ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ

42o ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΣΟΦΟΚΛΗΣ, Ο μεγάλος κλασικός της τραγωδίας

Μνήμη Στυλιανού Καψωμένου

Σέρρες, 12-14 Νοεμβρίου 2015

Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Σερρών «Αστέρια»

Συνεργασία: Σύνδεσμος Φιλολόγων Σερρών

Περιφερειακή Ενότητα Σερρών

Δήμος Σερρών

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α

Πέμπτη, 12 Νοεμβρίου 2015

17.00-17.30: Προσέλευση συνέδρων-εγγραφές.

17.30-18.00: Εισαγωγική ομιλία από τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων κ. Αναστάσιο Στέφο

Χαιρετισμοί:

  • από τον Περιφερειακό Διευθυντή Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Παναγιώτη Ανανιάδη
  • από τον Αντιπεριφερειάρχη Περιφερειακής Ενότητας Σερρών κ. Ιωάννη Μωυσιάδη
  • από τον Δήμαρχο Σερρών κ. Πέτρο Αγγελίδη
  • από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων κ. Δημήτριο Ταλιαδώρο
  • από την Πρόεδρο του Συνδέσμου Φιλολόγων Σερρών κυρία Βασιλική Ζέττα

Πρώτη συνεδρία

Πρόεδρος: Ιωάννης Καζάζης

Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Πρόεδρος Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας

18.00-18:20: Ο “πολιτικός” Σοφοκλής: από τον Κίμωνα στον Περικλή

Αντώνης Ν. Μαστραπάς, δ.φ. Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

18.20-18.40: Φύσις – Παίδευσις: ο διάλογος του Σοφοκλή με το σοφιστικό κίνημα

Αγγελική Λέλλου, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

18.40-19.00: Οι θεοί στο έργο του Σοφοκλή

Ανδρέας Μοράτος, Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

19.00-19.20: Η γυναικεία παρουσία στο έργο του Σοφοκλή

Γεωργία Χαριτίδου, δ.φ. Επίτιμη Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

19.20-19.40: Συζήτηση

19.40-20.00: Διάλειμμα

Δεύτερη συνεδρία

Πρόεδρος: Χρύσα Αλεξοπούλου,

δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.00-20.20: Στοιχεία πολιτικής φιλοσοφίας στο έργο του Σοφοκλή

Πηνελόπη Τζιώκα Ευαγγέλου, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.20-20.40: Οι παιδαγωγικές ιδέες του Σοφοκλή

Μανώλης Μ. Στεργιούλης, ΜΑ Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.40-21.00: Η ατίμωση του νεκρού στην ομηρική Ἰλιάδα και την Ἀντιγόνη του Σοφοκλή

Λάμπρος Πόλκας, δ.φ. Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

21.00-21.20: Συζήτηση

Μουσική εκδήλωση: Ιχνηλατώντας την ποίηση της μουσικής.

Παρασκευή, 13 Νοεμβρίου 2015


Τρίτη συνεδρία (α)

Πρόεδρος: Αναστασία Αβραμίδου,

Mrs Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

09.00-09.20: Φόνος και αυτοκτονία στην τραγωδία του Σοφοκλή: δοκιμή για την αντοχή και την αρετή του ανθρώπου

Ζωή Παπαδημητρίου, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

09.20-09.40: Ο Οἰδίπους του Σοφοκλή στη Μήδεια του Μποστ

Νικόλαος Ι. Καγκελάρης Φιλόλογος

09.40-10.00: Η θεία βούληση και το ανθρώπινο αυτεξούσιο. Οι χρησμοί στο δραματικό έργο του Σοφοκλή

Χαρίκλεια Κ. Πανοπούλου, ΜSc Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Eκπαίδευσης

10.00-10.20: Δηιάνειρα: η ανεστραμμένη Κλυταιμνήστρα;

Παναγιώτης Σταματόπουλος, Μ.Δ.Ε. Φιλόλογος

10.20-10.40: Συζήτηση

10.40-11.00: Διάλειμμα

Τρίτη συνεδρία (β)

Πρόεδρος: Χριστίνα Αργυροπούλου,

δ.φ. Επίτιμη Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

09.00-09.20: Η μοναξιά του σοφόκλειου ήρωα και η σύγκρουση με την κοινότητα-πόλη

Μαρία Πολίτου Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

09.20-09.40: Δραματική λειτουργία των πλαστών ρήσεων στον Σοφοκλή

Πολυξένη Μπενάκη Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

09.40-10.00: Η σοφόκλεια παιδαγωγική. Η έμφυτη αρετή των σοφόκλειων ηρώων θυμίζει περισσότερο κληρονομικότητα παρά αποκτημένη, διά της αγωγής, σοφία.

Παναγιώτης Κ. Δαμάσκος, δ.φ. Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

10.00-10.20: Η συγκρότηση της ταυτότητας του πολίτη και το πλαίσιο δράσης του μέσα από το έργο του Σοφοκλή.

Μαρία Κεκροπούλου, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

10.20-10.40: Συζήτηση

10.40-11.00: Διάλειμμα

Τέταρτη Συνεδρία (α)

Πρόεδρος: Πηνελόπη Τζιώκα Ευαγγέλου,

δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11.00-11.20: Η ευθύνη της ύπαρξης στον Οἰδίποδα Τύραννο και στην Ἀντιγόνη του Σοφοκλή

Θωμάς Μπεχλιβάνης, δ.φ. Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11.20-11.40: Τραγωδία και Ψυχανάλυση Σοφοκλέους Ἀντιγόνη: τραγική ηρωίδα ή λακανική αποτύπωση;

Βασίλειος Βουβονίκος, ΜΑ Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11.40-12.00: Η διαλεκτική σχέση του δραματικού με τον επικό φιλοκτήτειο μύθο

Δέσποινα Μ. Σπυριδάκη Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

12.00-12.20: Οἰδίπους και Τειρεσίας: μια «πολιτική» αντιπαράθεση

Κωνσταντίνα Γακοπούλου, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

12.20-12.40: Η επιρροή των έργων του Σοφοκλή στο ευρωπαϊκό θέατρο

Χριστίνα Μούνδρου, MSc Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

12.40-13. 00: Συζήτηση

Τέταρτη Συνεδρία (β)

Πρόεδρος: Μαρία Πεσκετζή,

δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11.00-11.20: Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ: τίνος η ενοχή και τίνος η λύτρωση;

Ζωή Κατσιαμπούρα, δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11.20-11.40: Πληγωμένοι ήρωες: η απήχηση των αντιλήψεων της εποχής για την αρρώστια, τον πόνο και τη θεραπευτική στις τραγωδίες του Σοφοκλή

Αγγελική Χρονοπούλου, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11.40-12.00: Οἰδίπους: η τραγωδία του ανθρώπου ως σύγκρουση εξουσίας και αλήθειας

Σπύρος Τουλιάτος Ιστορικός

12.00-12.20: Πολιτική ρητορική και δόμηση του ήθους στον Σοφοκλή. Εφαρμογή των σύγχρονων ρητορικών στρατηγικών στην «Ἀντιγόνη» και τον «Φιλοκτήτη»

Ασπριάδης Νεόφυτος, Φιλόλογος

Ασπριάδου Βασιλική, Φιλόλογος

12.20-12.40: Η εικόνα των ξένων λαών στα έργα του Σοφοκλή

Μαρία- Ιωάννα Τριανταφύλλου Φιλόλογος

12.40-13. 00: Συζήτηση

Πέμπτη Συνεδρία (α)

Πρόεδρος: Αντώνιος Μαστραπάς,

δ.φ. Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

17.00-17.20: Τροπές του πολιτικού στην Ἠλέκτρα του Σοφοκλή

Ελένη Γκαστή Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

17.20-17.40: Το μάθημα του Πρωταγόρα στην Ἀντιγόνη του Σοφοκλή

Παναγιώτης Κοντονάσιος, δ.φ. Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

17.40-18.00: Οι πολιτικές συνδηλώσεις του Κολωνού στην τραγωδία «Οἰδίπους ἐπί Κολωνῷ»

Αλεξάνδρα Δημακοπούλου, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

18.00-18.20: Κέρδος και συνείδηση στον Φιλοκτήτη του Σοφοκλή

Ελένη Καράμπελα Λέκτορας Πανεπιστημίου Πατρών

18.20-18.40: Μύθος, χαρακτήρες και προεκτάσεις στον «Φιλοκτήτη», μέσα από την ιστορική συγκυρία του έτους διδασκαλίας του.

Γεώργιος Κωστούρος Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

18.40-19.00: Συζήτηση

19.00-19.20: Διάλειμμα

Πέμπτη Συνεδρία (β)

Πρόεδρος: Αγάθη Γεωργιάδου,

δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

17.00-17.20: Η μοναδικότητα του ήθους και η ηθική μοναξιά των ηρώων του Σοφοκλή»

Τασούλα Καραγεωργίου, δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

17.20-17.40: Ο τελευταίος μονόλογος του Αίαντα (στίχ. 815-865)

Νίκος Κ. Χαβιάρας, δ.φ Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

17.40-18.00: Τραχίνιες του Σοφοκλή, Μήδεια του Ευριπίδη: οδυνηροί ύμνοι στον έρωτα.

Δήμητρα Μήττα Φιλόλογος-Ερευνήτρια Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ)

18.00-18.20: Ο ρόλος των δύο φύλων, οι συγκρούσεις και τα μηνύματα των συγκρούσεων αυτών στο έργο του Σοφοκλή

Αικατερίνη Γεωργιάδου, φιλόλογος Μαρία Τυροβούζη, φιλόλογος

18.20-18.40: Σοφοκλέους Οἰδίπους τύραννος – Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι Έγκλημα και Τιμωρία. Το πρόβλημα της ανθρώπινης ενοχής και το ζητούμενο της εξιλέωσης.

Μαρία Πεσκετζή, δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων

18.40-19.00: Συζήτηση

19.00-19.20: Διάλειμμα

Έκτη Συνεδρία (α)

Πρόεδρος: Τασούλα Καραγεωργίου,

δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

19.20-19.40: Ο ρόλος του Χορού στον Σοφοκλή

Ευθυμία Σακαρέλλου, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

19.40-20.00: Ένα λογισμικό για τη διδασκαλία της Ἀντιγόνης του Σοφοκλή και οι παράγοντες παιδαγωγικού σχεδιασμού του.

Παναγιώτης Καραμανώλης, δ.φ. Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.00-20.20: Η μορφή της Ηλέκτρας στον αρχαίο μύθο και η πρόσληψή της: παράδειγμα το «Σχέδιο για Ηλέκτρα» του Γιώργου Βέλτσου

Χαρινέλα Τουρνά, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.20-20.40: Ο διάλογος της «Ἀντιγόνης» του Σοφοκλή με την «Αντιγόνη» του Μπρεχτ

Αναστασία Αβραμίδου, Mrs Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.40-21.00: Η απήχηση του έργου του Σοφοκλή στη νεότερη εικαστική δημιουργία

Ασπασία Γκιόκα, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

21.00-21.20: Συζήτηση

Έκτη Συνεδρία (β)

Πρόεδρος: Ιωάννης Σταμουλάκης

Σύμβουλος Α΄ Υ.Π.Ε.Θ.

19.20-19.40: Ηθική, αρετή και αυτογνωσία μέσα από την τραγωδία Φιλοκτήτης του Σοφοκλή

Δήμητρα Χριστοπούλου Φιλόλογος

19.40-20.00: H τραγική παρέκτασις στις σοφόκλειες τραγωδίες Αἴας, Ἀντιγόνη, Οἰδίπους Τύραννος και Τραχίνιαι

Γεωργία Κατσαγάνη, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.00-20.20: Η επίδραση της σοφόκλειας σκέψης στη σύγχρονη τουρκική σεναριογραφία. Η περίπτωση της Sultan Yesilyurt

Όλγα Δάσιου, δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.20-20.40: Από την «Ἀντιγόνη» του Σοφοκλή στο «Ρέκβιεμ» της Άννας Αχμάτοβα: ο αρχαίος μύθος, η ομώνυμη ηρωίδα και μια ακόμη (;) ποιητική σύλληψη στα όρια του πραγματικού και της διακειμενικότητας

Λουκία Στέφου, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.40-21.00: Οι Ιχνευταί του Σοφοκλή: από τον ύμνο στο σατυρικό δράμα, οι διακειμενικές διαδρομές και ο ρόλος του σατυρικού χορού

Ιωσήφ Χατζηιωακειμίδης, Μ.Δ.Ε. Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

21.00-21.20: Συζήτηση

Μουσική εκδήλωση: «Ένα χοροστάσι στας Σέρρας» Χοροί των ντόπιων κατοίκων των Σερρών

Σάββατο, 14 Νοεμβρίου 2015

Έβδομη Συνεδρία

Πρόεδρος: Αθανάσιος Νάκας

Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

09.00-09.20: Σοφοκλή, Αἴας. Ο κώδικας των νέων πολιτικών αξιών της Αθήνας

Αλίκη Γαλιατσάτου, ΜΑ Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

09.20-09.40: Τύφλωση και αυτοτύφλωση στον Οἰδίποδα Τύραννο

Αγάθη Γεωργιάδου, δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

09.40-10.00: Παρατηρήσεις στον Τηρέα του Σοφοκλή

Φάνης Ι. Κακριδής Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

10.00-10.20: Τα ταφικά έθιμα στο έργο του Σοφοκλή και οι απεικονίσεις τους στην τέχνη

Μεταξία Παπαποστόλου, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

10.20-10.40: Σοφοκλέους Τραχίνιαι: «ἁ δ’ ἀμφίπολος Κύπρις ἄναυδος φανερὰ/ τῶνδ’ ἐφάνη πράκτωρ» (στίχ. 860-861).

Χρύσα Αλεξοπούλου, δ.φ. Επίτιμη Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

10.40-11.00: Συζήτηση

11-11.20: Διάλειμμα

Όγδοη Συνεδρία

Πρόεδρος: Μανώλης Μ. Στεργιούλης,

ΜΑ Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11.20-11.40: Η προφητεία του Έλενου στον Φιλοκτήτη

Μαρίνα Αθανασίου Καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης Κύπρου

11.40-12.00: Ομηρικοί ήρωες στα έργα του Σοφοκλή Αἴας και Φιλοκτήτης

Χριστίνα Αργυροπούλου, δ.φ. Επίτιμη Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

12.00-12.20: Σοφοκλέους Οἰδίπους τύραννος: η πορεία του ανθρώπου προς τη γνώση

Ιωάννης Π. Σταμουλάκης, δ.φ., Σύμβουλος Α΄ του ΥΠ.Π.Ε.Θ.

12.20-12.40: Σχηματικός λόγος και ρητορική στις τραγωδίες του Σοφοκλή

Αθανάσιος Νάκας Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

12.40-13.00: Ο Σοφοκλής ως δραματουργός: Οἰδίπους και Ἀντιγόνη: ήρωες του χρέους ή και της μοίρας;

Πολύμνια Χατζηνεοφύτου, δ.φ.

Επιθεωρήτρια φιλολογικών μαθημάτων Κύπρου

13.00-13. 20: Συζήτηση

Ένατη Συνεδρία

Πρόεδρος: Γεωργία Χαριτίδου, δ.φ.

Επίτιμη Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

17.00-17.20: Η Αντιγόνη ως ένας σύγχρονος αντι-ήρωας: Η αντιστροφή του μύθου μέσα από μία διαφορετική παιδαγωγική προσέγγιση

Μαρία Ζαφειρίου, Mrs Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

17.20-17.40: Απεικονίσεις των ηρώων του Σοφοκλή στην αγγειογραφία

Ευσταθία Χαντζή- Αικατερίνη Μουσαδάκου Καθηγήτριες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ΜΑ

17.40-18.00: Οι πολιτικές απηχήσεις της «Ἀντιγόνης» του Σοφοκλή: όταν το θέατρο ασκεί πολιτική…

Βασιλική Ζέττα, Med , Ισιδώρα Μάλαμα, Med Καθηγήτριες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

18.00-18.20: Απεικονίσεις της σοφόκλειας Ἀντιγόνης στη νεότερη ελληνική τέχνη. Ζωγραφική-Κινηματογράφος-Μουσική.

Άννα Αγγελοπούλου, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

18.20-18.40: Αντιγόνη- Κορντέλια: η «Αγάπη», το θύμα του «Μεγάλου Μηχανισμού της Εξουσίας»

Αγγελική Αργειτάκου, δ.φ. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

18.40-19.00: Συζήτηση

19.00-19.20: Διάλειμμα

Δέκατη Συνεδρία

Πρόεδρος: Βασιλική Ζέττα,

Med Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

19.20-19.40. Η εξέλιξη της τραγωδίας από τον Αισχύλο στον Σοφοκλή:

Γεώργιος Κράιας, δ.φ

19.40-20.00: Ο Φιλοκτήτης του Σοφοκλή και οι μεταγραφές του στο νεοελληνικό θέατρο

Ευσεβία Χασάπη-Χριστοδούλου, δ.φ. Σχολική Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.00-20.20: Οἰδίπους και Ἀντιγόνη … επί της οθόνης

Στέλλα Βατούγιου, Μ.Δ.Ε. Καθηγήτρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

20.20-20.40: Η μυθική μορφή της Αντιγόνης υπό το πρίσμα της νεοελληνικής εμπειρίας και παράδοσης

Χρήστος Δάλκος, δ.φ.

20.40-21.00: Η επιρροή της γραφίδας του Σοφοκλή στον Ευριπίδη και στην τέχνη της αρχαιότητας μέσα από αποσπασματικά σωζόμενα έργα του

Ευαγγελία Κ. Μιμίδου, δ.φ. Αρχαιολόγος

21.00-21.15: Συζήτηση

21.15-21.30: Συνόψιση εργασιών Συνεδρίου

Μανώλης Μ. Στεργιούλης, ΜΑ Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Μουσικό Σχολείο Σερρών: «Αποχαιρετισμός με νότες»

Κυριακή, 15 Νοεμβρίου 2015

10.00- 14.00:

  • Επίσκεψη στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου (Αναφορά στην Ιστορίας της Ιεράς Μονής και της ευρύτερης περιοχής από τον Γιώργο Κράια, δ.φ.)
  • Επίσκεψη και ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης