Πίνακας περιεχομένων
Η είσοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στην εκπαιδευτική διαδικασία δεν αποτελεί πλέον σενάριο του μέλλοντος, αλλά μια πραγματικότητα που προσεγγίζει ταχύτατα τα σχολικά περιβάλλοντα. Ωστόσο, το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα γίνει αυτή η ένταξη: με ποιους όρους, ποιες προϋποθέσεις και ποια ηθικά όρια.
Η αντιπρόεδρος της Vodafone, Μαρία Σκάγκου, τοποθετήθηκε εκτενώς επί του ζητήματος κατά τη συμμετοχή της στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, παρουσιάζοντας έρευνα του Ιδρύματος Vodafone για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση. Η ίδια αναγνώρισε τις δυνατότητες της νέας τεχνολογίας, αλλά ταυτόχρονα ανέδειξε τις ανισότητες που ήδη παρατηρούνται στην πρόσβαση των μαθητών, την ανάγκη θεσμικού πλαισίου, την έλλειψη υποδομών και την ανάγκη ουσιαστικής επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.
Μαθητές δεν έχουν πρόσβαση σε ψηφιακές συσκευές
Τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθη από το Ίδρυμα Vodafone σε έξι ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, δείχνουν ότι οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη σημασία της Τεχνητής Νοημοσύνης για την εκπαιδευτική και επαγγελματική τους πορεία. Συγκεκριμένα, το 57% θεωρεί ότι η πρόσβαση στις σχετικές εφαρμογές αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιτυχίας, ενώ στην Ελλάδα το 43% δηλώνει πρόθυμο να ανακαλύψει τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνολογίας. Ωστόσο, ένα εντυπωσιακό 74% των μαθητών δεν έχει καθόλου πρόσβαση σε ψηφιακές συσκευές στο σχολείο, γεγονός που δείχνει ένα σημαντικό χάσμα ανάμεσα στις προσδοκίες και την υφιστάμενη υλικοτεχνική υποδομή.
Διαβάστε επίσης Η τεχνητή νοημοσύνη στο Δημόσιο – Πότε θα γίνει ο επόμενος γραπτός διαγωνισμός ΑΣΕΠ
Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να ενισχύσει την εκπαιδευτική εμπειρία
Η Μαρία Σκάγκου εξήγησε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να αξιοποιηθεί προς όφελος των μαθητών και των εκπαιδευτικών, προσφέροντας εξατομικευμένη μάθηση και αυξάνοντας τη συμπερίληψη στις σχολικές τάξεις. Εργαλεία βασισμένα στην AI διευκολύνουν την πρόσβαση στις πηγές γνώσης και προσαρμόζουν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο στις ανάγκες του κάθε μαθητή. Ταυτόχρονα, μπορούν να υποστηρίξουν τους εκπαιδευτικούς στο έργο τους, προσφέροντας ευελιξία και εξειδικευμένα μέσα διδασκαλίας. Παρά τα σημαντικά πλεονεκτήματα, η εφαρμογή τους προϋποθέτει σωστό σχεδιασμό, τεχνολογική υποστήριξη και σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο.
Ηθικοί προβληματισμοί στη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης
Στο ζήτημα της ηθικής χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης, η κ. Σκάγκου στάθηκε ιδιαίτερα. Όπως υπογράμμισε, βρισκόμαστε σε μεταβατικό στάδιο όπου τα ρυθμιστικά πλαίσια βρίσκονται ακόμη υπό διαμόρφωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρωτοπορεί στην προσπάθεια για τη δημιουργία ενός πλαισίου υπεύθυνης χρήσης, με στόχο τη διαφάνεια στους αλγόριθμους, την αποφυγή προκαταλήψεων και τη δίκαιη χρήση της τεχνολογίας. Η αξιοποίηση της AI, τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην αγορά εργασίας, πρέπει να γίνεται με ηθικούς όρους, χωρίς αποκλεισμούς και με σεβασμό στα δικαιώματα των μαθητών.
Δείτε εδώ Τεχνητή νοημοσύνη και εργασία: Ποιοί κινδυνεύουν να μείνουν πίσω
Αναγκαία η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών στην Τεχνητή Νοημοσύνη
Η εμπειρία του Ιδρύματος Vodafone από πολυετείς παρεμβάσεις στην εκπαίδευση δείχνει ότι η ένταξη της Τεχνητής Νοημοσύνης απαιτεί όχι μόνο τεχνολογικά μέσα αλλά και ανθρώπινη υποστήριξη. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα προηγούμενης έρευνας του Ιδρύματος ήταν ότι ακόμη και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί δηλώνουν συχνά άγνοια για τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις.
Γι’ αυτό και υλοποιήθηκε πρόγραμμα σε συνεργασία με το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, το οποίο στόχευε στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών πάνω στις σύγχρονες τάσεις STEM. Οι εκπαιδευτικοί που επιμορφώθηκαν, μετέφεραν στη συνέχεια τις γνώσεις τους στους μαθητές, μέσα από το πρόγραμμα Generation X, που σήμερα λειτουργεί μέσω ψηφιακής πλατφόρμας και έχει προσεγγίσει πάνω από 135.000 μαθητές σε όλη τη χώρα.
Νέες δεξιότητες και ανάγκες στην αγορά εργασίας
Αναφερόμενη στις ευρύτερες εξελίξεις, η κ. Σκάγκου παραδέχθηκε ότι υπάρχουν κατηγορίες επαγγελμάτων για τις οποίες υπάρχει έλλειψη προσωπικού, και αυτό συνιστά ευκαιρία για τους νέους που επιλέγουν τεχνολογικές σπουδές. Δεξιότητες που σχετίζονται με την Τεχνητή Νοημοσύνη, την ανάλυση δεδομένων και την κυβερνοασφάλεια είναι ήδη περιζήτητες στην αγορά.
Όπως ανέφερε, οι τεχνολογικές αλλαγές συνοδεύονται πάντα από ανησυχίες για την απώλεια θέσεων εργασίας, όμως παράλληλα δημιουργούν νέες. Το ζητούμενο είναι το εκπαιδευτικό σύστημα να μπορεί να προβλέψει ποιες δεξιότητες θα απαιτεί η κοινωνία και η οικονομία του αύριο, ώστε να προσαρμόσει ανάλογα τα προγράμματα σπουδών και τις μεθόδους διδασκαλίας.
Δείτε Η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει την εργασία – Ο ρόλος της στην εκπαίδευση