Εν Πειραιεί τη20ηΙουλίου 2015
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΗΝ «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ» ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΤΟΥ «ΠΑΠΑ» ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΥ
Δεν αμφιβάλουμε ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ανθρωπότητας σήμερα είναι και η αλόγιστη καταστροφή του περιβάλλοντος. Δεν είναι του παρόντος να παρουσιάσουμε λεπτομερώς εδώ το μέγα εύρος του προβλήματος, αλλά μπορούμε να τονίσουμε πως η επιβίωσή μας στον, ευλογημένο από το Θεό Δημιουργό μας, πλανήτη Γη, είναι οριακή!

Παρατηρούμε με ενδιαφέρον ότι υπάρχει μια παγκόσμια ανησυχία για την οικολογική καταστροφή, η οποία εκδηλώνεται με συγκεκριμένους τρόπους αντίδρασης από ευαισθητοποιημένα «οικολογικά» πρόσωπα και ομάδες. Μόνο που οι όποιες αντιδράσεις τους απευθύνονται σε «ώτα μη ακουόντων». Οι ισχυροί της πολιτικής εξουσίας και της οικονομίας του πλανήτη αγνοούν τις κραυγές αγωνίας και ακολουθούν το «δρόμο της ανάπτυξης», ο οποίος περνά πάνω από το σεβασμό του περιβάλλοντος και τον συνθλίβει.
Μια ισχυρή φωνή για τη διάσωση του περιβάλλοντος είναι και αυτή του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου.
Εσχάτως όμως, ο διακατέχων το πρεσβυγενές Πατριαρχείο της Δύσεως, εξέδωσε σχετική εγκύκλιο. Ο λόγος, λοιπόν, για την παρουσίαση στις 18 Ιουνίου ε.ε. «“οικολογικής” Εγκυκλίου του πάπα Φραγκίσκου. Ο τίτλος της εγκυκλίου: “Δοξασμένος να’ σαι (LaudatoSi), για την φροντίδα του κοινού μας σπιτιού”» (Εφημ. ΚΑΘΟΛΙΚΗ, φυλ.155, 30-6-2015). Διαβάζουμε επίσης πως «Την παρουσίαση έκαναν: εκπροσωπώντας την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ο Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας, ο Καρδινάλιος Kodwo Appiah Turkson, Πρόεδρος του Ποντιφικού Συμβουλίου για τη Δικαιοσύνη και την Ειρήνη, ο Hans Joachim Schellnhuber, ιδρυτής και διευθυντής του Ινστιτούτου Πότσνταμ για την Έρευνα των Κλιματικών Επιπτώσεων (PIK) και Πρόεδρος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου της Γερμανίας σχετικά με την Παγκόσμια Αλλαγή (WBGU) και η καθηγήτρια Carolyn Woo».
Προφανώς ο κάθε ένας έχει, όχι απλά το δικαίωμα να διαμαρτύρεται για την καταστροφή του περιβάλλοντος, αλλά έχει την υποχρέωση να το κάνει. Κατά συνέπεια η εγκύκλιος του πάπα, από μια πρώτη ματιά, φαίνεται να εξυπηρετεί την αγωνία του για τη διάσωση του περιβάλλοντος. Μελετώντας την, όμως, με προσοχή, διακρίναμε δυστυχώς σκοπιμότητα, η οποία αγγίζει τα όρια της άρνησης της χριστιανικής πίστεως. Άλλωστε δεν θα περιμέναμε από τον καταληψία του σεβασμίου Πατριαρχείου της Δύσεως και αιρεσιάρχη πάπα, να πράξει διαφορετικά.
Διαβάζουμε στο δημοσίευμα το εξής τραγελαφικό: «H Εγκύκλιος πήρε το όνομά της από την επίκληση του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, “Δοξασμένος να’ σαι, ω Κύριε”, η οποία στον Ύμνο των πλασμάτων (“ύμνος στον ήλιο” μτφ Καζαντζάκη) μας θυμίζει ότι η γη, το κοινό μας σπίτι “είναι σαν αδελφή μας, με την οποία μοιραζόμαστε τη ζωή μας, και σαν μια όμορφη μητέρα που ανοίγει την αγκαλιά της για να μας αγκαλιάσει”. “Εμείς οι ίδιοι είμαστε πλασμένοι από το χώμα της γης (βλ Γεν 2:7). Το ίδιο το σώμα μας αποτελείται από στοιχεία της, αναπνέουμε τον αέρα της και λαμβάνουμε τη ζωή και δροσιά από τα νερά της. Αυτή η αδελφή μας τώρα μάς φωνάζει με πόνο λόγω της ζημίας που της προκαλέσαμε με την ανεύθυνη χρήση και κατάχρηση των αγαθών της, με τα οποία ο Θεός την έχει προικίσει”»! Αν αυτά που αναφέρει ο Πάπας δεν είναι (απαράδεκτα) σχήματα λόγου, τότε επιβεβαιώνεται ο ισχυρισμός μας ότι πρόκειται για σοβαρή εκτροπή από την χριστιανική διδασκαλία και πίστη. Αποκαλεί τη γη «αδελφή μας», τη στιγμή που τα αγιογραφικά κείμενα και με ένα στόμα οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας βοούν ότι ο άνθρωπος είναι η κορωνίδα της δημιουργίας, το εκλεκτότερο δημιούργημα του Θεού, εικόνα και ομοίωση του Δημιουργού του (Γεν.1,27)! Θέλει να λησμονεί το λόγο του αποστόλου Παύλου, όπου: «τι εστι άνθρωπος ότι μιμνήσκη αυτού, ή υιός ανθρώπου ότι επισκέπτη αυτόν; Ηλάττωσας αυτόν βραχύ τι παρ’ αγγέλους, δόξη και τιμή εστεφάνωσας αυτόν, πάντα υπέταξας υποκάτω των ποδών αυτού, ενγαρ τω υποτάξαι αυτώ τα πάντα ουδέν αφήκεν αυτώ ανυπότακτον. Νυν δε ούπω ορώμεν αυτώ τα πάντα υποταγμένα» (Εβρ.2,6-8). Θέλει να λησμονεί πως ο Υιός και Λόγος του Θεού επέλεξε να σαρκωθεί ως άνθρωπος και όχι σε ένα από τα γήινα πλάσματα, που ο κ. Φραγκίσκος αποκαλεί «αδέλφια» μας! Θέλει να αλησμονεί επίσης πως μόνο ο άνθρωπος, και ούτε καν οι άγιοι άγγελοι, δύναται να αξιωθεί της κατά χάριν θεώσεως! Βεβαίως και ο άνθρωπος αποτελείται και από ύλη, αλλά εκείνο που τον διαφοροποιεί εντελώς από την υλική κτίση είναι η άυλη αθάνατη ψυχή του, η οποία αξίζει περισσότερο και από όλον τον κόσμο, σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου (Μαρκ.8,34).
Έγραψε όμως και κάτι άλλο αξιοπρόσεκτο στην εγκύκλιό του, πως η γη είναι «σαν μια όμορφη μητέρα που ανοίγει την αγκαλιά της για να μας αγκαλιάσει». Ρωτάμε: Σε τι διαφέρει ο λόγος του αυτός από την αποκρυφιστική αντίληψη των ομάδων της «Νέας Εποχής», η οποία θεωρεί τη Γη ως μια ζωντανή και ενσυνείδητη ύπαρξη και της αποδίδει τιμές σαν ζωντανό ον; Σε τι διαφέρει ο λόγος του από την αντίληψη των ομάδων του σύγχρονου Νεοπαγανισμού, οι οποίες θεωρούν την Γη (Γαία) ως «θεά» και τη λατρεύουν; Δεν γνωρίζει ότι στο μαγικοθρησκευτικό κίνημα της Wicca η Γη ταυτίζεται με τη «Μεγάλη Θεά» και λατρεύεται ως τέτοια; Αν αυτό ήταν ένα απλό λεκτικό σχήμα, δεν έπρεπε να διευκρινισθεί, ώστε να διαφοροποιηθεί από τη σύγχρονη αποκρυφιστική αντίληψη περί της «ζωντανής Γης»; Δεν νομίζει ότι με τα απαράδεκτα αυτά γραφόμενά του μας βάζει σε υποψίες ότι δέχεται και αυτός την νεοεποχίτικη αυτή αντίληψη;
Στη συνέχεια όμως η παρεκτροπή είναι χειρότερη. Δείτε πως βλέπει τη «διάσωση του περιβάλλοντος», με τον θρησκευτικό συγκρητισμό! «Ο διάλογος, τον οποίο ο πάπας Φραγκίσκος προτείνει ως μέθοδο για την αντιμετώπιση και την επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, διατρέχει όλη την Εγκύκλιο στα έξι κεφάλαιά της. Αναφέρεται στη συμβολή από φιλοσόφους και θεολόγους, όχι μόνο Καθολικούς, αλλά και Ορθοδόξους (η ήδη αναφερθείσα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου) και προτεσταντική (του Γάλλου στοχαστή Paul Ricoeur), καθώς και εκείνη του Ισλαμικού μυστικιστή Ali Al-Khawas. Το ίδιο συμβαίνει και με τη συλλογικότητα που ο πάπας Φραγκίσκος πρότεινε στην Εκκλησία από την αρχή της διακονίας του: Παράλληλα με τις αναφορές στις διδασκαλίες των προκατόχων του και των άλλων εγγράφων της Αγίας Έδρας (ιδίως του Ποντιφικού Συμβουλίου για τη Δικαιοσύνη και την Ειρήνη), υπάρχουν πολλές συνεισφορές που προέρχονται από πολυάριθμες Συνόδους Ιεραρχιών από όλες τις ηπείρους»!
Προφανώς αρνείται πως η χάρις του Θεού είναι από μόνη της ικανή να σώσει το περιβάλλον. Αρνείται ότι η «καθολική εκκλησία», τη οποίας είναι απόλυτος κυριάρχης και «αλάθητος» εκφραστής της, μπορεί να κατορθώσει κάτι τέτοιο και γι’ αυτό προσβλέπει στον θρησκευτικό συγκρητισμό, αλλά και στην κοσμική (εκτός του Θεού) φιλοσοφία! Προσβλέπει ακόμα πως η «σωτηρία του πλανήτη» θα προέλθει ακόμα και από τον ισλαμικό μυστικισμό του «του Ισλαμικού μυστικιστή Ali Al-Khawas»! Μέσα στον θρησκευτικό συγκρητιστικό του οίστρο θέλει να αγνοεί, αυτό που δεν αγνόησαν οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας και μαζί τους οι άγιοι προκάτοχοί του Πάπες, πριν το 1054, ότι «εμώρανεν ο Θεός την σοφίαν του κόσμου τούτου», «επειδή… ουκ έγνω ο κόσμος δια της σοφίας τον Θεόν» (Α΄Κορ.1,20-21). Θέλει να αγνοεί πως η διαχρονική κακοδαιμονία του κόσμου και οι σύγχρονες καταστροφές του υπήρξε το αποτέλεσμα συγκεκριμένων φιλοσοφικών ρευμάτων (ουμανιστικός αθεϊσμός, μηδενισμός, ναζισμός, μαρξισμός, άθεος υπαρξισμός κλπ), τα οποία ενέπνευσαν και εμπνέουν συγκεκριμένες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές πρακτικές, ολωσδιόλου αντίθετες με την αποκαλυμμένη χριστιανική μας πίστη!
Περαίνοντας την ανακοίνωσή μας αυτή θέλουμε για μια ακόμα φορά να τονίσουμε στους πιστούς μας Ορθοδόξους Χριστιανούς, πως η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι μια από τις πολλές εκφάνσεις της δικής μας πτώσεως και της φθοράς, που γεννά η αμαρτία. Η σωτηρία του σύμπαντος κόσμου, η οποία είναι διαχρονικό αίτημα της Εκκλησίας μας, θα επέλθει με τη μετάνοιά μας και όχι από τις αναποτελεσματικές πρακτικές του απο – θεωμένου κόσμου. Την εν λόγω «οικολογική» εγκύκλιο του αιρεσιάρχη του Βατικανού δεν μπορούμε να τη δούμε υπό άλλο πρίσμα, παρά μόνο υπό το πρίσμα της σκοπιμότητας. Εν προκειμένω: ο πάπας, ο οποίος (νομίζει) ότι είναι ο «αντιπρόσωπος του Χριστού στη Γη» και θέλει να υποτάξει υπό τους πόδας του πάσα αρχή και εξουσία, επιχειρεί να ποδηγετήσει και το παγκόσμιο οικολογικό κίνημα, διότι θεωρεί ότι αυτό «έχει πέραση» τελευταία, χρησιμοποιώντας, όπως αναφέραμε, κοσμική ορολογία και πρακτική!
Τέλος επισημαίνουμε πως εμείς δεν προσμένουμε καμιά «σωτηρία του περιβάλλοντος» από αντίθεες δυνάμεις. Δεν θα υπάρξει καμιά «σωτηρία του περιβάλλοντος», όσο υπάρχει αμαρτία στον κόσμο, μάλλον περαιτέρω καταστροφή αναμένουμε. Η μόνη ελπίδα μας είναι ο Κύριός μας και Λυτρωτής μας Ιησούς Χριστός, «ότι εν αυτώ εκτίσθη τα πάντα εν τοις ουρανοίς και τα της γης, τα ορατά … είτε αρχαί είτε εξουσίαι, τα πάντα δι’ αυτού και εις αυτόν έκτισται» (Κολ.1,16). Αυτός που δημιούργησε τα πάντα, μπορεί να τα ανακαινίσει και να τα αναδημιουργήσει και πάλι και κανένας άλλος, είτε θρησκείες, είτε φιλοσοφίες, ή οτιδήποτε άλλο. Η Αγία μας Εκκλησία δέεται σε κάθε Θεία Λειτουργία «υπέρ του σύμπαντος κόσμου» και «υπέρ ευκρασίας αέρων, ευφορίας των καρπών της γης, και καιρών ειρηνικών». Που σημαίνει ότι εμείς προσδοκούμε την εν Χριστώ αφθαρτοποίηση του κόσμου και όχι απλά τη «σωτηρία» του. Ότι «καινούς δε ουρανούς και γην καινήν κατά το επάγγελμα αυτού προσδοκώμεν, εν οις δικαιοσύνη κατοικεί» (Β΄Πετρ.3,13)!