Σε συζητήσεις πολλές φορές μου εκμυστηρεύονται συνάδελφοι ότι διστάζουν να παρακολουθήσουν ένα μάθημα online γιατί δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις ή δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένοι/ες για να εργαστούν σε ένα εξ αποστάσεως ηλεκτρονικό περιβάλλον μάθησης. Σχεδόν πάντα διαφωνώ μαζί τους, καθώς πρόκειται για επαγγελματίες με αυξημένα προσόντα, με «ιντερνετική» παρουσία σε κοινωνικά δίκτυα (συνήθως Facebook) και με αρκετή όρεξη για συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση. Αφορμή αυτού του άρθρου είναι ο προβληματισμός μιας εξαιρετικής συναδέλφου και φίλης, για το αν θα μπορέσει να παρακολουθήσει με επιτυχία ένα online μάθημα.

Θέλω αλλά θα μπορέσω; Με τον υπολογιστή δεν έχω και την καλύτερη σχέση

 

Η εκτεταμένη χρήση των ΤΠΕ στην ηλεκτρονική μάθηση αποθαρρύνει πολλούς από εμάς από το να παρακολουθήσουμε ηλεκτρονικά μαθήματα. Μη γελιόμαστε, οι ευκαιρίες είναι περιορισμένες για τους καθηγητές Γερμανικών: το τελείωσε άδοξα πριν καν αρχίσει, το Goethe που κάνει σεμινάρια υπάρχει μόνο Αθήνα-Θεσσαλονίκη (αν και έχουν κομμάτι online) και οι σύμβουλοί μας έχουν θάλασσες, βουνά και λαγκάδια να καλύψουν- δεν επαρκούν καν αριθμητικά για να μας παρέχουν συνεχιζόμενη επιμόρφωση και κατάρτιση. Και ενώ είχα απογοητευτεί ότι δεν υπάρχει κάτι διαθέσιμο για αυτή τη χρονιά (εκτός από το που είναι με κλήρωση), εμφανίστηκε στο τέλος του 2017 η Εθνική Υπηρεσία Υποστήριξης eTwinning που σε συνεργασία με φορείς ξεκίνησε τη δράση Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που προσέλκυσε το ενδιαφέρον 200 επιμορφωτών και 4000 εκπαιδευομένων χωρισμένους σε 200 e-τάξεις. Είμαι σίγουρος, ότι θα συμμετείχαν περισσότεροι συνάδελφοι, αν είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα για το περιβάλλον της ηλεκτρονικής μάθησης.

 

Ακολουθούν 7 πρακτικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να προετοιμαστείτε επαρκώς για το επόμενο ηλεκτρονικό μάθημα και να γλυτώσετε αρκετούς πονοκεφάλους κατά τη διάρκεια:

 

1. Επιλέξτε υπολογιστή

Φροντίστε ο υπολογιστής σας, το tablet ή το κινητό να μπορούν να «τρέξουν» τις εφαρμογές που απαιτεί το online μάθημα. Δε χρειάζεται να έχετε υπολογιστή τελευταίας τεχνολογίας για να συμμετάσχετε, ένα μηχάνημα 5 χρόνων μπορεί να ανταποκριθεί με το παραπάνω στις απαιτήσεις του διαδικτυακού περιβάλλοντος μάθησης. Τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα με τα κινητά τηλέφωνα ή τα tablet και γι’ αυτό ψάξτε να βρείτε τι απαιτήσεις έχει το μάθημα σε hardware, ώστε να μην απογοητευτείτε κατά τη διάρκεια. Αν δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα στην περιγραφή του μαθήματος, επικοινωνήστε με τους διοργανωτές του. Επίσης, αν δεν έχετε υπολογιστή στο σπίτι ή ο υπολογιστής σας δε μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις, βρείτε κάποια εναλλακτική όπως ένα ίντερνετ καφέ, έναν υπολογιστή στο σχολείο από όπου θα παρακολουθήσετε το μάθημα κτλ.

 

2. Εγκαταστήστε λογισμικό

Συνήθως το μόνο που χρειάζεται είναι ένας φυλλομετρητής (browser) όπως Microsoft Edge, Google Chrome, Firefox, Safari, Opera κ.ά, ωστόσο σας προτείνω να είναι αναβαθμισμένος στην τελευταία έκδοση, για να αποφύγετε ασυμβατότητες. Βρείτε και εγκαταστήστε τα «πρόσθετα» (Plugins) που είναι αναγκαία στον browser και κάντε σύντομες δοκιμές, ώστε να βεβαιωθείτε ότι λειτουργούν σωστά. Το μάθημα μπορεί να προτείνει και τη χρήση εφαρμογών όπως το skype, οπότε κάντε λογαριασμούς όπου είναι απαραίτητο και εγκαταστήστε το λογισμικό που χρειάζεται.

 

3. Συνδεθείτε στο διαδίκτυο

Όλα γίνονται μέσω ίντερνετ, οπότε φροντίστε να έχετε μια αξιόπιστη σύνδεση που μπορεί να κατεβάσει το περιεχόμενο του μαθήματος. Το μάθημα μπορείτε να το παρακολουθήσετε από οπουδήποτε και (συνήθως) οποτεδήποτε, οπότε βεβαιωθείτε ότι έχετε γρήγορη πρόσβαση στο μάθημα από το σπίτι σας, το σχολείο, την καφετέρια ή σπίτι φίλων/συναδέλφων κατά τις ώρες μελέτης. Αν η πρόσβαση είναι πρόβλημα, κατεβάστε ή δείτε τα βίντεο εκεί που θα βρείτε ίντερνετ και επεξεργαστείτε τις εργασίες στο χώρο σας. Αρκετοί σχεδιαστές μαθημάτων λαμβάνουν υπόψη τους ότι μπορεί να έχετε θέμα με τη σύνδεση ή να παρακολουθείτε το μάθημα με κάποια φορητή συσκευή (κινητό τηλέφωνο, tablet) και φτιάχνουν έτσι το περιεχόμενο ώστε να είναι μικρό σε μέγεθος (όγκο δεδομένων) και να μπορεί να κατεβεί τοπικά στη συσκευή σας.

 

4. Βεβαιωθείτε ότι έχετε τις κατάλληλες δεξιότητες στις ΤΠΕ

Τα «καλά» μαθήματα συνήθως απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό, οπότε σπάνια θα έχουν μεγάλες απαιτήσεις σε δεξιότητες ΤΠΕ. Αν μπορείτε να σερφάρετε στο διαδίκτυο, να στείλετε αρχεία μέσω email, να συμμετάσχετε σε συζητήσεις μέσα σε κοινωνικά δίκτυα, τότε, ναι, μπορείτε να συμμετάσχετε σε online μαθήματα. Τα «καλύτερα» μαθήματα προσφέρουν επαρκή τεχνική υποστήριξη μέσα σε φόρα ή/ και οδηγούς (tutorials) πως να ανεβάσετε εργασίες, πως να επεξεργαστείτε το προφίλ, πως να συμμετάσχετε σε συζητήσεις κοκ. Αν πάλι αισθάνεστε ανασφάλεια τα «άριστα» μαθήματα σας παρέχουν συνδέσμους σε σύντομα μαθήματα, όπου μπορείτε να βελτιώσετε γρήγορα και εύκολα τις δεξιότητές σας καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη το μάθημα.

 

5. Φροντίστε για την υποστήριξή σας

Εκτός από την υποστήριξη που πιθανόν να σας προσφέρει το μάθημα, ζητήστε βοήθεια και βεβαιωθείτε ότι έχετε την αναγκαία υποστήριξη πολύ πριν ξεκινήσετε. Ο πληροφορικός του σχολείου, ο πρόθυμος συνάδελφος στο γραφείο των εκπαιδευτικών, κάποιος από την οικογένεια, ο υπάλληλος στο ίντερνετ καφέ, ο σερβιτόρος που θα σας φέρει τον καφέ και θα σας δει να παλεύετε με την τεχνολογία (αρκεί να έχει τον χρόνο, γι’ αυτό επιλέξτε μια ήσυχη ώρα να συνδεθείτε με το tablet στο μάθημα)… φροντίστε να είναι κάποιος δίπλα σας που μπορεί να κάνει τα παραπάνω. Να σας εγκαταστήσει το αναγκαίο λογισμικό, να σας συνδέσει το διαδίκτυο, να σας βοηθήσει αν κολλήσετε ή δυσκολευτείτε κάπου. Σχεδόν πάντα υπάρχει κάποιος κοντά σας που μπορεί να σας υποστηρίξει. Προσοχή στα προσωπικά σας δεδομένα (όνομα και κωδικό χρήστη), δεν τα μοιραζόμαστε με κανέναν.

 

6. Βάλτε ένα πρόγραμμα μελέτης

Όταν κάνω online μαθήματα, προτείνω στους εκπαιδευόμενους να καθιερώσουν μια ρουτίνα μελέτης. Ανάλογα με τη διάρκεια τους ενθαρρύνω να διαβάζουν το περιεχόμενο του μαθήματος και τις συζητήσεις μέσα στα φόρα (αν υπάρχουν) και κάποια άλλη χρονική στιγμή να κάνουν τις δραστηριότητες. Είναι πολύ εύκολο να παρασυρθεί κανείς και να είναι είναι συνέχεια στο διαδίκτυο με όλα τα μέσα: υπολογιστή, κινητό, tablet κτλ, αλλά αυτό θα οδηγήσει πιθανότατα σε κόπωση. Π.χ. αν το μάθημα είναι ταχύρυθμο και διαρκεί 15 μέρες, μπείτε με τον καφέ σας το πρωί να διαβάσετε τις συζητήσεις στα φόρα ή να παρακολουθήσετε μια παρουσίαση και το βράδυ μόλις ηρεμήσετε από μια κοπιαστική μέρα, χαλαρά ξεκινήστε να δουλεύετε μια δραστηριότητα. ΜΗΝ αφήνετε τα πάντα για το Σαββατοκύριακο γιατί και θα χάσετε την εμπειρία της μάθησης σε μια ηλεκτρονική κοινότητα και θα κουραστείτε να ολοκληρώστε το περιεχόμενο.

 

7. Βρείτε μια ήσυχη γωνιά

«Ήσυχη» δε χρειάζεται να είναι απαραίτητα, μπορείτε να βάλετε τα ακουστικά σας στο λεωφορείο ή στην καφετέρια και να απομονωθείτε εντελώς από την περιβάλλοντα χώρο. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια σύνδεση στο διαδίκτυο ή να έχετε κατεβάσει το περιεχόμενο στη συσκευή σας. Αν αποφασίσατε να παρακολουθήσετε το μάθημα από το σπίτι σας, κάντε το τις ώρες που υπάρχει ησυχία στο σπίτι ή έχετε την πολυτέλεια να απομονωθείτε σε έναν χώρο που δε θα σας αποσπάσει κάτι την προσοχή. Ακόμα και 30 λεπτά να αφιερώσετε για μελέτη ή κάποια δραστηριότητα, φροντίστε να συγκεντρωθείτε και να την ολοκληρώσετε στο χρόνο που θέσατε. Στην παραδοσιακή εκπαίδευση θα παρακολουθήσετε ένα μάθημα 2 ή 3 ώρες με ένα διάλειμμα χωρίς να υπάρχουν (θεωρητικά) παράγοντες που θα διακόψουν τη ροή του μαθήματος- ναι, και το κινητό κλειστό ή χαμηλωμένο. Στην ηλεκτρονική μάθηση είναι πιο εύκολο να ανοίξετε μια νέα καρτέλα στο Facebook ή να σηκωθείτε από την καρέκλα σας για να τακτοποιήσετε μια εκκρεμότητα που μόλις θυμηθήκατε.

 

Συμπέρασμα

Πριν γραφτείτε σε ένα ηλεκτρονικό μάθημα, φροντίστε να είστε έτοιμοι/ες να το παρακολουθήσετε. Η τεχνολογία υπάρχει για να διευκολύνει την πρόσβαση στο μάθημα και όχι για να σας αποθαρρύνει από το να συμμετάσχετε. Γι’ αυτό δε θα πρέπει να είναι εμπόδιο στη συνεχιζόμενη επιμόρφωση και κατάρτισή σας. Πάρτε μια απόφαση και τολμήστε το. Και μην ξεχνάτε: απολαύστε το εξ αποστάσεως περιβάλλον μάθησης και τη συμμετοχή σας σε μια μαθησιακή κοινότητα με συναδέλφους από όλη τη χώρα ή/και τον κόσμο. Είναι μια μαγική εμπειρία με πλούσιες ανταλλαγές.