην κοινωνία.

(Συνέχεια ομιλίας, κ. Νικολάου Φίλη, Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων)

Το δεύτερο που αφορά τη δημοκρατική διαπαιδαγώγηση, είναι η προώθηση γνωστικών αντικειμένων οριζόντιας -στο σύνολο- της εκπαίδευσης, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα και τις αφορμές συζήτησης και προβληματισμού διαπαιδαγώγησης των νέων στο δύσκολο εγχείρημα της Δημοκρατίας. Στην Ελλάδα έχουμε την ιδιομορφία, την καλή ιδιομορφία, κάθε χρόνο στις 17 Νοεμβρίου με αφορμή την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, να διοργανώνονται σε όλα τα σχολεία, σε περίπου οκτώ μισή χιλιάδες σχολικές μονάδες της χώρας, συζητήσεις και γιορτές πολιτιστικές και εκδηλώσεις κοινωνικού προβληματισμού, γύρω από το θέμα της Δημοκρατίας. Είναι η γιορτή της Νεολαίας και της Δημοκρατίας στη χώρα μας.

Με προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουμε κάθε φορά και που είναι λογικό να υπάρχουν στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης, που το δημοκρατικό πλαίσιο είναι λογικό να δημιουργεί. Αναφέρθηκα νωρίτερα στην ανάγκη της 17 χρόνων υποχρεωτικής εκπαίδευσης που είναι στόχος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Θα ήθελα να σας πω ότι δική μας συνείδηση είναι ότι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν ξεκινά από το μηδέν, ξεκινάει αξιοποιώντας προηγούμενες εμπειρίες, αλλά μέσα σε μια παιδαγωγική αντίληψη που δεν δίνει έμφαση και πολύ περισσότερο δεν θεωρεί ότι η οργανώτρια ιδέα της αλλαγής στο σχολείο, είναι ο ανταγωνισμός, αντιθέτως δίνει έμφαση στη συνεργασία και τη συλλογικότητα.

Επίσης δίνει έμφαση στην ανάγκη, αυτό το οποίο ονομάζουμε ενίσχυσης του ακαδημαϊκού χαρακτήρα της εκπαίδευσης και σε μια αρμονική συνάρτηση με το θέμα της ανάπτυξης των δεξιοτήτων. Δεν θέλουμε το σχολείο να υποβαθμιστεί σε ένα σχολείο κατάρτισης, αντιθέτως, έχει σημασία η ολόκληρη μόρφωση, σε συνδυασμό με το θέμα των δεξιοτήτων. Θα ήθελα να σας πω ότι η ελληνική εκπαίδευση, ακόμα και σε συνθήκες κρίσης σήμερα, παρά τα προβλήματα της, τα οποία σε μεγάλο βαθμό είναι αντίστοιχα προς τα προβλήματα άλλων εκπαιδευτικών συστημάτων, άλλων ευρωπαϊκών χωρών, παρά τα προβλήματα της η εκπαίδευσή μας παράγει αποφοίτους, οι οποίοι όταν χρειάζεται να πάνε στο εξωτερικό, διαπρέπουν.

Παρότι η ελληνική εκπαίδευση ακόμη και τώρα μέσα στην κρίση αντιμετωπίζει με κάπως επιτυχή τρόπο το θέμα της σχολικής διαρροής, δηλαδή, είμαστε περίπου στο 10% από το Γυμνάσιο προς το Λύκειο, ποσοστό το οποίο είναι κάτω από το μέσο όρο των ευρωπαϊκών χωρών, εκεί που έχουμε χάσει τη μάχη αυτή τη στιγμή, είναι στη μάχη της διαρροής των εγκεφάλων, δηλαδή, των παιδιών που σπουδάζουν και τελειώνουν τα Πανεπιστήμια και φεύγουν στο εξωτερικό για για να βρουν εργασία. Επαναλαμβάνω, τα περισσότερα απ’ αυτά τα παιδιά διαπρέπουν και δεν είναι λίγα, είναι 200 χιλιάδες πτυχιούχοι των Ελληνικών Πανεπιστημίων, κορίτσια και αγόρια.

Εάν θέλουμε να επισημάνουμε προτεραιότητες και προβλήματα στο χώρο της εκπαίδευσης, αναφέρθηκα νωρίτερα στο θέμα των οικονομικών και στο θέμα των προσλήψεων, που είναι αναγκαίες για μόνιμο προσωπικό, θα πάω τώρα στα ζητήματα τα διαρθρωτικά ανά βαθμίδα. Το πρώτο θέμα είναι η δημιουργία ενός ανανεωμένου ολοήμερου σχολείου, Δημοτικού Σχολείου με προσχολικές διετής σπουδές στο Νηπιαγωγείο, λίγο ανανεωμένου, γιατί θέλουμε να ανανεώσουμε το περιεχόμενο των μαθημάτων, να ανανεώσουμε τις εκπαιδευτικές μεθόδους και να ανανεώσουμε επίσης και τον τρόπο αξιολόγησης των παιδιών.

Ήδη το επόμενο χρονικό διάστημα θα περάσουμε σε αλλαγές ορισμένων βιβλίων, σε περιορισμό του προγράμματος του αναλυτικού ως προς ορισμένα μαθήματα και σε περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών και των μαθητριών.

(Συνέχεια ομιλίας κ. Νικόλαου Φίλη, Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων)

Όχι, βαθμολογική κλίμακα αλλά περιγραφική αξιολόγηση δυνατοτήτων και προβλημάτων που έχει το κάθε παιδί.

Δεύτερο θέμα, είναι η Ειδική Αγωγή. Εδώ είμαστε πίσω. Φέτος έχουμε κάνει «αγώνα δρόμου» για να καλύψουμε τα κενά που χρόνια τώρα υπάρχουν στην Ειδική Αγωγή. Προσανατολιζόμαστε στην «υιοθέτηση» μιας ευρωπαϊκής πρακτικής που είναι η Συμπεριληπτική Διδασκαλία. Δηλαδή, όχι τα παιδιά με προβλήματα, γκέτο, αλλά μέσα στην τάξη με την στήριξη του δασκάλου ειδικής αγωγής και όπου χρειάζεται με τα ειδικά τμήματα ένταξης και βεβαίως, διατήρηση για τις βαριές περιπτώσεις των ειδικών σχολείων της ειδικής αγωγής.

Άλλο ζήτημα είναι το θέμα το Λυκείου. Οι απόφοιτοι των ελληνικών Λυκείων οσάκις επιλέγουν να πάνε στο εξωτερικό διαπιστώνουμε ότι ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στο επίπεδο των σπουδών. Αυτό έχει να κάνει και με το υψηλό επίπεδο γλωσσομάθειας που υπάρχει στη χώρα μας, αλλά και με την παραδοσιακή μορφή διδασκαλίας ορισμένων γνωστικών αντικειμένων, όπως για παράδειγμα παλαιότερα τα μαθηματικά. Αυτό το λέμε, όχι για να σβήσουμε προβλήματα, να κρύψουμε προβλήματα, γιατί το μεγάλο πρόβλημα του Λυκείου είναι ότι λειτουργεί ως καλός αγωγός, ως καλός διάδρομος, για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, όχι όμως ως ένα σχολείο που δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να αποκτήσει μια σφαιρική μόρφωση, να αποκτήσει αυτό που λέμε μια ανθρωπιστική παιδεία χρήσιμη σε κάθε περίπτωση όποιο επάγγελμα και εάν αποφασίσει να ακολουθήσει στη ζωή του.

Εδώ θα ρίξουμε ιδιαίτερο βάρος. Η σχέση Λυκείου με ΑΕΙ, η πρόσβαση ποια είναι; ποια πρέπει να είναι; Είναι ένα στοιχείο που μας προβληματίζει και χωρίς βιασύνη θα έχουμε κάποιες καταλήξεις στο επόμενο διάστημα.

Επίσης, υπάρχουν θέματα τα οποία μας προβληματίζουν που αφορούν στην τεχνική εκπαίδευση, όπου και εδώ είμαστε πίσω ως χώρα για πολλούς λόγους, κοινωνικούς, ιδεολογικούς και πολιτικούς, που αφορούν τις εκάστοτε εξουσίες αλλά και την κοινωνία μας πως προσλαμβάνει με τρόπο μερικές φορές μειωτικό την έννοια της τεχνικής εκπαίδευσης. Η κρίση, δυστυχώς, δημιουργεί ένα υποχρεωτικό πλαίσιο προκειμένου τα παιδιά να αναζητούν από νωρίς τη δυνατότητα εργασίας μέσα από εξειδικεύσεις της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Πιστεύουμε, ότι πρέπει η Τεχνική Εκπαίδευση να διατηρήσει το χαρακτήρα του ισότιμου σχολικού δικτύου προς την Γενική Εκπαίδευση, αλλά να προνοήσει για διαδικασίες μαθητείας και ήδη, βρισκόμαστε σε συνεννόηση με την Ε.Ε., προκειμένου να χρηματοδοτηθούν τέτοιες διαδικασίες μαθητείας. Δεν κρυβόμαστε, η μαθητεία θέλει βεβαίως, μια παρώθηση εκ μέρους του εκπαιδευτικού συστήματος και προσανατολισμό, χρειάζεται όμως και την ύπαρξη βιομηχανικών ή άλλων οικονομικών μονάδων. Η σημερινή πραγματικότητα της ελληνικής οικονομίας δεν προσφέρεται για άμεσες «επενδύσεις» σε αυτόν τον τομέα, τον τομέα της μαθητείας στις διάφορες βιομηχανικές και γενικότερα οικονομικές μονάδες. Ο τουρισμός είναι μια κατεύθυνση, αλλά ομιλώ γενικότερα.

Αναφέρθηκα, επίσης, νωρίτερα σε ένα υψηλό επίπεδο γλωσσομάθειας που υπάρχει στη χώρα μας, για αυτό το Υπουργείο Παιδείας από φέτος θα καθιερώσει το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας και με ψηφιακό τρόπο, προκειμένου με ένα σαφή τρόπο να διαπιστώνεται το επίπεδο της γλωσσομάθειας των παιδιών. Επί του παρόντος έχουμε προγραμματίσει ένα πρόγραμμα για τις τέσσερις πιο διαδεδομένες γλώσσες, όπως είναι τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα ισπανικά. Επίσης, έχουμε στο πρόγραμμα τα ιταλικά και τα τουρκικά.

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΦΙΛΗ, Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων)

Αυτή είναι η πρόθεσή μας. Τα τουρκικά επειδή είναι μία γλώσσα που ανοίγει προς τον κόσμο της Ανατολής, τα αραβικά, αλλά είναι και η μεγαλύτερη γειτονική χώρα της Ελλάδας. Άρα χρειαζόμαστε όπου υπάρχει έφεση, μέθοδος και πρωτοβουλία Ελλήνων να μάθουν ή τουρκικά, να πιστοποιείται κρατικά αυτό το πράγμα.

Για όλα τα στοιχεία που ανέφερα νωρίτερα, κάνουμε διάλογο με τον ΟΟΣΑ. Ο διάλογος με τον ΟΟΣΑ ξεκινάει από την βάση ότι το σημερινό σχολείο, η σημερινή εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της έχει υποστεί μεγάλα πλήγματα από την οικονομική κρίση και συνεπώς πρέπει να ξανασκεφτούμε τις προτεραιότητες και να συντάξουμε μία νέα έκθεση για την εκπαίδευση, όχι μια απλή συνέχεια της έκθεσης του 2011 που αφορούσε την κατάσταση πριν την κρίση στο χώρο της εκπαίδευσης. Προχωράει αυτός ο διάλογος, έχουμε επιλέξει σε πρώτη φάση 6 ζητήματα προκειμένου να γίνει συζήτηση και αν είναι δυνατόν στο τέλος να καταλήξουμε σε νομοθετικές πρωτοβουλίες.

Το πρώτο θέμα αφορά τον ενιαίο χώρο έρευνας και ανώτατης εκπαίδευσης. Το δεύτερο θέμα αφορά το ολοήμερο σχολείο. Το τρίτο θέμα αφορά τα οικονομικά της εκπαίδευσης. Το τέταρτο θέμα αφορά την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών στελεχών. Το πέμπτο θέμα αφορά την αυτοδυναμία της σχολικής μονάδας, δηλαδή την απομάκρυνση από ένα σκληρό συγκεντρωτισμό που σήμερα σφραγίζει το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα καθώς επίσης και δυνατότητες μέσα από κριτήρια που θα θεσπιστούν, αλλά και όργανα που θα δημιουργηθούν παρακολούθησης της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Όλα αυτά τα θέματα τα έχουμε προτάξει σε συμφωνία με τον ΟΟΣΑ.

Θα ήταν παράληψη νομίζω να μην αναφερθώ σε ένα θέμα της συγκυρίας, λόγω και της εξέλιξης στην Ε.Ε. θα επηρεάσει συνολικά την κοινωνία, αλλά και ειδικότερα το σχολείο. Είναι η διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος από τη σχολική κοινότητα. Στο παρελθόν σε άλλα όμως συμφραζόμενα ιστορικά, κοινωνικά και οικονομικά, υπάρχει μία θετική εμπειρία επιτυχούς διαχείρισης της ένταξης δεκάδων χιλιάδων προσφυγόπουλων στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, πολλά από τα οποία διακρίθηκαν με την εισαγωγή τους στα πανεπιστήμια και αρκετά από τα οποία, η αλήθεια είναι με κάποιες αντιδράσεις ξενοφοβικές στην αρχή αλλά στο τέλος αυτές απεκλήθησαν, αρίστευσαν και κράτησαν την ελληνική σημαία στις διάφορες εθνικές εορτές.

Θέλουμε λοιπόν και τώρα το νέο προσφυγικό κύμα, το οποίο σφραγίζεται αν δείτε τις τηλεοράσεις από πάρα πολλά παιδιά μικρής ηλικίας, πολλά από τα οποία είναι ασυνόδευτα, θέλουμε αυτό το ζήτημα να το σχεδιάσουμε, ήδη αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες προκειμένου όσα παιδιά μείνουν προσωρινά να υπάρχει η δυνατότητα στοιχειώδους κοινωνικής εκπαίδευσής τους. Όσα παιδιά μείνουν μονιμότερα να μπορούν να ενταχθούν με τρόπο ισότιμο στην ελληνική πραγματικότητα. Όλα αυτά στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής, η οποία επιτάσσει την αναλογική κατανομή των προσφύγων, αναλόγως της οικονομικής βιωσιμότητας χωρών και του πληθυσμιακού τους μεγέθους.

Αυτά είχα να πω έτσι σαν πρώτη ενημέρωση και αν υπάρχει κάποια ερώτηση είμαι στην διάθεσή σας. Ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστούμε κύριε Υπουργέ, παρόλο που έχει σταλεί στις ηλεκτρονικές σας διευθύνσεις τα ονόματα και οι χώρες που εκπροσωπούνται, να τις διαβάσω: η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Εσθονία, η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Κύπρος, η Λετονία, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Φινλανδία, το Λουξεμβούργο και η Ιταλία που είναι οι χώρες της Ευρωζώνης.

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ, Προέδρου της Επιτροπής)

Να θυμίσω και στους προσκεκλημένους μας ότι η συνεδρίαση αυτή η νέα μαγνητοσκοπημένη και θα την δείχνει το κανάλι της Βουλής και τα πρακτικά της συνεδρίασης θα σας σταλούν όταν καθαρογραφτούν.

Το λόγο έχει ο κ. Χαρακόπουλος.

ΜΑΞΙΜΟΣ ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Θα ήθελα να σας συγχαρώ για την πρωτοβουλία της σημερινής συνεδρίασης. Πιστεύω ότι μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη και ωφέλιμη η εμπειρία και οι γνώσεις που θα μας μεταφέρουν οι μορφωτικοί ακόλουθοι, τους οποίους και καλωσορίζω στην επιτροπή μας. Η εμπειρία και η γνώση από την αντιμετώπιση ζητημάτων της παιδείας στις χώρες τους ενόψει του εθνικού διαλόγου που διεξάγεται και στην πατρίδα μας.

Στα οικονομικά ζητήματα αναφέρθηκε νωρίτερα και ο Υπουργός, στα έξι χρόνια της κρίσης και των μνημονίων έχουν περιοριστεί δραματικά οι δαπάνες για την παιδεία, με αποτέλεσμα να γηράσκει το εκπαιδευτικό προσωπικό, να μην υπάρχουν προσλήψεις τα τελευταία χρόνια. Θα ήθελα να ξέρω, οι δαπάνες για την παιδεία στις χώρες σας, σε τι ποσοστό είναι;

Δεύτερο που θα ήθελα να ρωτήσω έχει να κάνει με τα αναλυτικά προγράμματα. Ποιο καθεστώς εφαρμόζεται στις χώρες σας, αν υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης σε επίπεδο σχολικής μονάδας ανάλογα με την επίδοση των μαθητών, πώς αντιμετωπίζονται οι αδύναμοι μαθητές και ποιο είναι το ποσοστό σχολικής διαρροής και που το αποδίδετε;

Το τρίτο έχει να κάνει με τα σχολικά βιβλία. Πώς γράφονται, αν αγοράζονται από τους μαθητές ή χορηγούνται δωρεάν και στην περίπτωση που χορηγούνται δωρεάν, επιστρέφονται στο τέλος της σχολικής χρονιάς; Προβλέπονται περισσότερα του ενός σχολικά εγχειρίδια και αν ναι, ποιος και πώς τα επιλέγει;

Το τέταρτο έχει να κάνει με τους διορισμούς των εκπαιδευτικών. Αν είναι μόνιμοι στη θέση τους, πως επιμορφώνονται στη χώρα σας και αν συνδυάζεται η επιμόρφωση με οικονομικά κίνητρα; Σχετικά με την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών, ποιο σύστημα εφαρμόζεται; Γίνεται από εσωτερικούς ή εξωτερικούς αξιολογητές; Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών συνδέεται με τη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη τους; Επίσης, πως διαπιστώνεται ενδεχόμενη διδακτική αδυναμία ενός εκπαιδευτικού και πώς αντιμετωπίζεται;

Το πέμπτο ερώτημα έχει να κάνει με την επιλογή των διευθυντών των σχολείων. Αν υπάρχει μονιμότητα στη θέση αυτή ή ορίζεται με θητεία και αν είναι εκπαιδευτικοί ή μάνατζερ.

Το έκτο ερώτημα έχει να κάνει με τον ανώτατο αριθμό μαθητών ανά τμήμα και ποιο σύστημα αξιολόγησης και προαγωγής των μαθητών εφαρμόζεται.

Έβδομον, θα ήθελα να ήξερα πώς εκπαιδεύονται τα άτομα με ειδικές ανάγκες στις χώρες σας και ποιο σύστημα ειδικής αγωγής εκπαίδευσης ακολουθείτε.

Το όγδοο έχει να κάνει με την τεχνολογική εκπαίδευση. Σε τι ποσοστό οι μαθητές στις χώρες σας ακολουθούν την τεχνολογική εκπαίδευση; Υπάρχει κάποια κατεύθυνση, κάποιος τρόπος που το κράτος προωθεί την τεχνολογική εκπαίδευση;

Το ένατο έχει να κάνει με το σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αν υπάρχουν κεντρικές εξετάσεις ή εξετάσεις κατά πανεπιστήμιο, αν λαμβάνεται υπόψη η επίδοση των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε πόσες χρονιές και πώς διασφαλίζεται το αδιάβλητο της πρόσβασης από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;

Το τελευταίο ερώτημα έχει να κάνει με τα ιδιωτικά σχολεία, αν υπάρχει ιδιωτική εκπαίδευση στις χώρες σας, πώς λειτουργούν και αν υπάρχει επιδότηση από το κράτος ανά παιδί, το οποίο, φοιτά στα ιδιωτικά σχολεία. Ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο έχει ο κ. Μιχελής.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΙΧΕΛΗΣ: Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Καλωσορίζουμε τους φίλους μας ευρωπαίους εκπαιδευτικούς και θα ήθελα να κάνω μια γενικότερη τοποθέτηση για τα ζητήματα της εκπαίδευσης.

Όταν αναφερόμαστε στην εκπαίδευση, που είναι ένας από τους βασικούς μηχανισμούς του κράτους, δεν μπορούμε παρά να αναφερθούμε σε ιστορικά και κοινωνικά δεδομένα της χώρας, όπως επίσης, και στη θέση μιας χώρας στη παγκόσμια σκακιέρα.

Από αυτά τα δεδομένα θα προκύψουν οι συγκεκριμένοι στόχοι της εκπαίδευσης.

Υπό αυτή την θεώρηση συνοπτικά θα επισήμανα, πως η χώρα μας τα πρώτα χρόνια της ύπαρξής της ως κράτος αξιοποίησε την εκπαίδευση ως ένα ιδεολογικό μηχανισμό για την εν χάραξη της εθνικής συνείδησης στις εντός του κράτους αυτού πολίτες. Ο ρόλος της αυτός έχει επισημανθεί από τον ιστορικό Μάρκ Μαζάουερ και για άλλα βαλκανικά κράτη.

Γράφει χαρακτηριστικά ο Μαζάουερ «αν ρωτούσες έναν Βαλκάνιο τι εθνότητας είναι, συνήθως απαντούσε ονοματίζοντας τη γλώσσα και το θρήσκευμά του».

Στη συνέχεια η εκπαίδευσή μας στράφηκε σε άλλες επιλογές, όπως η εισαγωγή τεχνικοεπαγγελματικών μαθημάτων, ενέργεια που στοχεύει κυρίως στις επαγγελματικές ανάγκες της αναδυόμενης ελληνικής βιοτεχνίας. Πολύ αργότερα την απασχόλησαν ζητήματα τυπικής ισότητας των δύο φύλων ή παιδιών διαφορετικής κοινωνικής προέλευσης. Τελευταία δε ζητήματα γενικότερου χαρακτήρα, όπως η οικολογία, ο ρατσισμός, η ανοχή και αποδοχή του διαφορετικού, η πολυπολιτισμικότητα.

Τα παραπάνω δεν αποτελούν δεδομένα κάθε εκπαιδευτικού συστήματος σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, είναι προφανές ότι κάθε χώρα έχει τα δικά της ιστορικά, πολιτισμικά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και στόχους, που εν τέλει καθορίζουν το χαρακτήρα της εκπαίδευσής της.

Μπορούμε, όμως, να αναφερόμαστε σε μια εκπαίδευση βασισμένη στις αρχές του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, παράλληλα δε με τους στόχους μιας κοινής οικονομικής και όχι μόνο ανάπτυξης της Ε.Ε..

Κατά την άποψή μου, το ζητούμενο είναι μια εκπαίδευση, που διαπαιδαγώγηση τους νέους με τις αρχές που προαναφέρθηκαν, τους προετοιμάζει για την κοινωνική τους ένταξη, αλλά και για την αυριανή εργασία. Όχι απλά μια κατάκτηση για το αυριανό τους επάγγελμα.

Μια εκπαίδευση που προετοιμάζει πολίτες μιας πόλης με πολιτισμό και όχι καταναλωτές για την αγορά.

Σας ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Σας ευχαριστούμε και εμείς.

Το λόγο έχει ο κ. Μαυρωτάς.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΥΡΩΤΑΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να επαινέσω την πρωτοβουλία σας να έρθουν εδώ οι μορφωτικοί ακόλουθοι για να ανταλλάξουμε εμπειρίες και απόψεις στη προσπάθεια που γίνεται και να τους ευχαριστήσω εκ προοιμίου για τη συμβολή τους σε αυτή τη μεταρρύθμιση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και για να μη χάνουμε άλλο χρόνο θα μπω κατευθείαν στις ερωτήσεις.

Η πρώτη ερώτηση είναι, αν στις χώρες σας απαγορεύεται η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων;

Η δεύτερη ερώτηση είναι, ποια είναι η γνώμη σας για τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης και την διαδικασία της Μπολόνια;

Δηλαδή, είναι δύο ερωτήσεις που έχουν να κάνουν περισσότερο με την ανώτατη εκπαίδευση.

Πώς συμμετέχουν οι φοιτητές στη διοίκηση των πανεπιστημίων και αν είναι οργανωμένοι στις χώρες σας σε πολιτικές, κομματικές, φοιτητικές παρατάξεις;

Πώς διασυνδέονται τα πανεπιστήμια με την παραγωγή και με κάποια παραδείγματα, ίσως από τις χώρες σας;

Αν θα βρίσκατε θετικό την ύπαρξη αγγλόφωνων τμημάτων σε ελληνικά πανεπιστήμια και αν αυτά θα ενίσχυαν τις διευρωπαϊκές προσπάθειες που γίνονται, όπως για παράδειγμα, τα προγράμματα Erasmus, γιατί στην Ελλάδα έχουμε το πρόβλημα, ότι δεν έχουμε μεγάλη ανταπόκριση στο πρόγραμμα Erasmus, επειδή ακριβώς δεν έχουμε αγγλόφωνα τμήματα στην Ελλάδα.

Ο κ. Χαρακόπουλος, ρώτησε για την εισαγωγή στα πανεπιστημία, δεν θα το ρωτήσω και εγώ.

Αυτό που θα ήθελα στη συνέχεια πηγαίνοντας προς την δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μια σημαντική ερώτηση, κατά τη γνώμη, είναι τι κάνετε στη χώρα σας για την τεχνική και την επαγγελματική εκπαίδευση και τι ποσοστά μαθητών κατευθύνονται προς τα πανεπιστήμια ή προς τις σχολές τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης;

Είπε και ο κ. Χαρακόπουλος προηγουμένως για το θέμα των διευθυντών, αν είναι manager στις σχολικές μονάδες, αν υπάρχει αυτονομία.

Πώς προκύπτουν οι διευθυντές, με κάποια διαδικασία επιλογής, με ψηφοφορία από τους δασκάλους;

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΑΥΡΩΤΑ)

Και τέλος, με βάσει την εμπειρία σας όση έχετε από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, ποιο θεωρείτε εσείς ότι είναι το πιο σημαντικό από τις ελλείψεις ή τα προβλήματα που εσείς βλέπετε. Ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Το λόγο έχει ο κύριος Γρέγος.

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΓΡΕΓΟΣ : Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε, είμαι Βουλευτής της ΧΑ και Βουλευτής του Νομού Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη όπως γνωρίζετε αγαπητοί μορφωτικοί ακόλουθοι είναι η πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Ακούσατε κάποια πράγματα από τον αρμόδιο Υπουργό, θα σας ενημερώσω και εγώ για το τι γίνεται στην πατρίδα μας αυτή τη στιγμή. Όπως γνωρίζετε ίσως η παιδεία αυτή τη στιγμή είναι υπό διάλυση. Τα σχολεία έχουν τρομερές ελλείψεις σε προσωπικό και υλικοτεχνικές υποδομές. Και συμβαίνει και το μοναδικό φαινόμενο εδώ στην πατρίδα μας, άλλα πράγματα σπουδάζουν οι νέοι μας και με άλλα ασχολούνται.

Τα πανεπιστήμια δίνουν πτυχία σε απόφοιτους αλλά ουσιαστικά χωρίς αντίκρισμα. Ενώ συμβαίνει μέσα σε αυτά να δρούνε κάποιες εγκληματικές οργανώσεις με πλούσια δράση σε όλα τα επίπεδα. Η μάστιγα του πολιτισμού έπληξε και την παιδεία σαν μια αρρώστια που δηλητηριάζει την νεολαία μας. Ευτυχώς όμως, με ενημερωτικές δράσεις και παρεμβάσεις το φαινόμενο αυτό ατονεί και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Με τη σθεναρή αντίσταση εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών.

Η άνοδος των Εθνικιστικών Κομμάτων στην Ευρώπη, δίνει πλέον στους λαούς ένα όραμα και μια ελπίδα. Εμείς σαν ΧΑ πιστεύουμε σε μια εθνική παιδεία, όπως και πιστεύουμε στο τρίπτυχο Πατρίδα-Θρησκεία-Οικογένεια. Τα ιδεώδη της φυλής και του έθνους περνάνε μέσα από εμάς τους γονείς, και στα παιδιά μας. Σοβαρό έργο επιπλέον πρέπει να επιτελέσουν οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων, όπου επίσης συμμετέχουμε πολύ ενεργά. Τη μόρφωση του παιδιού μας την θεωρούμε ύψιστο καθήκον και την επιτελούμε κυρίως μες στο σπίτι αλλά και στους Συλλόγους, στα Σωματεία και στους αθλητικούς χώρους.

Κάθε ευρωπαίος πολίτης και κάθε γονιός θα πρέπει να επιμελείται προσωπικά τη μόρφωση των παιδιών του. Διευκρινίζω εδώ ότι άλλο μόρφωση και άλλο εξειδίκευση. Σε μια εποχή κρίσης αξιών και δευτερευόντως κρίσεις λόγω οικονομικών, η εκπαίδευση θεωρείται ακρογωνιαίος λίθος στην ίδια μας την κοινωνία. Όσον αφορά την ύπαρξη της κοινωνίας μας, ο πολιτισμός και η παγκοσμιοποίηση δεν πρέπει να διαλύσουν όσα με κόπο και αγώνες ευτύχησαν, έκτισαν και έπραξαν οι πρόγονοί μας.

Νομίζω ότι γνωρίζετε το μοναδικό φαινόμενο της διατήρησης των αξιών αυτών, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και μιλάω για το λεγόμενο «κρυφό σχολειό», γιατί δεν πρέπει να αναγάγουμε τα πάντα στα οικονομικά. Δυστυχώς η Ελλάδα αιμορραγεί χάνοντας τα λεγόμενα δυνατά μυαλά. Αυτοί οι άνθρωποι φεύγουν στο εξωτερικό προκειμένου να βρουν μια δουλειά αλλά, η πατρίδα μας τους χρειάζεται. Η πατρίδας μας χρειάζεται πραγματικά, ένα εθνικό σχεδιασμό για την παιδεία με γνώμονα το συμφέρον και την προκοπή του έθνους μας.

Όσον αφορά την ένταξη των παιδιών μεταναστών στο εκπαιδευτικό σύστημα, η λύση είναι αυτά τα παιδιά να ενταχθούν στις κοινωνίες από τις οποίες προήλθαν μιας που όπως έχει αποδειχθεί, δεν μπορούν να ενταχθούν στα σχολεία αλλά και στην κοινωνία γενικότερα, ακόμα και αν έχουν δύο και τρείς γενιές. Θα περιμένω να ακούσω και τις απαντήσεις στα ερωτήματα που ετέθησαν. Ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Το λόγο έχει η κυρία Βαγενά.

ΑΝΝΑ ΒΑΓΕΝΑ : Σας ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε, καλωσορίζω αυτή τη συνάντηση. Δεν θα θέσω ερωτήσεις άλλωστε καλύφθηκαν όλα τα θέματα μόνο μια σκέψη μου θα πω. Αναφέρθηκε ο κύριος Υπουργός στην μη εξάπλωση της ενδοσχολικής βίας στα σχολεία μας, και ότι οφείλεται στην προληπτική πολιτική των εκπαιδευτικών. Θα ήθελα να προσθέσω ότι οφείλεται και στην δομή της ελληνικής οικογένειας διότι, υπάρχει μια βάση που εδράζεται στην παλιά δομή της μεσογειακής οικογένειας. Οικογενειακής εστία, γιαγιά, παππούς, γονείς, θείες, ξαδέλφια και αδέλφια.

Αυτή τη δομή που δοκιμάζεται στις ημέρες μας, πιστεύω ότι πάση θυσία πρέπει να τη διατηρήσουμε. Γιατί οι αξίες και οι αρχές που ένα παιδί παίρνει από την οικογένεια του, είναι αναντικατάστατες. Και κανένα τεχνοκρατικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορεί να αντικαταστήσει.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Το λόγο έχει ο κύριος Κοντογεώργος.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΝΤΟΓΕΩΡΓΟΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Η πρώτη ερώτηση είναι αν υπάρχει επαγγελματικός προσανατολισμός στην προσχολική και σχολική ηλικία και η αναγνώριση ειδικών ικανοτήτων των παιδιών στις χώρες των μορφωτικών ακολούθων που φιλοξενούνται σήμερα εδώ. Το δεύτερο ερώτημά μου είναι αν υπάρχει σύστημα αξιολόγησης – και ποιο είναι αυτό – στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων μέχρι και τη δευτεροβάθμια. Στην τριτοβάθμια, βεβαίως, υπάρχει και κυρίως επικρατούν οι κανόνες της αγοράς στην Ευρώπη και αυτό γιατί τα περισσότερα πανεπιστήμια είναι και ιδιωτικά.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο έχει ο κ. Δουζίνας.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΟΥΖΙΝΑΣ: Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε. Θα ήθελα να μιλήσω χρησιμοποιώντας την εμπειρία μου ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου επί 41 χρόνια, πρώην αντιπρύτανης, κοσμήτορας και σε όλες τις άλλες θέσεις. Το πρώτο που ήθελα να πω, πάνω σε κάτι που είπε ο κ. Υπουργός, είναι ότι οι Έλληνες πανεπιστημιακοί και ερευνητές στη Μεγάλη Βρετανία αποτελούν σε σχετικά νούμερα τη μεγαλύτερη εθνική ομάδα. Αυτό σημαίνει ότι το πανεπιστήμιό μας κάνει μια καλή δουλειά. Υπάρχουν προβλήματα, τα οποία έχουν συζητηθεί και θα συζητηθούν, αλλά νομίζω ότι αυτές οι καταδικαστικές κορόνες που ακούγονται κατά καιρούς δεν είναι δυνατόν να αποδειχθούν από τα γεγονότα.

Χρησιμοποιώντας την εμπειρία μου στη Βρετανία, θα ήθελα να πω μερικά πράγματα σε σχέση με τα θέματα που συζητάμε σήμερα. Πρώτον, υπάρχει μια γενική αποδοχή στο βρετανικό ακαδημαϊκό κόσμο ότι η διαδικασία της Μπολόνια έχει αποτύχει ή η επιτυχία της είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Αυτό φαίνεται και στη δυσκολία προσαρμογής των διαφόρων εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων σε αυτό το μοντέλο, που ήταν βρετανικό υποτίθεται – δεν είναι ακριβώς, αλλά έτσι λεγόταν – και επίσης η μεταφορά των creditsκαι το creditsystemκαι αυτό δεν έχει λειτουργήσει. Επομένως, θα ήθελα να μας πουν οι προσκεκλημένοι από τις εθνικές αντιπροσωπείες κατά πόσον πρέπει να προχωρήσουμε έξω από την Μπολόνια, πιθανόν με νέα συστήματα πανευρωπαϊκής προσαρμογής.

Το δεύτερο θέμα είναι η σχέση τριτοβάθμιας παιδείας και έρευνας και εδώ θα έπρεπε να δηλώσουμε – και ζητώ από τους προσκεκλημένους να κάνουν ένα σχόλιο – κατά πόσο ο ρόλος της παιδείας δεν είναι απλώς η ένταξη στην οικονομία. Είναι ένας γενικότερος ρόλος μόρφωσης και καλλιέργειας, μια συνολική δημιουργία ενός κριτικού πνεύματος κατανόησης του εαυτού και του άλλου και όχι, βέβαια, μόνο η απόκτηση δεξιοτήτων. Με αυτή την έννοια, ο ρόλος της έρευνας πρέπει να είναι απολύτως ενταγμένος μέσα στο πανεπιστήμιο, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να γίνεται ένας συνολικός προγραμματισμός για αυτήν τη γενικότερη υποχρέωση που έχουμε ως εκπαιδευτικοί – και βέβαια τώρα ως πολιτικοί – για να δημιουργούμε μια νοοτροπία στηριγμένη στις ευρωπαϊκές αξίες.

Τέλος, όσο αφορά τη δημοκρατική οργάνωση των πανεπιστημίων, θέλω απλώς να πω ότι ως αντιπρύτανης και σε κάποιες άλλες θέσεις που έχω στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, σε όλες αυτές εξελέγην. Οι εκλογές και η δημοκρατική οργάνωση του πανεπιστημίου είναι ένα ευρωπαϊκό κεκτημένο και νομίζω ότι οτιδήποτε θα μας έβγαζε από αυτήν τη λογική μάς οδηγεί σε μια αποδημοκρατικοποίηση, αποπολιτικοποίηση και τελικά σε μια καταστροφή του ρόλου της παιδείας. Ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο έχει ο κ. Φορτσάκης.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΟΡΤΣΑΚΗΣ: Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε. Ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να ευχαριστήσω όλους τους μορφωτικούς ακολούθους που είχαν την καλοσύνη να έρθουν κοντά μας σήμερα. Έχουν γίνει πάρα πολλές ερωτήσεις και δεν ξέρω πώς θα τις απαντήσουν. Εγώ θα ήθελα να εστιάσω στην παράκληση να αναδείξουν τα στοιχεία τα οποία στη χώρα τους υποστηρίζουν τις έννοιες της αξιοκρατίας και της αριστείας, καθώς και εκείνα τα στοιχεία τα οποία υποστηρίζουν την κοινωνική συνοχή των οικονομικά και ακαδημαϊκά ασθενεστέρων.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο έχει ο κ. Μηταφίδης.

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΜΗΤΑΦΙΔΗΣ: Καταρχήν, αγαπητοί μορφωτικοί ακόλουθοι, θα ήθελα να σας πληροφορήσω ότι μεγάλο μέρος των βουλευτών που βρίσκονται σε αυτήν την αίθουσα μέχρι πρόσφατα ήταν εν ενεργεία εκπαιδευτικοί. Μιλάμε για ανθρώπους που έχουν περάσει τα δύο τρίτα της ζωής τους μέσα σε αίθουσες διδασκαλίας. Βεβαίως, δεν έχουμε κάποια εξωτερική σχέση με το ζήτημα αυτό. Επίσης, ορισμένοι έχουν και πολύ στενή σχέση με το ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό κίνημα. Θέλω να σας θέσω ευθέως μια ερώτηση – αίτημα.

(Συνέχεια της ομιλίας του κ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΜΗΤΑΦΙΔΗ )

Όπως ξέρετε αυτή τη στιγμή, όπως λέει και ο Πρωθυπουργός, η χώρα μας προσπαθεί να περάσει από το μάτι της βελόνας, μέσα από τις συμπληγάδες μιας δύσκολης αξιολόγησης, από την οποία θα εξαρτηθούν πάρα πολλά και βέβαια το μέλλον της ελληνικής εκπαίδευσης. Επειδή παίζετε και έναν πολιτικό ρόλο, γιατί είστε μορφωτικοί ακόλουθοι των κρατών σας, δηλαδή εκπροσωπείτε τις κυβερνήσεις σας, θα ήθελα να θέσω το «αίτημα», να εξαιρεθεί από αυτούς τους ασφυκτικούς όρους, η δημόσια εκπαίδευση.

Δεν μπορούμε π.χ., να έχουμε σε εκκρεμότητα την επερχόμενη σχολική χρονιά, αν θα έχουμε μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό, από την αξιολόγηση. Στερούμε με αυτόν τον τρόπο, το δικαίωμα στη μόρφωση από τα παιδιά, σε μια χώρα όπου να ξέρετε, όχι απλώς συνδέθηκε η εκπαίδευση με το ζήτημα της δημοκρατίας, αλλά όπου στην κυριολεξία έχει χυθεί αίμα για τη δημόσια εκπαίδευση και αναφέρομαι, το ξέρετε όλοι σας αυτό, σε μια πηγή έμπνευση για εμάς- για όλους τους αγώνες για τη δημοκρατία και την Παιδεία- όπως ήταν το «Πολυτεχνείο», για να τελειώσω με το πιο πρόσφατο.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Ευχαριστώ κ.Μηταφίδη, τον λόγο έχει ο κ. Ζουράρης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΟΥΡΑΡΗΣ : Τα σέβη μου Πρόεδρε και επειδή και εγώ υπηρέτησα στο πανεπιστήμιο της Γαλλίας και μάλιστα σε ζώνη « tressaucible», όπως το λέμε στο Paris 8 στην SaintJenny, θα ήθελα να ρωτήσω, και ευχαριστώ βεβαίως τους εκπροσώπους των ευρωπαϊκών δυνάμεων και επειδή η Ελλάδα αυτή τη στιγμή υποφέρει από τις άμεσες παρενέργειες της ιμπεριαλιστικής τους δραστηριότητας και της αποικιοκρατικής- επί 3-4 αιώνες- εις στο σύνολο του πλανήτη και εις την περιοχή μας, τα δύο εκατομμύρια των μεταναστών που ήρθαν σε μας, δεν τα προκαλέσαμε εμείς. Τα προκάλεσε η επεμβατικότης αυτών των θεμάτων.

Θα ήθελα να ρωτήσω και το εξής: Πώς οι εκπρόσωποι των πέντε πρώην- αποικιοκρατικών δυνάμεων μπορούν να εξηγήσουν την αξιοσημείωτη αποτυχία του εκπαιδευτικού τους συστήματος, να απορροφήσουν παιδιά- νεαρούς Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς, Ισπανούς και Ολλανδούς- οι οποίοι είναι παιδιά εκεί, και αν αυτό οφείλεται στο αποικιοκρατικό παρελθόν τους, το οποίο αυτό ακριβώς κάνει, να ταλανίζει και την Ελλάδα σήμερα.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Ευχαριστώ κ.Ζουράρη, τον λόγο έχει ο κ. Χρήστος Παππάς.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΠΑΣ : Πρόεδρε, αφού καλησπερίσω και εγώ με την σειρά μου τους αγαπητούς μορφωτικούς ακόλουθους των φίλων λαών, να συστηθώ. Λέγομαι Χρήστος Παππάς και είμαι βουλευτής επικρατείας της τρίτης πολιτικής δύναμης, της Χρήσης Αυγής, και χάριν αντί-δημοκρατικών διαδικασιών και πολιτικής σκευωρίας, η οποία ξεκίνησε το 2013, έγω μαζί με υπόλοιπους βουλευτές του κόμματός μου, θεωρούμαι και είμαι μέλος εγκληματικής οργάνωσης. Αυτά σε ό,τι αφορά τις συστάσεις.

Κυρίες και κύριοι το Σύνταγμα της χώρας μας γράφει, ότι η Παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλαση τους, σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες. Εμείς τηρούμε το Σύνταγμα της πατρίδας μας και λέμε, ότι καθετί το οποίο θα σταθεί εμπόδιο στην τήρηση του Συντάγματος, μας βρίσκει αντίθετους. Το κίνημά μας είναι λαϊκό και εθνικιστικό, στέκει «βράχος» ενάντια στις πολιτικές της νέας τάξης, της μαζοποίησης, της παγκοσμιοποίησης και του καταναλωτισμού, δηλαδή του τρόπου ζωής, που θέλει τους Έλληνες και τους ευρωπαίους πολίτες, σκλάβους ενός ανωνύμου και δαιδαλώδους- υπηρεσιακά- διευθυντηρίου, του διευθυντήριου των Βρυξελλών. Διευθυντήριο, το οποίο είναι έρμαιο στις ορέξεις των πολυεθνικών και των καρτέλ.

Η Παιδεία για μας, και όχι μόνο για μας, είναι ο πυλώνας της Ευρώπης, και δυστυχώς χάριν των πολιτικών των τελευταίων χρόνων, Δεξιάς και Αριστεράς , η Ελλάδα παράγει πλέον ημιμαθείς νέους, που κυνηγούν το όνειρό τους, μόνο και μόνο για ένα αποδεικτικό σπουδών.

Όσοι δε έχουν την ατυχία να αριστεύσουν, ξέρετε στην Ελλάδα η αριστεία βάλλεται- διώκεται, παίρνουν το δρόμο της μετανάστευσης και οι πιο πολλοί πάνε στις δικές σας πατρίδες.

Επειδή μια προλαλήσασα βουλευτής μίλησε για οικογένεια, εμείς θα πούμε ότι ως κίνημα, στεκόμαστε πιστοί στο τρίπτυχο «πατρίδα-θρησκεία-οικογένεια» και στον ελληνικό τρόπο ζωής . Είμαστε υπέρ των εθνικών κρατών, γεννηθήκαμε Έλληνες, θέλουμε να παραμείνουμε Έλληνες και να πεθάνουμε Έλληνες. Σας ευχαριστώ πολύ.

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΧΡΗΣΤΟΥ ΠΑΠΠΑ )

Επειδή μία προλαλήσασα βουλευτής μίλησε για οικογένεια, εμείς θα πούμε ότι ως κίνημα στεκόμαστε πιστοί στο τρίπτυχο, πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια και στον ελληνικό τρόπο ζωής. Είμαστε υπέρ των εθνικών κρατών, γεννηθήκαμε Έλληνες, θέλουμε να παραμείνουμε Έλληνες και να πεθάνουμε Έλληνες. Σας ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστώ κ. Παππά η κυρία Αντωνίου.

ΜΑΡΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ: ευχαριστώ κ. πρόεδρε, θα είμαι πολύ σύντομη, γιατί ήδη τα ερωτήματα τέθηκαν από πολλούς συναδέλφους, που μίλησαν πριν. Να σας καλωσορίζουμε και εμείς, όλους τους μορφωτικούς ακόλουθους από την ευρωζώνη και να σας ευχαριστήσουμε για την παρουσίαση σας εδώ. Εγώ θα θέσω δύο μόνο ερωτήματα: ένα ερώτημα που θέλω να θέσω είναι αν υπάρχει ο θεσμός των φροντιστηρίων στις χώρες σας, όσον αφορά, την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, που υπάρχει και επικρατεί στη δικιά μας χώρα. Άν υπάρχουν σε εσάς δηλαδή αντίστοιχες δομές ιδιωτικής εκπαίδευσης, που λειτουργούν και πως; και σε ποιο βαθμό; και πόσα παιδιά από την εκπαίδευση, πηγαίνουν σε φροντιστήρια; Και ένα άλλο που θα ήθελα να ρωτήσω, αν είναι το κομμάτι της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας στο Υπουργείο Παιδείας, αν ασχολούνται δηλαδή τα Yπουργεία σας επισταμένα, αν και με ποιο έχοντας ως βασικό άξονα τη στρατηγική της έξυπνης εξειδίκευσης το orizon 20 20. Πως έχετε αναπτύξει στις χώρες σας το κομμάτι της έρευνας, τεχνολογίας, και της καινοτομίας. Σας ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστώ την κυρία Αντωνίου. Μπορεί ορισμένοι συνάδελφοι από το εξωτερικό να μην είναι σε θέση να αντιστοιχίσουν αυτό που ρώτησε πρώτα η κυρία Αντωνίου, ο διεθνής είναι το centun education, για τα φροντιστήρια και την παραπαιδεία. Με συγχωρείτε, κυρία Αντωνίου, αλλά πολλές φορές μπλέκεται αυτό, γι’ αυτό και η διευκρίνιση. Ο κ. Γκιουλέκας, η κυρία Μεγαλοοικονόμου, ο κ. Στύλιος και κλείσαμε. Ο κ. Γκιουλέκας.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΚΙΟΥΛΕΚΑΣ: Ευχαριστώ πολύ κύριε πρόεδρε, να καλωσορίζουμε στη χώρα μας, τους φίλους, μορφωτικούς ακόλουθους των πρεσβειών, που βρίσκονται εδώ στην ελληνική πρωτεύουσα. Να συστηθώ λέγομαι Γκιουλέκας Κώστας, είμαι βουλευτής, του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από τη Θεσσαλονίκη, την πρωτεύουσα της μίας και μοναδικής της ελληνικής Μακεδονίας, και θα ήθελα να θέσω ένα ζήτημα, το οποίο αφορά κυρίως στην εκπαίδευση των συνανθρώπων μας, που αντιμετωπίζουν προβλήματα με διάφορες αναπηρίες. Είχα διατελέσει Υφυπουργός Παιδείας, πριν από τρία χρόνια στη χώρα μας, και είχα το κομμάτι αυτό της τεχνικής εκπαίδευσης. Τότε λοιπόν εδώ στην Ελλάδα, διαπιστώνοντας χρόνια, ένα κενό το οποίο υπήρχε ανάμεσα στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή στην εκπαίδευση που έπαιρνε ένα άτομο με αναπηρίες, στο γυμνάσιο και στο λύκειο και στην τριτοβάθμια στο πανεπιστήμιο, ή στα ανώτατα τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Είχαμε διαπιστώσει, ότι δεν υπήρχε ένα κάποια άλλη ενδιάμεση βαθμίδα, που θα μπορούσε πράγματι ένας συνάνθρωπός μας που αντιμετωπίζει κάποια προβλήματα υγείας. Eίτε κινητικά προβλήματα, είτε προβλήματα όρασης, είτε προβλήματα ακοής, να μπορέσει να διαλέξει έναν άλλο δρόμο. Έτσι ιδρύσαμε στην πατρίδα μας, τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, τα ΙΕΚ ειδικής αγωγής, όπου άτομα με αναπηρίες έβρισκαν μια ακόμη κατεύθυνση προς την τεχνική, κυρίως πλευρά. Εάν δεν κατάφερναν, εάν δεν ήθελαν για διάφορους λόγους δεν επιθυμούσαν να φοιτήσουν σε πανεπιστήμιο, ή σε τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, που λειτουργούν στη χώρα μας. Ήθελα να ξέρω στις δικές σας χώρες, και παρακαλώ πολύ, να μας δώσετε μια απάντηση, γιατί για μας θα είναι πολύ χρήσιμο, τι ακριβώς προβλέπεται για τα άτομα με αναπηρίες, μετά από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΚΙΟΥΛΕΚΑ)

Θα ήθελα να ξέρω, για τις δικές σας χώρες τί ακριβώς προβλέπεται για τα άτομα με αναπηρίες μετά από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Λοιπόν εκτός από το χώρο του Πανεπιστημίου, τί άλλες δυνατότητες δίνετε σ’ αυτά τα άτομα;

Ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Τον λόγο έχει η κυρία Μεγαλοοικονόμου.

ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΕΓΑΛΟΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Να καλωσορίσω με τη σειρά μου τους μορφωτικούς ακολούθους. Έχω τρεις ερωτήσεις να κάνω. Πρώτον, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ισχύουν στις πατρίδες σας τα ολοήμερα σχολεία, ώστε τα παιδιά να γυρίζουν έτοιμα στα σπίτια τους και εάν οι ξένες γλώσσες γίνονται όλες στο σχολείο και δεν χρειάζονται τα φροντιστήρια; Δεύτερον, τα παιδιά με μικρή νοητική στέρηση φοιτούν στα ίδια σχολεία με τη βοήθεια ειδικών εκπαιδευτικών ή σε ειδικά σχολεία; Τρίτον, θεωρούν τις εισαγωγικές εξετάσεις που έχουμε θεσπίσει για την τριτοβάθμια εκπαίδευση ότι είναι απολύτως αναγκαίες ή θα μπορούσε να βρεθεί κάποιος άλλος τρόπος ώστε οι μαθητές από τη δευτεροβάθμια να επιλέγουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς τις εξετάσεις, δηλαδή η επιλογή τους να γίνεται κάπως αλλιώς;

Ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Τον λόγο έχει ο κ. Στύλιος.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΥΛΙΟΣ: Καλωσορίζω και εγώ με τη σειρά μου τους μορφωτικούς ακολούθους. Έχουν ακουστεί πάρα πολλές χρήσιμες ερωτήσεις. Εξάλλου μια συζήτηση για την παιδεία και την εκπαίδευση πάντοτε έχει ευρύ πεδίο συζήτησης, διότι αφορά τη νέα γενιά της πατρίδας μας, τη νέα γενιά της Ευρώπης και παράλληλα αφορά το μέλλον των κοινωνιών μας. Λοιπόν, θα ήθελα να ρωτήσω, εάν γνωρίζουν οι μορφωτικοί ακόλουθοι, και σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2014 στην Ευρώπη παρατηρούνταν 2 εκατ. κενές θέσεις εργασίας, διότι δεν υπήρχαν αντίστοιχες ειδικότητες εξειδίκευσης κυρίως στην τεχνική εκπαίδευση που μπορούν να ταιριάζουν μ’ αυτές τις θέσεις εργασίας που ζητούνται. Άρα, λοιπόν, θα ήθελα να μου πουν, σε ποιο βαθμό έχουνε οργανωμένη την τεχνική εκπαίδευση στις χώρες τους; Εάν έχουν σκεφτεί και προβληματιστεί αν πρέπει να υπάρξει μια συνολικότερη ευρωπαϊκή πολιτική σε σχέση με την τεχνική εκπαίδευσης; Επίσης, πώς έχουν ή εάν έχουν, οργανωμένο το θεσμό της μαθητείας στα εκπαιδευτικά τους συστήματα, όπου οι μαθητές μετά την εννεαετή φοίτηση ακολουθούν μια άλλη πορεία και κάνουν πιο εξειδικευμένη επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, και ένα μέρος αυτών των σπουδών τους κατά τη διάρκεια της μαθητείας τους γίνεται σε κάποιες επαγγελματικές επιχειρήσεις ή επαγγελματικές ομάδες; Τέλος, ένα στις χώρες τους αντιμετωπίζουν το φαινόμενο της «σχολικής διαρροής» δηλαδή μετά την υποχρεωτική εκπαίδευση κάποιοι μαθητές να μην προχωρούν σε επόμενες εκπαιδευτικές βαθμίδες, είτε στη δωδεκαετή εκπαίδευση είτε στη συνέχεια μετά το λύκειο στα ΙΕΚ ή στα ΤΕΙ ή στα ΑΕΙ.

Ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Τον λόγο έχει ο κ. Παπαχριστόπουλος.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Καλωσορίζω και εγώ με τη σειρά μου τους μορφωτικούς ακολούθους από χώρες που είναι ή θεωρούνται ότι είναι πολιτισμένες. Για ποια παιδεία μιλάμε; Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε φαίνεται η φτώχεια αυτής της παιδείας.

(Συνέχεια ομιλίας κ. Αθανάσιου Παπαχριστόπουλου)

Μιλάμε για ανθρώπους με ειδικές ανάγκες, για τα σχολεία, για τον ειδικό τρόπο εκπαίδευσης και την ίδια στιγμή μια χώρα, η Συρία, που κάποιοι για λόγους καθαρά χρήματος και κέρδους την έχουν καταντήσει και το λέω γιατί δεν είναι έξω από την κουβέντα μας, απασχολείται όλη η Ευρώπη 28 χώρες είναι στο πόδι και χθες το βράδυ επίσης, να λύσουμε πράγματα που κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε.

Για ποια προηγμένη παιδεία μιλάμε, όταν αυτή τη στιγμή εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ξεκληριστεί, δεν ξέρουμε τι θα κάνουμε, εμείς πληρώνουμε τη νύφη, η Τουρκία πληρώνει τη νύφη, εγώ δεν θα έχω με την Τουρκία, πολλές ευρωπαϊκές χώρες πληρώνουν τη νύφη ποια είναι η παιδεία και πως οδήγησε 62 άτομα στον πλανήτη να έχουν περιουσιακά στοιχεία, ποια ήταν η δύναμη της παιδείας όπου 62 άτομα το ξαναλέω, η Oxfamείναι αξιόπιστη, έχουν περιουσιακά στοιχεία όσο τα 3,5 δις από τα χάρτη του πλανήτη. Μπορεί η συγκεκριμένη σημερινή παιδεία να σταματήσει αυτή την αθλιότητα; Αν ναι, ειλικρινά σας το λέω, θέλω τη γνώμη σας από ανθρώπους που πιστεύω ότι έχετε πτυχία, έχετε κάνει master, έχετε εκπαιδευτεί τέλος πάντων. Δεν μιλάω αυτή τη στιγμή σαν Έλληνας μιλάω σαν πολίτης, όπου η λέξη παιδεία κατά τη γνώμη κατευθυνόμενη πια, φτιάχνει άτομα υπάκουα, πειθήνια, που δεν μπορούν να αντισταθούν σε τίποτα και που σε τελική ανάλυση, αυτή η παιδεία οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια έναν ολόκληρο πλανήτη σε αυτοκαταστροφή. Θέλω μια απάντηση από τους μορφωτικούς ακολούθους, σε τι βοηθάει η σημερινή παιδεία στα εκρηκτικά προβλήματα του πλανήτη. Ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Ευχαριστούμε.

Το λόγο έχει η κυρία Αυλωνίτου.

ΕΛΕΝΗ ΑΥΛΩΝΙΤΟΥ : Καλημέρα και από εμένα. Να καλωσορίσω του μορφωτικούς ακολούθους που βρίσκονται σήμερα εδώ και που πραγματικά η παρουσία τους θα συνεισφέρει στον εθνικό διάλογο για την παιδεία που έχουμε όλο αυτό το διάστημα που διανύουμε. Έχοντας ζήσει τον αμερικάνικο τρόπο εκπαίδευσης, όπου έφτασα να ολοκληρώσω την εκπαιδευτική διαδικασία σε επίπεδο διδακτορικού, θέλω κατ’ αρχήν να σας διαβεβαιώσω, ότι το μορφωτικό επίπεδο των Ελλήνων είναι πάρα πολύ υψηλό, αφού είχαμε αποφοίτους από τα ελληνικά πανεπιστήμια, όπου αμέσως μπορούσαν να διδάξουν σε επίπεδο κολεγιακό, γιατί πράγματι, πράγματα τα οποία εγώ έμαθα ήδη από το γυμνάσιο, εκεί τα παιδιά τα μάθαιναν στα πρώτα χρόνια του κολεγίου και ήταν πάρα πολύ ικανοί καθηγητές να διδάξουν αμέσως. Μπαίνει λοιπόν ένα πολύ βασικό ερώτημα. Το θέμα του επαγγελματικού προσανατολισμού μπαίνει πάρα πολύ νωρίς στην ελληνική οικογένεια, όπου το θεωρούσε θέμα κοινωνικής ανόδου για το παιδί του μέχρι πρότινος. Επαγγελματικός προσανατολισμός των παιδιών ήταν απόρροια και των δικών τους φιλοδοξιών, αλλά περισσότερο ήταν απόρροια ενός κλίματος είτε μέσα στην οικογένεια είτε στο περιβάλλον που οδηγεί σε μια καλύτερη επαγγελματική προοπτική για το άτομο. Εξετάζοντας λοιπόν την τριτοβάθμια εκπαίδευση και θεωρώντας ότι μπορεί να έχουμε μια ελεύθερη είσοδο στα παιδιά για να εισέλθουν στο πανεπιστήμιο, θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν τα πρώτα τουλάχιστον 2 χρόνια της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης θα μπορούσαν να αφιερωθούν σε μια διαδικασία πραγματικού και σίγουρου επαγγελματικού προσανατολισμού, ώστε να παιδιά να διαλέξουν μέσα από αυτή τη διαδικασία και την αλληλοεπίδραση ….. τι πραγματικά θέλουν, ώστε να έχουν αν όχι ένα καλύτερο μέλλον, αλλά αυτό που ίσως πραγματικά θέλουν να κάνουν. Ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Το λόγο έχει ο κ. Εμμανουηλίδης.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗΣ : Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε. Καλωσορίζω τους μορφωτικούς ακολούθους των ευρωπαϊκών χωρών και με την παρατήρηση ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ευρώπη δεν είναι ομογενοποιημένο, κάθε χώρα έχει το δικό της πρόγραμμα, άρα οι απαντήσεις δεν μπορεί παρά να είναι αποσπασματικές ως προς τα ερωτήματα.

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗ)

Το ερώτημα που καταθέτω είναι πού δίνεται προτεραιότητα στο περιεχόμενο των σπουδών στη δευτεροβάθμια, ιδιαίτερα, φάση, στην τεχνική επαγγελματική κατάρτιση ή στο σμίλεμα της προσωπικότητας, ώστε ως αυριανός πολίτης ο Ευρωπαίος πολίτης να είναι στοιχημένος στις αρχές της δημοκρατίας και του ανθρωπισμού.

Βλέπουμε, ότι η προσήλωση στις επιταγές της οικονομίας και της παραγωγής δεν βοηθά στο να συγκροτήσει προσωπικότητες ικανές να ανταποκριθούν στα καίρια προβλήματα που αντιμετωπίζει η εποχή μας, όπως όσον αφορά στο θέμα της αντιμετώπισης των προσφύγων, δηλαδή, θέματα που απαιτούν ένα ανθρωπιστικό υπόβαθρο στην παιδεία και νομίζω ότι αυτό είναι ένα έλλειμμα που φαίνεται στον ευρωπαϊκό χώρο.

Σας ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο έχει ο κ. Κωνσταντόπουλος.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Θα ήθελα να ρωτήσω τους ακολούθους φίλους μας κατά πόσον για αυτούς αποτελεί προτεραιότητα η έρευνα και η καινοτομία.

Ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Θα ήθελα να δώσω τώρα το λόγο στους συναδέλφους μας από τις Πρεσβείες των χωρών της Ευρωζώνης διαβεβαιώνοντας τους, ότι ο στόχος των ερωτημάτων δεν είναι για να σας εξαντλήσουμε, γιατί νομίζω, ότι ερωτήθηκαν όλα τα δυνατά ερωτήματα που θα μπορούσαν να ερωτηθούν.

Κρατήστε, όμως, αυτό που είπε ο κ. Μυταφίδης και νομίζω εκφράζει όλους μας, ότι οι περισσότεροι σε αυτή την αίθουσα έχουν κάποια σχέση με την εκπαίδευση είτε τώρα είτε σε κάποια φάση της ζωής τους, οπότε το ενδιαφέρον προκύπτει και από αυτό.

Θα σας παρακαλούσα να μας απαντήσετε σε ό,τι εσείς επιλέξετε, αλλά θα σας παρακαλούσα πάρα πολύ για ερωτήσεις που δεν θα έχετε το χρόνο να τις απαντήσετε ή για αυτές που δεν έχετε στοιχεία μαζί σας, εάν μπορούσατε να μας στείλετε γραπτές απαντήσεις, θα ενταχθούν στα επίσημα πρακτικά της σημερινής συνεδρίασης και θα μοιραστούν αναλόγως.

Το λόγο έχει ο κ. Rava.

MargusRava (Πρέσβης της Εσθονίας): Ονομάζουμε MargusRava, είμαι ο Πρέσβης της Εσθονίας και, δυστυχώς, δεν ομιλώ ελληνικά.

Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, καταρχήν εκ μέρους και των άλλων συναδέλφων μου από το Διπλωματικό Σώμα θα ήθελα να συγχαρώ όλες τις κυρίες εδώ, αλλά και τη γυναίκα διερμηνέα επίσης για τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας.

Δεύτερον, δεν είμαι εδώ μόνο ως ακόλουθος για εκπαιδευτικά θέματα, αλλά πολλές φορές έχει χρειαστεί στην Πρεσβεία να έχω διάφορες ιδιότητες και αρμοδιότητες και προσπαθώ να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ και χωρίς να είμαι ακόλουθος για τα θέματα αυτά, θα προσπαθήσω να απαντήσω στα διάφορα ερωτήματα που έχουν τεθεί.

Γενικά η χρηματοδότηση του εκπαιδευτικού συστήματος στην Εσθονία ως ποσοστό του Α.Ε.Π. είναι λίγο καλύτερη από ό,τι στην Ελλάδα, αλλά παρόλα αυτά είναι αρκετά χαμηλή σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ και είναι γύρω στο 6% του Α.Ε.Π..

Η μακροπρόθεσμη στρατηγική του Υπουργείου Παιδείας και της Κυβέρνησης στην Εσθονία είναι να αυξηθεί ο μισθός των εκπαιδευτικών, ούτως ώστε να είναι ίσος ή υψηλότερος με το μέσο όρο του μέσου ατόμου με τριτοβάθμια εκπαίδευση.

(Συνέχεια ομιλίας του κυρίου MARGUSRAVA, Πρέσβη της Εσθονίας)

Είναι σε ένα μέσο όρο στην Εσθονία ο μισθός των εκπαιδευτικών, εν γένει. Τώρα, σε ό,τι αφορά το εκπαιδευτικό σύστημα στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, εκεί τα βασικά χαρακτηριστικά στην Εσθονία είναι καταρχάς η αυτονομία των διευθυντών στην επιλογή του εκπαιδευτικού προσωπικού της ύλης της διδακτέας και των βιβλίων.

Αυτό που κάνει το κράτος είναι ότι λέει ποια θα είναι λίγο πολύ η διδακτέα ύλη χονδρικά, αλλά ο κάθε διευθυντής έχει τη δυνατότητα και είναι στη διακριτική του ευχέρεια να επιλέξει τα σχολικά βιβλία.

Στην βασική εκπαίδευση είναι δωρεάν τα βιβλία και επίσης και ένα γεύμα είναι δωρεάν για τους μαθητές εκείνους που έρχονται από πιο ασθενείς οικογένειες. Και αυτό για να έχουμε καλά αποτελέσματα στον διαγωνισμό στο πλαίσιο της «Πίζα». Έχουμε καλά αποτελέσματα μέχρι στιγμής και αυτό έχει να κάνει επίσης με το σύστημα που έχουμε.

Είναι διάφορα τα στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα αυτή που μας δίνουν αυτά τα καλά αποτελέσματα στους διαγωνισμούς στο πρόγραμμά «Πίζα». Είναι καλά τα στατιστικά στοιχεία σε κάποιες ειδικότητες, αλλά δεν είναι καλά τα αποτέλεσμα ανάλογα με το φύλο ενδεχομένως του μαθητή. Υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις στα αποτελέσματα που δίνουμε.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην Εσθονία έχει να κάνει με το γεγονός ότι αναφερθήκανε τα δύο εκατομμύρια άδειες θέσεις, λόγω έλλειψης κατάλληλου προσωπικού, πολλοί από αυτούς βρίσκονται και στην Εσθονία. Η μακροπρόθεσμη στρατηγική στην Εσθονία είναι να έχουμε πάνω από 35% φοιτητές που ολοκληρώνουν τη βασική εκπαίδευση, έτσι ώστε να επιλεγούν μετά τεχνική και επαγγελματική κατάρτιση και το 65% λιγότερο να προχωρά στην υψηλόβαθμη εκπαίδευση, την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Αυτή τη στιγμή, έχουμε μεγαλύτερα ποσοστά στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση και χαμηλότερα ποσοστά κάτω του 30% στην επαγγελματική κατάρτιση.

Σε ό,τι αφορά την μαθητεία που επίσης αναφέρθηκε και εδώ, ο στόχος για το 2020 είναι στην Εσθονία να έχουμε 8.000 θέσεις εργασίας για όσους έχουν ολοκληρώσει μαθητεία σε διάφορες εταιρείες, σε διάφορους τομείς, δηλαδή 25% των φοιτητών σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης.

Αυτή τη στιγμή το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο, επομένως υπάρχει μια μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ των απαιτήσεων της οικονομίας και των αποτελεσμάτων του συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης. Και στην Εσθονία συμβαίνει αυτό και πρέπει να αντιμετωπιστεί αυτή η αναντιστοιχία, η δυσαναλογία, αν θέλετε, μεταξύ οικονομίας και εκπαιδευτικού συστήματος.

Αυτό σημαίνει και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, σε ό,τι αφορά την έρευνα και την τεχνολογία, έρευνα και ανάπτυξη και τις δαπάνες που γίνονται, βρίσκονται πολύ χαμηλότερα από το μέσο όρο στην Ευρώπη. Το ποσοστό που δαπανάται για την έρευνα βασίζεται στο τι ανάγκη υπάρχει από τις διάφορες εταιρείες. Πρέπει περισσότερα εδώ να γίνουν και από πλευράς κυβέρνησης.

Ναι, υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Εσθονία, κάποια από αυτά τουλάχιστον τα οποία είναι αγγλόφωνα. Αγγλικά διδάσκονται επίσης στο πανεπιστήμιο, έχουμε μαθήματα σε αγγλική γλώσσα και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση υπάρχει ένα υποχρεωτικό τεστ στο οποίο πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι μαθητές για την ξένη γλώσσα.

(Συνέχεια ομιλίας του κυρίου MargusRava, Πρέσβη από την Εσθονία)

Η πρόσβαση στα πανεπιστήμια είναι θέμα των πανεπιστημίων, αυτά καθορίζουν, πώς γίνεται, αλλά γενικότερα από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποφοιτούν τόσοι, που αυτοί που είναι καλύτερη, στην ουσία μπαίνουν αυτόματα στα πανεπιστήμια. Δεν ξέρω, ακριβώς, ποια είναι η κλίμακα, αλλά το σύστημα λειτουργεί λίγο πολύ μ’ αυτόν τον τρόπο.

Αυτά είναι, όσο ήθελα, να πω. Θα προσπαθήσω, να σας στείλω κι άλλα στοιχεία σε γραπτό κείμενο και μπορούμε, ν’ ανταλλάξουμε και με τους συναδέλφους εδώ στην Ελλάδα πληροφορίες, να ανταλλάξουμε τα στοιχεία μας, για να μπορέσουμε, να είμαστε σ’ επαφή.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστούμε. Το λόγο έχει ο κ. Feeney από την Ιρλανδία.

LUKEFEENEY (Αναπληρωτής επικεφαλής της αποστολής της Ιρλανδικής Πρεσβείας): Αγαπητοί συνάδελφοι, ευχαριστούμε πάρα πολύ, που μας προσκαλέσατε, να παραστούμε σήμερα εδώ. Είναι μεγάλη τιμή για μένα, που βρίσκομαι εδώ και πολύ χρήσιμη ευκαιρία ν’ ακούσω για τις εξελίξεις του εθνικού διαλόγου για την εκπαίδευση. Η Ιρλανδία, όπως και η Ελλάδα, θέτει ιδιαίτερη σημασία στην εκπαίδευση.

Με την άδειά σας, κύριε Πρόεδρε, θα σας δώσω μια επισκόπηση του συστήματός μας και κάποιες από τις προκλήσεις και τις εξελίξεις σε κάθε στάδιο. Νομίζω ότι τα περισσότερα ερωτήματα, που έχουν τεθεί, θα καλυφθούν από την παρέμβασή μου, αλλά θα επανέλθω, άμα χρειαστεί στο τέλος.

Πρώτον, τα μικρά παιδιά. Τον Ιανουάριο του 2010 υπήρξε μια πρόβλεψη για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, που καλύπτει 20 ώρες την εβδομάδα για τον χρόνο, αμέσως πριν την είσοδο στο σχολείο, δηλαδή 2-4 ετών. Παρέχεται από τον ιδιωτικό τομέα, κυρίως, μέσω συστήματος άμεσων επιχορηγήσεων. Στο δημοτικό σχολείο με μια παιδοκεντρική προσέγγιση του προγράμματος, που υιοθετήθηκε πρώτη φορά 1971 και επιβεβαιώθηκε κατά τις αναδιατάξεις του 1999. Μετά το Δημοτικό, προσφάτως, λάβαμε μια απόφαση, να μεταρρυθμίσουμε πλήρως το Γυμνάσιο, δηλαδή, μέχρι την ηλικία των 15 ετών. Είναι πολύ μεγάλη πρόκληση για το σύστημά μας σήμερα και θα επανέλθω σε λίγο στο θέμα αυτό.

Γενικά, θεωρούμε ότι οι εξετάσεις πριν από το Πανεπιστήμιο είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο και το πρόγραμμα σπουδών είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο και είναι ανταγωνιστικές οι εξετάσεις για την εισδοχή στο Πανεπιστήμιο.

Μεγάλη πρόκληση στην Ανώτατη Εκπαίδευση είναι η διατήρηση ενός συστήματος υψηλής ποιότητας, που θα διευκολύνει την κάλυψη αυξημένης ζήτησης για επιπλέον θέσεις, γιατί ο πληθυσμός της Ιρλανδίας αυξάνεται και, μάλιστα, σε καιρό με περιορισμένους πόρους. Το δίλημμα της στοίχισης της συμμετοχής της ποιότητας και της χρηματοδότησης δεν είναι κάτι, που αντιμετωπίζει μόνο η Ιρλανδία, όπως γνωρίζουν όλοι σ’ αυτή την αίθουσα.

Θέλουμε, να βάλουμε διεθνή αριστεία μέσα στους θεσμούς μας, μέσα στα ιδρύματα και έχουμε πολλά από τα Πανεπιστήμια, που τα πάνε πολύ καλά σε παγκόσμια αξιολόγηση. Δύο Πανεπιστήμια στο Δουβλίνο είναι μέσα στα 100 καλύτερα Πανεπιστήμια στον κόσμο, όμως δυσκολευόμαστε, να βρούμε την κατάλληλη φόρμουλα χρηματοδότησης, που να είναι δίκαιη για τις οικογένειες και θα δίνει στα Πανεπιστήμια τους πόρους, που χρειάζονται, ώστε να είναι πραγματικά κέντρα αριστείας. Είμαστε εν μέσω ενός διαλόγου επιβολής κάποιων διδάκτρων σε κάποια Πανεπιστήμια. Σήμερα, όμως, απαιτείται μια συμμετοχή των φοιτητών της τάξεως των 3000 € κάθε χρόνο κι αυτό καλύπτεται μερικές φορές και από το κράτος για παιδιά από οικογένειες με χαμηλούς πόρους.

Υπάρχει η δυνατότητα ανάπτυξης ειδικών δεξιοτήτων, που είναι απαραίτητες στην αγορά εργασίας. Περίπου το 15% των προϋπολογισμών των σχολείων έχει, να κάνει με τη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Το ερώτημα είναι το πόσο αποτελεσματικές είναι οι παρεμβάσεις, που γίνονται. Δεν έχει, να κάνει με την ανάπτυξη της χρηματοδότησης, αλλά το θέμα είναι, τα χρήματα να πιάνουν τόπο. Υπάρχει η δημόσια εκπαίδευση, παντού. Εάν επιλέξεις, υπάρχει και η ιδιωτική εκπαίδευση. Το 5% των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση πάνε σε ιδιωτικά σχολεία.

Είχαμε εκλογές πριν από δέκα ημέρες, αλλά δεν έχουμε νέα Κυβέρνηση.

(Συνέχεια ομιλίας του κυρίου LUKEFEENEY, Αναπληρωτή επικεφαλής της Ιρλανδικής Πρεσβείας)

Η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε μια προσπάθεια να μεταρρυθμίσει την προσέγγισή μας, μέχρι σχετικά πρόσφατα η εστίαση της εκπαιδευτικής πολιτικής ήταν στην διεύρυνση του συστήματος να μεγαλώσει, να υπάρξουν περισσότερες ή ίσες ευκαιρίες και να απελευθερώνονται τα ταλέντα των μαθητών. Από την προσχολική ηλικία η έμφαση τίθεται στην ποιότητα από την αρχή μέχρι το τέλος. Την ποιότητα του προγράμματος σπουδών, την ποιότητα της εκπαίδευσης των εκπαιδευτών και των διευθυντών τόσο στην αρχική εκπαίδευση των δασκάλων όσο και στην διαρκή εκπαίδευση αυτών.

Η Ιρλανδία έχει την τρίτη μεγαλύτερη ετήσια δαπάνη ανά μαθητή σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ για τη δημόσια εκπαίδευση. Το πρόβλημα της Ιρλανδίας δεν είναι ότι υπάρχουν λίγα χρήματα, είναι ο τρόπος με τον οποίο δαπανούμε τα χρήματα αυτά και το πώς αξιοποιούμε τη διδασκαλία, αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε εμείς. Για να είμαι ειλικρινής, η πτώση στη βαθμολογία PISA ήρθε σαν σοκ στο σύστημά μας και προσπαθούμε να ανταπεξέλθουμε.

Η νέα μεταρρύθμιση αφορά το γυμνάσιο. Έχει ξεκινήσει μια νέα διαδικασία για τα γυμνάσια και θα υπάρξουν νέα πρότυπα. Υπάρχουν όμως ανησυχίες για ολόκληρο το σύστημα. Το προηγούμενο μοντέλο των εξετάσεων στην ηλικία των 15 νομίζουμε, ότι ήταν ξεπερασμένο και ήταν εκτός των διεθνών πρακτικών. Πολλοί μαθητές έφευγαν από το σχολείο μετά από αυτές τις εξετάσεις, όταν ξέραμε ότι έπρεπε να μείνουν. Η νέα προσέγγιση στοχεύει στο να αλλάξει αυτό. Η ιδέα είναι ότι εάν στρέψουμε την προσοχή μας από αυτό του τι διδάσκονται οι μαθητές, στο πώς διδάσκονται οι μαθητές και να ενθαρρύνουμε την ανεξάρτητη σκέψη και την εμπλοκή στην εκπαίδευση, νομίζουμε, ότι θα έχουμε μαθητές που είναι πιο ευέλικτοι, πιο ικανοί να προσαρμόζονται σε ολοένα και μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα μάθησης.

Οι βαθμοί αποκτώνται μέσω από την αποδοσή τους. Αξιολογούνται μέσω εξετάσεων και προφορικών εξετάσεων. Θα υπάρχουν εσωτερικές διαδικασίες εξέτασης. Οι δάσκαλοι και τα σωματεία τους, δεν ήταν πρόθυμοι στις αλλαγές της αξιολόγησης και νομίζουνε, ότι η δικαιοσύνη έρχεται μέσα από εξωτερικά συστήματα αξιολόγησης. Η κυβέρνηση όμως, θέλει να βεβαιώσει τους καθηγητές ότι θα υπάρξει επίβλεψη.

Το σημαντικό στην Ιρλανδία είναι η υποστήριξη, οι χορηγίες των σχολείων. Τα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία στην Ιρλανδία ανήκουν στην καθολική εκκλησία. Υπάρχει, λοιπόν, ένας πλουραλισμός επιλογών στην Ιρλανδία. Από το 2011 έχει υπάρξει ένα πρόγραμμα υποστήριξης και χορηγίας νέων σχολείων, καθώς οι γονείς μπορούν να εκφράσουν την προτίμησή τους για συγκεκριμένο μοντέλο. Οπότε, έχουν δημιουργηθεί 27 νέα σχολεία με διαφορετικά μοντέλα χορηγίας. Απαιτείται περισσότερη δουλειά για να υπάρχει περισσότερη ένταξη, αλλά είναι μια πολύ σταδιακή διαδικασία αυτή που ακολουθούμε τώρα.

Για να επανέλθω σε κάποια από τα ερωτήματα που τέθηκαν.

Αναφορικά με το ΑΕΠ κόμμα δαπανούμε το 5%, 9 δισ. € περίπου, και τα βιβλία παρέχονται δωρεάν για τους φτωχότερους μαθητές . Υποτίθεται ότι πρέπει να επιστρέφονται στο τέλος του έτους .

Η μονιμότητα ισχύει, δηλαδή υπάρχει μόνιμη απασχόληση των καθηγητών. Υπάρχουν οικονομικά κίνητρα για τους δασκάλους, υπάρχει η εσωτερική και η εξωτερική αξιολόγηση των δασκάλων, οι διευθυντές των σχολείων έχουν ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα θητείας και ορίζονται από ένα Συμβούλιο του σχολείου.

Ο μέγιστος αριθμός μαθητών ανά τμήμα, αυτό είναι ένα θέμα το οποίο έχει υπάρξει εν μέσω της κρίσης, ήταν περίπου στα 19:1, τώρα είμαστε στο 15,5:1 και 18:1 στα Ειδικά Σχολεία για μειονεκτούντους μαθητές.

(Συνέχεια ομιλίας κ. LukeFeeney, Αναπληρωτής επικεφαλής της αποστολής της Ιρλανδικής Πρεσβείας)

Αναφορικά με την ειδική εκπαίδευση, δαπανούμε περίπου το 20% του συνολικού προϋπολογισμού σε παιδιά με ειδικές ανάγκες, αλλά έχουμε και ιδιωτικά πανεπιστήμια και ιδιωτικά σχολεία.

Έχουμε όμως διαπιστώσει, ότι το να παρέχουμε πάρα πολλές επιλογές σε Τριτοβάθμιο επίπεδο, είναι η καλύτερη λύση. Κάποιοι, θέλουν να πάνε σε Τεχνικές Σχολές και να έχουνε μία εκπαίδευση και κατάρτιση στοχευμένη για την αγορά εργασίας και θέλουν μετά από τρία χρόνια Τεχνικής Εκπαίδευσης να βρουν μια δουλειά. Ο καλύτερος τρόπος που μάθαμε ότι μπορεί να γίνει αυτό, είναι να δουλέψουμε, ταυτόχρονα με τον ιδιωτικό τομέα, για να αναπτύξουμε το πρόγραμμα σπουδών και ταυτόχρονα, προσφέρουμε και ένα ευρύ φάσμα Ακαδημαϊκών ευκαιριών και Πανεπιστημιακών ευκαιριών.

Σ’ αυτό το σημείο, θα ήθελα να κλείσω και να δώσω το λόγο και σε άλλους συναδέλφους μου.

Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Σας ευχαριστούμε πολύ, κύριε Feeney.

Το λόγο έχει ο κ. ManuelGrainhadoVale.

MANUELGRAINHADOVALE(Σύμβουλος Πρεσβείας – Προϊστάμενος του Προξενικού Τμήματος της Πορτογαλίας): Καταρχάς, σας ευχαριστώ πολύ και για τον τρόπο που μας υποδεχτήκατε, κύριε Πρόεδρε, αλλά και για την πρόσκληση.

Επίσης, σας ευχαριστούμε πολύ και για το ενδιαφέρον που δείξατε για τα δικά μας Εκπαιδευτικά Συστήματα.

Είμαι ο κ. ManuelGrainhadoVale, από την Πορτογαλική Πρεσβεία στην Αθήνα και θα σας πω, ότι δεν έχουμε συγκεκριμένο τμήμα για θέματα εκπαίδευσης στην Πρεσβεία της Αθήνας.

Επομένως, θα κάνω ότι καλύτερο μπορώ, ως Σύμβουλος Πρεσβείας και θα σας δώσω και μια σύντομη περιγραφή του δικού μας Συστήματος.

Θα χρησιμοποιήσω αυτή την ευκαιρία που μας δίνετε σήμερα και θα σας προσκομίσουμε και αργότερα, ενδεχομένως, γραπτώς περισσότερες λεπτομέρειες.

Κατ’ αρχάς, θα ήθελα εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας της χώρας μας, να εκφράσω την προθυμία μας να συνεργαστούμε με τον Υπουργό, κ. Φίλη, και με χαρά, θα προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε τις διμερείς μας σχέσεις με την Ελλάδα, ειδικά σε αυτό το θέμα – σε αυτό τον τομέα.

Η Παιδεία, είναι ένας τομέας που σε Ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει ένα μεγάλο περιθώριο και σε επίπεδο Εθνικών δυνατοτήτων, αλλά και στο θέμα της ενσωμάτωσης στην Ευρώπη, έχει λειτουργήσει αρκετά καλά, κάπως επιτυχώς στα διάφορα Εθνικά Εκπαιδευτικά Συστήματα, όπως το «ERASMUS» που αναφέρθηκε κάποια στιγμή και νομίζω, ότι είναι μία επιτυχής περίπτωση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, επιτυχής ιστορία και χαιρόμαστε που μπορούμε να την αναπτύξουμε ακόμη περισσότερο.

Θα προσπαθήσω, γιατί κρατούσα σημειώσεις για τις διάφορες ερωτήσεις, σίγουρα ίσως κάποιες από αυτές να μην τις άκουσα ή τις έχασα εν τω μεταξύ, αλλά θα σας κάνω μία σύντομη περιγραφή και θα προσπαθήσω να απαντήσω και στις ερωτήσεις.

Σε ό,τι αφορά, το πώς επιλέγουμε το Διδακτικό Προσωπικό. Η επιλογή, γίνεται μετά από δημόσιο διαγωνισμό, οι Διευθυντές διορίζονται από το Υπουργείο.

Σε ό,τι αφορά τα βιβλία: Ναι, έχουμε ένα Σύστημα λίγο-πολύ, όπου το Υπουργείο, εγκρίνει κάποια σχολικά βιβλία. Το σχολείο, μπορεί μετά να επιλέξει τα βιβλία, μέσα από αυτά που προτείνει το Υπουργείο.

Σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση: Το Σύστημα Αξιολόγησης, θα έλεγα, ότι ακόμη το επεξεργαζόμαστε.

Πριν από 2 χρόνια, έγινε μία μεταρρύθμιση που δεν εφαρμόστηκε και επομένως, ακόμη το συζητάμε και θα δούμε, το πώς θα το εξελίξουμε το θέμα της Αξιολόγησης του Εκπαιδευτικού Προσωπικού.

Δεν μπορώ να δώσω πάρα πολλά δεδομένα, αυτό που μπορώ να σας πω, είναι πως πολλά πρέπει να γίνουν και κυρίως σε σχέση με την Τεχνική Κατάρτιση, πιστεύω ότι μπορούμε μάλλον να κάνουμε ακόμη πολλές βελτιώσεις.

Συνέχεια ομιλίας κ. MANUEL GRAINHA DO VALE, Συμβούλου της Πρεσβείας της Πορτογαλίας/ Προϊσταμένου του Προξενικού Τμήματος

Η τεχνική κατάρτιση θα πρέπει να εξελιχθεί κι άλλο. Κάποια πανεπιστήμια το έχουν αναπτύξει αυτό για να ανταποκριθούν. Κάποια πανεπιστήμια σήμερα, δύο στην Πορτογαλία, θεωρήθηκαν από τα καλύτερα του κόσμου. Κάποια είναι σε καλύτερη θέση από άλλα. Στο σύστημα μας έχουμε ιδιωτικά και κρατικά πανεπιστήμια τα οποία συνυπάρχουν. Σε κάποια πανεπιστήμια έχουμε διδακτέα ύλη που διδάσκεται στα αγγλικά, αλλά και στα πορτογαλικά, βεβαίως.

Σε σχέση με την αξιολόγηση της διαδικασίας της Μπολόνια, δεν είμαι ειδήμων οπότε δεν θα τολμήσω καν να εκφράσω, εδώ σε αυτή τη συνάντηση με τόσους ανθρώπους που συμμετέχουν τόσο πολύ στην εκπαίδευση, να πω εγώ οτιδήποτε για τη διαδικασία της Μπολόνια. Θα ήθελα να πω όμως ότι κατά πάσα πιθανότητα υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο αγγλοσαξονικό και αμερικανικό σύστημα και το σύστημα της Ευρώπης, της ηπειρωτικής Ευρώπης. Ίσως η διαδικασία της Μπολόνια έχει οδηγήσει σε μεγαλύτερη ευελιξία στα βασικά μας εκπαιδευτικά συστήματα που είναι πιο παραδοσιακά. Οι αξιολογήσεις των πανεπιστημίων είναι αρκετά καλές, αλλά η εκπαίδευση είναι πιο κλασικού τύπου, αν θέλετε.

Σε σχέση με ένα άλλο ερώτημα, ναι η εκπαίδευση, η παιδεία θα πρέπει να χρηματοδοτείται από το κράτος. Επομένως, το κράτος έχει την υποχρέωση και εμάς προβλέπεται στο Σύνταγμα μας το κράτος να βρίσκει τους πόρους προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η εκπαίδευση για όλο τον πληθυσμό.

Στο ερώτημα σχετικά με την παραπαιδεία. Ναι μπορεί και το κράτος στην περίπτωσή μας να ενισχύσει οικονομικά τα μαθήματα αυτά, προβλέπεται και αυτό.

Σε ό,τι αφορά τα παιδιά με ειδικές ανάγκες σε επίπεδο σχολείου, στο επίπεδο δηλαδή της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, της βασικής εκπαίδευσης, έχουμε και τα δύο συστήματα. Έχουμε τα ιδιωτικά και τα κρατικά σχολεία, όπου τα παιδιά με ειδικές ανάγκες πηγαίνουν στο σχολείο μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά. Έχουμε σχολεία που εξειδικεύονται περισσότερο. Υπάρχει σύστημα ποσοστώσεων, όπου παιδιά με ειδικές ανάγκες έχουν πρόσβαση στα πανεπιστήμια και βέβαια υπάρχουν κάποιες τεχνικές προδιαγραφές για τα πανεπιστήμια προκειμένου να υπάρχει πρόσβαση στους φοιτητές με ειδικές ανάγκες.

Στο σχέση με το θέμα της «διαρροής εγκεφάλων» -το brain drain- και αυτό είναι ένα θέμα το οποίο συζητείται πάρα πολύ δημόσια και στην Πορτογαλία. Άνθρωποι με υψηλά προσόντα φεύγουν από τη χώρα και αναζητούν καλύτερη εργασία σε μια άλλη χώρα στην Ε.Ε.. Αυτό έχει τραβήξει την προσοχή και των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Βεβαίως, χαιρόμαστε μεν που έχουμε ένα σύστημα όπου μπορούν οι άνθρωποι να αποφοιτήσουν και διαθέτουν τα προσόντα να πάνε στο εξωτερικό για να αναζητήσουν καλύτερες ευκαιρίες, αλλά από την άλλη πλευρά ναι υπάρχει αυτό το πρόβλημα ότι οι άνθρωποι αυτοί, η εκπαίδευση τους αυτή, στην ουσία είναι σε όφελος της χώρας στην οποία στο τέλος πηγαίνουν.

Συνέχεια ομιλίας του ManuelGrainhadoVale ( Σύμβουλος Πρεσβείας / Προϊστάμενος του Προξενικoύ Τμήματος Πορτογαλίας ):

Είμαι βέβαιος πως έχω αφήσει αναπάντητα πολλά ερωτήματα τα οποία θα απαντήσω με μεγάλη μου χαρά στο μέλλον γραπτώς και θα αποστείλω τις απαντήσεις στην επιτροπή. Να τονίσω πάντως ότι σε ό,τι αφορά το δικό μας σύστημα η εμπειρία που έχουμε: Είχαμε μεν μεγάλη πρόοδο τη δεκαετία του 1970, μετά την επανάσταση του 1974 , για να σας δώσουμε έτσι μια ιδέα. Νομίζω πως η Ελλάδα έχει λίγο-πολύ την ίδια εμπειρία, έχουμε την υποχρεωτική εκπαίδευση, το 1974 ήταν οι τέσσερις πρώτες τάξεις του δημοτικού, τώρα είναι μέχρι τα 12 έτη η υποχρεωτική εκπαίδευση. Επομένως αυτό είναι μια μεγάλη εξέλιξη. Τα πανεπιστήμια σε αυτά τα σαράντα χρόνια έχουν προοδεύσει πάρα πολύ. Δύο βασικά πανεπιστήμια, ένα στην Λισαβόνα και ένα στο Πόρτο έχουν ένα δίκτυο πάνω από 20 πανεπιστημίων διεθνώς με πολύ καλή αξιολόγηση και ούτω καθεξής. Από την άλλη πλευρά ναι θα έλεγα πως βέβαια η επιτυχία του συστήματος είναι σημαντική. Έχουμε τα ίδια προβλήματα λίγο-πολύ παρότι τα-ναι έχουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια μπορούν να έχουν τους δικούς τους πόρους- αλλά ναι η χρηματοδότηση είναι πάντοτε ένα ζήτημα ειδικά όταν κατά καιρούς αισθανόμαστε την πίεση της κοινωνικής κρίσης, λόγω των οικονομικών εξελίξεων στη χώρα και κυρίως όταν πρέπει να αντιμετωπίσεις θέματα όπως το προσφυγικό, νέοι πόροι. Είναι ένας σημαντικός παράγοντας, προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε και με χαρά θα σας προωθήσουμε πολλά περισσότερα και συγκεκριμένα στοιχεία για να απαντήσουμε στις ερωτήσεις που ακούσαμε εδώ σήμερα. Σας ευχαριστώ πολύ.

JAANAOIKARINENVASILOPOULOS(Υπεύθυνη για θέματα Εμπορικά και Τύπου της Φινλανδίας): Θα προσπαθήσω να δώσω στα ελληνικά μια εικόνα του Φινλανδικού εκπαιδευτικού συστήματος. Κύριε Υπουργέ, κύριοι Βουλευτές, θα με συγχωρέσετε για τα λάθη στα Ελληνικά μου, αλλά θα κάνω μια προσπάθεια. Η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος στη Φινλανδία έγινε τη δεκαετία του 1970, ειδικά της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και όλες οι υπόλοιπες μεταρρυθμίσεις έγιναν πάνω σε αυτή την βασική μεταρρύθμιση, και εκεί απαιτήθηκε η συνεργασία όλων των φορέων: Του κράτους, της εκπαιδευτικής κοινότητας και της επιχειρηματικής κοινότητας. Αυτή η συναίνεση όλων των φορέων εξασφάλισε ότι δεν έγιναν κάποιες αλλαγές όταν άλλαξε η κυβέρνηση. Διατηρήθηκε η ίδια λογική στο εκπαιδευτικό σύστημα όλα αυτά τα χρόνια. Μεταρρυθμίσεις σε διάφορους τομείς έχουν γίνει κατά διαστήματα. Η Φινλανδία δαπανά περίπου 6,4% του Α.Ε.Π. στην εκπαίδευση. Για την έρευνα και ανάπτυξη περίπου 1% του Α.Ε.Π. και η κυριότερη ευθύνη ανήκει βέβαια στο Υπουργείο Παιδείας αλλά και στο Υπουργείο Οικονομίας υπάρχουν κάποιες αρμοδιότητες όσον αφορά κάποια ινστιτούτα. Αλλά η βασική ευθύνη είναι στο Υπουργείο Παιδείας. Στην Φινλανδία υπάρχουν μόνο δημόσια πανεπιστήμια αλλά και στον τομέα των πανεπιστημίων βέβαια έχουν γίνει κάποιες μεταρρυθμίσεις και έχει αλλάξει η νοοτροπία των πανεπιστημίων. Πλέον από το 2010 έγινε μια νομοθεσία , που τα πανεπιστήμια έπρεπε να διαλέξουν για το αν θα είναι νομικά πρόσωπα σε μορφή εταιριών η θα είναι σε μορφή ιδρυμάτων.

(Συνέχεια ομιλίας κυρίας JoanaOikarinenVasilopoulos, Υπεύθυνης για θέματα Εμπορικά και Τύπου της Πρεσβείας της Φιλανδίας)

Έχουν αυτονομία κινήσεων, το κράτος τους εξασφαλίζει το 65% με 66% της χρηματοδότησης και την υπόλοιπη χρηματοδότηση πρέπει να την πάρουν από χορηγίες, από κάποια προγράμματα της Ε.Ε. ή από κάποιους άλλους φορείς της Φιλανδίας, που προσφέρουν χρήματα γι’ αυτό το σκοπό. Άρα, τα πανεπιστήμια ανταγωνίζονται για το υπόλοιπο ποσοστό μεταξύ τους και με αυτό τον τρόπο βελτιώνουν τις πρακτικές τους και τις προτάσεις τους, όταν για ένα ποσοστό πρέπει να ανταγωνίζονται μεταξύ τους.

Σχετικά με την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, από τη Φιλανδία ξεκίνησε το ολοήμερο σχολείο και τα γεύματα από τη δεκαετία του ΄70. Τα μαθήματα, στις πρώτες τάξεις, είναι 19 ώρες την εβδομάδα, είναι ελάχιστες ώρες. Στη Φιλανδία μπορεί να διαφέρουν αυτά, από δήμο σε δήμο, γιατί οι δήμοι έχουν μεγάλες αρμοδιότητες στον τομέα της παιδείας. Το κράτος καθορίζει το γενικό περιεχόμενο, δηλαδή τι πρέπει να μάθουν τα παιδιά, οι δήμοι έχουν τα σχολεία στην αρμοδιότητά τους, έχουν σχολικές επιτροπές και επιλέγουν και τους εκπαιδευτικούς. Άρα, οι εκπαιδευτικοί είναι, κατά κάποιο τρόπο, δημοτικοί υπάλληλοι, δεν είναι κρατικοί υπάλληλοι. Όλες οι κενές θέσεις καθορίζονται από τους δήμους και όσοι εκπαιδευτικοί θέλουν να δουλέψουν σε συγκεκριμένο δήμο, βλέπουν τις κενές θέσεις και κάνουν τις αιτήσεις τους. Δηλαδή, στη Φιλανδία δεν υπάρχει κάποια κεντρικό σύστημα κατανομής των εκπαιδευτικών.

Σχετικά με το εάν υπάρχουν φροντιστήρια. Στη Φιλανδία δεν γνωρίζουμε καν τη λέξη φροντιστήριο, όλα τα μαθήματα γίνονται μέσα στο σχολείο, όλες οι ξένες γλώσσες, οι τέχνες, η μουσική, γίνονται μέσα στο σχολείο. Έτσι, οι οικογένειες, πέρα από τη βαριά φορολογία, που πληρώνουν στο κράτος, δεν χρειάζεται να δαπανήσουν γι’ αυτό το σκοπό κάποια χρήματα.

Σχετικά με κάποιες ερωτήσεις, που είχατε θέσει. Συνήθως, οι διευθυντές των σχολείων έχουν πάρει κάποια μαθήματα μάνατζμεντ σχολείων, άρα πρέπει να έχουν κάποιες παραπάνω γνώσεις από ένα μέσο εκπαιδευτικό και επιλέγονται πάλι από τους δήμους, σε συνεργασία με τα σχολεία.

Η δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια αρκετά στη Φιλανδία και είναι μια ελκυστική πλέον επιλογή για τους μαθητές, μετά την υποχρεωτική εκπαίδευση. Περίπου το 42% των μαθητών επιλέγει τη δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση και το 50% περίπου τα λύκεια.

Αυτή, ήταν μια συνειδητή πολιτική της πολιτείας, ότι δεν χρειάζεται όλοι να πάνε στο λύκειο, διότι μετά βλέπουμε ότι δεν θέλουν να ακολουθήσουν το δρόμο των πανεπιστημίων και θα χάσουν έτσι τρία χρόνια σε θεωρητικές σπουδές, αντί να πάνε στις επαγγελματικές σχολές, που τελικά κατέληγαν μετά το λύκειο, έτσι και αλλιώς.

Η δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση θεωρείται εξίσου καλή όσο και η γενική εκπαίδευση, διότι δίνει, από το 1904 κιόλας, την πρόσβαση στους αποφοίτους των επαγγελματικών σχολών στα πανεπιστήμια, βέβαια με τις εισαγωγικές εξετάσεις, που ισχύουν στη Φιλανδία για τα πανεπιστήμια.

Αυτή τη στιγμή τα πανεπιστήμια μπορούν να διαλέξουν τον τρόπο εισαγωγής, δηλαδή κάθε σχολή μπορεί να διαλέξει τον τρόπο εισαγωγής βάσει των βαθμών στις απολυτήριες εξετάσεις – είναι κάτι παρόμοιο με τις πανελλαδικές στην Ελλάδα – που γίνεται σε όλη τη χώρα μια συγκεκριμένη στιγμή.

(Συνέχεια ομιλίας κυρίας JAANAOIKARINENVASILOPOULOS, Υπεύθυνης για Θέματα Εμπορικά και Τύπου στην Πρεσβεία της Φινλανδίας)

Είναι κάποιες σχολές, όπως οι τεχνολογικές, δηλαδή σαν τα Πολυτεχνεία, που μπορεί να διαλέξουν βάσει των βαθμών μαθηματικών και φυσικών γιατί θεωρείται ότι έχοντας πετύχει καλούς βαθμούς σ’ αυτά μπορούν να ακολουθήσουν και το πρόγραμμα τους. Είναι άλλες σχολές, όπως είναι οι παιδαγωγικές, που χρειάζονται εισαγωγικές εξετάσεις σε συγκεκριμένα μαθήματα και περνάνε και από μια συνέντευξη. Αυτοί που μπαίνουν στο shortlist, δηλαδή των υποψηφίων περνάνε από μια συνέντευξη για να δουν αν έχουν επικοινωνιακές ικανότητες, αν κάνουν για αυτό το επάγγελμα.

Άρα, οι εκπαιδευτικοί έχουν περάσει από μια αρκετά αυστηρή διαδικασία επιλογής πριν φθάσουν στο επάγγελμα αυτό και γι’ αυτό, οι εκπαιδευτικοί στην Φινλανδία έχουν αρκετή αυτονομία στη δουλειά τους. Οι σπουδές τους είναι υποχρεωτικά στο επίπεδο master και στην Φινλανδία είναι το 3 συν 2 χρόνια που κάθε μαθητής που έχει περάσει στο πανεπιστήμιο έχει το δικαίωμα να πάρει το πτυχίο του σε επίπεδο master. Δεν χρειάζεται να κάνει αίτηση για ξεχωριστό πρόγραμμα, μόλις μπει στο πανεπιστήμιο έχει το δικαίωμα να τελειώσει το πτυχίο του σε επίπεδο master.

Αν έχετε κάποιες άλλες ερωτήσεις, ευχαρίστως να απαντήσω.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ(Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστούμε κυρία Βασιλοπούλου και για τα εξαιρετικά ελληνικά σας.

Το λόγο έχει ο κ. Hautchamp.

MIKAELHAUTCHAMP(Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας): Κύριε Υπουργέ, αξιότιμα μέλη του κοινοβουλίου, σας ευχαριστούμε πολύ για την πρόσκληση. Είναι τιμή για μένα και για όλους μας, να βρισκόμαστε εδώ. Θα ήθελα να σας παρουσιάσω την τελευταία πιο σημαντική μεταρρύθμιση στο εκπαιδευτικό σύστημα στην Γαλλία, που θα απαντήσει μια συγκεκριμένη ερώτηση ως προς την ενσωμάτωση των νέων στο σχολείο και το οποίο αντιμετωπίζει επίσης, κάποια άλλα θέματα που έχουν αναφερθεί σήμερα εδώ, σ’ αυτή τη συζήτηση.

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ για τα σχολεία, η επιτυχία των σχολείων βοηθά πάρα πολύ στην κοινωνικο – οικονομική εξέλιξη. Επομένως, τα σχολεία θα πρέπει να έχουν αυτό το στόχο, έτσι ώστε οποιοδήποτε κοινωνικό χάσμα να καλύπτεται. Το γαλλικό Υπουργείο Παιδείας εφήρμοσε πολιτική αναδιοργάνωσης των δημοσίων σχολείων, προκειμένου να δώσει τέλος στην αποτυχία στο σχολείο, που είναι και το πιο σημαντικό στοιχείο και να ξεκινήσει μια συζήτηση για το πώς το κράτος θα διαχειρίζεται τα σχολεία πιο σωστά.

Επομένως, θέλουμε να διορθώσουμε τις διάφορες κοινωνικο – οικονομικές ανισορροπίες που υπάρχουν στα σχολεία. Η πολιτική αυτή βασίζεται σε δύο βασικές αρχές. Η πρώτη είναι η παιδαγωγική αναδιοργάνωση, δίνοντας προτεραιότητα στην εκπαίδευση, κυρίως από παιδαγωγικής άποψης, καθότι οι πρόσφατες επιτυχίες που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής, καταδεικνύουν πως η επιτυχία του σχολείου για τους μαθητές που έρχονται από χαμηλότερες κοινωνικές ομάδες, οι διάφορες παιδαγωγικές και εκπαιδευτικές πρακτικές που εφαρμόζονται, δείχνουν να φέρνουν αποτελέσματα. Επίσης, η συλλογική εργασία και προσπάθεια και η κατάρτιση βοηθά. Είναι σημαντικό οι δάσκαλοι και η διοίκηση του σχολείου να συνεργάζονται ομαδικά και να οργανώνονται σε διάφορα δίκτυα. Οι αρμοδιότητες των διδασκόντων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχουν αλλάξει, λαμβάνοντας υπόψη πως πρέπει να αφιερώνεται περισσότερος χρόνος στην ομαδική προσπάθεια, σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση.

(Συνέχεια ομιλίας κ. Mikael Hautchamp, Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας)

Το Υπουργείο, λοιπόν, έχει θέσει 14 μέτρα σε τρεις άξονες, που θα βοηθήσουν τα σχολεία και τους μαθητές.

Τα πρώτα σχολεία θα πρέπει να αναπτύξουν την εκπαιδευτική τους πείρα. Στην ουσία, σύμφωνα με το πρώτο μέτρο, θα πρέπει να εστιάσουμε στην εκπαίδευση των παιδιών από την προνηπιακή ηλικία, διότι είναι πολύ σημαντική για την επιτυχία τους αργότερα, κυρίως από χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα.

Θα πρέπει να αυξήσουμε τον αριθμό των διδασκόντων. Το μετρό συνεπάγεται περισσότερους δασκάλους σε κάθε σχολείο, καθώς επίσης και αναπληρωματικούς, για να ενισχύεται το συλλογικό έργο των δασκάλων, έτσι ώστε να εντοπίζονται οι ανάγκες των μαθητών και να βοηθούνται κατά την κατάρτισή τους.

Το τρίτο μέτρο, έχει να κάνει με τη συνεχή υποστήριξη των παιδιών μέχρι το τέλος της σχολικής ημέρας, δηλαδή, γύρω στις 4:30 το απόγευμα στη Γαλλία, κυρίως για τους μαθητές της έκτης τάξης. Σε αυτό το έτος οι μαθητές χρειάζονται περισσότερο βοήθεια και να καθοδηγούνται στον ελεύθερο χρόνο τους.

Το τέταρτο μέτρο, έχει να κάνει με τη χρήση της πληροφορικής στις δραστηριότητες των μαθητών, όπως για παράδειγμα στα μαθηματικά.

Το πέμπτο μέτρο έχει να κάνει με την καλλιέργεια των φιλοδοξιών και της περιέργειας των παιδιών, για να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και τον δρόμο τους.

Το έκτο μέτρο είναι πολύ συγκεκριμένο και αφορά τη δημιουργία σχολείων για μαθητές από πιο μετριοπαθή προέλευση, ώστε να έχουν, κατά κάποιο τρόπο, στέγαση κοντά στο σχολείο για να μπορούν να πηγαίνουν σε αυτό. Επομένως, να υπάρχουν οικοτροφεία κοντά στα σχολεία για αυτά τα παιδιά. Η Γαλλική Κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει κάποια επένδυση για να ανταποκριθεί σε αυτή την ανάγκη των μαθητών.

Η δεύτερη ομάδα δέσμης μέτρων, είναι ότι θέλουμε καλά καταρτισμένες εκπαιδευτικές ομάδες, να υπάρχει μια συλλογικότητα που να είναι αφιερωμένη στην κατάρτιση και στην ομαδική εργασία. Οι μαθητές είναι σημαντικό να παρακολουθούνται στενά και γι’ αυτό έχει γίνει ένα σχέδιο συνεχιζόμενης κατάρτισης, προκειμένου να δοθούν περισσότερα κίνητρα για ομαδική συνεργασία.

Η Κυβέρνηση της Γαλλίας έχει αποφασίσει να προσλάβει 60.000 νέους δασκάλους μέσα στα επόμενα 5 χρόνια, κάτι το οποίο αποτελεί προτεραιότητα.

Η τρίτη δέσμη μέτρων, έχει να κάνει με ένα πλαίσιο για την προώθηση της κατάρτισης. Έχουν δημιουργηθεί συγκεκριμένα δίκτυα γύρω από τις βέλτιστες πρακτικές, συγκεκριμένα, στην παιδαγωγική δομή. Η ακαδημαϊκή εμπειρία είναι σημαντική για τις δραστηριότητες αυτών των δικτύων που έχουν δημιουργηθεί. Αυτό μπορεί να παρουσιαστεί ως ένα μικρό μέτρο, αλλά στο γαλλικό πλαίσιο σημαίνει, ότι οι γονείς κάθε πρωί θα γίνονται δεκτοί στο σχολείο, θα αυξηθεί ο δεσμός των γονέων με την ζωή στο σχολείο και έτσι θα οργανώνεται καλύτερα η κοινότητα των γονέων και των δασκάλων.

Το τελευταίο μέτρο έχει να κάνει με τη δημιουργία 13.000 θέσεων εργασίας για βοηθούς σε θέματα ασφάλειας. Ελεγκτών, κατά κάποιον τρόπο, καθότι έχουμε θέματα βίας σε κάποια από τα γαλλικά σχολεία.

(Συνέχεια ομιλίας κ. MIKAELHAUTCHAMP, Διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος)

Επομένως, αυτή η βοήθεια σε θέματα ασφάλειας θα ξεκινήσει από φέτος και θα βοηθήσει αρκετά, στο να δημιουργηθεί ένα πιο ήρεμο περιβάλλον για τα παιδιά. Η πολιτική αυτή ξεκίνησε στην αρχή του 2015.

Θα ήθελα να επαναλάβω, πώς προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε την κοινωνική ανισότητα και πώς αυτή επηρεάζει τα σχολεία και τη ζωή στα σχολεία. Η συζήτηση, βέβαια, γίνεται σχετικά με την αναδιοργάνωση του εθνικού συστήματος εκπαίδευσης.

Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε περαιτέρω πληροφορίες θα επιθυμούσατε να λάβετε. Ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το λόγο έχει ο κ. Sneiders.

CATISSNEIDERS(Γραμματέας Β΄ της Πρεσβείας της Λετονίας): Θα είμαι πολύ σύντομος περιγράφοντας το εκπαιδευτικό σύστημα της Λετονίας. Η εκπαίδευση στη Λετονία αρχίζει στην ηλικία των 2 ετών, που είναι η προσχολική ηλικία. Από την ηλικία των πέντε ετών η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική, ώστε τα παιδιά να αποκτήσουν κάποιες γνώσεις και να κατανοήσουν του τι πρόκειται να γίνει αργότερα στο σχολείο.

Η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση είναι υποχρεωτική από το 1ο μέχρι το 9ο έτος. Όταν τελειώνουν, μπορούν να επιλέξουν εάν θα συνεχίσουν στο Λύκειο, ή αν θα οδηγηθούν προς μία επαγγελματική κατεύθυνση. Αν επιλέξουν την επαγγελματική κατεύθυνση, τότε θα έχουν τριετή επαγγελματική κατάρτιση, όπου αποκτούν κάποιες επαγγελματικές δεξιότητες και μπορούν να μπουν στην αγορά εργασίας, ή μπορούν να έχουν και έχουν και έναν τέταρτο χρόνο επαγγελματικής εκπαίδευσης. Αφού ολοκληρώσουν αυτά τα τέσσερα χρόνια, μπορούν αν θέλουν να μπουν σε κάποιο πανεπιστήμιο. Η πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο γίνεται, τόσο από το λύκειο, όσο και από τις επαγγελματικές σχολές.

Όσοι πηγαίνουν στα Γενικά Λύκεια έχουν διάφορες κατευθύνσεις. Η μία είναι η γενική κατεύθυνση, όπου διδάσκονται λίγο-πολύ τα πάντα, περισσότερο, όμως, κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες. Τα σχολεία, επίσης, μπορούν να έχουν μία πιο τεχνική κατεύθυνση με έμφαση στα Μαθηματικά και τη Φυσική.

Επίσης, υπάρχει και η επαγγελματική κατεύθυνση με έμφαση στις τέχνες, τη μουσική, κ.λπ.. Οι μαθητές από αυτά τα σχολεία μπαίνουν σε Σχολές Καλών Τεχνών, ή σε αντίστοιχους πανεπιστημιακούς φορείς.

Υπήρξε ένα ερώτημα για τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Υπάρχουν Ιδιωτικά Πανεπιστήμια στη Λετονία, είναι ανταγωνιστικά και δουλεύουν πάρα πολύ καλά.

Αναφορικά με τα φροντιστήρια, δεν είναι κάτι που είναι δημοφιλές στη χώρα μας. Μάλιστα, οι μαθητές μπορούν να παρακολουθήσουν επιπλέον μαθήματα, που δεν είναι υποχρεωτικά και τα οποία διοργανώνονται από τους καθηγητές. Δηλαδή, οι ίδιοι οι καθηγητές οργανώνουν έξτρα μαθήματα για τους μαθητές, που χρειάζονται περισσότερη προετοιμασία για τις εξετάσεις τους.

Ένα ενδιαφέρον θέμα που δεν ετέθη, αλλά είναι κάτι που έχουμε υλοποιήσει στις καντίνες των σχολείων μας, είναι ότι έχουν απαγορευτεί κάποιες τροφές και κάποια αναψυκτικά. Αυτή ήταν μία πολλή μεγάλη αλλαγή που έγινε και ήταν κάτι που έγινε, ευρέως, αποδεκτό, τόσο από τα παιδιά, όσο και από τους γονείς. Ήταν μία πολλή καλή ιδέα που ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια και συνεχίζεται, γιατί αυτή η λίστα των απαγορευμένων ειδών ολοένα και αυξάνεται.

Σας ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστούμε πολύ κύριε Sneiders. Εάν δεν θα ήθελε να λάβει τον λόγο κανείς άλλος, θα δώσω το λόγο στον κ. Υπουργό. Να σας ευχαριστήσω και εγώ και θα ήθελα πραγματικά είτε με δική σας πρωτοβουλία, γιατί δεν θέλουμε να σας παίρνουμε το χρόνο σας, να έρθετε και να μας ενημερώσετε όποτε θελήσετε και όποιοι από τους συναδέλφους θέλουν ή εάν μπορούσατε να μας στείλετε τις γραπτές εκθέσεις για ορισμένα από τα πράγματα που ακούστηκαν.

Θα ήθελα να προσθέσω σε αυτά τα εξής τρία, και εάν είχατε την καλοσύνη να μας πείτε αναλυτικά ποιες είναι οι διαδικασίες που ακολουθείται όταν υπάρχει απόφαση να προχωρήσετε σε μια μεταρρύθμιση.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, σας ζητώ συγνώμη, μιας και έχω κάνει μια θεραπευτική αγωγή και δεν μπορούσα να τοποθετηθώ όταν μου δώσατε το λόγο…

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Τώρα όμως με διακόψατε.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Σας διακόπτω, να βάλω και εγώ ένα ερώτημα να μας απαντήσουν γραπτώς.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ωραία, θα σας πω στο τέλος, θα δείτε ότι θα ικανοποιηθεί και το αίτημά σας.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Σας ευχαριστώ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Άρα, το πρώτο είναι ποιες είναι οι διαδικασίες που ακολουθείται για να ολοκληρωθεί μια μεταρρύθμιση και δεύτερον, σε αυτό το σημείο, εάν έχετε τρόπους να παρακολουθείται την εφαρμογή της μεταρρύθμισης, που είναι ένα πρόγραμμα όπως ξέρουμε ότι υπάρχει σε όλη την Ευρώπη δυσκολία εφαρμογής μεταρρυθμίσεων. Το δεύτερο, είναι εάν τυχόν υπάρχουν επαναξιολογήσεις ορισμένων θεμάτων που έχουν σημαδέψει την εκπαίδευση της χώρας σας.

Για παράδειγμα το θέμα Μπολόνια, ξέρω ότι πολλά Υπουργεία έχουν επαναξιολογήσεις, αλλά θα θέλαμε εάν είναι δυνατόν να μας στέλνετε και επαναξιολογήσεις που έχουν γίνει όπως για παράδειγμα, από Συλλόγους Εκπαιδευτικών ή Συλλόγους Πανεπιστημιακών και όχι μόνον των Υπουργείων. Το τελευταίο θέμα που θα ήθελα να θίξω και θα ήθελα να μη θεωρηθεί κριτική, εάν οι προτάσεις που κάνει ο ΟΟΣΑ (OECD) και νομίζω ότι για κάθε χώρα έχουν υπάρξει εκθέσεις του ΟΟΣΑ, εάν έχουν ακολουθηθεί από τις χώρες σας και αν έχουν ακολουθηθεί, αν ήταν ένα επιτυχές σύνολο προτάσεων ή ποια ήταν και η δική σας γνώμη για τις προτάσεις που ο ΟΟΣΑ ξέρουμε ότι κάνει πάρα – πάρα πολύ συγκεκριμένες προτάσεις. Ποια είναι η εμπειρία σας από αυτά.

Εγώ θα σας στείλω μια επιστολή αυτές τις ημέρες, συμπεριλαμβάνοντας και στην επιστολή ενδεχομένως και ερωτήσεις που έχουν προκύψει στο μεταξύ στους συναδέλφους και δεν σας τις έχουνε κάνει γνωστές. Επειδή πολλοί με παρακάλεσαν να τελειώσουμε στις δύο και τέταρτο, θέλω να σας ευχαριστήσω και να δώσω το λόγο στον κ. Υπουργό για κάποιες επισημάνσεις. Έχετε το λόγο κ. Υπουργέ.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΦΙΛΗΣ (Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων): Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, θέλω με τη σειρά μου να ευχαριστήσω τους εκπροσώπους των Διπλωματικών Αποστολών, των Πρεσβειών στη χώρα μας για τα χρήσιμα στοιχεία που μας ανέφεραν, όπως επίσης και τους συναδέλφους για τα ερωτήματα τα οποία έθεσαν. Παράλληλα θα ήθελα να επισημάνω μερικά ζητήματα και το πρώτο είναι ότι παρά ιδιομορφίες και τις διαφορετικότητες των διαφόρων χωρών στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, υπάρχουν κοινά ζητήματα τα οποία μας απασχολούν και αναζητούμε απαντήσεις οι οποίες είναι παράλληλες ή και τεμνόμενες, μερικές φορές και αποκλίνουσες.

Αλλά αυτό είναι η ποικιλία που μας γοητεύει όλους στην Ευρώπη, ιδίως σε ζητήματα πολιτισμού που αντανακλούν ζητήματα εθνικής κουλτούρας στο πλαίσιο βεβαίως πάντοτε της πολυπολιτισμικής πραγματικότητας.

(Συνέχεια ομιλίας κ. Νικόλαου Φίλη, Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων)

Θα ήθελα όμως να εντοπίσω ότι σε όλο τον προβληματισμό που άκουσα από το σύνολο των εκπροσώπων προκύπτει ένα ζήτημα για τις κοινωνικές και τις εκπαιδευτικές ανισότητες. Αν δηλαδή στη σημερινή φάση της οικονομικής κρίσης ιδιαίτερα, της μετάβασης σε ένα κόσμο του 21ου αιώνα αρκετά διαφορετικό από αυτόν που γνωρίζαμε, στο μετανεοτερικό κόσμο, αν το στοιχείο της αντιμετώπισης των κοινωνικών και εκπαιδευτικών ανισοτήτων αποτελεί κεντρικό άξονα της επιλογής και των επιλογών των κρατών. Αν δηλαδή, οι εκπαιδευτικές πολιτικές αποτελούν κεντρικό στοιχείο των δημόσιων των κρατικών πολιτικών ή αν το θεωρούμε ότι είναι κάτι το οποίο αφήνεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία κατά τρόπο κυριαρχικό. Άκουσα τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται και θα ήθελα να επισημάνω η αντιμετώπιση των κοινωνικών και εκπαιδευτικών ανισοτήτων οπωσδήποτε σημαίνει μία πιο γενναιόδωρη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης, σημαίνει μια βελτίωση της σχέσης αναλογίας εκπαιδευτικών και μαθητών – φοιτητών. Σημαίνει κάλυψη προβλημάτων της σημερινής ζωής από υποτροφία μέχρι σίτιση. Επίσης σημαίνει τελικά προσλήψεις διδακτικού προσωπικού, δηλαδή γενναιότερη, πιο γενναιόδωρη κρατική επιχορήγηση. Το τονίζω αυτό διότι αυτή η κατεύθυνση σε κάποιο βαθμό έρχεται σε αντίθεση με ασκούμενες πολιτικές στην Ευρώπη με την περιβόητη ιστορία των δημοσίων ελλειμμάτων. Εδώ τίθενται ζητήματα όπως αυτά που ονομάζουμε γόρδιοι δεσμοί. Διαφορετικά φοβούμαι ότι αν δεν αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα αυτό και αν δεν εξαιρέσουμε από τον υπολογισμό των δημοσίων ελλειμμάτων τις δαπάνες για την παιδεία ή ένα μεγάλο μέρος των δαπανών για την παιδεία, τότε θα είναι μια συζήτηση χωρίς αντικείμενο μεταξύ μας και με τον κόσμο, τους πολίτες της Ευρώπης.

Ετέθησαν και άλλα σοβαρά ζητήματα όπως είναι η αποκεντρωμένη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος. Εμείς έχουμε εμπειρία πολύ ισχυρού, συγκεντρωτικού εκπαιδευτικού συστήματος. Θέλουμε να περάσουμε αρμοδιότητες, ευθύνες με ανάλογους πόρους όμως, όχι απλώς να διώχνουμε ευθύνες από το κεντρικό κράτος, στην αυτοδιοίκηση και στις σχολικές μονάδες. Δεν πιστεύουμε ότι ένα συγκεντρωτικό σήμερα εκπαιδευτικό μοντέλο μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας.

Ακούσαμε μια συζήτηση και περί αριστείας από ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Πρέπει να δούμε τι σημαίνει αριστεία, τι εννοούμε με τη λέξη αριστεία και αν ο στόχος είναι όλα τα σχολεία να είναι άριστα, να λειτουργούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να ανταποκρίνονται σε αυτό που είπα νωρίτερα, αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων, σχολεία δημοκρατικά, σχολεία ισότητας και μόρφωσης των παιδιών, αν αυτό το πράγμα αντιβαίνει σε κάποια αντίληψη σχολείων ελίτ, κοινωνικά προνομιούχων παιδιών. Ανοιχτή συζήτηση και στην εκπαίδευση και στην Ευρώπη και στη χώρα μας.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω τη διαρκή αγωνία για το θέμα της τεχνικής εκπαίδευσης. Εδώ στην Ελλάδα ανέφερα ότι είμαστε πίσω, αν θυμάμαι καλά, είμαστε κάτω από το 30% του μαθητικού πληθυσμού στα τεχνικά λύκεια. Κάποια στιγμή προ 15ετίας έφτασε στο 35%, αλλά με μία βίαιη επιλογή, πρώιμη επιλογή, που οδήγησε σε μεγάλες κοινωνικές εντάσεις και διέλυσε και την τεχνική εκπαίδευση και το γενικό σχολείο. Άρα, η επιλογή ανάμεσα στην τεχνική και στη γενική εκπαίδευση πρέπει να είναι επιλογή πειθούς των παιδιών, επιλογή ελκυστικού σχολείου, όπως άκουσα από την εμπειρία της Φιλανδίας προηγουμένως και όχι μια επιλογή δεύτερης κατηγορίας η τεχνική εκπαίδευση και με τη βία να πηγαίνουν εκεί τα παιδιά. Έχουμε ανάγκη από ισότιμη τεχνική εκπαίδευση.

(Συνέχεια ομιλίας κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΦΙΛΗ, Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων)

Και άλλα πολλά στοιχεία ακούσαμε, δεν θα ήθελα να αναφερθώ απλώς τελειώνοντας αφού σας ευχαριστήσω και πάλι, θα ήθελα να σας πω ότι το μέλλον της Ευρώπης περνάει μέσα από το μέλλον της εκπαίδευσης. Εκπαίδευση όχι κλεισμένη βεβαίως, και απομονωμένη από τις εξελίξεις της κοινωνίας και της οικονομίας, αλλά όχι όμως και υποταγμένη σε επιχειρηματικές επιλογές. Η εκπαίδευση πρέπει να είναι ένα στοιχείο συνεργασίας με άλλους φορείς της οικονομίας και της κοινωνίας, όχι όμως ένας θεσμός που θα υποτάσσεται σε άλλου τύπου δραστηριότητες και επιλογές. Ευχαριστώ πολύ.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Πρόεδρος της Επιτροπής) : Σας ευχαριστώ κύριε Υπουργέ, ευχαριστώ όλους σας ελπίζω να έχει φανεί η αγωνία των Βουλευτών από όλο το φάσμα των πολιτικών κομμάτων, στην αναζήτηση μιας νέας κανονικότητας και στην εκπαίδευση στο πλαίσιο του ξεπεράσματος της κρίσης που ζούμε. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.

Στο σημείο αυτό γίνεται η γ΄ ανάγνωση του καταλόγου των μελών της Επιτροπής. Παρόντες ήταν οι Βουλευτές κ.κ.:

Τέλος και περί ώρα 14.25΄ λύθηκε η συνεδρίαση.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΑΞΕΒΑΝΑΚΗΣ