και το άγχος τόσο των μαθητών όσο και των γονέων τους έχει «χτυπήσει κόκκινο».

Σύμφωνα με το ΕΘΝΟΣ, οι επιδόσεις στις εξετάσεις σίγουρα είναι το κυρίαρχο ζήτημα, αλλά αμέσως μετά, έρχεται και η αγωνία για την επιλογή των σπουδών όπως .

Οι σκέψεις αυτές ξεκινούν σχεδόν από την έναρξη της φοίτησης στο λύκειο καθώς η λήψη ακαδημαϊκών και κατ’ επέκταση επαγγελματικών αποφάσεων είναι από τις πιο σημαντικές και δύσκολες διαδικασίες, που καλούνται να φέρουν εις πέρας οι μαθητές, αφού από τις αποφάσεις τους αυτές, θα εξαρτηθεί τόσο η μελλοντική απορρόφησή τους στην αγορά εργασίας όσο και ο βαθμός της επαγγελματικής ικανοποίησης και επιτυχίας τους.

Οι παράγοντες, που ασκούν αλληλεπιδραστική επιρροή στην επαγγελματική ανάπτυξη και στις εκπαιδευτικές επιλογές των εφήβων είναι τόσο εσωτερικοί – ατομικοί (βιολογικοί παράγοντες, κληρονομικοί παράγοντες, προσωπικότητα, ενδιαφέροντα, προσωπικές και επαγγελματικές αξίες κ.ά.), όσο και εξωτερικοί – περιβαλλοντικοί (οικογένεια, σχολείο, κοινωνικός περίγυρος, αγορά εργασίας κ.ά.).

Οι γονείς επηρεάζουν κυρίως τα παιδιά σύμφωνα με όλες τις μελέτες

Η σημαντική και δύσκολη διαδικασία της επιλογής σπουδών καθιστά αυτομάτως δύσκολο το έργο και τη στάση της οικογένειας, που αποτελεί το πιο άμεσο και στενό περιβάλλον του παιδιού. Η οικογένεια αποτελεί τον ασφαλή χώρο εντός του οποίου τα παιδιά δοκιμάζουν, μαθαίνουν και ερμηνεύουν την πραγματικότητα. Σύμφωνα, μάλιστα, με έρευνες οι γονείς επηρεάζουν σημαντικά τις αντιλήψεις που διαμορφώνουν τα παιδιά για τον εργασιακό βίο και την αγορά εργασίας.

Οι γονείς μπορούν να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να ακολουθήσουν μια εκπαιδευτική και επαγγελματική πορεία που τα ενθουσιάζει και τους δίνει κίνητρο και μπορούν να τα υποστηρίξουν να πάρουν συνειδητές και σταθμισμένες αποφάσεις. Μπορούν, επίσης, να τα φέρουν σε επαφή με ποικίλα ερεθίσματα και προσλαμβάνουσες προκειμένου να τα βοηθήσουν στην ανακάλυψη κλίσεων και ενδιαφερόντων. «Να θυμάστε ότι ο πρώτιστος ρόλος σας στην επιλογή σπουδών των παιδιών σας είναι να αποτελείτε πηγή υποστήριξης, αγάπης και ασφάλειας.

Μάλιστα, η υποστηρικτική στάση σας μπορεί να συντελέσει στην επίτευξη υψηλότερων επιπέδων αυτοαποτελεσματικότητας των παιδιών σας, δηλαδή να τα ωθήσει να πιστέψουν στην ικανότητά τους να λαμβάνουν εκπαιδευτικές και επαγγελματικές αποφάσεις, δεξιότητα που θα τα συντροφεύει σε όλη τη ζωή τους», τονίζει στο ΕΘΝΟΣ ο σύμβουλος σταδιοδρομίας Κωνσταντίνος Κότιος.

Αν είστε γονείς μερικές χρήσιμες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν είναι:

1. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σκεφτεί προσεκτικά την επιλογή των σπουδών του. Προτρέψτε το να λάβει υπόψη του τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες, τις δεξιότητες και τις αξίες του κατά τη λήψη της απόφασής του. Η αυτογνωσία μπορεί να προστατέψει έναν μαθητή από το να επιλέξει μονοπάτια που προκρίνονται από τον κοινωνικό του περίγυρο αλλά δεν συνάδουν με την προσωπικότητα και τα όνειρά του.

2. Συνεξετάστε και καταγράψτε μαζί με το παιδί τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε επιλογής που το ενδιαφέρει. Βοηθήστε το παιδί σας να «ζυγίσει» τις διάφορες υπάρχουσες επιλογές και να σκεφτεί ποια είναι καλύτερη και συνάμα η πιο ρεαλιστική για το ίδιο και μάλιστα όταν εκδοθούν οι βαθμολογικές του επιδόσεις στις εξετάσεις

3. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναζητήσει τα διάφορα μαθήματα που περιλαμβάνονται στους Οδηγούς Σπουδών και τα επαγγελματικά δικαιώματα που κάθε Τμήμα επιφυλάσσει. Όταν κληθεί να συμπληρώσει το μηχανογραφικό του δελτίο θα πρέπει να γνωρίζει τις διαφορές ανάμεσα στα προγράμματα σπουδών των Σχολών και των Τμημάτων που θα δηλώσει. Η έγκυρη και η έγκαιρη πληροφόρηση είναι απαραίτητο συστατικό για τη λήψη σωστών εκπαιδευτικών και επαγγελματικών αποφάσεων.

4. Προσφέρετε υποστήριξη και ενθάρρυνση καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας λήψης απόφασης. Αφήστε το παιδί σας να πάρει τις δικές του αποφάσεις, αλλά να είστε εκεί κάθε φορά που το έχει ανάγκη για να ακούτε ενεργητικά τις αγωνίες του και να το καταλαβαίνετε. Εκφράστε στο παιδί την υποστήριξη και την εμπιστοσύνη σας στις ικανότητές του και δείξτε κατανόηση σε ενδεχόμενες συναισθηματικές εξάρσεις και μεταπτώσεις.

5. Ζητήστε υποστήριξη από καθηγητές και συμβούλους σταδιοδρομίας. Είναι σημαντικό να λάβετε πληροφόρηση για την επιλογή σπουδών του παιδιού σας και να αποκτήσετε μία σφαιρική εικόνα για τις εκπαιδευτικές επιλογές και τις επαγγελματικές προοπτικές. Οι συχνές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα και στο σύστημα των εξετάσεων και εισδοχής στα ελληνικά Πανεπιστήμια (Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, Συντελεστές Βαρύτητας κ.ά.) απαιτούν μία κατάσταση εγρήγορσης και μπορεί να σας δημιουργήσουν άγχος. Η υποστήριξη από ειδικούς μπορεί να σας βοηθήσει στη διαχείριση αυτού του άγχους.

6. Εξηγείστε στο παιδί σας ότι η επιλογή του δεν πρέπει να γίνει με κριτήριο να ευχαριστήσει τους σημαντικούς άλλους, δηλαδή γονείς, καθηγητές και φίλους (εξαρτημένος τρόπος λήψης απόφασης), αλλά θα πρέπει να ανταποκρίνεται στα δικά του μοναδικά ενδιαφέροντα και στις δικές του ικανότητες, δεξιότητες και αξίες. Ενθαρρύνετε το παιδί να αναλαμβάνει την ευθύνη για τις δικές του αποφάσεις (εσωτερική έδρα ελέγχου) και να σκέφτεται προσεκτικά τις επιλογές του.

7. Παρακολουθήστε μαζί με το παιδί ανοικτές ημέρες και άλλες εκδηλώσεις που σχετίζονται με την επιλογή σπουδών και με τα επαγγέλματα. Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αποκτήσετε αμφότεροι μια αίσθηση των μαθημάτων και των ιδρυμάτων, να θέσετε ερωτήσεις και να λύσετε απορίες.