Σχολικό έτος 2014-2015. Κοινωνική κρίση. Νοικοκυριά χρεοκοπημένα. Οικογένειες σε ανέχεια. Παιδιά υποσιτιζόμενα στα θρανία. Εκπαιδευτικοί ανήσυχοι και οργισμένοι. Σκόρπια δημοσιεύματα για το θέμα. Μνήμες Κατοχής…
Κάθε δημοσίευμα για λιποθυμίες παιδιών φέρνει στο νου διηγήσεις από αυτούς που έζησαν την πείνα κάποτε. Διηγήσεις δραματικές για τις ουρές στα συσσίτια και τα βλέμματα των πεινασμένων, με μόνιμη επωδό το «εσείς ευτυχώς δεν θα τα ζήσετε αυτά». Κι όμως… Τα ζούμε αυτά, σε μια κοινωνία τραυματισμένη από μνημονιακές πολιτικές, στραγγαλισμένη από μέτρα λιτότητας…Οι πληγές αυτές εμφανείς και στις σχολικές αίθουσες. Εκεί που η λαϊκή θυμοσοφία δεν επιβεβαιώνεται, καθώς όσα ξέρει ο νοικοκύρης τα αντιλαμβάνεται και ο δάσκαλος, τα νιώθει και η καθηγήτρια.
ΓΙΑ ΜΗΝΕΣ ΧΩΡΙΣ ΔΩΡΕΑΝ ΓΕΥΜΑΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Με πρόσχημα τη γραφειοκρατία και αιτία την ολιγωρία της δημοτικής αρχής
«Πώς να ζητήσεις από το γονιό χρήματα για τις εκπαιδευτικές επισκέψεις, όταν ξέρεις -γιατί είναι μικρή η κοινωνία του σχολείου- ότι είναι άνεργος; Καθημερινά αντιμετωπίζουμε καταστάσεις στα σχολεία μας όπου μαθητές έρχονται στο σχολείο με ένα κρουασάν για πρωινό (το πιο φτηνό είδος, το βρίσκεις με 30 λεπτά) και στο ολοήμερο με ρύζι και μακαρόνια 3 φορές την εβδομάδα» αναφέρουν εκπαιδευτικοί. Τονίζουν, επίσης, ότι πάγια θέση των συλλόγων τους, διατυπωμένη σε πλήθος ανακοινώσεων, είναι ότι «το ίδιο το κράτος με δικά του έξοδα θα έπρεπε να έχει φροντίσει και να παρέχει σε όλους τους μαθητές των σχολείων ένα γεύμα χωρίς αποκλεισμούς και περιορισμούς. Το κράτος, όμως, που ασκεί την πολιτική που οδήγησε χιλιάδες οικογένειες σε αυτή την κατάσταση, παραμένει απόν, κάνει πως δεν βλέπει τίποτα, ακόμα και σήμερα που η κατάσταση στα σχολεία είναι αφόρητη, προωθώντας επαγγελματίες της φιλανθρωπίας μέσω των χορηγών και των ΕΣΠΑ, ακόμα και για το μέγιστο αυτό ζήτημα». Τα παραπάνω αιτήματά τους έχουν κατατεθεί μέσω των συλλόγων τους και στο υπουργείο Παιδείας, με την απαίτηση να συμβάλει οικονομικά σε αυτή την υπόθεση.
Το πρόβλημα ήρθε και πάλι στη δημοσιότητα με αφορμή τα σχολεία της Αθήνας και τους μαθητές που υποσιτίζονται. Έφτασε στο δημοτικό συμβούλιο, την Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου, με παρεμβάσεις των συλλόγων εκπαιδευτικών «Παρθενώνας» και «Αμπελόκηποι», που ζήτησαν και γραπτά την άμεση παρέμβαση του δημοτικού συμβουλίου Αθηναίων, ώστε να ξεκινήσει άμεσα συσσίτιο στα σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι των συλλόγων, ενώπιον του δημοτικού συμβουλίου χαρακτήρισαν την κατάσταση «δραματική» και σημείωσαν ότι καλούνται «να διδάξουν σε παιδιά που πεινάνε».
Όπως κατήγγειλαν στο αίτημά τους προς τον δήμο Αθηναίων «για την αντιμετώπιση της τραγωδίας αυτής που βιώνουν χιλιάδες οικογένειες μαθητών μας, που στερούνται ακόμα και τα απαραίτητα είδη διατροφής, το Δημοτικό Βρεφοκομείο Αθηνών παρείχε έως πέρυσι (για τρίτη συνεχόμενη χρονιά) γύρω στις 1.300 μερίδες φαγητού (δωρεάν) σε οικογένειες που είχαν ανάγκη. Δυστυχώς, ενώ τα προβλήματα της φτώχειας και της ανέχειας παραμένουν και φουντώνουν καθημερινά, εξαιτίας γραφειοκρατικού χαρακτήρα προβλημάτων (κήρυξη άγονων διαγωνισμών), το Δημοτικό Βρεφοκομείο αδυνατεί να παράσχει μέχρι στιγμής τις μερίδες δωρεάν φαγητού που έως τον Ιούνιο του 2014 παρείχε».
Οι εκπαιδευτικοί έκαναν λόγο για «ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες που καλούνται πολλές οικογένειες να αντιμετωπίσουν καθημερινά. Αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των οικογενειών που στερούνται -μέσα σε αυτό το ζοφερό τοπίο- τις βασικές συνθήκες διατροφής».
Γονείς, εκπαιδευτικοί, ομάδες αλληλεγγύης, σύλλογοι γονέων αυτοοργανώνονται και προσπαθούν με κάθε τρόπο να δώσουν λύσεις εκεί που το κράτος απουσιάζει. «Μέσα στα σχολεία έχει αναπτυχθεί ένα κίνημα αλληλεγγύης, σαν να ήταν έτοιμο από καιρό. Σχολεία μοιράζουν ρούχα, παιχνίδια, φαγητό σε μαθητές και οικογένειες που έχουν ανάγκη. Από στόμα σε στόμα φτάνει η πληροφορία για το ποιος έχει ανάγκη και αμέσως η ανταπόκριση είναι μεγάλη. Οργανώνονται παζάρια και τα χρήματα τα δίνουν σε σχολεία που τα χρειάζονται περισσότερο» μας ανέφεραν οι σύλλογοι εκπαιδευτικών.
Εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών συναντήθηκαν από τον Δεκέμβριο κιόλας για το θέμα με την πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου του Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών, Κ. Γιαννοπούλου, η οποία εξήγησε ότι το πρόβλημα ξεκίνησε από την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου σχετικά με τη διενέργεια των διαγωνισμών που αφορούν τις προμήθειες και στη συγκεκριμένη περίπτωση για την τροφοδοσία του Δημοτικού Βρεφοκομείου. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το Βρεφοκομείο είχε τη δυνατότητα να διενεργεί από μόνο του τους διαγωνισμούς, τώρα ήταν υποχρεωμένο να προβεί σε διεθνή διαγωνισμό και μάλιστα με δίμηνη διάρκεια. Αναφέρθηκε στις καθυστερήσεις που είχαν ως αποτέλεσμα το Δημοτικό Βρεφοκομείο να έχει τρόφιμα μόνο για τη σίτιση των παιδιών των παιδικών σταθμών μέχρι και τον Οκτώβρη και να στηρίζεται στη συνέχεια αποκλειστικά σε… δωρεές.
Γραφειοκρατία και ολιγωρία
Όπως μας ανέφερε η κ. Στέλλα Πρωτονοταρίου, μέλος του Δ.Σ. του Δημοτικού Βρεφοκομείου και της Ανοιχτής Πόλης, τα χρήματα για την τροφοδοσία υπάρχουν, είναι δεσμευμένα μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες του διαγωνισμού. Οι δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες, όμως, οδήγησαν το Βρεφοκομείο όχι μόνο να μην ανταποκρίνεται στη σίτιση των παιδιών των σχολείων, αλλά να αδυνατεί να παίξει και το ρόλο του στην επαρκή τροφοδοσία των βρεφονηπιακών σταθμών, που είναι και στην αποκλειστική του ευθύνη. Τα εγκεκριμένα από γιατρό και διαιτολόγο προγράμματα γευμάτων στους σταθμούς δεν τηρούνταν. Γίνονταν συνεχώς διορθώσεις της τελευταίας στιγμής, λόγω ελλείψεων, καθώς οι διαγωνισμοί ήταν ξεχωριστοί για καθένα από τα είδη διατροφής που χρειαζόταν το Βρεφομοκείο (κρέας, ψάρι, λαχανικά, φρούτα κ.λπ.).
Η δημοτική σύμβουλος της Ανοιχτής Πόλης, Ελθήνα Αγγελοπούλου, μας εξήγησε ότι η γραφειοκρατική διαδικασία που απαιτείται είναι απόρροια της καλλικρατικής νομοθεσίας. Όπως είπε, αυτή την αλλαγή του νόμου και τις σύνθετες γραφειοκρατικές διαδικασίες των διεθνών διαγωνισμών επικαλέστηκε ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Καμίνης στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου ως αιτίες της αδυναμίας του δήμου να ανταποκριθεί μέσω του Δημοτικού Βρεφοκομείου στις ανάγκες σίτισης τόσο των βρεφονηπιακών σταθμών όσο και των σχολείων. Επίσης, όπως μετέφερε η Ελ. Αγγελοπούλου, ο δήμαρχος ανέφερε ως δικαιολογία και την αδυναμία ανταπόκρισης των ηλεκτρονικών συστημάτων του δήμου. Η δημοτική σύμβουλος της Ανοιχτής Πόλης μάς ενημέρωσε, επίσης, για την κατάληξη της υπόθεσης: το επείγον του ζητήματος και η επίγνωση της κατάστασης στην κοινωνία οδήγησαν τελικώς σε ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να γίνει ο διαγωνισμός με απευθείας ανάθεση, ώστε να ικανοποιηθούν άμεσα οι ανάγκες, που αυτή τη στιγμή καλύπτονται από χορηγίες. Τόνισε, ωστόσο, ότι ήταν υποχρέωση του κ. Καμίνη να έχει ξεκινήσει τη διενέργεια του διαγωνισμού από το τέλος της προηγούμενης σχολικής χρονιάς, εφόσον ήταν προφανές ότι με την έναρξη της νέας χρονιάς θα προέκυπταν οι ανάλογες ανάγκες και κατήγγειλε τη δημοτική αρχή για ολιγωρία σε αυτό το τόσο ευαίσθητο κοινωνικό θέμα.
Η Αμάντα Κατερίνη, εκπαιδευτικός και μέλος της Ομάδας Παιδείας της Ανοιχτής Πόλης, μας αναφέρει ότι «με δεδομένη την οικονομική κρίση που οδηγεί στην απόλυτη φτώχεια όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού, δεν είναι δυνατόν να συμπληρώνονται πέντε μήνες που η παροχή συσσιτίου δεν κατέστη δυνατή. Η γραφειοκρατία των προμηθειών δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για την αβελτηρία της δημοτικής αρχής».