ΕΝΩΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝΨΥΧΟΛΟΓΩΝΕΛΛΑΔΑΣ

ΑΝΑΚΟΊΝΩΣΗ
Πίνακες αναπληρωτών του κλάδου Ψυχολόγων ΠΕ 23
-Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού
Συνάφειες και τήρηση της νομιμότητας στη Σχολική Ψυχολογία
Λογικά φέτος, με τις αλλαγές που έγιναν στο σύστημα και στην διαδικασία προσλήψεων και ελέγχου των τίτλων των αναπληρωτών Ψυχολόγων και των άλλων κλάδων του ΕΕΠ, θα περίμενε κανείς να τηρηθεί η νομιμότητα και οι αποφάσεις στην επιλογή των υποψηφίων να έχουν διαφάνεια και επιστημονική τεκμηρίωση, εγκυρότητα και αξιοπιστία.
Η επιβολή της νομιμότητας και των επιστημονικών αρχών είναι ζήτημα κρίσιμο που ενδιαφέρει τόσο τους υποψήφιους όσο και όλους τους εμπλεκομένους στην εκπαίδευση και το δημόσιο συμφέρον.
Επείγει να τεθεί ένα τέλος στις μη σύννομες και τις ανορθολογικές πρακτικές που τα τελευταία 10 χρόνια ταλαιπωρούσαν τους υποψηφίους και προκαλούσαν κάθε χρόνο καθυστέρηση στην πρόσληψη τους. Ιδιαίτερα στους ψυχολόγους, λόγω λαθών στην εκτίμηση για τα ισχύοντα αλλά και λόγω ενεργειών ορισμένων που για δικούς τους λόγους επεδίωκαν και επιδιώκουν να επιβάλουν τις απόψεις τους να θεωρείται η ειδίκευση στη σχολική ψυχολογία απλά μοριοδοτούμενο προσόν και όχι αναγκαίο προσόν.

Όμως δυστυχώς,
στην φετινή χρονιά μέχρι σήμερα δεν φαίνεται να έχουμε μείωση της αγωνίας, σύγχυσης και του ψυχοφθόρου κλίματος γύρω από τις προσλήψεις. Αυτό γενικεύθηκε σε όλους τους κλάδους ΕΕΠ και όλους τους υποψηφίους και έχουμε ορατό κίνδυνο για όλους, όπως για τους ψυχολόγους τα προηγούμενα χρόνια, να μην έχουν προσληφθεί έγκαιρα και σύννομα και επομένως το εκπαιδευτικό σύστημα να μην είναι πλήρως και επαρκώς έτοιμο για εκπαίδευση όλων των μαθητών του και αυτών με αναπηρία.
H εφαρμογή των διατάξεων και της καθορισμένης διαδικασίας πρόσληψης μέχρι σήμερα συνοδεύτηκε από πρακτικές μη διαφάνειας.
Η επιστημονική Επιτροπή του ΙΕΠ για τις συνάφειες δεν δημοσιοποίησε τα κριτήρια της. Τουναντίον υπήρχαν ανακοινώσεις εμπλεκομένων με τα μέλη της και παρασκηνιακή ενημέρωση για τις συζητήσεις στην Επιτροπή και για τις θέσεις που επιδιώκουν να επιβληθούν και οι οποίες δεν περιλαμβάνουν την τήρηση της νομιμότητας και της ιδιαίτερης ταυτότητας των επαγγελματικών κλάδων ΕΕΠ, τουλάχιστον όσον αφορά στους Ψυχολόγους.
Οι πρώτοι προσωρινοί πίνακες των υποψηφίων ψυχολόγων ΠΕ 23 αλλά και όλων των άλλων κλάδων του ΕΕΠ που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο τεκμηριώνουν ότι δεν ακολουθείται πιστά η νομιμότητα αλλά ούτε καν μια στοιχειώδης λογική στην κατάρτιση των πινάκων των αναπληρωτών.
Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν ακολουθείται η διάκριση που υπάρχει στην κατάρτιση των πινάκων των εκπαιδευτικών με ξεχωριστό «Πίνακα αναπληρωτών ανά ομαδοποιημένη ειδικότητα» ΠΕ 60, ΠΕ 70 κλπ αλλά ένας «ενιαίος πίνακας για το ΕΕΠ» σαν ο όρος «ΕΕΠ» να ορίζει ένα ξεχωριστό επαγγελματικό κλάδο. Αυτό έχει ως συνέπεια να τιτλοφορούν τους πίνακες τους πχ σαν «ΠροσωρινόςΕΝΙΑΙΟΣ ΚΥΡΙΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ αναπληρωτών και ωρομισθίων ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ (Ε.Ε.Π.)». Επίσης, για τους απορριφθέντες δεν αναφέρεται συγκεκριμένα ποιο τυπικό προσόν του κλάδου στον οποίο είναι υποψήφιος δεν έχει ο καθένας αλλά αόριστα «Δεν έχει τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα ΓΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΕΕΠ & ΕΒΠ», σε όλους τους κλάδους ΕΕΠ !!
Βέβαια για διοικητικούς λόγους οι πίνακες όλων των κλάδων μπορούν μεταξύ τους να ακολουθούν ενιαία φόρμα και να έχουν παρόμοια οργάνωση τα πεδία. Αλλά οι επαγγελματικοί κλάδοι δεν εξομοιώνονται στις σπουδές, τα χαρακτηριστικά και τα προσόντα. Ο κάθε κλάδος περιγράφεται από το σύνολο των χαρακτηριστικών του με βάση τη νομοθεσία για την επαγγελματική του ταυτότητα. Αυτά και μόνο αυτά θα πρέπει να αποτελούν τα κριτήρια σύγκρισης των υποψηφίων και θα πρέπει να παριστάνονται ως ένας ξεχωριστός πίνακας που οι στήλες του αντιστοιχούν η κάθε μια σε ένα χαρακτηριστικό/προσόν/κριτήριο της ειδικότητας.
Η διαφάνεια δεν βοηθιέται αλλά μάλλον συσκοτίζεται και δημιουργείται λάθος εικόνα για τα ισχύοντα όταν στους πίνακες δεν συγκεντρώνονται πληροφορίες που αφορούν ειδικά κάθε κλάδο/ ειδικότητα αλλά πληροφορίες που ισχύουν γενικά στο ΕΕΠ σαν να είναι αυτός ξεχωριστός ενιαίος επαγγελματικός κλάδος.
Οι πίνακες γίνονται δυσνόητοι και δεν είναι σαφές γιατί είναι ξεχωριστοί όταν περιλαμβάνουν κριτήρια που για λόγους ταυτότητας δεν ισχύουν για τον κλάδο και όταν το πρωτεύον κριτήριο ενός κλάδου και μιας ειδικότητας μετατρέπεται από ξεχωριστό πεδίο στον πίνακα του σε γενικό κριτήριο και ονομασία πεδίου για όλους τους πίνακες ΕΕΠ.
Οι προσωρινοί πίνακες δεν έχουν στήλη για το αν κατέχουν ή όχι την άδεια άσκησης επαγγέλματος που είναι βασικό τυπικό προσόν με βάση την πρόσκληση ΦΕΚ 2217/τ.Β΄/18-07-2016 και γενικά δεν τηρούν τη νομιμότητα και τα επιστημονικά κριτήρια για τα ισχύοντα σε κάθε κλάδο.
Στις ονομασίες των στηλών δεν ακολουθείται πιστά το έγγραφο «Διαβίβαση Πρόσκλησης Αναπληρωτών ΕΕΠ/ΕΒΠ»(Αρ. Πρωτ:120916/Δ3) που δίνει «πίνακα με κάθε πεδίο χωριστά, τις τιμές τις οποίες μπορεί να πάρει καθώς και τον τρόπο συμπλήρωσής του». Διαπιστώνεται πχ η στήλη «ΚΑΤΟΧΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ» μετονομάζεται σε «ΚΑΤΟΧΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Ή ΣΤΗΝ ΣΧ. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕ23 (ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΥΠΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ) (με έντονα μαύρα γράμματα σε όλους τους πίνακες).
Μια συνέπεια στο νόημα των πινάκων είναι ότι αυτή η μετονομασία της στήλης σε όλους τους πίνακες για όλους τους κλάδους είναι να μεταδίδει το μήνυμα σε όλους, είτε τους αφορά είτε όχι, ότι το μεταπτυχιακό «ΣΤΗΝ ΣΧ. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΥΠΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ».!
Ερωτήματα:
Σε τι διαφέρει ο υποψήφιος Ψυχολόγος ΠΕ 23 του κύριου πίνακα Α με τον υποψήφιο Ψυχολόγο ΠΕ 23 του επικουρικού πίνακα Β όταν αναφέρεται και στους δυο ότι είναι «ΚΑΤΟΧΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Ή ΣΤΗΝ ΣΧ. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕ23 (ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΥΠΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ)»;
Αν υπάρχουν υποψήφιοι του Πίνακα Β που έχουν προσόντα ψυχολόγου ειδικευμένου στη σχολική ψυχολογία / κατέχουν μεταπτυχιακό αντίστοιχο με το μεταπτυχιακό Σχολικής Ψυχολογίας ελληνικού ΑΕΙ γιατί να μην είναι στον πίνακα Α;
Τι προσόντα έχει ένας υποψήφιος άλλου κλάδου πχ ΠΕ 25 ή ΠΕ 30 όταν αναφέρεται ότι είναι «ΚΑΤΟΧΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Ή ΣΤΗΝ ΣΧ. ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕ23 (ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΥΠΙΚΟ ΠΡΟΣΟΝ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ);
Γιατί δεν διαφοροποιείται το μεταπτυχιακό που αποτελεί σαφώς επαγγελματική ειδίκευση στον κλάδο από το μεταπτυχιακό σε ένα ερευνητικό γνωστικό πεδίο του κλάδου ή και σε άλλο σχετικό επαγγελματικό κλάδο;
Γιατί δεν φαίνεται ποιοι έχουν ξεκάθαρους τίτλους και προσόντα και ποιοι έχουν πάρει από το ΙΕΠ αναγνώριση συνάφειας;
Η διαμορφωμένη νομοθεσία για τα ισχύοντα για τους ψυχολόγους ΠΕ 23 είναι σαφής και δεν υπάρχει περιθώριο παρερμηνείας.
Τα προβλεπόμενα για τους Ψυχολόγους δεν πηγάζουν μόνο από την ισχύουσα νομοθεσία και το νομικό πλαίσιο της προκήρυξης για τους αναπληρωτές (το νόμο 1566/1985 που θέσπισε για πρώτη φορά οργανικές θέσεις ψυχολόγου ΠΕ 23). Στηρίζονται και σε σαφή διάταξη του νόμου 991/1979 για την άσκηση του επαγγέλματος του Ψυχολόγου στην Ελλάδα, με βάση τον οποίο χορηγείται η άδεια στους ψυχολόγους, και την ΚΥΑ Περί ειδικότερων Προσόντων του Σχολικού Ψυχολόγου(ΦΕΚ Β’ 573/1981) και εναρμονίζονται με τα ισχύοντα σε ευρωπαϊκό επίπεδο (EuroPSy).
Όπως επεσήμαναν η Γνωμοδότηση ΝΣΚ 458 του 2011 περί προσόντων διορισμού Ψυχολόγων ΠΕ23 και η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) (3353/2015 17η Σεπτεμβρίου 2015) είναι απαραίτητη η «ειδική εκπαίδευση των ψυχολόγων που θα προσληφθούν ως εκπαιδευτικό προσωπικό».
Το ΣΤΕ έκρινε ότι η ρύθμιση «υπαγορεύεται από λόγο δημοσίου συμφέροντος» και «η κατοχή σχετικού μεταπτυχιακού τίτλου αποτελούν γενικά και αντικειμενικά κριτήρια τα οποία συνάπτονται άμεσα με την ικανότητα των υποψηφίων για πρόσληψη σε ειδικά σχολεία για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή και αναπηρία να ασκήσουν επιτυχώς τα καθήκοντα τους» (σελ 23 της απόφασης).

Η ειδίκευση με μεταπτυχιακό σχολικής ψυχολογίας δεν είναι απλά μοριοδοτούμενος τίτλος αλλά αποτελεί τυπικό και απαραίτητο προσόν του ψυχολόγου που ασκεί το επάγγελμα του στον τομέα της εκπαίδευσης και είναι προϋπόθεση για να μπορεί να ασκεί αποτελεσματικά το έργο του.
Επισημαίνουμε ότι η αρχή της Ειδίκευσης με ειδική εκπαίδευση του Ψυχολόγου που ασκεί το έργο του στον τομέα της εκπαίδευσης ορίσθηκε στην Ελλάδα από Επιτροπή Ψυχολόγων και διεθνώςβελτιώνεται και επανεξετάζεται, το πρόγραμμα σπουδών και ο τρόπος άσκησης του ρόλου και όχι η αρχή της ειδίκευσης, σε εθνικά ή διεθνή επιστημονικά Συνέδρια και Γενικές Συνελεύσεις Ψυχολόγων. Για αυτό δεν είναι επιτρεπτό άτομα χωρίς ειδίκευση στη Σχολική Ψυχολογία ή και άτομα άλλων κλάδων, μη ψυχολόγων, να κρίνουν όλοι μαζί τα θέματα της και να προσπαθούν να τροποποιήσουν τα ισχύοντα με βάση τις δικές τους απόψεις και άλλο επάγγελμα.
Επομένως, χρειάζεται αναμόρφωση των πινάκων των υποψηφίων για πρόσληψη στην εκπαίδευση με αποσαφήνιση των κριτηρίων ώστε να εναρμονίζονται με τις κείμενες διατάξεις:
1) Ο τίτλος «μεταπτυχιακό σχολικής ψυχολογίας» επειδή αποτελεί τίτλο ειδίκευσης των ψυχολόγων να αναφέρεται μόνο στους πίνακες για τους ψυχολόγους. Στους άλλους κλάδους το ζήτημα είναι αν έχουν τίτλους συναφείς με τον κλάδο τους και όχι στη σχολική ψυχολογία.
2) Η στήλη «ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΣ ΤΙΤΛΟΣ ΤΥΠΙΚΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΟΣ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ» στον πίνακα Α θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα προβλεπόμενα τυπικά προσόντα, δηλ. α) πτυχίο ψυχολογίας β) άδεια άσκησης ψυχολόγου γ) μεταπτυχιακό σχολικής ψυχολογίας που είναι το απαραίτητο προσόν για να ενταχθεί ένας υποψήφιος σε αυτό τον πίνακα.
Είναι κρίσιμο και σήμερα επιτακτικό όσο ποτέ άλλοτε να διασφαλισθεί διαφάνεια και ότι δεν επηρεάζουν την στελέχωση της εκπαίδευσης οι προσωποπαγείς φωτογραφικές απόψεις και σκοπιμότητες. Επίσης, χρειάζεται να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα η πρόσληψη να διεξάγεται με πιστή τήρηση της νομιμότητας. Διαφορετικά, θα αναπαράγεται σύγχυση και ανασφάλεια και ανακύκλωση των προβλημάτων καθυστέρησης στην πρόσληψη σε βάρος τόσο των υποψηφίων όσο και της εκπαίδευσης των παιδιών.
Συγχρόνως, χρειάζεται βέβαια να έχουμε μόνιμους διορισμούς και διασφάλιση της ουσιαστικής, με επιστημονικές αρχές, αντιστοίχισης των προσόντων και προγραμμάτων σπουδών κάθε επαγγελματικού κλάδου με τα ειδικά καθήκοντα και το διακριτό του ρόλο στην εκπαίδευση.
Είναι καιρός να τεθεί τέρμα σε προσπάθειες τα καθήκοντα και τα αναγκαία προσόντα να επιζητείται να προσδιορίζονται με βάση τις σπουδές και τα προσωποπαγή προσόντα του κάθε υποψηφίου. Αυτες στρεβλώνουν το διάλογο για την εκπαίδευση και παραπλανούν από τα ουσιώδη ζητήματα με αποτέλεσμα η συζήτηση να δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση και να κορυφώνει την αγωνία στους ενδιαφερομένους.

Ε.Σχο.Ψ.Ε.
28/8/2016