Συνέντευξη του Νίκου Φίλη στον ραδιοφωνικό σταθμό «Αθήνα 9.84»
«Ο διάλογος είναι ανοικτός, αλλά και η ευθύνη της πολιτείας για το μάθημα των θρησκευτικών, δεδομένη» δήλωσε -μεταξύ άλλων- ο Υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης στον ΑΘΗΝΑ 9.84 τον Βασίλη Πάικο.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
Ν Φίλης: «Τα νέα θρησκευτικά και ο νέος τύπος διδασκαλίας τους ξεκινούν από φέτος, με βάση τα προγράμματα που έχουν αποσταλεί στα σχολεία, θα γίνουν τα ανάλογα επιμορφωτικά σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς, τη χρονιά αυτή, όπως συμβαίνει με όλα τα μαθήματα, θα γίνει μια αξιολόγηση των προγραμμάτων πιά στη σχολική πράξη, έγινε για 3 χρόνια σε πιλοτικό επίπεδο σε αρκετά σχολεία τώρα σε όλα και όλες τις τάξεις και στο τέλος της χρονιάς θα συγγραφούν τα νέα βιβλία.»
Δημοσιογράφος: Τώρα δηλαδή θα γίνεται η νέα πραγματικότητα της διαδασκαλίας των θρησκευτικών , αλλά με τα παλιά βιβλία. Κε Φίλη, εξηγήστε μας, τι εννοούσε ο Πρωθυπουργός λέγοντας πως θα γίνει διάλογος με την Εκκλησία, επί τίνος ;
Ν.Φίλης: «Ο διάλογος με την εκκλησία είναι συνεχής, σε όλα τα θέματα που ενδιαφέρουν και την εκκλησία και την πολιτεία. Επί των θρησκευτικών είναι συγκεκριμένος και αφορά στη διατύπωση απόψεων εκ μέρους της εκκλησίας για το μάθημα των θρησκευτικών. Τις λαμβάνουμε υπόψιν, την ευθύνη όμως για τη διαμόρφωση των προγραμμάτων και των μαθημάτων, όλων των μαθημάτων, την έχει η πολιτεία δια των αρμοδίων οργάνων της, όπως το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Εχει γίνει διάλογος με την Εκκλησία επ αυτού, αρκετές φορές, έχουν εκδοθεί και αποφάσεις, θετικές σε πρώτη φάση, από την Διαρκή Ιερά Σύνοδο …»
Δημοσιογράφος: Δηλαδή η εκκλησία έχει υπαναχωρήσει τώρα με βάση τις θέσεις του Αρχιεπισκόπου;
Ν.Φίλης: «Με βάση τις αρχικώς διατυπωθείσες και από την ΔΙΣ απόψεις, που είχαν τεθεί και συγκεκριμένες προυποθέσεις και από τον Αρχιεπίσκοπο, πρώτον να παραμείνουν τα θρησκευτικά υποχρεωτικό μάθημα, δεύτερον να μην μειωθούν οι ώρες διδασκαλίας και τρίτον να έχει τον ορθόδοξο προσανατολισμό, πιστεύω ότι όλα αυτά έχουν ικανοποιηθεί από τα νέα προγράμματα και δεν αντιλαμβάνομαι πρός τι η συζήτηση. Δεν θέλω να διερμηνεύσω τις θέσεις της εκκλησίας. Ο διάλογος είναι ανοικτός, αλλά και η ευθύνη της πολιτείας για το μάθημα των θρησκευτικών , δεδομένη.»
Δημοσιογράφος: Αν προσπαθήσουμε να αποκρυπτογραφήσουμε τα όσα είπε ο Αρχιεπίσκοπος. ζητά διάλογο από μηδενική βάση για τα θρησκευτικά και παραπέμπει σε ένα είδος ισότιμου με την πολιτεία διαλόγου , ισχύει κάτι τέτοιο;
Ν. Φίλης: «Ο διάλογος είναι ισότιμος, με την έννοια ότι όλες οι απόψεις που κατατίθενται στο τραπέζι προφανώς και πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν και να συζητώνται. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι την ευθύνη την έχουν και οι δύο πλευρές. Δεν υπάρχει συναπόφαση. Αυτό το λένε, το Σύνταγμα, οι νόμοι και η πρακτική. Να δώσω ένα παράδειγμα. Τα ισχύοντα σχολικά βιβλία θρησκευτικών, που η εκκλησία θεωρεί τώρα ότι πρέπει να εφαρμόζονται, όταν πρωτοεφαρμόστηκαν είχαν συναντήσει την σφοδρή αντίδραση του τότε Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου και της Ιεραρχίας , με επιχειρήματα ανάλογα με τα σημερινά. Τώρα υπεραμύνονται των βιβλίων, την ευθύνη έχει όμως η πολιτεία που τα εφάρμοσε.»
Δημοσιογράφος: Την Τρίτη συνέρχεται η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και φαντάζομαι θα την περιμένετε με ενδιαφέρον, προκειμένου να δείτε την επίσημη κατάληξη, την επίσημη θέση της Ιεραρχίας. Αναμένετε μήπως αποδοκιμασία ακραίων δηλώσεων όπως λχ του Αιγιαλείας ;
Ν. Φίλης: «Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα κοινωνικά, καθώς και άλλα που αφορούν την Εκκλησία, τα οποία είναι λογικό να αποτελέσουν το κύριο αντικείμενο της Συνόδου. Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι πρός όφελος της κοινωνίας και της εκκλησίας-επειδή έχω εμπιστοσύνη και στην κρίση των αρχιερέων- να επικεντρωνόμαστε κάθε φορά σε ένα ζήτημα και να δημιουργούμε καταστάσεις αντιπαράθεσης με την πολιτεία . Υπάρχουν πολλά ζητήματα που αφορούν ιδιαίτερα την εκκλησία και την κοινωνία, τα οποία εκτιμώ ότι θα είναι το αντικείμενο της συζήτησης.
Θα περίμενα πράγματι η εκκλησία όχι να υιοθετήσει τις δικές μου απόψεις, ούτε και εγώ τις δικές της , δημοκρατία έχουμε και συζητούμε στο πλαίσιο των θεμάτων που πρέπει να αποφασίζουμε με τη θεσμική μας ιδιότητα, συζητούμε στο πλαίσιο της θεσμικής τάξης. Πιστεύω όμως ότι δεν είναι δημοκρατία το να εκτοξεύονται αντιχριστιανικές εκφράσεις και να δημιουργείται μια προσπάθεια κλίματος μαζικής αποδοκιμασίας από το ποίμνιο, όπως συνέβη με τον κ Αμβρόσιο. Δεν θα επαναλάβω τι έχει πεί. Πιστεύω ότι αυτού του είδους οι αντιδράσεις, επειδή ο κ Αμβρόσιος είναι δημόσιος λειτουργός, δεν …(σσ βοηθούν).»
Δημοσιογράφος: Είδαμε την ανακοίνωση του Μητροπολίτη Διδυμοτοίχου που κατέθεσε τη διαφωνία του με τον Μητροπολίτη Καλαβρύτων Αμβρόσιο.Μήπως περιμένετε και άλλες τέτοιου είδους και κατεύθυνσης , δηλώσεις;
Ν Φίλης : «Δεν περιμένω, γιατί ξέρω ότι το κλίμα σε μια συλλογική λειτουργία μπορεί να είναι διαφορετικό από την προσωπική τοποθέτηση. Νομίζω όμως ότι το βασικό θέμα που αφορά την εκκλησία, είναι η εικόνα που δείχνει πρός τα έξω να μην είναι η εικόνα ότι καλύπτει αντιχριστιανικές εκδηλώσεις μίσους και εκδηλώσεις που ταυτίζονται πολλές φορές με ακραίες πολιτικές καταστάσεις όπως η Χρυσή Αυγή.»
Δημοσιογράφος : Μήπως εν τέλει ήταν τακτικό λάθος κε Φίλη οι δηλώσεις σας περί της ιστορίας της εκκλησίας στις περιόδους κατοχής και χούντας , με την έννοια ότι συνέδεσε την αλλαγή του μαθήματος των θρησκευτικών με την ιστορία της Εκκλησίας , πράγμα που δεν μπορεί να ισχύει. Καί άριστη να ήταν και άμεμπτη η ιστορία της εκκλησίας , τα θρησκευτικά έπρεπε να αλλάξουν. Δεν είναι απαντητικό η εκδικητικό αυτό.
Ν.Φίλης: «Εχετε απόλυτο δίκιο και εγώ δεν τοποθετούμαι μόνον με τη σκοπιμότητα μιας στενής πολιτικής παρουσίας. Εχω την τάση να μιλώ και ως πολίτης και το τονίζω αυτό . Δεν θέλησα- προσωπικά – να συνδέσω τίποτε, αλλά συνδέθηκε εξ αντικειμένου. Αλλο πράγμα τα θρησκευτικά και άλλο η αντίληψη που έχει καθένας για την ιστορία της χώρας μας και των διαφόρων συνιστωσών , αυτή η συζήτηση γίνεται πολλά χρόνια.»
Δημοσιογράφος: Αρα η αναφορά ήταν λάθος την ώρα που έγινε , λέτε…
Ν.Φίλης: «Το θέμα της ιστορίας το βάζω στη γωνία. Το θέμα είναι να κουβεντιάσουμε τα θρησκευτικά. Μού προξενεί εντύπωση όμως, ότι το θέμα των Θρησκευτικών και της αλλαγής του , θέμα που έχει τεράστα απήχηση στη κοινή γνώμη σε παιδιά και γονείς, με βάση τη μετατροπή του από ομολογιακό σε μάθημα γνώσης των θρησκειών, δεν τίθεται πρός συζήτηση με βάση τους όρους του μαθήματος, όπως προτείνονται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής , αλλά αντίθετα με ιδεολογικά κριτήρια. Είναι λάθος να συζητώνται τα εκπαιδευτικά θέματα στη βάση ιδεολογικών κριτηρίων. Η εισβολή της εκκλησίας στην πολιτική , όπως επί εποχής Χριστόδουλου. Η εκκλησία είναι στην κοινωνία σε σχέση με τα συσσίτια που κάνει για τους φτωχούς και άπορους , το να φύγουμε όμως από εκεί και να μπούμε στην πολιτική , είναι λάθος»
Δημοσιογράφος : Ενα άλλο θέμα είναι η εξαιρετική σας πρωτοβουλία να πάνε τα προσφυγόπουλα σχολείο, ωστόσο βλέπουμε ολοένα και περισσότερες αντιδράσεις, δεν είναι μόνο η Φιλιππιάδα και το Ωραιόκαστρο…Εν τέλει τι θα γίνει ;
Ν.Φίλης: «Οι αντιδράσεις είναι μειοψηφικές και όσο δυναμικές και να γίνουν δεν σημαίνει ότι αλλάζουν τη γνώμη της κοινωνίας. Η πολιτεία προσπαθεί να αντιμετωπίσει το θέμα στις υπάρχουσες συνθήκες , όχι μόνο εδώ αλλά και στην Ευρώπη, καθώς στο πώς θα εφαρμόζεται η συμφωνία ανάμεσα σε Τουρκία και ΕΕ για τους πρόσφυγες ,ακόμη σε σχέση με τις αποφάσεις άλλων χωρών όπως η Γερμανία κλπ.
Για τα σχολεία έχουμε ένα σχέδιο που θα αναπτυχθεί από την επόμενη εβδομάδα,σχέδιο μεταφοράς των μαθητών από τους χώρους φιλοξενίας στα πλησιέστερα σχολεία, όπου θα γίνεται μάθημα από τις 2 μμ και μετά. Στην αρχή θα πρόκειται για τάξεις υποδοχής των παιδιών αυτών και αναλόγως της προόδου και των δυνατοτήτων τους , θα μπούν απο εκεί και πέρα σε τάξεις.»
Δημοσιογράφος: Εχετε σκεφθεί πως θα αντμετωπίσετε ενδεχόμενες δυναμικές αντιδράσεις ;
Ν.Φίλης: «Πιστεύω ότι αυτό το μεταβατικό διάστημα αρκετών μηνών, στη διάρκεια του οποίου τα παιδιά θα πηγαίνουν σε χωριστές τάξεις, θα αποδείξει ότι μπορούν να συνυπάρξουν. Οσοι αντιδρούν στα να βρίσκονται και στις ίδιες τάξεις, αποτελούν μειοψηφία και εκτιμώ ότι εδώ ο ρόλος και άλλων θεσμών, όπως της Εκκλησίας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι αναγκαίος και θετικός, προκειμένου να μην επεκταθούν οι παρεξηγήσεις »
Δημοσιογράφος:Η εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ παρουσιάζει κάποιες προτεινόμενες αλλαγές στο Λύκειο. Είναι απόροια του εθνικού διαλόγου, της επιτροπής υπό τον κ. Λιάκο;
Ν. Φίλης: «Εγινε αυτή η συζήτηση , δεν καταλήξαμε σε συμπεράσματα υπάρχουν και άλλες απόψεις και προτάσεις γι αυτό και στη Βουλή είπα ότι η επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων να αναλάβει την ευθύνη για αυτό το ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα του τρόπου εισαγωγής των παιδιών από το Λύκειο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ώστε να έχουμε διακομματική συναίνεση διότι τα θέματα αυτά δεν πρέπει να παίζονται με όρους κομματικής αντιδικίας,ώστε όσα παιδιά μπούν φέτος στο Λύκειο να ξέρουν με ποιά διαδικασία θα μπούν στο Πανεπιστήμιο. Φέτος αναμένεται να ληφθούν τελικές αποφάσεις. Οι προτάσεις που δημοσιεύτηκαν στο ΒΗΜΑ έχουν ξαναδημοσιευθεί , αλλά καλό είναι να γίνεται διάλογος και συζητήσεις για το θέμα . »