Είναι γεγονός πως οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και των πολιτικών των μνημονίων που εφαρμόστηκαν στη χώρα μας από το 2010, έπληξαν βαριά το κοινωνικό κράτος και ιδιαίτερα τον τομέα της δημόσιας εκπαίδευσης. Το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα ήταν ήδη από τις προηγούμενες δεκαετίες υποχρηματοδοτούμενο, τόσο σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πολιτικές όσο και σε σχέση με τις εκπαιδευτικές ανάγκες της νεολαίας στη χώρα μας.
Θέμης Κοτσιφάκης
Εκπαιδευτικός
Συντονιστής τμήματος Παιδείας ΚΕ ΣΥΡΙΖΑ
Κατά τη χρονική περίοδο 2009 – 2015, που η χώρα εντάχθηκε στα μνημόνια και κυβερνήθηκε από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, οι δαπάνες για την δημόσια εκπαίδευση, όπως αυτές καταγράφονται στους προϋπολογισμούς του Υπουργείου Παιδείας, μειώθηκαν δραματικά κατά 2,5 δις €, ή κατά 34%. Αυτή η μείωση έφερε σαν αποτέλεσμα τις καταργήσεις – συγχωνεύσεις πάνω από 2.000 σχολείων, τη μεγάλη μείωση του αριθμού των εκπαιδευτικών με τις διαθεσιμότητες και τους μηδενικούς διορισμούς, τη μείωση των χρηματοδοτήσεων των σχολικών επιτροπών πάνω από 50%, την ακύρωση επιμορφωτικών διαδικασιών, την αύξηση ωραρίου εκπαιδευτικών κ.ά.
Όμως τι έγινε στην περίοδο μετά το 2015, όταν συντελέστηκε η πολιτική αλλαγή; Για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ η εκπαίδευση είναι ένας πολύ σημαντικός πυλώνας του κοινωνικού κράτους.
Έτσι από το 2016, με τον πρώτο προϋπολογισμό από κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, σταμάτησε η κατρακύλα των δαπανών εκπαίδευσης. Τα επόμενα έτη, 2017, 2018 και 2019 οι προϋπολογισμοί δαπανών του Υπ. Παιδείας αυξάνονται, με σταθερά βήματα κάθε χρονιά. Έτσι αν συγκρίνουμε τις δαπάνες του ΥΠΠΕΘ από τους προϋπολογισμούς 2019 και 2015 θα διαπιστώσουμε μια αύξηση της τάξης του 12,1%. Αυτό εκφράστηκε και με το διπλασιασμό προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών, προκειμένου να καλυφθούν προσωρινά οι εκπαιδευτικές ανάγκες. Τα επόμενα χρόνια δε, με τους 15.000 μόνιμους διορισμούς και την καθιέρωση της αναλογίας 1:1 (πρόσληψη/αποχώρηση), θα καλυφθούν σταδιακά οι ανάγκες αυτές με μόνιμο προσωπικό, γεγονός που θα λειτουργήσει θετικά στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ το 2014 είχε προγραμματίσει, μέσω του μεσοπρόθεσμου προγράμματος 2014-2018 (ν.4263/14) τη συνέχιση της μείωσης των δαπανών εκπαίδευσης. Με αυτή τη νομοθετική πρόβλεψη, το 2018 είχε προϋπολογιστεί να δοθούν στο ΥΠΠΕΘ 4,3 δις €, έναντι των 5,5 δις € που προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2019 της σημερινής κυβέρνησης. Δηλ. αν δεν είχε πραγματοποιηθεί η πολιτική αλλαγή του 2015, οι δαπάνες του ΥΠΠΕΘ θα ήταν μειωμένες κατά 1,2 δις €, δηλ. λιγότερες κατά 28,3% από όσα προβλέπονται για το 2019. Η αναλογία των δαπανών αυτών επί του ΑΕΠ, αντί να είναι στο 2,9 % όπως είναι στον νέο προϋπολογισμό, θα ήταν μόλις στο 2%.
Οι επιπτώσεις από αυτή την πολιτική θα είχαν πλήξει ανεπανόρθωτα το δημόσιο σχολείο και πανεπιστήμιο και θα έκαναν την εμφάνισή τους με ακόμα δραματικότερο τρόπο, σε όλες τις διαστάσεις της καθημερινότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι πολίτες ας κάνουν τις συγκρίσεις τους.