Σε μαρασμό οδηγείται η ΑΣΠΑΙΤΕ

Α. ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Η Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. (Ανωτάτη Σχολή Παιδαγωγικής Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) ιδρύθηκε το 2002 με το Ν. 3027 και αποτελεί τον καθολικό διάδοχο της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. (Σχολή Εκπαιδευτικών Λειτουργών Επαγγελματικής και Τεχνολογικής Εκπαιδεύσεως) η οποία ιδρύθηκε με το Ν.Δ. 3971/1959).

Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης
Εκπαιδευτικός – Ερευνητής
Αντιπρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.

Για την οργάνωση και λειτουργία της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. βοήθησαν και ειδικοί επιστήμονες, που μετακλήθηκαν από την Αμερική με τη φροντίδα του ΟΟΣΑ. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρόσφερε μεγάλη δωρεά για τις δαπάνες των κτιριακών εγκαταστάσεων, ενώ η UNESCO βοήθησε σημαντικά στον εξοπλισμό της σχολής με μηχανήματα και εργαλεία των εργαστηρίων και με εποπτικά μέσα διδασκαλίας.

Στα πλαίσια των διεθνών μορφωτικών συνεργασιών, τη δεκαετία του 1960, ο ΟΟΣΑ προσέφερε υποτροφίες για το διδακτικό προσωπικό της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. στην Αμερική όπου έγινε εξειδίκευση σε θέματα που αφορούν, τα παιδαγωγικά της επαγγελματικής εκπαίδευσης, την οδηγητική, τα τεχνικά μέσα διδασκαλίας και την οργάνωση μαθήματος.

Το αποτέλεσμα της προσφοράς του ΟΟΣΑ ήταν το 1972 το 80% του εκπαιδευτικού προσωπικού της ΠΑΤΕΣ/ΣΕΛΕΤΕ να έχει σπουδάσει στις ΗΠΑ και το υπόλοιπο 20% σε Γερμανία, Αγγλία και Ιταλία.

Για την ίδρυση της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. η ειδική υπηρεσία μελετών και συντονισμού (ιδρύθηκε με το Ν.Δ. 3439/1955) πρότεινε την ίδρυση Πανεπιστημιακής Σχολής Εκπαίδευσης, κάτι το οποίο για διάφορους λόγους δεν υλοποιήθηκε.

Με το Ν.Δ. 3971/1959, όπως προαναφέραμε, ιδρύθηκε η Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. «εις την οποίαν θα επιμορφώνονται επιστημονικώς και θα προπαρασκευάζονται παιδαγωγικώς οι υποψήφιοι δάσκαλοι των τεχνικών και λοιπών επαγγελματικών σχολών και των ειδικών μαθημάτων των νέων κατευθύνσεων των γυμνασίων».

Η Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. το 1970 με το Ν.Δ. 789 λειτουργεί δύο επιμέρους σχολές την Ανωτέρα Σχολή Εκπαιδευτικών Τεχνολόγων Μηχανικών (Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ.) και την Παιδαγωγική Τεχνική Σχολή (ΠΑ.ΤΕ.Σ.).

Απαραίτητη προϋπόθεση για το διορισμό σε θέσεις εποπτικού, διδακτικού και εργαστηριακού προσωπικού στην Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτελούσε το πτυχίο της Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ. ή της ΠΑ.ΤΕ.Σ. κατά περίπτωση.

Η Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ. ήταν σχολή τετραετούς φοίτησης και η ΠΑ.ΤΕ.Σ. περιελάμβανε φοίτηση για τους πτυχιούχους Ανώτατης Εκπαίδευσης 6 μήνες, για τους πτυχιούχους Ανώτερης Εκπαίδευσης και τους πτυχιούχους Μέσων Σχολών 1 έτος.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όλοι οι εκπαιδευτικοί της Τ.Ε.Ε. (και των γενικών μαθημάτων) έπρεπε να φοιτήσουν στη Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. προκειμένου να καταρτισθούν στα παιδαγωγικά της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Μεταγενέστερα σύμφωνα με το Ν.1566/1985 και το Ν. 1894/1990 καταργήθηκε η υποχρέωση παρακολούθησης της ΠΑ.ΤΕ.Σ./Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. των εκπαιδευτικών γενικών μαθημάτων.
Αυτή είναι η πρώτη υποβάθμιση του ρόλου της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. διότι αγνοήθηκε ο ρόλος «των παιδαγωγικών της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης», ο οποίος επικαλύφθηκε από το πτυχίο των «καθηγητικών σχολών» στις οποίες τα διδασκόμενα παιδαγωγικά μαθήματα ήταν συχνά προαιρετικά και ελάχιστα σε σχέση με εκείνα που διδάσκονταν στην Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ. ή την ΠΑ.ΤΕ.Σ.

Ένα στοιχείο ποιοτικής διαφοροποίησης της παιδαγωγικής και διδακτικής κατάρτισης που ελάμβαναν οι φοιτητές της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. αποτελούσε το γεγονός ότι ήταν προσαρμοσμένη στο μαθητικό δυναμικό της Τ.Ε.Ε., το οποίο είχε διακριτές διαφορές από το αντίστοιχο της Γενικής Εκπαίδευσης.
Στα σχολεία της Τεχνικής σπούδαζαν και σπουδάζουν μαθητές με διαφορετικές αντιληπτικές ικανότητες, με χαμηλότερες επιδόσεις στα θεωρητικά – γενικά μαθήματα, αλλά με ιδιαίτερες κλίσεις και απόδοση στην εφαρμοσμένη γνώση και τις δεξιότητες.
Να σημειώσουμε ότι στην Τ.Ε.Ε. σπούδαζαν πολλοί περισσότεροι μαθητές άνω των 18 ετών σε εσπερινά σχολεία, από τα αντίστοιχα της Γενικής Εκπαίδευσης.
Μέχρι και σήμερα το ποσοστό μαθητών που σπουδάζει σε εσπερινά ΕΠΑ.Λ. είναι 10πλάσιο από το αντίστοιχο των ΓΕ.Λ. σε σχέση με το συνολικό μαθητικό τους δυναμικό.

Η Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε., παρά την υποβάθμιση που αναφέραμε, συνέχισε να αποτελεί σχολή υψηλής ζήτησης για τις «τεχνολογικές» ειδικότητες, στις οποίες το πτυχίο της αποτελούσε απαραίτητο προσόν διορισμού. Σημειώνεται επίσης ότι για δεκαετίες οι βάσεις εισαγωγής στην Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ./Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. ήταν υψηλότερες από εκείνες των Τ.Ε.Ι.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ένα σύνολο μαθημάτων παιδαγωγικής και διδακτικής κατάρτισης στην Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ., και το πρόγραμμα ΕΠΠΑΙΚ, πλην γενικών μαθημάτων και μαθημάτων ειδικότητας, τα οποία δημιουργούν ένα γνωστικό υπόβαθρο απαραίτητο για εκπαιδευτικό που πρόκειται να διδάξει σε σχολεία της Τ.Ε.Ε.

Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ. ΕΠΠΑΙΚ
Στοιχεία δικαίου 2 Εισαγωγή στην Παιδαγ. Επιστήμη 2
Γενική ψυχολογία 2 Γενική και Εξελικτική Ψυχολογία 2
Παιδαγωγική ψυχολογία 2 Παιδαγωγική Ψυχολογία και Διαπροσωπικές Σχέσεις 2
Εξελικτική Ψυχολογία 2 Εκπαιδευτική Πολιτική και Διοίκηση 2
Οργάνωση και διοίκηση της Εκπ/σης 2 Παιδαγωγικές Εφαρμογές Η/Υ 2Ε
Επαγγελματική ψυχολογία 2
Αρχές και οργάνωση Επαγγ. Εκπ/σης 2
Μέθοδοι διδασκαλίας Ι 3 Εισαγωγή στη Διδακτική Μεθοδολογία 2
Φιλοσοφία της παιδείας 3 Φιλοσοφία της Παιδείας 2
Εκπαιδευτική τεχνολογία (2Θ+2Ε) 4 Εκπαιδευτική Τεχνολογία-Πολυμέσα (2Θ+2Ε) 4
Μέθοδοι διδασκαλίας ΙΙ 2 Σύγχρονες Διδακτικές Κατευθύνσεις 2
Εκπαιδευτική αξιολόγηση 3 Εκπαιδευτική Αξιολόγηση 2
Τεχνολ.μαθήματα Γυμνασίου (2Θ+3Ε) 5
Κοινωνιολογία της Παιδείας 3 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης 2
Εκπαιδευτική έρευνα 2 Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας 2
Διδακτική επαγγελματικών μαθημάτων Ι 3 Διδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 2
Πρακτικές Ασκήσεις Διδασκαλίας (ΠΑΔ) 3 Πρακτική Άσκηση Διδασκαλίας 6
Στοιχεία τεχνικής νομοθεσίας 1
Διδακτική επαγγελματικών μαθημάτων ΙΙ 2
Ειδική διδακτική και ΠΑΔ 1 Πρακτική Άσκηση Διδασκαλίας 4
Οργάνωση σχολικών εργαστηρίων 2
Συμβουλευτική και ΣΕΠ 3 Συμβουλευτική & Προσανατολισμός 2
Προστασία περ/ντος και περιβαλλ. Εκπ/ση 2
Σύνολο 56 Σύνολο 40

Με το Ν. 2640/1998, άρθρο 19 ιδρύθηκαν στην ΠΑΤΕΣ/ΣΕΛΕΤΕ 2 τμήματα επιμόρφωσης – εξειδίκευσης ετήσιας φοίτησης: α) Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΣΥΠ) και β) Γενικής Τεχνολογίας (ΓΕ.ΤΕ.)
Το τμήμα ΣΥΠ λειτουργεί με επιτυχία μέχρι σήμεραως ΠΕΣΥΠ. Το παρεχόμενο Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας απονέμεται μετά από αξιολόγηση σε 11 θεωρητικά μαθήματα, σε Πρακτικές Ασκήσεις Διδασκαλίας και σε Πτυχιακή Εργασία. Το Πιστοποιητικό αυτό δίνει προτεραιότητα, σε πολλές περιπτώσεις, στην ανάθεση διδασκαλίας του μαθήματος ΣΕΠ.
Το τμήμα ΓΕ.ΤΕ. ιδρύθηκε με σκοπό να επιμορφώσει και να ειδικεύσει τους εκπαιδευτικούς ( ώστε να έχουν κοινή γνωστική βάση) οι οποίοι διδάσκουν το μάθημα της Τεχνολογίας στα Γυμνάσια. Ατυχώς η προσέλευση των ενδιαφερομένων υπήρξε μικρή και σύντομα ανεστάλη τη λειτουργία του αφήνοντας ένα κενό πίσω του.

Β΄ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε., ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Το 2002 καταργήθηκε η Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. και ιδρύθηκε η Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. η οποία εντάχθηκε στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Η σχολή αποτελείται, κατά το Ν. 3027/2002 από τα τμήματα εκπαιδευτικών Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής, Μηχανολογίας, Πολιτικών δομικών έργων, Πολιτικών έργων υποδομής, Γενικό Τμήμα Παιδαγωγικών Μαθημάτων και Γενικό Τμήμα Γενικών Μαθημάτων.
Σήμερα λειτουργούν τα εξής τμήματα: 1. Ηλεκτρολόγων – Ηλεκτρονικών 2. Μηχανολόγων 3. Πολιτικών Μηχανικών και 4. Παιδαγωγικό Τμήμα. Το φοιτητικό δυναμικό της σχολής ανέρχεται σε 5.000 περίπου.

Η αποστολή της σχολής συμπίπτει με αυτή των Τ.Ε.Ι. και περιλαμβάνει επιπλέον την παράλληλη παροχή παιδαγωγικής εκπαίδευσης. Η διάρκεια φοίτησης αυξάνεται σε 5 έτη διότι τα διδασκόμενα τεχνολογικά μαθήματα, τα οποία έπρεπε να αντιστοιχηθούν με εκείνα των Τ.Ε.Ι. προκειμένου να αντιστοιχηθούν και τα επαγγελματικά δικαιώματα, διαρκούν 4 έτη και επιπλέον η παράλληλη παροχή παιδαγωγικής εκπαίδευσης διαρκεί αθροιστικά σε 1 έτος.

Η Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. ως Ανώτατη σχολή 5ετούς φοίτησης εάν ενταχθεί στον πανεπιστημιακό τομέα θα υπάρξει βάσιμη προοπτική αναγνώρισης του παρεχόμενου πτυχίου της ως ισοδύναμου με master, όπως έχει γίνει με τα πτυχία των πολυτεχνείων.
Στην Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. εκτός της λειτουργίας των προπτυχιακών τμημάτων που αναφέραμε, λειτουργούν 2 αυτοχρηματοδοτούμενα προγράμματα διάρκειας 2 ακαδημαϊκών εξαμήνων: α) Το Ετήσιο πρόγραμμα Παιδαγωγικής Κατάρτισης (ΕΠΠΑΙΚ) το οποίο αποτελεί το διάδοχο σχήμα της ΠΑΤΕΣ και β) Το Πρόγραμμα Ειδίκευσης στην Συμβουλευτική και τον Προσανατολισμό (ΠΕΣΥΠ) το οποίο αποτελεί το διάδοχο σχήμα του ΣΥΠ.

Η Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. περιλαμβάνει, εκτός της κεντρικής σχολής στο Μαρούσι, 11 παραρτήματα ανά την Ελλάδα τα εξής:
1. Θεσσαλονίκης
2. Πάτρας
3. Ιωαννίνων
4. Βόλου
5. Σαπών
6. Ηρακλείου Κρήτης
7. Μυτιλήνης
8. Ρόδου
9. Κοζάνης
10. Λιβαδειάς
11. Άργους
Στα παραρτήματα αυτά παρέχονται προγράμματα ΕΠΠΑΙΚ και ΠΕΣΥΠ, κατά περίπτωση, τα οποία παρακολουθούν περίπου 2.500 φοιτητές ανά έτος.

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Σήμερα το μέλλον της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε., μετά τις αλλεπάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις, διαγράφεται αβέβαιο.
Η ίδρυση του πανεπιστημίου Δυτ. Αττικής δεν συμπεριέλαβε και την Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. η οποία παραμένει το μοναδικό «Τ.Ε.Ι.» στην Αττική.
Ο σχεδιασμός του ΥΠΠΕΘ (εάν υπάρχει) δεν είναι γνωστός.

Γίνεται λόγος για ένταξη στο ΠΔΑ, στο Γεωπονικό ή στο Πελοποννήσου, αλλά το θέμα παραμένει σε επίπεδο προτάσεων και διαβουλέυσεων.
Η ιστορική αυτή σχολή, της οποίας η προσφορά είναι καταλυτική στην εδραίωση και ανάπτυξη της Τ.Ε.Ε., παραμένει μετέωρη και δημιουργεί αισθήματα έντονης ανασφάλειας σε διδάσκοντες και διδασκομένους.
Εάν η κυβέρνηση, το ΥΠΠΕΘ, έχει θέσει σε προτεραιότητα την Επαγγελματική Εκπαίδευση θα πρέπει να ασχοληθεί συστηματικά, εκτός της μαθητείας και με το θέμα της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.

Η σχολή είναι αναγκαίο να γίνει πανεπιστημιακό ίδρυμα ή να ενταχθεί σε άλλο, με τεχνολογικό χαρακτήρα, άμεσα.
Οι προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές, τα προγράμματα εξειδίκευσης στα παιδαγωγικά και τον επαγγελματικό προσανατολισμό τα οποία προσφέρονται ανά την Ελλάδα, αποτελούν ένα σπουδαίο προσφερόμενο έργο στην Τ.Ε.Ε. το οποίο είναι αναγκαίο να λειτουργήσει με την κανονικότητα μιας πανεπιστημιακής σχολής.

Η απομείωση του ρόλου της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. η οποία προκύπτει μετά την ψήφιση του Ν. 4547/2018, άρθρο 111, όπου ορίζεται νέος τρόπος της παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας, εγείρει ερωτηματικά για το λόγο ύπαρξης της ίδιας της σχολής με τη σημερινή της μορφή.

Οι τεχνολόγοι εκπαιδευτικοί, μόνιμοι και αναπληρωτές, διατηρούν ελπίδες ότι ο Διευθυντής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του ΥΠΠΕΘ ο οποίος είναι απόφοιτος της Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε., θα βοηθήσει αποτελεσματικά στην υπόθεση της σχολής, διότι βρίσκεται στο κέντρο λήψης αποφάσεων. Το γεγονός ότι συνεχίζει να παραμένει μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. με την ιδιότητα του προέδρου της Ε.Τ.Ε., ενώ δεν είναι πρόεδρος, φανερώνει, κατά μία εκδοχή, την πρόθεσή του να βοηθήσει αποφασιστικά στην αποκατάσταση της σχολής.
Μέχρι στιγμής όμως δεν έχει φανεί το ενδιαφέρον του για τη σχολή.

Ίδωμεν.