Με τη φετινή σχολική χρονιά να έχει κλείσει πριν από λίγες ημέρες τον κύκλο της, η επόμενη ξεκινάει με πολλές προκλήσεις. Η υφυπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, μιλάει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής για τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, που ξεκινούν πρώτη φορά στα σχολεία, τους χιλιάδες μόνιμους διορισμούς ξεκινώντας από την Ειδική Αγωγή, καθώς και τη στελέχωση των σχολείων με 3.200 ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς και σημειώνει:
«Βήμα βήμα προχωράμε σε κάλυψη αναγκών για ένα δυναμικό δημόσιο σχολείο, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα του παρεχόμενου έργου».
Ποιες είναι οι σημαντικότερες παρεμβάσεις στα νέα ωρολόγια προγράμματα που αφορούν όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης;
Με τα νέα ωρολόγια προγράμματα, προχωράμε σε μελετημένες αλλαγές, με στόχο τη δημιουργία ενός ανοιχτού, σύγχρονου και ανθρώπινου εκπαιδευτικού συστήματος. Αυξάνουμε τις ώρες των ξένων γλωσσών, ενώ εισάγουμε πιλοτικά δραστηριότητες στα αγγλικά για πρώτη φορά και στο Νηπιαγωγείο. Ενισχύουμε τις ώρες Φυσικής Αγωγής. Με στόχο την καλλιέργεια των ψηφιακών δεξιοτήτων των μαθητών μας, αυξάνουμε τις ώρες Πληροφορικής στο Γυμνάσιο και το μάθημα γίνεται υποχρεωτικό στην Α’ Λυκείου.
Ξεκινώντας από τις μικρότερες τάξεις, εισάγουμε, σε συνεργασία με το ΙΕΠ, σε Δημοτικό και Γυμνάσιο, τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, εστιάζοντας, μεταξύ άλλων, σε πεδία όπως η οδική ασφάλεια, η οικολογική συνείδηση, ο εθελοντισμός, η ρομποτική και η επιχειρηματικότητα, με στόχο την καλλιέργεια των «ήπιων δεξιοτήτων» (soft skills) στους μαθητές μας, που, μαζί με τις αντίστοιχες ψηφιακές, συγκροτούν τις κομβικής σημασίας «δεξιότητες του 21ου αιώνα». Και, βεβαίως, η όλη προσπάθεια επεκτείνεται και στην αναβάθμιση και τη βελτίωση του εκπαιδευτικού υλικού (έντυπου και ψηφιακού), αλλά και των διαδικασιών επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών μας. Κάνουμε το καλύτερο για τα παιδιά μας, ώστε αυτά να κάνουν έναν καλύτερο κόσμο.
Είστε προετοιμασμένοι για ένα νέο κύμα έξαρσης της πανδημίας και πώς θα το αντιμετωπίσετε;
Με την ερώτησή σας μου δίνετε την ευκαιρία να πω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους εκπαιδευτικούς, στους μαθητές, στα στελέχη της εκπαίδευσης και τους γονείς που κράτησαν ζωντανή τη φλόγα της μάθησης μέσα σε πρωτόγνωρες συνθήκες της υγειονομικής κρίσης.
Το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας επέδειξε αντανακλαστικά και προσαρμόστηκε για να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις.
Ως υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, κληθήκαμε να oργανώσουμε ένα σύστημα μαζικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, σύγχρονης και ασύγχρονης, με το πανελλήνιο σχολικό δίκτυο στο οποίο ενεγράφησαν πάνω από 1.000.000 μαθητές και 180.000 εκπαιδευτικοί, και πραγματοποιήθηκαν χιλιάδες ώρες μαθημάτων σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες e-class, e-me και webex. Πρόκειται, αν το σκεφτεί κανείς, για μια πρωτοφανή, συλλογική επιτυχία του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση αποτέλεσε ένα βήμα τεχνολογικής και ψηφιακής εξέλιξης της Παιδείας μας και εισόδου της στον 21ο αιώνα, μια πολύτιμη παρακαταθήκη πάνω στην οποία μπορούμε να χτίσουμε για το μέλλον. Παράλληλα, εν μέσω κρίσης, αξιοποιήσαμε τις δυνατότητες της τεχνολογίας και σε άλλα πεδία, προχωρώντας, για παράδειγμα, μαζί με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην ηλεκτρονική έγγραφη των παιδιών μας στα Νηπιαγωγεία και στην ηλεκτρονική αποστολή βαθμολογίας στους μαθητές.
Τώρα, όσον αφορά σ’ ένα πιθανό δεύτερο κύμα, κάτι που όλοι απευχόμαστε, θα σας πω ότι θα έχουμε ως εφόδια την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει από την αντιμετώπιση της πρώτης φάσης της κρίσης, το σχέδιό μας, αλλά και τη συνειδητοποίηση ότι ως Ελληνες, όταν ενωνόμαστε, μπορούμε να τα καταφέρουμε έναντι κάθε πρόκλησης, με υπέρτερη όλων προτεραιότητα, την υγεία των μαθητών μας.
Δεχτήκατε, ως πολιτική ηγεσία, σφοδρή κριτική για την επιλογή σας να ανοίξετε τα σχολεία. Θεωρείτε ότι πήρατε τη σωστή απόφαση;
Η αντιμετώπιση της πανδημίας αποτέλεσε την αφετηρία μιας νέας βαθύτερης σχέσης εμπιστοσύνης και συνεργασίας Πολιτείας και πολιτών με την επιστημονική κοινότητα και σηματοδότησε τη λεγόμενη «επιστροφή των ειδικών», των ανθρώπων δηλαδή που ως εξειδικευμένοι επιστήμονες μελετούν τα δεδομένα της κρίσης και με βάση αυτά εισηγούνται τη διαμόρφωση στρατηγικών αντιμετώπισης κρίσεων. Ολες οι σχετικές με την υγειονομική κρίση αποφάσεις μας βασίστηκαν στην ομόφωνη εισήγηση της επιστημονικής επιτροπής για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, τις οποίες, ως υπεύθυνη πολιτική ηγεσία, δεν θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε. Και τις παιδαγωγικές αλλά και τις κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειες της απουσίας από την τάξη.
Επίσης, το σωστό ή το λάθος κρίνεται από το αποτέλεσμα. Και μέχρι στιγμής το αποτέλεσμα δικαιώνει τις αποφάσεις μας. Τα σχολεία άνοιξαν με ασφάλεια για εκπαιδευτικούς και μαθητές, τα κρούσματα ήταν ελάχιστα και σε κάθε περίπτωση, με τη λήψη και την τήρηση όλων των αναγκαίων μέτρων, οι σχολικές μονάδες λειτούργησαν, οι πανελλαδικές εξετάσεις ολοκληρώνονται, οι εξετάσεις στα μουσικά και τα καλλιτεχνικά σχολεία, οι εξετάσεις για τα πρότυπα, καθώς και η κλήρωση για τα πειραματικά σχολεία έγιναν χωρίς να τεθεί η δημόσια Υγεία σε κίνδυνο. Ηταν απολύτως κατανοητή η αγωνία όλων και, ειδικά, των γονέων. Ομως, έχουμε ήδη αποδείξει ότι, με την αρωγή των ειδικών και την προσπάθεια όλων, τα σχολεία μας μπορούν να επιτελέσουν την αποστολή τους με απόλυτη ασφάλεια και έτσι θα πορευτούμε και από τον Σεπτέμβριο, έτοιμοι να λάβουμε και όσα πρόσθετα μέτρα απαιτηθούν.
Με ποιους τρόπους έχετε σκοπό να αναχαιτίσετε φαινόμενα που ανθούν στις μέρες μας, όπως ο σχολικός εκφοβισμός;
Είναι ανάγκη, επιτέλους, να ανασχεθεί ουσιαστικά το νοσηρό φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού (bullying και ενδοσχολικής βίας). Γι’ αυτόν τον λόγο, προωθούμε δέσμη μέτρων κατά του σχολικού εκφοβισμού και των πολλών ζητημάτων που μπορεί να απασχολούν τα παιδιά. Ενα από τα μέτρα είναι και ο θεσμός του συμβούλου Σχολικής Ζωής, που θεσπίσαμε με τον νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα για την αναβάθμιση του σχολείου. Πρόκειται για εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας σε ένα πρώτο επίπεδο αντιμετώπισης παθογενειών ή άλλων ανησυχητικών συμπεριφορών, όπως ο σχολικός εκφοβισμός. Ο σχεδιασμός μας είναι προσεκτικός και μεθοδικός, στοχεύει στην ουσία των ζητημάτων και όχι στην επιφάνειά τους. Πιστεύουμε σε αυτόν τον θεσμό, ως μια πρώτη γραμμή στήριξης για τους μαθητές, αλλά δεν μένουμε εκεί. Ο σύμβουλος Σχολικής Ζωής λειτουργεί συμπληρωματικά και ενισχυτικά προς τους υφιστάμενους θεσμούς υποστήριξης των σχολικών μονάδων. Συγχρόνως προχωράμε με την πρόσληψη 3.200 ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, μια κίνηση που θα είναι πολύτιμος κρίκος στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Σε τι στάδιο βρίσκεται η διαδικασία μόνιμων διορισμών στην εκπαίδευση;
Το γεγονός που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι για πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία διενεργούνται διορισμοί σε Ειδική Αγωγή και Γενική Εκπαίδευση. Συγκεκριμένα, έχουν ήδη γίνει οι διορισμοί 1.040 μελών ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού και ειδικού βοηθητικού προσωπικού και έχουν εκδοθεί από το ΑΣΕΠ οι οριστικοί πίνακες για τον διορισμό 3.459 εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ειδική Αγωγή. Ως προς τη Γενική Εκπαίδευση, έχουν ήδη εκδοθεί οι προσωρινοί πίνακες για δασκάλους και νηπιαγωγούς και αναμένονται και οι πίνακες για τη 2ΓΕ το συντομότερο δυνατόν. Βήμα βήμα προχωράμε σε κάλυψη αναγκών για ένα δυναμικό δημόσιο σχολείο, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα του παρεχόμενου έργου.