Τα σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης των ελληνικών σχολείων στο εξωτερικό φέρνουν στη Βουλή 24 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με ερώτηση που κατέθεσαν προς το υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων.

ΕΠΕΚΕ Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ

Πιο συγκεκριμένα, οι βουλευτές αναφέρουν πως η ελληνόγλωσση εκπαίδευση της Διασποράς αποτέλεσε πολιτική προτεραιότητα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία -μεταξύ άλλων- αύξησε τη χρηματοδότηση, μερίμνησε για την επιμήκυνση της καταβολής του επιμισθίου των αποσπασμένων εκπαιδευτικών (3+1 χρόνια), αντιμετώπισε έγκαιρα τα διαχρονικά προβλήματα στελέχωσης και ίδρυσε νέα σχολεία.

Όπως επισημαίνουν οι βουλευτές, η δέσμη των συγκεκριμένων μέτρων είχε ως αποτέλεσμα την επαναφορά της κανονικότητας στο σχολεία του εξωτερικού, αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών, συνέβαλλε στην εκ νέου εγκαθίδρυση και ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης της Πολιτείας με τις ελληνικές κοινότητες και τους φορείς του εξωτερικού.

Ωστόσο, όπως τονίζεται στην ερώτηση, το νέο σχολικό έτος δεν έχει ξεκινήσει ομαλά για τα σχολεία στο εξωτερικό, τα οποία αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρουν συγκεκριμένα παραδείγματα όπως το Γυμνάσιο και Λύκειο Νυρεμβέργης και το Λύκειο Στουτγάρδης, όπου οι μαθητές δε διδάσκονται μαθήματα που θα εξεταστούν στις επόμενες Πανελλαδικές Εξετάσεις.

Επιπρόσθετα, σημαντικά προβλήματα καταγράφονται με τη μη-καταβολή του επιμισθίου (επίδομα εξωτερικού) εδώ και τρεις μήνες. Σημειώνεται πως το επιμίσθιο χορηγείται στους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν στο εξωτερικό ώστε να καλύψουν πάγια μηνιαία έξοδα διαβίωσης και η καθυστέρηση της καταβολής του είναι αδικαιολόγητη.

Τέλος, οι βουλευτές θέτουν ζητήματα που αφορούν στον προϋπολογισμό του 2020 για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό, τη μισθολογική αποκατάσταση των εκπαιδευτικών στα επίπεδα προ κρίσης, ενώ υπογραμμίζουν πως υπήρξε αδιαφάνεια στη διαδικασία επιλογής Συντονιστών Εκπαίδευσης Εξωτερικού.

Προς την κα υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων


ΘΕΜΑ: «Σοβαρά προβλήματα στην ελληνόγλωσση εκπαίδευση εξωτερικού. Ζητήματα στελέχωσης, οργάνωσης και μη-καταβολής του επιμισθίου στους εκπαιδευτικούς»


Η διαχρονική ύπαρξη ελληνικών κοινοτήτων καθώς και η μετανάστευση πολλών νέων προς τις χώρες του εξωτερικού επιτάσσουν την ουσιαστική στήριξη και αναβάθμιση της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης της Διασποράς. Ωστόσο, η οικονομική κρίση και οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόστηκαν είχαν άμεσο αντίκτυπο στην ομαλή λειτουργία των σχολείων.

Από το 2010 έως το 2015, η χρηματοδότηση της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό μειώθηκε κατά 84%, οδηγώντας στο κλείσιμο σχολικών μονάδων και σε περικοπή του επιμισθίου των αποσπασμένων εκπαιδευτικών από τα πέντε στα τρία χρόνια. Παράλληλα, δημιούργησε σημαντικά προβλήματα στελέχωσης των σχολείων και αμφισβήτησε την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης.

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έθεσε ως προτεραιότητα την ουσιαστική υποστήριξη των σχολικών μονάδων του εξωτερικού. Από το 2017 και έπειτα, τα διαθέσιμα κονδύλια αυξήθηκαν, ενώ ο προϋπολογισμός του 2019 ήταν αυξημένος κατά +15% σε σχέση με το 2018 και κατά +41% σε σχέση με το 2017 (Διάγραμμα 1 & 2).

Η αύξηση του προϋπολογισμού και η έξοδος από το μνημονιακό πλαίσιο επέτρεψε την επιμήκυνση της καταβολής του επιμισθίου για το πρώτο έτος της παράτασης της απόσπασης των εκπαιδευτικών (3+1 έτη). Η συγκεκριμένη ρύθμιση εφαρμόζεται κατά το τρέχον σχολικό έτος, υποστηρίζοντας οικονομικά τους εκπαιδευτικούς που αποσπώνται και αντιμετωπίζοντας καίρια ζητήματα στελέχωσης των σχολικών μονάδων (Ν. 4610/2019).

Επιπρόσθετα, οι πρόσφατες δράσεις υποστήριξης και αναβάθμισης της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό περιλαμβάνουν:

  1. τον ανασχεδιασμό του θεσμικού πλαισίου (Ν. 4415/2016), ώστε να ανταποκρίνεται στις αυξημένες ανάγκες των μαθητών ελληνικής καταγωγής, καθώς και των ατόμων μη-ελληνικής καταγωγής που επιθυμούν να έρθουν σε επαφή με την ελληνική γλώσσα και πολιτισμό,
  2. τη διατήρηση της οργανικής θέσης των εκπαιδευτικών που αποσπώνται (Ν. 4547/2018),
  3. τη σύσταση νέου Συντονιστικού Γραφείου Εκπαίδευσης Βαλκανίων στο Βουκουρέστι,
  4. την ίδρυση νέων σχολείων και ΤΕΓ σε Ευρώπη, Αφρική και Αυστραλία,
  5. τη στελέχωση των Εδρών Νεοελληνικών Σπουδών σε πανεπιστήμια του εξωτερικού,
  6. τον καθορισμό κριτηρίων για την επιλογή Συντονιστών Εκπαιδευτικών Εξωτερικού και τη συγκρότηση επιτροπής επιλογής τους,
  7. την προετοιμασία για επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ),
  8. την έγκαιρη διαδικασία αποσπάσεων και παρατάσεων αποσπάσεων των εκπαιδευτικών για το σχολικό έτος 2018-2019, νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά.

Η δέσμη των συγκεκριμένων μέτρων επανέφερε σε σημαντικό βαθμό την κανονικότητα στα σχολεία του εξωτερικού, αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών και αντιμετώπισε τα προβλήματα υποστελέχωσης. Παράλληλα, συνέβαλλε στην εκ νέου εγκαθίδρυση και ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης της Πολιτείας με τις ελληνικές κοινότητες και τους φορείς του εξωτερικού και δημιούργησε το έδαφος ώστε να ξεκινήσει ο απαραίτητος διάλογος για τις ποιότητες της εκπαίδευσης και το περιεχόμενο των σπουδών.

Ωστόσο, το νέο σχολικό έτος δεν έχει ξεκινήσει ομαλά για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση του εξωτερικού, καθώς μια σειρά από προβλήματα και παραλείψεις θέτουν σε αμφισβήτηση τις πρωτοβουλίες κανονικοποίησης των περασμένων ετών.

Σύμφωνα με καταγγελίες του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων του ελληνικού λυκείου Νυρεμβέργης και δημοσιεύματα που είδαν το φως της δημοσιότητας [1], το σχολείο αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας λόγω των πολλών διδακτικών κενών. Από το συνολικό εβδομαδιαίο πρόγραμμα των 260 ωρών, οι 87 ώρες παραμένουν κενές και για τις τρεις τάξεις του λυκείου. Τα δημοσιεύματα αναφέρουν πως το πρόβλημα είναι γνωστό στο υπουργείο Παιδείας από τις αρχές της χρονιάς και αφορά τόσο το λύκειο όσο και το γυμνάσιο. Προβληματισμός καταγράφεται και για την τοποθέτηση του νέου συντονιστή εκπαίδευσης, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα στις αρχές Σεπτεμβρίου και αναμένεται να συνταξιοδοτηθεί λόγω ηλικίας τους επόμενους μήνες.

Τις ελλείψεις εκπαιδευτικού προσωπικού στα σχολεία της Βαυαρίας επισημαίνει και η τοπική ΕΛΜΕ με επιστολή προς την υπουργό και την υφυπουργό Παιδείας, κάνοντας λόγο για κενά που ξεπερνούν τις 300 ώρες διδασκαλίας στα τρία γυμνάσια και τα δυο λύκεια του Μονάχου και της Νυρεμβέργης [2].

Στο ίδιο μήκος κύματος, ελλείψεις διδακτικού προσωπικού καταγράφονται στο ελληνικό λύκειο Στουτγάρδης, το μοναδικό λύκειο στο κρατίδιο της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Σύμφωνα με επιστολή του 15μελούς μαθητικού συμβουλίου του σχολείου προς το υπουργείο Παιδείας, στο εν λόγω σχολείο καταγράφονται σοβαρές ελλείψεις καθηγητών από την αρχή της σχολικής χρονιάς, ακόμα και σε μαθήματα που εξετάζονται στις Πανελλαδικές Εξετάσεις [3].

Προβλήματα καταγράφονται και με την καταβολή του επιδόματος εξωτερικού (επιμίσθιο) στους αποσπασμένους εκπαιδευτικούς, που χορηγείται προκειμένου να καλυφθούν πάγια μηνιαία έξοδα διαμονής και διαβίωσης και το οποίο επιμηκύνθηκε κατά ένα έτος (3+1) από την απερχόμενη κυβέρνηση. Όπως επισημαίνουν η ΕΛΜΕ και ο Σύλλογος Ελλήνων Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, με επιστολές που απέστειλαν στο υπουργείο Παιδείας, το επιμίσθιο δεν έχει καταβληθεί εδώ και τρεις μήνες. Επίσης, η εν λόγω καθυστέρηση δεν εντοπίζεται μόνο στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες χώρες, προκαλώντας αναστάτωση και επιπρόσθετες δυσκολίες στους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τις κοινότητες [4].

Λαμβάνοντας υπόψη πως:

  • το υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων είναι υποχρεωμένο να υποστηρίζει απρόσκοπτα την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό, τόσο σε επίπεδο χρηματοδότησης όσο και σε επίπεδο έγκαιρης στελέχωσης με αποσπασμένους εκπαιδευτικούς,
  • η ελληνόγλωσση εκπαίδευση καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και την παιδαγωγική υποστήριξη των μαθητών/τριών ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή ένταξη τους στις κοινωνίες που διαβιούν και ταυτόχρονα να διατηρούνται οι δεσμοί τους με τη χώρα,
  • η δέσμη μέτρων των τελευταίων ετών συνέβαλλε στην επίλυση χρόνιων προβλημάτων, προς όφελος των μαθητών και των εκπαιδευτικών,
  • το ποσοστό κάλυψης των εκπαιδευτικών κενών ήταν αυξημένο για το σχολικό έτος 2018-2019 και ο διοικητικός μηχανισμός του υπουργείου Παιδείας έχει την απαραίτητη τεχνογνωσία ώστε να εξασφαλιστεί η έγκαιρη τοποθέτηση εκπαιδευτικών στα σχολεία, τα ΤΕΓ και τις Έδρες Νεοελληνικών Σπουδών,
ερωτάται η αρμόδια υπουργός:
  1. ποιο είναι το ποσοστό κάλυψης εκπαιδευτικών κενών στα σχολεία ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης ανά τον κόσμο και τι προτίθεται να πράξει ώστε να καλυφθούν άμεσα τα εναπομείναντα κενά, ειδικά στο γυμνάσιο και λύκειο της Νυρεμβέργης και στο λύκειο της Στουτγάρδης;
  2. σε ποιες ενέργειες πρόκειται να προβεί ώστε να αποκατασταθεί η δυσλειτουργία με την καταβολή του επιμισθίου στους εκπαιδευτικούς; Ποιοι είναι οι λόγοι καθυστέρησης μιας προγραμματισμένα μηνιαίας διαδικασίας πληρωμής; Αποτελεί γραφειοκρατικό ζήτημα ή συνιστά πολιτική επιλογή;
  3. ποιος είναι ο προϋπολογισμός του υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό (επιμίσθια εκπαιδευτικών, δαπάνες σχολικών μονάδων και έξοδα αρχικής και τελικής μετακίνησης) για το οικονομικό έτος 2020;
  4. εξετάζεται η επιμήκυνση καταβολής του επιμισθίου εξωτερικού κατά το δεύτερο χρόνο παράτασης της απόσπασης (3+2), δεδομένης της βελτίωσης των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας, αποκαθιστώντας μισθολογικά τους εκπαιδευτικούς στα επίπεδα προ κρίσης;
  5. ποιοι είναι οι λόγοι παράκαμψης της διαφανούς διαδικασίας επιλογής συντονιστών εκπαίδευσης εξωτερικού από ευρεία επιτροπή και η τοποθέτηση συντονιστών με υπουργική απόφαση; Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής, πότε και από ποιόν συλλέχθηκαν βιογραφικά σημειώματα και από ποιον κρίθηκαν τα στελέχη της εκπαίδευσης, που καλούνται να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην παιδαγωγική και διοικητική υποστήριξη της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό;

Οι ερωτώντες βουλευτές