– Χρηματοδότηση: Γιατί αντιδρούν τα πανεπιστήμια  με  τα κριτήρια κατάταξης  – Έκτακτη σύνοδος των πρυτάνεων

Οι διοικήσεις των ΑΕΙ βρίσκουν λάθη, πλασματικά κριτήρια και αποτελέσματα που επιστημονικά αδικούν πολλά ΑΕΙ  στον «αλγόριθμο» της φετινής χρηματοδότησης των ανωτάτων ιδρυμάτων κατά το 20%, βάσει αξιολόγησης, σύμφωνα με ΤΑ ΝΕΑ.

Μάλιστα, τα κριτήρια που έθεσε η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) μοιάζουν να επιβραβεύουν κυρίως την απονομή των πτυχίων στην «ώρα τους», υποτιμώντας όμως το αποτέλεσμα της γνώσης που παρέχουν στους φοιτητές και τις φοιτήτριές τους.

Οπως αναφέρουν διοικήσεις των ΑΕΙ, η εφαρμογή του συγκεκριμένου «μαθηματικού τύπου» για τη χρηματοδότησή τους καταλήγει σε μια άτυπη ελληνική… κατάταξη των πανεπιστημίων που βλάπτει την εικόνα τους, τόσο στο εσωτερικό όσο και το εξωτερικό. Κι αυτό γιατί επιστημονικά «φτωχά» ΑΕΙ φαίνονται να εκτοξεύονται λόγω των μορίων που παίρνουν σε τομείς όπως τα αγγλόφωνα προγράμματα ή μεμονωμένες δημοσιεύσεις μελών τους, ενώ την ίδια στιγμή ερευνητικά δραστήρια ιδρύματα που στις διεθνείς κατατάξεις εμφανίζονται μεταξύ των πρώτων πανελλαδικά, «πέφτουν» τώρα εντυπωσιακά χαμηλά.

Στην εξέλιξη αυτή οδηγεί το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις μετρήθηκαν υποχρεωτικά και οι αριθμοί των αποφοίτων σε νέα τμήματα των ΑΕΙ, τα οποία δεν έχουν ακόμη αποφοίτους. Κατ’ επέκταση, στο κριτήριο αυτό παίρνουν… μηδέν.

Τα παραπάνω, εάν είχαν σκοπό να οδηγήσουν τα πανεπιστήμια που ενσωμάτωσαν άκριτα τα ΤΕΙ προ τριετίας στο να κλείσουν τώρα αυτοβούλως τα αδύναμα τμήματά τους, φαίνεται τελικά ότι οδηγούν στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Κατά πολλούς, δε, εκθέτουν την ηγεσία της ΕΘΑΑΕ και αναμένεται να οδηγήσουν σε ένταση κατά την αυριανή έκτακτη Σύνοδο Πρυτάνεων. Σε αυτή θα συμμετάσχει τελικά και η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως έπειτα από σχετικό αίτημά της.

Στη συνάντηση, λοιπόν, αναμένεται ότι πρυτάνεις μεγάλων πανεπιστημίων θα εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους για τα κριτήρια της κατάταξης της Εθνικής Αρχής, ενώ έχει ζητηθεί και συνάντηση με τον πρόεδρό της Περικλή Μήτκα με αίτημα να εξηγηθεί η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε.

Προβλήματα

Ετσι, όπως αναφέρουν οι διοικήσεις πολλών πανεπιστημίων:

Ο κοινός πίνακας κατάταξης εμφανίζει τελικά μια «στοίχιση» πανεπιστημίων που έχουν κριθεί με διαφορετικά δεδομένα.

Στην κατηγορία των κοινών υποχρεωτικών κριτηρίων, πανεπιστήμια με μικρό αριθμό καθηγητών εμφανίζουν αυξημένα μόρια λόγω της κατηγορίας του «πλήθους αναφορών» και των μεμονωμένων δημοσιεύσεων πολύ λίγων ερευνητών τους, που, ωστόσο, έχουν συμπεριληφθεί σε διεθνείς πολυπληθείς συγγραφικές ομάδες. Ο δείκτης αυτός επηρεάζει με αναντίστοιχο τρόπο το σύνολο της παρουσίας των ιδρυμάτων και τα φέρνει να κατέχουν μια βαθμολογία, η οποία «είναι πλασματικά υψηλή στα κοινά κριτήρια αξιολόγησης», όπως αναφέρουν πρυτάνεις.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος που προέκυψε από τη συνένωση του πρώην Διεθνούς Πανεπιστημίου (με ειδίκευση στα μεταπτυχιακά αγγλόφωνα προγράμματα) και τριών πρώην ΤΕΙ της Βόρειας Ελλάδας. Το Ιδρυμα εμφανίζει υψηλή βαθμολογία λόγω του δείκτη «διεθνοποίησης» (των αγγλόφωνων προγραμμάτων του δηλαδή), παρότι στα θέματα επιστημονικής έρευνας βρίσκεται χαμηλά.

Εντάσεις

Τα παραπάνω, όπως είναι φυσικό, δημιουργούν εντάσεις. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και πρόεδρος της Συνόδου Πρυτάνεων ΑΕΙ Τριαντάφυλλος Αλμπάνης λέει ότι «η αξιολόγηση που έγινε και η άτυπη κατάταξη που προέκυψε από την ΕΘΑΑΕ δημιουργεί προβλήματα και δεν μπορούμε να τη δεχθούμε» και προσθέτει: «Πολλά από τα ιδρύματα που εμφανίζονται στη δική μας αξιολόγηση χαμηλά, στις αντίστοιχες διεθνείς κατατάξεις που χρησιμοποιούν και παρόμοια κριτήρια βρίσκονται μέσα στα πέντε-έξι ανώτατα ιδρύματα της χώρας μας. Κάτι κάναμε, λοιπόν, εδώ λάθος. Επίσης βρίσκονται πολύ χαμηλά όσα πανεπιστήμια ενσωμάτωσαν ΤΕΙ».

«Οσον αφορά τις ερευνητικές επιδόσεις, στα πολυθεματικά πανεπιστήμια η Αρχή ζητεί τις δημοσιεύσεις ανά ερευνητικό πεδίο αλλά δεν τις διαιρεί στη συνέχεια με όλα τα μέλη Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) μόνο του συγκεκριμένου πεδίου. Τα διαιρεί με όλα τα μέλη ΔΕΠ του κάθε ιδρύματος. Ετσι, όσα πανεπιστήμια είναι πολυθεματικά φαίνονται να υστερούν κατά πολύ σε σχέση με όσα είναι μονοθεματικά και μετρούνται όλες οι δημοσιεύσεις, όλων των μελών ΔΕΠ τους», τονίζει ο ίδιος.

Από την πλευρά του, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Παναγιώτης Καλδής σημειώνει ότι «τα κριτήρια αυτής της αξιολόγησης δεν είναι δίκαια και πρέπει να τα ξαναδούμε», ενώ ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Αθανάσιος Κατσής προσθέτει ότι «βλέπουμε ότι κάποιοι δείκτες από τους οποίους κρινόμαστε, όπως π.χ. οι αριθμοί αποφοίτων σε συγκεκριμένα τμήματα, δεν βγάζουν πραγματικά κανένα νόημα».

Πάντως, και πρυτάνεις μεγάλων πανεπιστημίων της χώρας, που έχουν ανέβει ψηλά στην άτυπη κατάταξη της ΕΘΑΑΕ, χαρακτηρίζουν τα κριτήρια της Αρχής «ρηχά», σχολιάζοντας ότι πρέπει να αναπροσαρμοστούν.