Η επιλογή ομάδας προσανατολισμού (όπως πλέον μετονομάζονται οι κατευθύνσεις) και εν συνεχεία η συμπλήρωση του μηχανογραφικού αποτελεί τη σημαντικότερη διαδικασία όχι μόνο των Πανελληνίων αλλά ολόκληρου του λυκείου καθώς πρακτικά μέσω αυτής ο μαθητής καλείται να συνδυάσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πλήθος δεδομένων.
Εχει αποδειχθεί στην πράξη πως είναι πολύ μικρό το ποσοστό των μαθητών και των γονέων που υλοποιούν τη συγκεκριμένη διαδικασία έπειτα από προσεκτική αναζήτηση και κατάλληλη πληροφόρηση. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες βασικές αρχές που παρατίθενται ακολούθως κωδικοποιημένες, που θα πρέπει να εφαρμόσει ο κάθε ενδιαφερόμενος προκειμένου να «ξεκλειδώσει» τις επιλογές του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όπως τις αναλύει στο ΕΘΝΟΣ – ΠΑΙΔΕΙΑ ο κ. Κωνσταντίνος Κότιος, σύμβουλος Σταδιοδρομίας Employ.
Αναλυτικά:
1. Ξεκινάμε με βάση τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του μαθητή. Απαραίτητη αφετηρία είναι τα «θέλω» του ενδιαφερομένου και όχι τα «θέλω» του κοινωνικού περίγυρου. Ο μαθητής θα πρέπει να γνωρίζει ποιες είναι οι κλίσεις του και πώς μπορεί να τις αξιοποιήσει δημιουργικά μέσω ενός επιστημονικού κλάδου.
2. Κάνουμε μια λεπτομερή έρευνα όλων των Τμημάτων. Διερευνούμε με ιδιαίτερη προσοχή το πρόγραμμα σπουδών κάθε τμήματος, τα επαγγελματικά δικαιώματα, τα συνδεόμενα επαγγέλματα κ.λπ. Δεν εξετάζουμε μόνο τα τμήματα που γνωρίζουμε ή μας ενδιαφέρουν και αγνοούμε παντελώς τα υπόλοιπα, διότι μπορεί σε κάποιο από τα υπόλοιπα να ανακαλύψουμε ένα τμήμα που μας ταιριάζει, μας αρέσει και εν τέλει μας οδηγεί στο επαγγελματικό πεδίο που μας ενδιαφέρει. Επίσης, δεν μας απασχολούν τόσο άμεσα τα μεταπτυχιακά προγράμματα ως πρώτιστο κριτήριο επιλογής ενός τμήματος, καθώς τα Μ.Π.Σ. διαρκώς διαφοροποιούνται.
3. Κατά την ιεράρχηση και τη στοχοθέτηση των επιλογών μας, λαμβάνουμε υπόψη κι άλλες σημαντικές παραμέτρους. Στο σημείο αυτό ο κάθε ενδιαφερόμενος θέτει τις επιμέρους παραμέτρους όπως η πόλη φοίτησης, τα οικονομικά δεδομένα της οικογένειας, η αντιστοιχία ενός τμήματος εφόσον δικαιούται μετεγγραφής, η οικογενειακή παράδοση σε κάποιο επαγγελματικό κλάδο κ.ά.
4. Δεν παρασυρόμαστε από τα μόρια ενός τμήματος. Η θέση που έχει κάθε σχολή δεν αντικατοπτρίζει πάντα και τις προοπτικές των αποφοίτων της. Υπάρχουν τμήματα που είναι χαμηλά βαθμολογικά και πρακτικά μας δίνουν ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με ομοειδή τμήματα που βρίσκονται σε υψηλότερες βαθμολογίες. Αντίστοιχα, τμήματα με υψηλές βαθμολογίες τα οποία είναι τρομερά κορεσμένα στην αγορά εργασίας. Συνηθισμένο λάθος που κάνουν πολλοί μαθητές είναι να δηλώνουν τμήματα κατά αύξουσα σειρά των μορίων τους γιατί θεωρούν πως έτσι δε θα «χαραμίσουν» τα μόριά τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μαθητές -συνήθως με καλές βαθμολογίες- ενώ στόχευαν αρχικά π.χ. στο Πολυτεχνείο να σπουδάζουν Φαρμακευτική!
5. Δεν υπάρχει καμία σχολή που να είναι «διαμάντι» για όλους τους υποψηφίους. Το γεγονός ότι κατά περιόδους δημοσιεύονται σχετικές μελέτες και έρευνες για τμήματα και επαγγέλματα με θετικές προοπτικές είναι ένα επικουρικό στοιχείο για τις επιλογές μας και όχι πρώτιστο κριτήριο. Το ότι κάποιος κλάδος αναμένεται να γνωρίσει άνθηση δεν σημαίνει πως εφόσον τον επιλέξουμε θα εξελιχθούμε και εμείς παράλληλα σε πετυχημένους επαγγελματίες με «σίγουρη» επαγγελματική αποκατάσταση.
6. Τμήματα με γενικό υπόβαθρο είναι ασφαλέστερες επιλογές από εξειδικευμένα τμήματα για πολλούς υποψηφίους. Στην περίπτωση που κάποιος υποψήφιος δεν είναι σίγουρος για τις τελικές του επιλογές ή δεν μπορεί να αντιληφθεί την αποστολή και τις δυνατότητες ενός εξειδικευμένου προγράμματος σπουδών, είναι προτιμότερο να επιλέξει «κλασικά» τμήματα, π.χ. Βιολογίας, από κάποια άλλα που έχουν συγκεκριμένο προσανατολισμό προς ένα εξειδικευμένο πεδίο μιας επιστήμης.
• Μην ξεχνάτε πως οι προπτυχιακές σπουδές είναι απλά το 1ο βήμα. Το τμήμα όπου θα εισαχθείτε και ο κλάδος που θα επιλέξετε δεν σημαίνει πως de facto θα σας οδηγήσει στον συγκεκριμένο εργασιακό ρόλο που έχετε κατά νου. Η επεξήγηση είναι διπλή. Η σταδιοδρομία μας δεν εξαρτάται από το πρώτο πτυχίο αποκλειστικά, αλλά και από σειρά άλλων παραγόντων όπως η μεταπτυχιακή μας εξειδίκευση, οι δεξιότητές μας, το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, ο τόπος απασχόλησης κ.λπ. Παράλληλα, η αγορά εργασίας διαφοροποιείται ταχύτατα και πολλές φορές ανεπαίσθητα, με συνέπεια κανείς να μην μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια τις απαιτήσεις και το job description που θα διαμορφωθεί για τις επιμέρους θέσεις κάθε κλάδου. Αυτός είναι και ο λόγος που η αρχική μας αυτή επιλογή θα πρέπει να συνθέτει κάποιες ελάχιστες προδιαγραφές που είναι οι κλίσεις μας, οι δυνατότητες του κλάδου αλλά και το σημαντικότερο: το ενεργό μας ενδιαφέρον και το πάθος γι’ αυτόν τον κλάδο που θέλουμε να ακολουθήσουμε. Αυτό είναι το ασφαλέστερο κριτήριο για την επιλογή μας, που θα μας βοηθήσει να αντεπεξέλθουμε με επιτυχία στις οποιεσδήποτε απαιτήσεις της μελλοντικής αγοράς εργασίας.
ΕΘΝΟΣ ΝΙΚΟΛΙΤΣΑ ΤΡΙΓΚΑ