Το υπουργείο Παιδείας προχωρά σε νέο Προεδρικό Διάταγμα για το πλαίσιο λειτουργίας των γυμνασίων. Τα μαθήματα επεκτείνονται έως τις 31 Μαΐου, ενώ οι εξετάσεις θα γίνονται πλέον σε τέσσερα μαθήματα: Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσική και Ιστορία.
Τα κενά σε εκπαιδευτικούς αναμένεται να είναι τα λιγότερα από κάθε άλλη χρονιά, αλλά συνδικαλιστές των εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών της χώρας (ΟΛΜΕ και ΔΟΕ), καταγγέλλουν ότι αυτό θα είναι σε βάρος της ποιότητας της εκπαίδευσης. Γεωλόγοι που θα διδάσκουν μαθηματικά, μηχανολόγοι και ηλεκτρολόγοι που θα διδάσκουν φυσική ή χημεία, φιλόλογοι που θα κάνουν θρησκευτικά αντί των θεολόγων, είναι μερικά από τα δεδομένα των «διπλών» και «τριπλών» αναθέσεων μαθημάτων που θα γίνουν εφέτος, δηλαδή της δυνατότητας να διδάσκουν καθηγητές και μαθήματα εκτός της ειδικότητας τους. Αυτά σε συνδυασμό με τις περικοπές ωρών και των περιορισμό τάξεων και επιλογών σε μαθήματα όπως οι ξένες γλώσσες ή η Επαγγελματική εκπαίδευση, δίνουν κατά τις εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες μια εικόνα του «νοικοκυρέματος» που γίνεται εφέτος στις σχολικές τάξεις.
Οι αλλαγές που θα ισχύσουν από εφέτος :
– Τα μαθήματα στο γυμνάσιο επεκτείνονται έως τις 31 Μαΐου, λόγω του περιορισμού των εξετάσεων στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Τα γνωστικά αντικείμενα στα οποία οι μαθητές/τριες θα εξετάζονται γραπτώς στο τέλος του έτους περιορίζονται σε τέσσερα (4) για όλες τις τάξεις (από δώδεκα που όριζε το προηγούμενο Προεδρικό Διάταγμα για τη Α΄, δεκατρία για τη Β΄ και δεκατέσσερα για τη Γ΄ τάξη). Αυτά είναι: α) η Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία (κοινή εξέταση των δύο κλάδων, της Γλωσσικής Διδασκαλίας και της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας), β) Μαθηματικά, γ) Φυσική, δ) Ιστορία.
– Ο διδακτικός χρόνος στα σχολεία αλλάζει και χωρίζεται σε τετράμηνα αντί σε τρίμηνα. Με τον χωρισμό σε τετράμηνα επέρχονται στην διδακτική διαδικασία σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας οι εξής αλλαγές: τα υποχρεωτικά διαγωνίσματα κάθε τετραμήνου μπορούν να διενεργηθούν με μεγαλύτερη άνεση χρόνου, ένα ή δύο σε κάθε βδομάδα, αφού το χρήσιμο χρονικό διάστημα διπλασιάζεται (τουλάχιστον από τα μέσα Οκτωβρίου έως 20 Ιανουαρίου και από τέλη Ιανουαρίου έως 31 Μαΐου). Οι εκπαιδευτικοί θα έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους, ιδίως στο 1ο τετράμηνο, ώστε να γνωρίσουν καλά τους/τις μαθητές/τριες και να σχηματίσουν εμπεριστατωμένη γνώμη σχετικά με την επίδοσή τους, αξιοποιώντας πολλαπλούς τρόπους αξιολόγησης, χωρίς να χρειάζεται να καταφεύγουν σε τόσα γραπτά τεστ. Επίσης, στο 2ο τετράμηνο οι εκπαιδευτικοί μπορούν να επιλέξουν αντί ωριαίου διαγωνίσματος την ανάθεση μιας συνθετικής-δημιουργικής εργασίας. Σχεδιάζεται δε επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση των εργασιών στη διαδικασία μάθησης και αξιολόγησης.
– Η ενισχυτική εκπαίδευση στο γυμνάσιο επεκτείνεται και μετά τη λήξη του έτους: Σε όσους/ες μαθητές/τριες δεν προαχθούν σε κάποιο μάθημα ή κάποια μαθήματα, το σχολείο θα τους προσφέρει εντατικά μαθήματα το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου και στη συνέχεια θα εξετάζονται σε επαναληπτική εξέταση κατά το τρίτο δεκαήμερο του Ιουνίου.
– Σε πειραματικά και σε άλλα σχολεία αντιπροσωπευτικά των διαφόρων περιοχών και τύπων σχολείων της υποχρεωτικής εκπαίδευσης θα εφαρμοστεί πιλοτικά η περιγραφική αξιολόγηση. Η περιγραφική αξιολόγηση θα συνοδεύει σε αυτά τα σχολεία την αριθμητική αξιολόγηση.
– Όσον αφορά το περιεχόμενο σπουδών, ανακοινώνει το υπουργείο Παιδείας, για όλα τα γνωστικά αντικείμενα γυμνασίου και λυκείου δημιουργήθηκαν στο ΙΕΠ επιτροπές στις οποίες συμμετείχαν, εκτός από στελέχη του ΙΕΠ, σχολικοί σύμβουλοι και έμπειροι εκπαιδευτικοί που ανταποκρίθηκαν σε σχετική πρόσκληση και επιλέχθηκαν για το έργο του εξορθολογισμού της ύλης.
Σε ανακοίνωση του υπουργείου αναφέρεται συγκεκριμένα ότι οι επιτροπές που συγκροτήθηκαν για τα παραπάνω θέματα επιδίωξαν:
– Η διδακτέα ύλη να είναι αντίστοιχη των δυνατοτήτων των μαθητών/τριών κάθε ηλικίας, δηλαδή συμβατή με τη μαθησιακή ετοιμότητά τους αλλά και να ακουμπά στα μαθησιακά ενδιαφέροντα των μαθητών/τριών αυτής της γενιάς.
– Η ολοκλήρωση της διδακτέας ύλης κάθε μαθήματος να είναι εφικτή εντός των ωρών που διατίθενται για το συγκεκριμένο μάθημα.
– Η έκταση της διδακτέας ύλης και η ποσότητα των πληροφοριών να περιορισθεί, ώστε να εξασφαλισθεί άνεση χρόνου για ενεργητική μάθηση και να περιοριστεί η «μετωπική διδασκαλία» (δάσκαλος απέναντι απο τους μαθητές στην τάξη).
– Η διδακτέα ύλη να συνοδευτεί από προτάσεις για δραστηριότητες και project καθώς και πηγές συμπληρωματικού διδακτικού υλικού που μπορούν να υποστηρίξουν τη διερευνητική μάθηση.
– Να περιοριστούν θεματικές επαναλήψεις εντός του ίδιου γνωστικού αντικειμένου από τάξη σε τάξη ή από κεφάλαιο σε κεφάλαιο.
Πέρα από τις γραπτές αναλυτικές οδηγίες διαχείρισης της διδακτέας ύλης ανά γνωστικό αντικείμενο, οι οποίες θα σταλούν άμεσα στα σχολεία, εντός του Σεπτεμβρίου προγραμματίζεται ενημέρωση των σχολικών συμβούλων όλων των ειδικοτήτων σχετικά με τα παραπάνω θέματα.
Παράλληλα εφέτος όπως είναι γνωστό, για λόγους που οι εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες αποδίδουν σε «εξοικονόμηση» προσωπικού, το πρόγραμμα του γυμνασίου έχει μειωθεί κατά τρεις ώρες. Το υπουργείο Παιδείας αναφέρει σχετικά ότι με σχετική εγκύκλιο θα διευκρινισθεί με ποιον τρόπο θα αποφασίζεται η αξιοποίηση του διαθέσιμου τρίωρου για τις δράσεις περιβαλλοντικές, πολιτιτιστικές, ευέλικτη ζώνη κλπ. Επίσης αναφέρει ότι «αυτό το τρίωρο μπορεί να αξιοποιηθεί για συνεδριάσεις του συλλόγου των εκπαιδευτικών, για συνεργασίες μεταξύ των εκπαιδευτικών της ίδιας ειδικότητας ή του ίδιου τμήματος για τον σχεδιασμό κοινών δράσεων ή τη συζήτηση επί παιδαγωγικών/διδακτικών προβλημάτων, κ.τ.λ.»
Τα projects εφέτος
Τα περίφημα projects (βιωματικές εργασίες) που αποτελούσαν στο παρελθόν ξεχωριστό μάθημα με την δική του δυναμική, εφέτος «απορροφώνται» σε όλα τα μαθήματα, με ορατό τον κίνδυνο υποβάθμισης τους μέσα στην σχολική καθημερινότητα. Ωστόσο επ αυτού, το υπουργείο Παιδείας ανακοινώνει επί λέξη ότι «οι λεγόμενες Βιωματικές Δράσεις και οι Συνθετικές Εργασίες, που εντάχθηκαν πριν τρία χρόνια ως διακριτά γνωστικά αντικείμενα στο ωρολόγιο πρόγραμμα, τώρα εντάσσονται ως τρόπος εργασίας, ως μέθοδος, στο πλαίσιο συγκεκριμένων γνωστικών αντικειμένων».
Ειδικότερα:
– Οι βιωματικές δραστηριότητες που προβλέπονταν στη «Σχολική και Κοινωνική ζωή», με στόχο την εξοικείωση των μαθητών/τριών με το νέο τους σχολείο και τους νέους/ες συμμαθητές/τριες, εντάσσονται στη Γλωσσική Διδασκαλία της Α΄ τάξης, καθώς οι δύο πρώτες ενότητες του σχετικού σχολικού βιβλίου στοχεύουν στη γνωριμία των μαθητών/τριών με το νέο τους σχολείο. Οι πρώτες διδακτικές ώρες του μαθήματος θα αφιερωθούν στο ξεπέρασμα των ανησυχιών που προκαλεί ο άγνωστος χώρος και τα άγνωστα πρόσωπα και στη σταδιακή ανάπτυξη του αισθήματος του ανήκειν στην ομάδα, στην κοινότητα του νέου τμήματος.
– Οι δραστηριότητες που προβλέπονταν υπό τον τίτλο «Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης» εντάσσονται στη Μουσική της Β΄ τάξης και στα Καλλιτεχνικά της Γ΄ τάξης. Σε αυτά τα γνωστικά αντικείμενα θα αφιερώνονται κάποιες εβδομάδες του σχολικού έτους σε βιωματικές δραστηριότητες σχετικές με τη μουσική, τα εικαστικά ή τον συνδυασμό τους με άλλες τέχνες.
Τέλος για τη Γ΄ τάξη του γυμνασίου θα υπάρχει η «Ημέρα Επαγγελματικού Προσανατολισμού». Σε συνεννόηση με κάθε σχολική μονάδα οι υπεύθυνοι του οικείου ΚΕ.ΣΥ.Π. θα προγραμματίσουν και θα υλοποιήσουν κατά τη διάρκεια μιας σχολικής ημέρας αφενός μια αναλυτική ενημέρωση για τις εναλλακτικές επιλογές εκπαίδευσης που προσφέρονται μετά το γυμνάσιο αφετέρου σχετικές βιωματικές δραστηριότητες για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Γ΄ τάξης κάθε σχολικής μονάδας.