ΜΙΧΑΛΗΣ ΝΙΒΟΛΙΑΝΙΤΗΣ | ΕΘΝΟΣ
Tα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται μια έντονη κινητικότητα αλλά και ενδιαφέρον από πολλούς εκπαιδευτικούς και ενηλίκους γενικότερα για την Εκπαίδευση Ενηλίκων, η οποία πηγάζει κυρίως από την ενίσχυση σχετικών προγραμμάτων (voucher) αλλά και από τις προκηρύξεις για διδασκαλία σε διάφορους φορείς, όπως ΣΔΕ, ΙΕΚ κ.λπ. που φαίνονται σαν μια ηλιαχτίδα απασχολησιμότητας, έστω και περιορισμένης.
Για ποιον λόγο, ωστόσο, υφίσταται αυτή η ξαφνική ενίσχυση του ενδιαφέροντος από πολλούς;
Εντονη κινητικότητα αλλά και ενδιαφέρον από πολλούς εκπαιδευτικούς και ενηλίκους γενικότερα για την Εκπαίδευση Ενηλίκων παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας.
Στο παρελθόν το ΕΚΕΠΙΣ πιστοποιούσε εκπαιδευτές ενηλίκων ύστερα από σεμινάρια 300 ωρών με εξετάσεις. Τα Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης ήταν αναγκασμένα να χρησιμοποιούν συγκεκριμένο ποσοστό εκπαιδευτών που ήταν πιστοποιημένοι από το ΕΚΕΠΙΣ. Το ΕΚΕΠΙΣ πρακτικά πλέον δεν υπάρχει, αλλά έχει αντικατασταθεί από τον ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού). Ωστόσο, συνεχίζουν να υπάρχουν ΚΕΚ ή προγράμματα που υλοποιούνται σε ΚΕΚ, τα οποία ζητούν ή προτιμούν πιστοποιημένους εκπαιδευτές για συγκεκριμένες εκπαιδευτικές ενότητες αλλά και Κέντρα Διά Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ). Φτάνοντας στο σήμερα, ενώ υπάρχουν σχετικά προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σχετικά με τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση ενηλίκων, κανένα δεν δίνει και επάρκεια στην εκπαίδευση ενηλίκων και αποκλειστικά επαγγελματικά δικαιώματα.
Μεταπτυχιακό
Για παράδειγμα, ένα μεταπτυχιακό στην Εκπαίδευση Ενηλίκων μπορεί να δώσει αρκετά μόρια σε μια προκήρυξη, αλλά δεν αποκλείει κάποιον που δεν το έχει, ούτε δίνει υπερβολικά μόρια ώστε πρακτικά να αποκλείσει κάποιον με μακρά εμπειρία ή με μεταπτυχιακό σε τομέα συναφή με κάποιο άλλο γνωστικό αντικείμενο μιας σχετικής προκήρυξης. Ετσι, ανοίγεται η πρόσβαση και η δυνατότητα απασχόλησης σε αποφοίτους που μπορεί ακαδημαϊκά να μην έχουν σχετική εμβάθυνση στην εκπαίδευση ενηλίκων, αλλά μπορούν να ενταχθούν στον κλάδο, εφόσον έχουν τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα, επαγγελματική εμπειρία, επιμόρφωση κ.λπ.
Τον Μάιο του 2014 ανακοινώθηκε η πρώτη προκήρυξη για την πιστοποίηση εκπαιδευτών ενηλίκων μη τυπικής μάθησης από τον ΕΟΠΠΕΠ, που πρακτικά «ανοίγει» τον δρόμο στους ενταγμένους εκπαιδευτές να πιστοποιήσουν τα προσόντα τους και εύλογα να αποκτήσουν το συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων στην προοπτική της απασχόλησης και της διδασκαλίας σε σχετικά προγράμματα.
Οπως τονίζει ο κ. Κωνσταντίνος Κότιος, σύμβουλος σταδιοδρομίας στο Εmploy, λόγω της υψηλής ανεργίας πολλές δομές και προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων πλέον φαντάζουν ελκυστικότερα από ό,τι στο παρελθόν.
Για παράδειγμα, ο ΟΑΕΔ έχει Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ), Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) και Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ). Βέβαια, οι ΕΠΑΣ, οι ΣΕΚ και τα ΙΕΚ συχνά δεν εντάσσονται στην Εκπαίδευση Ενηλίκων, καθότι ανήκουν στην τυπική εκπαίδευση, ενώ πολλοί δεν θεωρούν καν τους εκπαιδευόμενους / καταρτιζόμενους ως ενήλικες εκπαιδευόμενους παρόλο που οι πιο πολλοί είναι άνω των δεκαοκτώ. Παράλληλα, δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ, ΣΕΚ, Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, Κέντρα Διά Βίου Μάθησης Δήμων, προγράμματα εκπαίδευσης μεταναστών (π.χ. «Οδυσσέας»), Σχολές Γονέων κ.λπ. αποτελούν πλέον δυνητικά πεδία απασχόλησης για όσους έχουν τα απαιτούμενα προσόντα, γνώσεις και επιμόρφωση.
Γενικότερα, τα τελευταία χρόνια η ζήτηση εκπαιδευτών ενηλίκων στην Ελλάδα έχει αυξηθεί. Φορείς τυπικής εκπαίδευσης, όπως ιδιωτικά και δημόσια ΙΕΚ και φορείς μη τυπικής εκπαίδευσης όπως ιδιωτικά και δημόσια Κέντρα Διά Βίου Μάθησης, έχουν πολλαπλασιαστεί δίνοντας μια ώθηση στο κομμάτι της δυνητικής απασχόλησης και παράλληλα δημιουργώντας και κάποιες νέες θέσεις εργασίας σε έναν τομέα που ακόμη τουλάχιστον δεν χαρακτηρίζεται κορεσμένος.
Επιμόρφωση
Ολες αυτές οι παράμετροι συντελούν ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα ο χώρος της Διά Βίου Μάθησης και της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, αφού μπήκε συστηματικά στον χάρτη της εκπαίδευσης το 2010 με τον αντίστοιχο νόμο, πλέον να εξελίσσεται σε ένα σημαντικό τομέα επιμόρφωσης/ εξειδίκευσης και σε πεδίο απασχόλησης από ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό ενδιαφερομένων. Παράλληλα, αποτελεί και ένα σημαντικό έρεισμα και στις ακαδημαϊκές επιλογές των νέων ανθρώπων να εξετάζουν με μεγαλύτερο ενδιαφέρον τμήματα όπως το Εκπαιδευτικής – Κοινωνικής Πολιτικής, Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών όπως τα αντίστοιχα του ΕΑΠ και άλλων ιδρυμάτων. Εξάλλου, στην κοινωνία της γνώσης και στη διαρκώς αυξανόμενη πληροφόρηση, όλοι μας θα κληθούμε να εμπλουτίζουμε και να ανανεώνουμε τις γνώσεις μας, θέλοντας και μη, διά βίου.