Σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία μετά το Brexit

Ευχαριστώ τον κ. Μήλα για το παρακάτω άρθρο που μου έστειλε Καλοδήμος Δ

Παρασκευή 24 Ιουνίου, 2016, 08:25 το πρωί, ελάχιστες ώρες μετά το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος που, μάλλον αναπάντεχα, δίνει το «πράσινο φως» στο Brexit:

H Vice-Chancellor του Πανεπιστημίου του Liverpool απευθύνει email σε όλα τα μέλη του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού με το οποίο μας ενημερώνει ότι για το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 οι προπτυχιακοί φοιτητές από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) θα εξακολουθούν να πληρώνουν τα ίδια (μέχρι 9.000 στερλίνες) ετήσια δίδακτρα όπως και οι Βρετανοί φοιτητές, ενώ, για το ακαδημαϊκό έτος 2017- 2018, η όποια αύξηση των διδάκτρων, εάν και εφόσον λάβει χώρα, θα εναρμονισθεί με τον ετήσιο πληθωρισμό. Σε μεταγενέστερα (από τις Πανεπιστημιακές αρχές) emails, καλούμασταν να υπογραμμίσουμε στους φοιτητές της Ε.Ε. ότι εξακολουθούμε να τους θεωρούμε αναπόσπαστο στοιχείο της Πανεπιστημιακής κοινότητας και ότι θα κάνουμε ότι «περνάει από το χέρι μας» ώστε να εξακολουθούν να αισθάνονται «όπως στο σπίτι τους».
Πράγματι, τόσο το Liverpool όσο και τα υπόλοιπα Πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου φοβούνται ότι η ψήφος υπερ του Brexit ενδέχεται να οδηγήσει στο εσφαλμένο συμπέρασμα ότι οι φοιτητές της Ε.Ε. είναι «ανεπιθύμητοι» στο Ηνωμένο Βασίλειο λόγω αυξανόμενου ρατσισμού ή/και αυξημένης ξενοφοβικής τάσης. Κάθε άλλο. Κατά την διάρκεια της παραμονής τους στα Βρετανικά πανεπιστήμια, οι φοιτητές της Ε.Ε. έρχονται σε συνεχή επαφή (μέσω του ωρολογιακού προγράμματος διδασκαλίας αλλά και των…ατελείωτων ωρών μελέτης στις φοιτητικές εστίες) με τους συναδέλφους τους Βρετανούς φοιτητές οι οποίοι παραμένουν ιδιαίτερα φιλικοί και φιλόξενοι.

Και πως να μην συμβαίνει αυτό όταν, οι νέοι Βρετανοί (ηλικίας 18-24 ετών κα στην πλειοψηφία φοιτητές), ψήφισαν συντριπτικά υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. Ενδεικτικά αναφέρω πρόσφατη έρευνα του London School of Economics η οποία εκτιμά ότι το 70% των νέων σε ηλικία ψηφοφόρων επέλεξαν, με την ψήφο τους, την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ε.Ε. Οι Πανεπιστημιακές σπουδές αποτελούν την «βαριά βιομηχανία» του Ηνωμένου Βασιλείου. Πιο συγκεκριμένα, άνω των 430.000 φοιτητών από περίπου 180 κράτη σπουδάζουν, σε ετήσια βάση,
στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η πλειοψηφία των φοιτητών, μέχρι και 44%, προέρχεται από την Ασία με τους προερχόμενους φοιτητές από τη Ε.Ε να καταλαμβάνουν την δεύτερη θέση με ποσοστό 28,5%.
Εκτιμάται μάλιστα ότι οι φοιτητές από την Ε.Ε. συνεισφέρουν, σε ετήσια βάση, μέχρι και 3,7 δις στερλίνες στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε ετήσια βάση, 63% των φοιτητών της Ε.Ε. εγγράφεται στο Ηνωμένο Βασίλειο για προπτυχιακές σπουδές με το υπόλοιπο 37% να εγγράφεται για μεταπτυχιακές σπουδές.

Σημειώνω επιπλέον ότι οι Γερμανοί φοιτητές (σε ποσοστό 11,0%) αποτελούν την πλειοψηφία των φοιτητών της Ε.Ε. Οι φοιτητές από την Ελλάδα καταλαμβάνουν την πέμπτη θέση με ποσοστό 8,1%. Σημειώνω επιπλέον ότι από την αρχή της οικονομικής κρίσης μέχρι και σήμερα, ο αριθμός Ελλήνων φοιτητών στα Πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου έχει μειωθεί συνολικά κατά 12,9% από 11.630 (το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011) σε 10.130 (το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015).
Σύμφωνα με τα προ-Brexit δεδομένα, οι φοιτητές της Ε.Ε. μπορούν, παράλληλα με τις σπουδές τους, να εργασθούν στο Ηνωμένο Βασίλειο με απλή επίδειξη διαβατηρίου ή αστυνομικής ταυτότητας, χωρίς δηλαδή να χρειάζονται την χορήγηση ειδικής άδειας εργασίας από τις αρχές. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους κατόχους προπτυχιακού/μεταπτυχιακού τίτλου. Μετά το Brexit όμως, αναμένεται νέο εργασιακό καθεστώς για αυτούς. Αυτό, πιθανά να αποτελέσει πεδίο δύσκολων διαπραγματεύσεων μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ε.Ε. Σε αυτές, τις πιθανότατα
χρονοβόρες διαδικασίες, βαρύνοντα ρόλο μάλλον θα διαδραματίσουν και οι υπάρχοντες συσχετισμοί πολιτών στην Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο., Πράγματι, η Ε.Ε. καλείται να υπερασπίσει τα δικαιώματα των περίπου 2,15 εκ. πολιτών της που εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο ενώ η Βρετανική κυβέρνηση καλείται να υπερασπίσει τον επίσης αξιοσημείωτο αριθμό των περίπου 1,2 εκ. Βρετανών που ζουν στην Ε.Ε.
Είναι γνωστό ότι πληθώρα φοιτητών της Ε.Ε. (και ειδικά οι Έλληνες οι οποίοι λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης αδυνατούν να βρουν εργασία στην Ελλάδα) χρησιμοποιούν (και καλώς πράττουν) το Βρετανικο πτυχίο ως «ενδιάμεσο σταθμό» εξασφάλισης μόνιμης εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Στο βαθμό που το Brexit «επισημοποιηθεί», σίγουρα το Ηνωμένο Βασίλειο χάνει «μέρος» της αίγλη του ως πόλος έλξης/εξεύρεσης εργασίας. Αναφέρομαι σε «μέρος» της αίγλης διότι, σύμφωνα με τα όσα γνωρίζουμε μέχρι αυτήν την στιγμή, η Βρετανική κυβέρνηση θέλει να περιορίσει «κάπως» τις καθαρές μεταναστευτικές ροές (ύψους 184.000 άτομων ετησίως) από
την Ε.Ε. χωρίς κανείς να γνωρίζει, αυτήν την στιγμή, την ακριβή έννοια του «κάπως». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μεγάλος αριθμός φοιτητών της Ε.Ε. μάλλον θα στρέψει το ενδιαφέρον του από το Ηνωμένο Βασίλειο στην λοιπή Ε.Ε. για σπουδές και εξέρευση εργασίας.
Έχοντας λοιπόν τα παραπάνω κατά νου, οι διοικητικές αρχές των Πανεπιστημίων του Ηνωμένου Βασιλείου μάλλον θα προσπαθήσουν να θέσουν «φρένο» στις αυξήσεις των Πανεπιστημιακών διδάκτρων για φοιτητές της Ε.Ε. Λογική εκτίμηση ειδικά εάν αναλογισθεί κανείς ότι Πανεπιστημιακοί και μη οικονομολόγοι εκτιμούν ότι το Brexit θα οδηγήσει την Βρετανική οικονομία σε βραχυπρόθεσμη ύφεση αλλά και μακροχρόνια (σε επίπεδο 15ετίας) μείωση στο ΑΕΠ της χώρας μέχρι και 7,5%.

Πράγματι, φαντάζει εξωπραγματικό να «εξισωθούν» τα σημερινά ετήσια δίδακτρα (9,000 στερλίνες ανά έτος για πρώτο πτυχίο) των φοιτητών της Ε.Ε. με τα πολύ υψηλότερα και σε
αρκετές περιπτώσεις διπλάσια δίδακτρα για τους καλούμενους overseas φοιτητές.
Βέβαια, το Brexit έχει και κάποια θετικά. Πράγματι, η διολίσθηση της αξίας της Στερλίνας μετά το Brexit μειώνει σημαντικά το κόστος διαμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Από την άλλη πλευρά όμως, το Brexit μάλλον θα τερματίσει (χωρίς όμως τίποτα να θεωρείται ακόμα δεδομένο!) την δυνατότητα λήψης δανείου το οποίο, οι φοιτητές από την Ε.Ε. μπορούσαν, με βάση το προ-Brexit status quo, να αποπληρώσουν μετά την αποφοίτηση και την εξασφάλιση εργασίας.
Σε κάθε περίπτωση, και παρά την αβεβαιότητα που προκαλεί το Brexit, ας μην λησμονούμε την αναμφισβήτητη ποιότητα του Πανεπιστημιακού τίτλου σπουδών από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Πράγματι, πρόσφατη έρευνα (τον Ιούνιο 2016) από το Higher Education Policy Institute, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι 85% των προπτυχιακών φοιτητών στο Ηνωμένο Βασίλειο δηλώνουν ευχαριστημένοι με το πρόγραμμα σπουδών τους και μόνο 6% τον φοιτητών (πολύ χαμηλό ποσοστό για τα διεθνή δεδομένα) αποφασίζει να «παρατήσει» το πτυχίο προκειμένου να ασχοληθεί με κάτι άλλο στη ζωή του!

sep4u.gr Κώστας Μήλας, Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool (UK) ΑΕΙ της Βρετανίας στη σκιά του Brexit