Βρισκόμαστε σε ένα συνηθισμένο Γυμνάσιο της Αττικής το σωτήριον έτος 2025.Μετά τα νέα μέτρα για το όρια συνταξιοδότησης και το πάγωμα νέων διορισμών τα τελευταία χρόνια, όλοι οι καθηγητές είναι πλέον άνω των 70 ετών. Μερικοί έχουν ξεπεράσει και τα 80, να μην αβασκαθούνε. Βλέπετε, η κυβέρνηση σοφά σκεφτόμενη είχε βάλει μόνο κατώτατο όριο στη συνταξιοδότηση (τα 70 έτη).Ανώτατο όριο δεν έβαλε, απλά μείωσε τόσο πολύ το ποσό της σύνταξης (360 ευρώ) που κανείς δεν ήθελε να βγει νωρίς στη σύνταξη και όλοι το τρενάρανε όσο μπορούσαν. Κάποιοι μάλιστα ξεπέρναγαν και το ¨όσο μπορούσαν¨.
Ο κύριος Κώστας(ετών 78) εδώ και λίγο καιρό έρχεται στο σχολείο με το «πι» και μπαινοβγαίνει στις τάξεις «στο πι και φι». Τα διαλλείματα τα ξοδεύει για να μετακινηθεί από τάξη σε τάξη. Τον τελευταίο καιρό πίνει κάθε πρωί μισό μπουκάλι «υαλουρέν» και έχει δει μεγάλη διαφορά. Πρόσφατα έσπασε το ρεκόρ του. Έκανε στην διαδρομή Α2 –Γ3 σε λιγότερο από 10 λεπτά.
Η κυρία Ελένη(ετών 80) είναι μια κλασσική φιλόλογος που και σήμερα για άλλη μια φορά έχει καθίσει και βαθμολογεί με κόκκινο στυλό, τι νομίζετε; Το πρωτόκολλο. Μάλιστα το πρωτόκολλο. Γράφει δε και παρατηρήσεις στα κενά των σελίδων. Βλέπετε η άνοια ήρθε πολύ νωρίτερα για την κυρία Ελένη και εκδηλώθηκε μετά την 6η συνεχόμενη αύξηση ωραρίου των εκπαιδευτικών. Είχε φτάσει αισίως τις 30 ώρες τη βδομάδα και αισθανότανε τυχερή που πέρναγε όλη την μέρα της στο σχολείο-ειδικά από τότε που είχε μείνει χήρα- αλλά δυστυχώς δεν μπόρεσε να το χαρεί. Τις ώρες της διαύγειας-που ήταν αρκετές – έτρεμε μην την πάρουνε χαμπάρι και χρειαστεί να συνταξιοδοτηθεί πριν την ώρα της.
Και τα παιδιά στις τάξεις ήταν πολύ ευχαριστημένα. Ξέρετε στην αρχή της εφαρμογής των μέτρων αυτών (αύξηση ορίων συνταξιοδότησης, μηδενικές νέες προσλήψεις και αύξηση ωραρίου) κάποιοι ανικανοποίητοι συνδικαλιστές μιλούσαν ότι θα έχουμε αρνητικές συνέπειες στα παιδιά. Ότι το χάσμα γενεών μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών θα γίνει τεράστιο. Δεν είχαν όμως υπολογίσει ότι όταν οι άνθρωποι γερνούν ξεμωραίνονται και αποκτούν ξανά την χαμένη τους παιδικότητα πράγμα που ως δια μαγείας εκμηδένισε το χάσμα που υπήρχε με τους μαθητές. Το τι χαρά επικρατεί μέσα στις τάξεις δεν περιγράφεται .Είναι σαν να κάνουν μάθημα τα παιδιά με τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους. Τα εικοσάρια πέφτουνε βροχή και όλα τα χατίρια γίνονται.
Ο κύριος Λάμπρος (ετών 82) είναι ο μαθηματικός του σχολείου. Τα παιδιά τον λατρεύουν και μάλιστα του έχουν βγάλει και χαϊδευτικό. Τον φωνάζουνε «ο κύριος ζιγκ ζαγκ» . Η αλήθεια είναι ότι από τότε που επιδεινώθηκε η κατάσταση με το Πάρκινσον ο κύριος Λάμπρος δεν μπόρεσε να ξανατραβήξει ούτε μια ίσια γραμμή. Που να δείτε τον τεθλασμένο κύκλο του . Όλα τα σχήματα του μοιάζουνε με καρδιογραφήματα αλλά τα παιδιά δεν τα ενοχλεί αφού τον αγαπούν με την καρδιά τους.
Εν τω μεταξύ υπάρχει ένα κλίμα αγαπησιάρικο και αλληλοβοήθειας στο σύλλογο διδασκόντων .Για να καταλάβετε ο κύριος Δημήτρης ο μουσικός του σχολείου (ετών 79) είχε πρόβλημα με την ακοή του που όπως και να το κάνουμε για έναν μουσικό είναι σημαντικό. Ο κύριος Δημήτρης είχε χάσει σταδιακά τις περισσότερες νότες και πλέον άκουγε μόνο δύο , ένα ντο και ένα ρε. Έτσι η χορωδία του σχολείου αναγκαζόταν να τραγουδάει μόνο Παντελίδη και Πάολα δηλαδή τραγούδια με δυο νότες. Αλλά ο ενωμένος σύλλογος καθηγητών έκανε δώρο ένα ολοκαίνουργιο σετ ακουστικών βαρηκοΐας στον κύριο Δημήτρη και η χορωδία ξανατραγούδησε Θεοδωράκη .
Μια φορά μόνο κόντεψε να διαρραγεί η ενότητα του συλλόγου. Όταν ανακοινώθηκε ότι επίκειται νέα αξιολόγηση εκπαιδευτικών. Μην φανταστείτε ότι ο κίνδυνος για την ενότητα ήταν λόγω του ανταγωνισμού σαν αυτόν που είχε εμφανιστεί πολλά χρόνια πριν όταν είχε πρωτοεφαρμοστεί η αξιολόγηση. Καμία σχέση. Αυτή τη φορά η αξιολόγηση περιελάμβανε και τεστ κοπώσεως οπότε ο σύλλογος κινδύνεψε να χάσει δυο μέλη του: τον κύριο Σπύρο τον Βιολόγο και την κυρία Τασία την Θεολόγο. Πάρ’ τους κάτω και τους δυο. Ευτυχώς να πείτε που ο σύλλογος είχε πλέον αποκτήσει εμπειρία στην αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών και στις πρώτες βοήθειες και έτσι ο σύλλογος μπόρεσε να παραμείνει ενιαίος και αδιαίρετος. Παρόλα αυτά συνέχιζε να «είναι βάσανο ο μαθητής, να είναι βάσανο ο μαθητής που φωνάζει εκδρομή».
Ένα άλλο καλό που είχαν τα νέα μέτρα είναι ότι αναπτύχθηκε ο θεσμός του «συλλογικού γιατρού» ,κάτι δηλαδή σαν τον οικογενειακό γιατρό που είχαμε παλιά. Όλοι οι καθηγητές έβαζαν ένα μικρό ποσό κάθε και έτσι μια φορά την εβδομάδα ερχόταν στο σχολείο ένας γιατρός παθολόγος όπου εξέταζε ,στα κενά τους φυσικά, όλους τους καθηγητές και έκανε συνταγογράφηση των φαρμάκων που έπαιρνε ο καθένας.
Το υπουργείο Παιδείας μάλιστα για να υποστηρίξει και θεσμικά τα νέα μέτρα έκανε ολόκληρη καμπάνια με σλόγκαν : «τόπος στην εμπειρία και στη σοφία» και ας μουρμουράγανε κάποιοι αδιόριστοι εκπαιδευτικοί : «Εν τόπω χλοερώ ….».Η αλήθεια είναι ότι οι διορισμοί είχαν ουσιαστικά παγώσει από το 2009. Επίσης το να εργάζεται κανείς ως εκπαιδευτικός είχε χάσει κάθε αξία. Για να καταλάβετε πόσο, σας λέω μόνο ότι στις καθηγητικές και στις παιδαγωγικές σχολές οι βάσεις εισαγωγής είχαν πέσει στο 6.
Ένα μήνα αφότου ο κύριος Παντελής τους άφησε χρόνους εμφανίστηκε στο σχολείο νεοδιόριστος καθηγητής ,ο Γιωργάκης μόλις 60 ετών. Φυσικά όλοι τον είχανε τον Γιωργάκη στα όπα -όπα ,κυρίως οι γυναίκες. Ήταν πολύτιμη αυτή η υποδοχή και στήριξη για τον Γιωργάκη στα πρώτα του βήματα στην εκπαίδευση.
Επίσης πολύ καλό ήτανε και το γεγονός ότι ο καθηγητής είχε μια πλήρη εικόνα του κάθε μαθητή αφού το πιο πιθανό ήταν να είχε μαθητές και τους γονείς του ή και καμία φορά και τους παππούδες του. Είχε άμεση πρόσβαση δηλαδή σε όλο το οικονομικό και κοινωνικό υπόβαθρο του κάθε μαθητή. Μπορούσε να σχεδιάσει με αυτό τον τρόπο το κοινωνιόγραμμα του κάθε μαθητή αλλά και ολόκληρων τάξεων.
Και όπως σε κάθε ομάδα ανθρώπων έτσι και στο σύλλογο είχαμε και τις μικροκακίες και τις ζηλίτσες- κυρίως μεταξύ των γυναικών. Η κυρία Ελπίδα η γυμνάστρια (ετών 78) ήταν αυτή που τράβαγε τα περισσότερα βλέμματα άρα και τα περισσότερα σχόλια. Οι άλλες κυρίες της είχαν βγάλει παρατσούκλι «κορμί λαμπάδα» γατί λέει μπορεί μεν να λάμπει αλλά σιγά σιγά λιώνει και κάθε φορά που πάει να λυγίσει σπάει. Και όντως η κυρία Ελπίδα κάποιες φορές δείχνοντας μια άσκηση γυμναστικής στους μαθητές της είχε πάθει ζημιά, αλλά αυτή δεν το έβαζε ποτέ κάτω και αντιστεκόταν στην οστεοπόρωση με χάρη.
Και κάπως έτσι καθιερώθηκε να έχει η, κατά τα άλλα, υπέροχη Τρίτη ηλικία το αποκλειστικό προνόμιο να διδάσκει την Πρώτη ηλικία. Και η Μέση ηλικία εξαφανίστηκε παντελώς από την εκπαίδευση στη χώρας μας όπως ακριβώς είχε εξαφανιστεί παλαιότερα και η Μεσαία οικονομική τάξη. Έτσι λοιπόν οι περισσότεροι καθηγητές επέλεγαν να μην βγουν ποτέ στη σύνταξη ,ούτε καν στα βαθιά τους γεράματα. Αισθάνονταν σαν εκείνους τους μαχητές που μετά δόξης και τιμής έπεφταν στο πεδίο της μάχης. Και επιτέλους απέκτησε και ένα νόημα εκείνο το «Δια Βίου Μάθησης» στον τίτλο του υπουργείου Παιδείας.
Δημήτρης Τσιριγώτης. Φυσικός
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News