Διαβάστε αναλυτικά τις θέσεις και τις προτάσεις των πανεπιστημιακών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την τριτοβάθμια – 70 σημεία για την ενίσχυση και αναβάθμιση των ΑΕΙ
Ακαλουθούν οι προτάσεις ΣΥΡΙΖΑ:
Συλλογικό προγραμματικό κείμενο θέσεων και προτάσεων για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δημοσιεύουν οι πανεπιστημιακοί του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ενόψει του 3ου Συνεδρίου του κόμματος. Όπως σημειώνουν, τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν επιδείξει εντυπωσιακές επιτυχίες τα τελευταία χρόνια, λόγω της επιμονής της μεγάλης πλειοψηφίας των πανεπιστημιακών (νέα γνωστικά πεδία, υψηλής ποιότητας μεταπτυχιακά, πρωτότυπες διδακτορικές διατριβές, έντονη ερευνητική δραστηριότητα με διεθνή εμβέλεια). Παράλληλα αναφέρουν πως η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε γενναίες θεσμικές μεταβολές, επανέφερε τη χρηματοδότηση των ΑΕΙ στα επίπεδα του 2012 και και αύξησε τη χρηματοδότηση της Έρευνας σε επίπεδα ρεκόρ, ενώ προχώρησε στην προκήρυξη περίπου 2.000 θέσεων ΔΕΠ, ερευνητών και εξειδικευμένου επιστημονικού/τεχνικού προσωπικού.
Τονίζουν, ωστόσο, πως η πολιτική της κυβέρνησης ΝΔ αποσκοπεί στην ανατροπή όσων κατακτήθηκαν, παγιώνοντας εκ νέου την υποχρηματοδότηση, την υποστελέχωση, τη γραφειοκρατική αδράνειας, τις ελαστικές μορφές εργασίας. Όπως αναφέρουν, η κυβέρνηση Μητσοτάκη λειτουργεί τιμωρητικά προς το ελληνικό Πανεπιστήμιο, επιδιώκοντας την υποβάθμιση και το μετασχηματισμό του, όπως και την αναδιάταξη των σχέσεων δημόσιο ιδιωτικού με αιχμή τις ιδιωτικοποιήσεις και την εμπορευματοποίηση.
Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζουν πως η μόρφωση αποτελεί κοινό αγαθό, κοινωνικό δικαίωμα και συλλογική επένδυση στο «μορφωτικό κεφάλαιο», ενώ υποστηρίζουν ότι οι δυνατότητες των ΑΕΙ -ως προς τη συμβολή τους στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας- μένουν ανεκμετάλλευτες. Επιπλέον, ανοίγουν τη συζήτηση για μια σειρά από ζητήματα όπως «τη συμβολή των πανεπιστημίων στη διαμόρφωση του νέου χαρακτήρα του Λυκείου, το μέλλον των ιδιωτικών κολλεγίων, το κλείσιμο του ιστορικού κύκλου των εισαγωγικών εξετάσεων».
70 προτάσεις για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
Σύμφωνα με συλλογικό κείμενο θέσεων και προτάσεων, το ΝΕΟ ελληνικό Πανεπιστήμιο οφείλει να είναι: «ολοκληρωμένο, βιώσιμο, ποιοτικό, δημοκρατικό, αξιοκρατικό, αποτελεσματικό, διεπιστημονικό, εξωστρεφές, και προσβάσιμο στη νέα γενιά», ενώ ή ανώτατη εκπαίδευση και η έρευνα πρέπει να αποτελούν ενιαίο «οικοσύστημα». Στην κατεύθυνση αυτή, οι πανεπιστημιακοί του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ παρουσιάζουν 70 προτάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και έρευνα.
Α. Νέο διδακτικό & διοικητικό προσωπικό
1. Διπλασιασμός του αριθμού μελών ΔΕΠ, σε βάθος τετραετίας – 2.000 διορισμοί/έτος.
2. Διπλασιασμός της χρηματοδότησης των ΑΕΙ, σε βάθος τετραετίας.
3. Αυστηρή τήρηση του νόμου που απαιτεί την προκήρυξη κάθε θέσης που κενούται από συνταξιοδότηση μέλους ΔΕΠ.
4. Διοικητικό προσωπικό όλων των κατηγοριών: αύξηση τουλάχιστον 15%.
5. Μικρά ή νέα Τμήματα: τουλάχιστον 20 μέλη ΔΕΠ.
6. Ενόψει της άμεσης ανάγκης ανοίγματος των ελληνικών Πανεπιστημίων στους -υψηλής κατάρτισης και μόρφωσης- νέους επιστήμονες, σταδιακή κατάργηση της δυνατότητας διπλής διδασκαλίας των μελών ΔΕΠ (συμπεριλαμβανομένου του ΕΑΠ).
7. Ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της αξιοκρατίας σε όλες τις ακαδημαϊκές διαδικασίες.
8. Αύξηση της μισθοδοσίας όλων όσων εργάζονται στη διδασκαλία και την έρευνα στα πανεπιστήμια (ΔΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΕΠ, ΕΤΕΠ).
9. Πλήρης αποσαφήνιση των διαδικασιών μονιμοποίησης στη βαθμίδα του επίκουρου καθηγητή.
Β. Νέες διεργασίες και νέοι θεσμοί
10. Καθιέρωση της δυνατότητας ελεύθερης πρόσβασης σε Πανεπιστημιακά Τμήματα στα οποία η ζήτηση και οι προσφερόμενες θέσεις το επιτρέπουν. Πιλοτικό πρόγραμμα ελεύθερης εισαγωγής από το Λύκειο για μία 5ετία, με επαναξιολόγηση του θεσμού.
11. Καθιέρωση διαδικασιών ριζικής αναβάθμισης του απολυτηρίου με τη διδασκαλία λίγων μαθημάτων σε πολλές ώρες στην Γ’ Λυκείου και συνολική εξασφάλιση και αξιοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών.
12. Θεσμοθέτηση στο ΠΠΣ της δυνατότητας εσωτερικής μετακίνησης των φοιτητών/τριών (κατά το πρότυπο του Erasmus) και μερικής επιλογής περιορισμένου αριθμού μαθημάτων από άλλο Τμήμα/Πανεπιστήμιο, με ενίσχυση των δομών φοιτητικής μέριμνας.
13. Εθνικό πρόγραμμα Erasmus Εσωτερικού για μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες.
14. Δωρεάν λειτουργία/φοίτηση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ), κάλυψη με δημόσια δαπάνη (10 εκατομμυρίων €/έτος) των ανελαστικών τους εξόδων και παράλληλη κατάργηση κάθε επιπλέον αμοιβής των διδασκόντων.
15. Ριζικός επανασχεδιασμός των διαδικασιών αξιολόγησης των πανεπιστημίων με τη σύνταξη ενός δημοκρατικού σχεδίου νόμου.
16. Διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης σε όλα τα ΑΕΙ. Σε αυτά θα εισάγονται χωρίς εξετάσεις οι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ), θα παρέχουν επαγγελματικό πιστοποιητικό ευρωπαϊκών προδιαγραφών, και θα περιλαμβάνουν αμειβόμενη πρακτική άσκηση σε συνεργασία με τοπικούς παραγωγικούς φορείς. Η λειτουργία τους θα προϋποθέτει συμφωνίες των Πανεπιστημίων με τοπικούς παραγωγικούς φορείς.
17. Ενίσχυση του προγράμματος ανοικτών ακαδημαϊκών ηλεκτρονικών συγγραμμάτων (Πρόγραμμα Κάλλιππος).
18. Κατάργηση της πανεπιστημιακής αστυνομίας.
19. Κατάργηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής.
20. Κατάργηση της διάταξης για την ανώτατη χρονική διάρκεια σπουδών ν + ν/2.
21. Κατάργηση της ισοτιμίας πτυχίων Πανεπιστημίων και Κολλεγίων.
22. Κατάργηση των ξενόγλωσσων προγραμμάτων προπτυχιακών σπουδών, καθώς αυτά δεν υπηρετούν καμία ακαδημαϊκή ανάγκη/αναγκαιότητα στο Ελληνικό πανεπιστήμιο. Ειδική εξαίρεση με ειδικό νόμο, για πολιτιστικούς και ιστορικούς λόγους, ένα ΔΩΡΕΑΝ αγγλόφωνο προπτυχιακό πρόγραμμα, όπως αυτό που είχε ιδρυθεί στο ΕΚΠΑ με αντικείμενο «Αρχαιολογία, Ιστορία και Φιλολογία στην αρχαία Ελλάδα» ή άλλα τέτοια παρεμφερή προγράμματα.
23. Ενθάρρυνση διατμηματικών συνεργασιών, συνεργειών πανεπιστημιακών Τμημάτων με ερευνητικά Ινστιτούτα/Κέντρα, νέα προγράμματα σπουδών, με ορισμένο αριθμό μαθημάτων προπτυχιακού-μεταπτυχιακού επιπέδου από συγγενή Τμήματα, χωρίς να θίγονται η επιστημολογική αυτοτέλεια των γνωστικών αντικειμένων και η ακαδημαϊκή ανά τμήματα οργάνωση, διασφαλίζοντας παράλληλα τον ενιαίο και αδιάσπαστο τίτλο σπουδών. Τα μαθήματα αυτά μπορεί να θεωρούνται ως επιπλέον μαθήματα και να εγγράφονται στο πτυχίο όταν ολοκληρωθούν τα μαθήματα του Τμήματος που είναι απαραίτητα για την κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων του Τμήματος.
24. Ενίσχυση και υποστήριξη της διεθνοποίησης των ελληνικών πανεπιστημίων με όρους ακαδημαϊκότητας, συνεργασίας και ισότητας, με συμμετοχή περισσότερων Ιδρυμάτων στα δίκτυα των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων, όπως: ΕΚΠΑ (CIVIS), ΑΠΘ (EPICUR), ΓΠΑ (CONEX US), ΕΛΜΕΠΑ (ATHENA), Αιγαίου (ERUA), Θεσσαλίας (INVEST), Πολυτεχνείο Κρήτης (EURECA-PRO). Σήμερα υπάρχουν 41 Ευρωπαϊκά Πανεπιστημιακά δίκτυα με 280 πανεπιστήμια, με τη συμμετοχή 7 ελληνικών πανεπιστημίων σε αντίστοιχα δίκτυα. Κατά τα επόμενα χρόνια ο αριθμός των δικτύων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων θα αυξηθεί σε περισσότερα από 60 δίκτυα με συμμετοχή 500+ πανεπιστημίων. Η εμπλοκή των ελληνικών πανεπιστημίων δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να οδηγήσει ούτε στη μείωση των ετών διδασκαλίας αλλά ούτε και στην επιβολή διδάκτρων στα προπτυχιακά προγράμματα.
25. Νέα οργανογράμματα και ίδρυση Μονάδας παρακολούθησης-καταγραφής αποφοίτων σε όλα τα ΑΕΙ.
26. Θεσμοθέτηση του Συνηγόρου του Φοιτητή σε κάθε πανεπιστήμιο.
27. Επαναπροσδιορισμός των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), όπου τα προβλήματα έχουν συσσωρευτεί και πολλαπλασιαστεί. Επαναπροσδιορισμός των προσφερομένων ειδικοτήτων σε συνάρτηση με τα διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης.
28. Ριζικός εμπλουτισμός και ενίσχυση των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών και σπουδαστηρίων (με ειδικό τμήμα πολλαπλών αντιτύπων για τα εγχειρίδια που προτείνονται για τα μαθήματα) καθώς και αξιοποίηση των νέων ψηφιακών δυνατοτήτων για την αντικατάσταση του μοναδικού (και υπερ-δαπανηρού) συγγράμματος. Τα έγχαρτα συγγράμματα σήμερα κοστίζουν τουλάχιστον 50 εκατ. €/έτος, συνδέονται με το «εξεταστικο-κεντρικό» μοντέλο, ενώ συχνά δεν παραλαμβάνονται και δεν αξιοποιούνται από τους φοιτητές.
29. Συλλογική επιμέλεια διδακτικής γνωστικών αντικειμένων και υλικού από ομάδες διδασκόντων (curators), αποθετήρια υλικού (@HEAL). Από το σύγγραμμα στο εκπαιδευτικό υλικό και τον μαθησιακό πλουραλισμό.
30. Συνεργασία με τους εκδοτικούς οίκους με πολυετή προγραμματισμό (20 εκατ. €/έτος) μέσω του «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» με σκοπό την: α) ανάπτυξη «μη-γραμμικών ψηφιακών συγγραμμάτων» (αλληλεπιδραστικά, πολυμεσικά, με δυνατότητα πολλαπλών διαδρομών συλλογικής και πολυαισθητηριακής μάθησης), β) ανάπτυξη νέων μεθόδων και υλικού: παιγνιοποίηση, υβριδική μάθηση (mobile/digital).
31. Συνδρομές σε διεθνείς «βιβλιοθήκες-υπηρεσίες» (μελέτες περίπτωσης, αποθετήρια, προσομοιώσεις).
32. Ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης ατόμων με ιδιαίτερες ανάγκες (πρόσθετος εξοπλισμός και εξειδικευμένα προγράμματα εργαστηριακής εκπαίδευσης).
33. Εθνικό πρόγραμμα εκλαΐκευσης της Επιστήμης μέσω των Κέντρων Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ).
34. Εθνικό πρόγραμμα θερινών σχολείων.
35. Επανασύσταση του Εθνικού Κέντρου Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών.
36. Περαιτέρω απλοποίηση και ευελιξία στο πλαίσιο λειτουργίας των ΕΛΚΕ.
37. Ενίσχυση του ερευνητικού έργου και των εφαρμογών ανοιχτών τεχνολογιών, αξιοποίηση θεσμών διαμοιρασμού και «ομότιμης παραγωγής» της επιστημονικής έρευνας.
Γ. Χρηματοδότηση
38. Ανασύνθεση των δημοσιονομικών ιεραρχήσεων και εργαλείων προς ενίσχυση των δημόσιων δαπανών για την Παιδεία.
39. Ριζική ενίσχυση των υποτροφιών σε νέους επιστήμονες, υποψήφιους διδάκτορες, μεταδιδάκτορες.
40. Αύξηση του φοιτητικού επιδόματος (από τα 1.000 στα 1.500 €/έτος για 40.000 φοιτητές).
41. Ειδική χρηματοδότηση και στελέχωση των Πανεπιστημιακών Ερευνητικών Κέντρων.
42. Υποστήριξη της χρηματοδότησης του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου και του σκοπού ίδρυσής του που είναι η υποστήριξη της έρευνας και του ανθρωπινού δυναμικού – κυρίως των νέων.
43. Αυτόματη κάλυψη όλων των πάγιων λειτουργικών εξόδων (με επανεκκίνηση για τα ΑΕΙ που έχουν χρέη ΔΕΗ/νερό) με τον τακτικό προϋπολογισμό σε όλα τα ΑΕΙ.
44. Χρηματοδότηση των ΑΕΙ με πρόγραμμα 5ετίας, που δεν μπορεί να αλλάξει προς τα κάτω.
45. Διεύρυνση των κανόνων για τη χρήση αποθεματικού ΑΕΙ για την κάλυψη σημαντικών αναγκών στην εκπαίδευση, έρευνα, υποδομές και στελέχωση.
46. Εθνικό μητρώο εξοπλισμού, που ανανεώνεται σε πραγματικό χρόνο.
Δ. Προγραμματικές δεσμεύσεις για θεσμικές αλλαγές
47. Ανασύσταση του υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων, σύμφωνα με παραδείγματα και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ως εξής: α) Υπουργείο Πανεπιστημίων και Έρευνας (για τριτοβάθμια και έρευνα), με μόνιμη υπαγωγή της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) στο Υπουργείο αυτό, β) Υπουργείο Εκπαίδευσης (για πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, επαγγελματική, ειδική), γ) υπαγωγή Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων σε έναν από τους υπουργούς Επικρατείας.
48. Επίλυση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων διαφόρων Πανεπιστημιακών Τμημάτων και των πρώην ΤΕΙ.
49. Θέσπιση βαθμίδας Έκτακτου Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΕΔΕΠ), με πλήρη και θεσμική διασφάλιση των εργασιακών σχέσεων, νομοθετική ρύθμιση αναγνώρισης προϋπηρεσίας, και ισομερής χρηματοδότηση της έρευνας.
50. Συστηματική μελέτη και συζήτηση για το πώς τα πανεπιστήμια θα εμπλακούν στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και τι αυτό σημαίνει για τη δομή και τη λειτουργία τους.
51. 20μελές Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας, με μόνο αντικείμενο την επεξεργασία Εθνικού προγράμματος εκπαίδευσης και ακαδημαϊκής έρευνας (Χάρτης) που αναμορφώνεται ανά 10ετία.
52. Αποκατάσταση του Ασύλου και αναδιατύπωση της έννοιας των Ακαδημαϊκών ελευθεριών.
53. Επαναπροσδιορισμός της αξιολόγησης στα πανεπιστήμια. Ανασυγκρότηση και αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και του ρόλου της ΕΘΑΑΕ.
54. Κατάργηση της διάταξης που εξισώνει τα πτυχία κολλεγίων και Πανεπιστημίων.
55. Απαγόρευση συμμετοχής συγγενών έως τετάρτου βαθμού συγγένειας στο ίδιο εκλεκτορικό σώμα (σε εφαρμογή πρόσφατης σχετικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου).
56. Νέα οργανογράμματα/Ίδρυση Μονάδας προετοιμασίας ερευνητικών προτάσεων σε όλα τα ΑΕΙ.
57. Περιφερειακά Ακαδημαϊκά Συμβούλια (όπως είχε προβλέψει ο ν.4485).
58. Σύζευξη Πανεπιστημίων με Ερευνητικά Κέντρα στο πλαίσιο του Ενιαίου χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας.
Ε. Υποδομές
59. Διαμόρφωση Εθνικού Σχεδίου Φοιτητικής Στέγης με υλοποίηση σε βάθος δεκαετίας.
60. Νέες φοιτητικές εστίες για τουλάχιστον το 15% των ενεργών φοιτητών σε κάθε ΑΕΙ.
61. Κτίρια νέων Τμημάτων και Πανεπιστημιακών Ερευνητικών Κέντρων.
62. Εργαστηριακός εξοπλισμός νέων Τμημάτων & Πανεπιστημιακών Ερευνητικών Κέντρων.
63. Ενεργειακή αναβάθμιση σε όλα τα κτίρια.
64. Μονάδες πειραματόζωων με ευρωπαϊκές προδιαγραφές σε όσα ΑΕΙ υφίσταται η σχετική ερευνητική δράση.
65. Αποθήκες (stock rooms) αναλωσίμων υλικών σε όλα τα ΑΕΙ.
66. Συμβάσεις ελέγχου/επιδιόρθωσης (service contracts) για όλον τον βαρύ εξοπλισμό.
67. Αντικατάσταση τουλάχιστον του 50% του πεπαλαιωμένου εξοπλισμού.
68. Αναμόρφωση τεχνικών υπηρεσιών και δημιουργία μηχανουργείων.
69. Πρόσληψη μηχανικών με σύμβαση για την ολοκλήρωση των έργων υποδομής.
70. Προμήθεια ηλεκτροκίνητων λεωφορείων (shuttle buses) για μεταφορά προσωπικού και φοιτητών ανάμεσα σε διαφορετικά campuses.