Εξ’ αφορμής του θέματος των «επικείμενων» βάσει νέου συστήματος , θα ήθελα να αποτυπώσω κάποιες σκέψεις- προτάσεις σε ορισμένα σημεία του νομοσχεδίου.

Κωνσταντίνος Μυταλούλης

Δρ Διδακτικής Παν/μίου Σορβόννης

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που τέθηκε  σε δημόσια διαβούλευση θα δημιουργηθούν πέντε πίνακες και υποπίνακες οι οποίοι είναι οι παρακάτω:

α) Εκπαιδευτικών Γενικής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, β) Εκπαιδευτικών Γενικής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, γ) Εκπαιδευτικών κοινών κλάδων της Γενικής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης,  δ) Εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και ε) Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π που αφορά τα ΕΠΑΛ κλπ .

Δεν έχω προς το παρόν κάποια ένσταση ως προς αυτό. Ας δούμε τώρα τα αρχίζοντας από  τα ακαδημαϊκά προσόντα. Πρόκειται για ένα πλήθος πτυχίων τα μόρια των οποίων ανέρχονται στα 120 που θεωρώ υπερβολικά για να λαμβάνονται όλα αυτά υπόψη για διορισμό εκπαιδευτικού. Αλλά αφού ελήφθη η απόφαση να υπολογιστεί και η ξένη γλώσσα γιατί δεν λαμβάνεται υπόψη και η γνώση 2ης και 3ης όπως έγινε με άλλες προκηρύξεις; Κρίμα δεν είναι να πάει χαμένος τόσος κόπος και χρήμα; Επίσης εξετάζοντας αν τα προσόντα που ζητούνται από τους εκπαιδευτικούς τα έχουν όλα τα τωρινά στελέχη της εκπαίδευσης που υπηρετούν ως διευθυντές σχολικών μονάδων ή περιφερειών κ.ά. θα διαπιστώσουμε με μια πρόχειρη αναζήτηση ότι ούτε ένας στους τέσσερις  τα κατέχει. Άρα θα προσληφθούν εκπαιδευτικοί των οποίων οι προϊστάμενοι δεν τους μοιάζουν από προσόντα ούτε στο μικρό τους δαχτυλάκι; Ε , και τι κακό είναι θα πει κάποιος; Όχι βέβαια, αλλά πιστέψτε με είναι πολύ άσχημο η προϊστάμενη ιεραρχία να μην είναι «άριστη». Και για να κάνουμε και λίγο πικρό χιούμορ, ένα προσόν που δεν μοριοδοτείται αλλά σίγουρα θα χρειαστεί είναι το δίπλωμα οδήγησης.

Με μία μονοκοντυλιά λοιπόν,  σβήνεται ο ως προς το σκέλος του γραπτού διαγωνισμού. Υπήρχαν ήδη δηλώσεις προς αυτή την κατεύθυνση, την απαξίωση δηλαδή του ΑΣΕΠ και προεκλογικά από στελέχη του τομέα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και μετεκλογικά υπήρξαν κόντρες , όπως διαβάζουμε στην Καθημερινή, της 28.02.2015

Σε ό,τι αφορά την αριστεία που τόσο κατηγορήθηκε από προηγούμενες ηγεσίες επανέρχεται δριμύτερη και εκτοξεύει σε μόρια τους υποψήφιους προς διορισμό. Βεβαίως για να μην αφήνουμε υπονοούμενα ο υπουργός που είχε μιλήσει για ρετσινιά ανακάλεσε αυτή τη φράση . Ουσιαστικά ήθελε να πει ότι δεν πρέπει να υπάρχει ράλλυ απόκτησης πτυχίων και προσόντων. Αλλά τι να κάνουμε; Αυτή είναι η φύση του Ανθρώπου, δηλαδή η συνεχής τάση για ανταγωνισμό, κατάκτηση και αυτοβελτίωση. Αρκεί βέβαια να διαφυλάσσεται το κύρος και η νομιμότητα των αποκτηθεισών δεξιοτήτων. Είτε αυτές αποκτούνται στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Πολιτικά μιλώντας, λοιπόν,  η Αριστεία επανέρχεται δριμύτερη  με μέγιστο αριθμό τα 120 μόρια.

Ας πάμε παρακάτω :  Μία (1) μονάδα ανά μήνα πραγματικής εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας έως κατ’ ανώτατο όριο επίσης τα 120 μόρια δηλαδή εκατόν είκοσι (120) μήνες.  Λογικό, αν και υπάρχουν κάποιοι που έχουν περισσότερους μήνες. Να υπολογιστούν όλοι. Επίσης, θα πρέπει να καθοριστεί τι σημαίνει προϋπηρεσία. Η πολιτεία αναγνωρίζει ορθά την προϋπηρεσία στα ιδιωτικά σχολεία ως πραγματική εκπαιδευτική προϋπηρεσία αλλά είναι διαφορετικό να διορίζεσαι επειδή εργαζόσουν σε Ιδιωτικά Σχολεία (τα οποία τις περισσότερες φορές παίρνουν καλούς καθηγητές πλην όμως για να το πω κομψά, παίρνουν από τους καλούς αυτούς τους οποίους «γνωρίζουν» καλύτερα), και διαφορετικό, να έχεις οργώσει όλη την Επικράτεια . Εκτός και αν υπάρχουν Ιδιωτικά Σχολεία στη Κοντοβάζαινα… Οπότε και εδώ υπάρχει μία αδικία για τους αναπληρωτές που θα πρέπει να ρυθμιστεί επί τω δικαιότερω. Επίσης και κάτι που αφορά τους μόνιμους. Ένας μόνιμος  που έχει 16 χρόνια υπηρεσίας και έχει διοριστεί με τον διαγωνισμό ΑΣΕΠ π.χ. του 2002 θα βρεθεί να υπολείπεται σε μόρια για ενδεχόμενη μελλοντική διεκδίκηση θέσεων  π.χ. τοποθέτησης σε σχολεία μετά από μετάθεση ή στελεχών εκπαίδευσης σε σχέση με έναν εκπαιδευτικό με ανάλογη ή μεγαλύτερη προϋπηρεσία σε Ιδιωτικά Σχολεία. Πάλι κάποιος θα ρωτήσει. Πού είναι το κακό; Δεν είναι καθόλου κακό αλλά δεν είναι και δίκαιο. Ποτέ δε συμφώνησα με την υπερτίμηση της αρχαιότητας. Όταν κάποιος είναι… δεν αλλάζει. Η συνέχεια από τον Georges Brassens.

Ας προχωρήσουμε στα κοινωνικά κριτήρια. Αριθμός τέκνων: δύο (2) μονάδες για κάθε τέκνο. Είναι λίγα τα  μόρια για όσους έχουν 1 ή 2 παιδιά , είναι πολλά όμως για τους πολύτεκνους. Εν πάση περιπτώσει σε εποχές δημογραφικού προβλήματος θεωρώ σωστό το να δίνονται μόρια για παιδιά και όχι να τιμωρούνται οι «κάτοχοι» τέκνων όπως συνέβη φορολογικά. Αρκεί να υπάρχει και εκεί ένα μέτρο. Δεν θα μιλήσω καθόλου για το κριτήριο ανάπηρου τέκνου που δίνει είκοσι (20) μονάδες. Είναι καθαρά κοινωνικό κριτήριο και το επικροτώ! Όπως και αυτό του/της συζύγου. Για το κριτήριο όμως της μόνιμης αναπηρίας 67% και άνω του υποψηφίου το ερώτημά μου είναι πώς θα τα καταφέρει. Στις υπάρχουσες

συνθήκες, ένας άνθρωπος π.χ.  με κινητικά προβλήματα είναι δύσκολο να μεταβαίνει σε 3, 4 ή 5 σχολεία για να κάνει μάθημα; Δεν λέω να μη διοριστεί αλλά θα πρέπει στη συνέχεια να βοηθηθεί ώστε να μπορέσει να διδάξει.

Με λίγα λόγια το νομοσχέδιο έχει αρκετά άρθρα που στηρίζονται στη λογική και απεικονίζουν τις υπάρχουσες συνθήκες των εκπαιδευτικών (, , κοινωνικά κριτήρια). Έχει όμως ένα μεγάλο μείον που τα ακυρώνει. Την έλλειψη γραπτού διαγωνισμού ΑΣΕΠ! Είναι αδιανόητο να μη δίνεται η δυνατότητα σε νέους ηλικιακά ανθρώπους να διεκδικήσουν θέση στη Δημόσια Εκπαίδευση. Θα έπρεπε η εκάστοτε ηγεσία του Υπουργείου να τολμήσει να θέσει ποσόστωση για τους νέους εκπαιδευτικούς. Ο μέσος όρος ηλικίας αυτή τη στιγμή στη Δευτεροβάθμια είναι τα 52 έτη ενώ στη Γαλλία  τα 42 στον Δημόσιο και τα 44 έτη στον ιδιωτικό τομέα. .

Στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι λίγο καλύτερα τα πράγματα αλλά και εκεί ο χρόνος έχει αρχίσει να βαραίνει. Σημειωτέον ότι ακόμη εργάζεται μεγάλος αριθμός εκπαιδευτικών που ανήκουν στη λεγόμενη γενιά του Πολυτεχνείου…. Δεν υπονοώ ότι πρέπει να βγουν στη σύνταξη αλλά είναι δύσκολο να είναι στην τάξη. Και επειδή οι συντάξεις είναι πιο μικρές από τους μισθούς, τους απολύει «σηκωτούς» το Κράτος στα 67… Επίσης παρά τη γκρίνια που υπάρχει από γονείς και αφορά τις αναρρωτικές άδειες που παίρνουν οι μεγαλύτεροι εκπαιδευτικοί, θα έλεγα ότι στο συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό τους είναι δικαιολογημένες. Τι να κάνουμε άλλες οι αντοχές και η υγεία του 30άρη και άλλες του 60άρη!  Ο ερχομός νέων ηλικιακά καθηγητών θα δώσει την ώθηση στην Εκπαίδευση. Τι προθυμία, τι συμμετοχές σε προγράμματα, τι δραστηριότητες, τι συμμετοχές σε εκδρομές , τι μηδενικές αναρρωτικές και τι κέφι έχουν οι λίγοι νέοι που συναντάμε στα σχολεία! Και πόσο ψηλά τους έχουν οι μαθητές πολλές φορές και χάρη σε ένα ιδιότυπο έρωτα που αναπτύσσεται μεταξύ τους! Έτοιμοι να δείξουν την αξία τους, να κατακτήσουν τα πάντα μαζί με τους μαθητές τους! Γνωρίζω εκπαιδευτικούς ,νέους (δικαιωμένοι επιτυχόντες του διαγωνισμού του 2008) που εγκατέλειψαν καλοπληρωμένες δουλειές στο εξωτερικό και ήρθαν να εργαστούν στην πατρίδα με αρχικό μισθό 780 ευρώ. Αν όμως , όλοι όσοι διοριστούν είναι πάνω από 40 και έχουν 2, 3 ή 4 κουτσούβελα, χαιρέτα μας τον πλάτανο.

Τέλος, συμφέρει και από άποψης δημοσιονομικής να διοριστεί ένας αριθμός νέων χωρίς προϋπηρεσία παρά να είναι όλοι με αρκετά χρόνια προϋπηρεσία. Οι νέοι ξεκινούν με τα κατώτατα μισθολογικά κλιμάκια ενώ οι αρχαιότεροι εντάσσονται στο κλιμάκιο που αντιστοιχεί στα χρόνια υπηρεσίας τους. Και οικονομία για το Κράτος και ένεση ζωντάνιας για την Εκπαίδευση! Για αυτό το λόγο παρακαλώ την ηγεσία του Υπουργείου να προβεί σε συνεννόηση με τα άλλα κόμματα και να ορίσει τουλάχιστον ένα ποσοστό της τάξεως του 20% υποψηφίων κάτω των 30-35 χρονών που να προσλαμβάνονται με ποσόστωση, στην κάκιστη περίπτωση που δεν θα διεξαχθεί γραπτός διαγωνισμό ΑΣΕΠ. Γιατί αν διεξαχθεί διαγωνισμός, τότε δε χρειάζεται ποσόστωση. Το αστέρι, ο παθιασμένος με την Εκπαίδευση, θα προσπεράσει πολλούς έστω και αν είναι ηλικιακά μεγαλύτεροί του.

Δεν υποστηρίζω ότι όποιος δεν πετυχαίνει στους διαγωνισμούς ΑΣΕΠ δεν  είναι καλός καθηγητής. Πολλοί οριακά δεν πέτυχαν στο παρελθόν και έχουν λάβει τα εύσημα (και τα ένσημα) στον ιδιωτικό τομέα. Υποστηρίζω όμως ότι όποιος περνά ή πέρασε , σίγουρα γνωρίζει το αντικείμενό του. Ο Μαθηματικός ξέρει να λύνει τις ασκήσεις, ο Φιλόλογος ξέρει πώς να γράψει μία έκθεση  και ο Ξενόγλωσσος μπορεί να γράψει ένα κείμενο 200 λέξεων χωρίς να κάνει 20 λάθη, πράγμα που δε

συνέβαινε με μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών που διορίστηκαν μέσω επετηρίδας σε προηγούμενες δεκαετίες. Δεν θα καταπιαστώ με το αν ο χαρακτήρας του κάθε εκπαιδευτικού κάνει για τάξη. Είναι μεγάλη κουβέντα.

Ο διαγωνισμός, όμως είναι εργαλείο αξιοκρατίας. Ναι, να συνυπολογιστούν και τα άλλα κριτήρια που περιγράφει το νομοσχέδιο. Ας στρέψουμε το βλέμμα και λίγο προς τη νέα γενιά και ας αφήσουμε τα πολιτικάντικα.  Μιας και όπως έγραψε ένας φίλος «όποιος διορίζεται με αναξιοκρατικό τρόπο είναι πολύ ευγνώμων ενώ όποιος διορίζεται με διαγωνισμό δε χρωστά τίποτα σε κανέναν»! Όπως συμβαίνει και στις Πανελλαδικές. Κανείς επιτυχών δε μνημονεύει θετικά ή αρνητικά την τότε κυβέρνηση. Βάλτε νέους στην Εκπαίδευση λοιπόν! Έτσι θα μειωθεί το brain drain  και δεν θα υπάρχουν παρανοήσεις όπως αυτή που περιγράφει ο τίτλος του άρθρου.

Καλή Χρονιά 2019 με αγάπη και πάθος για τα Γράμματα