Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας: Ένας πυρήνας καινοτομίας και αριστείας στο εργαστήριο «Ithaca»

Δημόσια πρόσκληση στους νέους ερευνητές εντός και εκτός Ελλάδας, να αξιοποιήσουν τα νέα εργαλεία, τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που προσφέρει σήμερα το «Ithaca», το Εργαστήριο Έρευνας και Διδασκαλίας του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, καθώς επίσης και ο πρώτος τεχνοβλαστός που δημιουργήθηκε εντός του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, απεύθυνε ο αναπληρωτής καθηγητής Παναγιώτης Σαρηγιαννίδης, με αφορμή την ανακοίνωση της Πρυτανείας για τη δημιουργία της πρώτης spin-off του ιδρύματος. Δημιουργοί της εταιρείας- τεχνοβλαστού (spin-off), με την επωνυμία «Minds» είναι ο ίδιος ο καθηγητής και πέντε υποψήφιοι διδάκτορες, που διεξάγουν έρευνα υπό την επίβλεψή του, η οποία χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια.

Μιλώντας στο ΑΠΕ- ΜΠΕ, ο Π. Σαρηγιαννίδης εξηγεί ότι το «Ithaca» είναι ένα εργαστήριο που διαθέτει ισχυρή ακαδημαϊκή και ερευνητική υποστήριξη, εξειδικεύεται σε εφαρμογές και υπηρεσίες όπως έξυπνη γεωργία, έξυπνα δίκτυα, δίκτυα αισθητήρων και τηλεπικοινωνιών, εφαρμογές υγειονομικής περίθαλψης, έξυπνες πόλεις και κτήρια, μαζί με πρωτοποριακά εργαλεία και έννοιες όπως τεχνητή νοημοσύνη, μηχανική μάθηση, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και προστασία της ιδιωτικής ζωής, blockchain, δίκτυα 5/6G και υπολογιστές αιχμής. Έχει καταφέρει τα τελευταία τέσσερα χρόνια, συμμετέχοντας σε προσκλήσεις, στο πλαίσιο του ανταγωνιστικού ερευνητικού πλαισίου του ευρωπαϊκού προγράμματος Horizon, να κερδίσει τον συντονισμό και τη συμμετοχή σε περισσότερα από 10 προγράμματα, ύψους άνω των 30 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3 εκατ. αφορούσαν αποκλειστικά τον προϋπολογισμό του εργαστηρίου του ιδρύματος, στο μερίδιο των έργων που διεκπεραιώνει.

Το πρόγραμμα MARS (sMart fArming with dRoneS) που αφορά εφαρμογές στην έξυπνη Γεωργία και το SPEAR (Secure and PrivatE smArt gRid) για τις εφαρμογές κυβερνοασφάλειας σε έξυπνα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, είναι δύο εμβληματικά έργα του «Ithaca» που έδωσαν πλούσια ερευνητικά αποτελέσματα και όπως αναφέρει ο κ. Σαρηγιαννίδης, «δημιούργησαν τις προϋποθέσεις να αναπτυχθούν εμπορικές εφαρμογές, για τις οποίες έχουμε τη χαρά να αξιοποιηθούν από τον πρώτο τεχνοβλαστό του πανεπιστήμιου μας κι αυτό είναι σημαντικό για ένα περιφερειακό πανεπιστήμιο όπως της δυτικής Μακεδονίας».

Προανήγγειλε ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν εμπορικές συνεργασίες με τη ΔΕΗ, τον ΑΔΜΗΕ και την Enel Ισπανίας σε θέματα κυβερνοασφάλειας των δικτύων μεταφοράς ενέργειας, ενώ προετοιμάζονται εμπορικές εφαρμογές για την έξυπνη γεωργία στις δενδροκαλλιέργειες και τα κροκοχώραφα της δυτικής Μακεδονίας.

Ανταγωνιστικές αμοιβές για τους νέους ερευνητές, σε σχέση με χώρες της Βόρειας Ευρώπης

O κ. Σαρηγιαννίδης πρόσθεσε ότι στρατηγική επιλογή των σημερινών πρυτανικών αρχών του πανεπιστημίου, που στηρίζουν το έργο του εργαστηρίου, είναι «να κρατήσουμε εδώ τους νέους ερευνητές, να αποκτήσουν τεχνογνωσία και μεθόδους ώστε στη συνέχεια να κάνουν τις δικές τους ερευνητικές ομάδες στη δυτική Μακεδονία και έτσι να αναπτυχθεί ένα καινούργιο δίκτυο από ανθρώπους που θα μείνουν εδώ και θα παράγουν έρευνα με αντίκρισμα στην αγορά».

Στο ερώτημα ποια είναι τα κίνητρα που θα πείσουν τους νέους ερευνητές να μείνουν στην Ελλάδα και άλλους, που είναι στο εξωτερικό, να επιστρέψουν, ο κ. Σαρηγιαννίδης αναφέρθηκε σε μισθολογικά κίνητρα και στο περιβάλλον εργασίας που προσφέρει το εργαστήριο. «Οι αμοιβές που προσφέρουμε στους νέους ερευνητές και σε άλλες ειδικότητες, όπως διαχειριστές προγραμμάτων κλπ είναι ανταγωνιστικές σε σχέση με χώρες της βόρειας Ευρώπης».

Για παράδειγμα ανάφερε ότι υπάρχει υποψήφιος διδάκτορας που αμείβεται με 1800 ευρώ καθαρά τομ μήνα, δηλαδή λαμβάνει μισθό μεγαλύτερο από αυτό του αναπληρωτή καθηγητή, ενώ ο μέσος μισθός ενός υποψήφιου διδάκτορα με προϋπηρεσία κάτω από πέντε χρόνια είναι λίγο πάνω από 1400 ευρώ το μήνα. Υπάρχει ένα ανοικτό κάλεσμα στα ευρωπαϊκά δίκτυα όπου συμμετέχει το «Ithaca», ελληνικά μυαλά που έχουν φύγει στο εξωτερικό και έχουν ανέβει την ιεραρχία είτε σε ακαδημαϊκό είτε σε βιομηχανικό περιβάλλον να επιστρέψουν στην Ελλάδα. «Η κουλτούρα της ομάδας και το περιβάλλον που δουλεύουμε στο εργαστήριο δημιουργούν τις προϋποθέσεις, ώστε οι άνθρωποι αυτοί εάν θέλουν να επιστρέψουν, να δημιουργήσουν στο τόπο τους από εκεί που ξεκίνησαν» υπογράμμισε.

Παρότι οι μισθολογικές απολαβές αγγίζουν κατά μέσο όρο τις αντίστοιχες κλίμακες της Αγγλίας και της Γαλλίας, εντούτοις όπως σημειώνει ο κ.Σαρηγιαννίδης «η θετική απάντηση στο προσκλητήριό μας εξαρτάται κι από άλλες προϋποθέσεις που αφορούν το συνολικότερο περιβάλλον της χώρας, τη γραφειοκρατία και τις συνθήκες στην καθημερινή ζωή των οικογενειών των επιστημόνων».

Το εργαστήριο «Ithaca» απασχολεί περίπου 35 άτομα, στους οποίους περιλαμβάνονται 12 υποψήφιοι διδάκτορες, μεταδιδακτορικοί ερευνητές, ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, συντονιστές προγραμμάτων και διοικητικό προσωπικό. Με προϋπολογισμό για το 2021 από εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα τα 3,1 εκατ. ευρώ και ετήσιο μισθολογικό κόστος λίγο πάνω από τα 300.000 ευρώ ετησίως, «αγγίζουμε προϋπολογισμούς μισθοδοσίας ευρωπαϊκών εργαστηρίων» επισήμανε ο κ. Σαρηγιαννίδης, ενώ σε ό,τι αφορά το ηλικιακό προφίλ, ο μέσος όρος ηλικίας των ερευνητών είναι κάτω των 30 ετών, με τους νέους υποψήφιους διδάκτορες να είναι στην ηλικία των 23 έως 25 ετών.

Ο Παναγιώτης Σαρηγιαννίδης δεν το μετάνιωσε ούτε στιγμή που έμεινε στην Ελλάδα και κάνει ακαδημαϊκή και ερευνητική καριέρα σε ένα μικρό, «νεότευκτο» περιφερειακό πανεπιστήμιο. Όπως φροντίζει να υπενθυμίζει σε κάθε συνομιλητή του, χάρη στη δουλειά πολλών νέων ερευνητών, το «Ithaca» δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από τα μεγάλα και παραδοσιακά πολυτεχνικά ερευνητικά εργαστήρια της Ελλάδας και της αλλοδαπής.

Ως συντονιστές μεγάλων ερευνητικών πρότζεκτ, υπογράμμισε, «μιλάμε επί ίσοις όροις με μεγάλα πανεπιστήμια και στελέχη της βιομηχανίας, καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι και με πολλούς Έλληνες» που εκπροσωπούν οργανισμούς, εταιρίες και πανεπιστήμια της Ευρώπης. Αυτό δείχνει, συμπλήρωσε, τη δυναμική των επιστημόνων μας, ότι «υπάρχουν δυνατά μυαλά που βρίσκονται εκτός Ελλάδας και προσφέρουν στις οικονομίες των χωρών τους». Εξήγησε ότι το εργαστήριο έχει αποκτήσει ένα δυνατό όνομα στην Ευρώπη, που αναγνωρίζεται, με αποτέλεσμα να «συμμετέχει σε πάνελ όπου καθορίζονται οι πολιτικές που θα ακολουθήσει η ΕΕ σε θέματα κυβερνοασφάλειας και ασφάλειας δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και πιστοποίησης διαδικασιών για την ασφάλεια δικτύων σε κρίσιμες υποδομές του Κράτους.

Σε λίγες ημέρες χιλιάδες μαθητές θα δηλώσουν τη σχολή η τα τμήματα της προτίμησης τους. Ποιο είναι το μήνυμα ή συμβουλή που δίνει στα παιδιά; «Συστήνω ανεπιφύλακτα να πάνε σε τμήματα ή σχολές, όπου υπάρχουν φοιτητικές ομάδες και ερευνητικές δράσεις για την κυβερνοασφάλεια και τη ρομποτική ή οτιδήποτε που δείχνει μια άλλη δραστηριότητα, πέρα από την κλασική διδακτική ενός μαθήματος» σημείωσε. «Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας έχει αρκετές τέτοιες ομάδες που έχουν αγκαλιαστεί από τους φοιτητές» κατέληξε.

του ανταποκριτή Σπ. Κουταβά