Με τις διατάξεις για την ανώτατη εκπαίδευση της χώρας να πηγαίνουν και να γυρνούν μεταξύ της Βουλής και του υπουργείου Παιδείας, με τις διαθέσεις ευμετάβλητες και τα πανεπιστήμια σε περίοδο ακραίας υποχρηματοδότησης ξεκινάει εφέτος ο μαραθώνιος των πανελλαδικών εξετάσεων. Η εξεταστική διαδικασία εφέτος θα είναι διπλή, θα είναι δύσκολη και θα ολοκληρωθεί για μία ακόμη φορά με «αρχάριους» στα θέματα πανελλαδικών εξετάσεων στην ηγεσία του υπουργείου. Ωστόσο, αν εξαιρεθούν κάποια «φραστικά επεισόδια» τις τελευταίες ημέρες, οι ηγεσίες των ΑΕΙ που θα υποδεχθούν τους νεοεισακτέους «ηρέμησαν», καθώς από στελέχη του υπουργείου διαμηνύεται ότι θεσμικές αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση και το περίφημο σχέδιο «Αθηνά Νο 2» δεν είναι στα σχέδια πριν από το 2017.
Κατά τα άλλα, με τον ίδιο αριθμό εισακτέων σε σχέση με πέρυσι και με διαφαινόμενες τις πτωτικές τάσεις των βάσεων εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση, οι Πανελλαδικές θα ξεκινήσουν στις αρχές του πρώτου δεκαπενθημέρου του Μαΐου. Επειδή η διαδικασία θα είναι διπλή, πιθανότατα θα ξεκινήσουν διαφορετική ημέρα (στις 16 Μαΐου) για τους αποφοίτους παλαιότερων ετών που θα εξεταστούν με το παλαιό σύστημα και άλλη για τους εξεταζόμενους με το νέο σύστημα. Κατόπιν αυτών, η κατάρτιση του εξεταστικού προγράμματος σε κάθε περίπτωση θα είναι πρόβλημα για δυνατούς λύτες.
«Σταυροδρόμι» υποψηφίων
Η διπλή εξεταστική διαδικασία προκύπτει από το γεγονός ότι πέρυσι άλλαξε για ακόμη μία φορά το σύστημα εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση. Οι απόφοιτοι προηγούμενων ετών θα επιλέξουν είτε το παλαιό σύστημα των έξι ή επτά μαθημάτων είτε το εφετινό των τεσσάρων ή πέντε μαθημάτων. Τον ακριβή αριθμό των θέσεων για τις οποίες διαγωνίζονται όμως δεν θα τον γνωρίζουν, καθώς θα καθοριστεί μετά τις 29 Φεβρουαρίου. Ο αριθμός όσων θα εισαχθούν με το παλαιό σύστημα θα ανακοινωθεί μόνο όταν είναι γνωστός και ο ακριβής αριθμός των υποψηφίων που θα διαγωνιστούν με το νέο σύστημα (η μεγαλύτερη κατηγορία).
Από την πλευρά τους, οι εφετινοί μαθητές της Γ’ Λυκείου καλούνται τις ερχόμενες ημέρες (με έναρξη από τις 9 Φεβρουαρίου) να καταθέσουν ηλεκτρονικά στα λύκειά τους τις δηλώσεις τους για το μάθημα ή τα μαθήματα επιλογής τους.
Ο ανταγωνισμός εφέτος πάντως, όπως εξηγεί ο εκπαιδευτικός κ. Γιώργος Χατζητέγας, αναμένεται να είναι μεγάλος σε δύο επιστημονικά πεδία: το 1ο, των Ανθρωπιστικών Σπουδών, και το 3ο, των Επιστημών Υγείας. Στο 1ο πεδίο θα είναι ιδιαίτερα έντονος, καθώς έχουν αφαιρεθεί οι 3.750 θέσεις εισακτέων των Παιδαγωγικών Σχολών που συγκρότησαν ανεξάρτητο επιστημονικό πεδίο. Στο 3ο πεδίο πολλοί υποψήφιοι, με εκτιμώμενο ποσοστό που φτάνει κοντά στο 40%, επέλεξαν το μάθημα της Βιολογίας χωρίς να επιλέξουν ταυτόχρονα και εκείνο των Μαθηματικών. Με αυτόν τον τρόπο, σημαντικός αριθμός μαθητών υψηλών προδιαγραφών θα διαγωνιστεί εφέτος για τις σχολές Υγείας και Ζωής.
Αισθητά μειωμένος θα είναι ο ανταγωνισμός στο 2ο επιστημονικό πεδίο, των Θετικών Σχολών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πεδίο, το οποίο έχει ουσιαστικά προέλθει από τη συνένωση των παλαιότερων 2ου και 4ου πεδίων. Διαφαίνεται ότι οι υποψήφιοι του θετικού προσανατολισμού με μάθημα επιλογής τα Μαθηματικά θα μπορούν να εισαχθούν με σημαντικά μειωμένες βάσεις στις πολυάριθμες – υπερβαίνουν τις 200 – σχολές του πεδίου.
Η πρόσβαση στο 4ο επιστημονικό πεδίο, των Παιδαγωγικών Σχολών, θα είναι σχεδόν ακώλυτη για τους υποψηφίους. Το θέμα αυτό μάλιστα προβληματίζει ιδιαίτερα την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, καθώς, με βάση αξιόπιστες μετρήσεις που προηγήθηκαν, μόλις το 5% του συνόλου των υποψηφίων θα κατευθυνθεί προς τα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Προσχολικής Αγωγής, Βρεφονηπιοκόμων κ.λπ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στο πεδίο αυτό ο αριθμός των υποψηφίων μπορεί να είναι μικρότερος από τον αριθμό των εισακτέων. Είναι πιθανόν δε σε περιφερειακές σχολές Νηπιαγωγών ή Βρεφονηπιοκόμων ή Δημοτικής Εκπαίδευσης να εισαχθούν υποψήφιοι με εξαιρετικά χαμηλές επιδόσεις 2.000-3.000 μορίων. Το ενδεχόμενο αυτό μπορεί να δρομολογήσει εξελίξεις, καθώς δεν θα είναι εύκολη η επικοινωνιακή διαχείριση της εισαγωγής με τόσο χαμηλές επιδόσεις σε ένα τμήμα που σχετίζεται με την εκπαίδευση.
Στο επιστημονικό πεδίο της Οικονομίας και Πληροφορικής, το οποίο επέλεξε εφέτος το 26% των υποψηφίων, διαφαίνεται μάλλον ήπιος ανταγωνισμός, καθώς ο αριθμός των εισακτέων έχει σημαντικά αυξηθεί με την προσθήκη των Σχολών Πληροφορικής.
Μαθήματα-«κλειδιά»
Παρά την πτωτική τους τάση οι βάσεις εφέτος δεν θα είναι συγκρίσιμες με εκείνες προηγούμενων ετών. Αυτό οφείλεται, αφενός, στο ότι δεν υπάρχουν πλέον «εύκολα» μαθήματα που να ανεβάζουν τη μέση απόδοση υποψηφίων και, αφετέρου, στην αφαίρεση κατά τον υπολογισμό της βαθμολογίας των προφορικών βαθμών οι οποίοι έδιναν «πριμ» 600 μορίων στο σύνολο σχεδόν των υποψηφίων.
Πάντως, και με βάση τα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί, όσοι διαγωνιστούν με το νέο σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων των τεσσάρων-πέντε μαθημάτων θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι τα μαθήματα-«κλειδιά» ανά επιστημονικό πεδίο θα είναι τα ακόλουθα:
  • Τα Αρχαία Ελληνικά μετρούν βαθμολογικά σε ποσοστό 33% της συνολικής βαθμολογίας και η Ιστορία σε ποσοστό 27% στα μαθήματα Προσανατολισμού για το 2ο και το 5ο επιστημονικό πεδίο.
  • Η Βιολογία Προσανατολισμού θα εκτιμάται βαθμολογικά σε ποσοστό 33% για το 3ο επιστημονικό πεδίο.

Σε κάθε περίπτωση οι δηλώσεις συμμετοχής των υποψηφίων θα πρέπει να γίνουν από μηδενική βάση, καθώς έχουν αναδιαταχθεί επιστημονικά πεδία και έχει αλλάξει η βαρύτητα των μαθημάτων για όσους διαγωνιστούν με το νέο σύστημα.

Τα παράδοξα των εξετάσεων

Αριστα στις Πανελλαδικές και μετά «πάτος» για απολυτήριο;
Τις επόμενες ημέρες αναμένονται από το υπουργείο Παιδείας νομοθετικές ρυθμίσεις που θα λύσουν ένα άλλο παράδοξο της εφετινής εξεταστικής διαδικασίας: παρότι με βάση τον νόμο που ισχύει οι πανελλαδικές εξετάσεις θα πρέπει να διεξαχθούν μετά την ολοκλήρωση των ενδοσχολικών εξετάσεων και την έκδοση των απολυτήριων τίτλων, εδώ και δύο μήνες το υπουργείο έχει ανακοινώσει ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις θα προηγηθούν των ενδοσχολικών.
Ενας υποψήφιος δηλαδή με βάση αυτές τις δηλώσεις θα κληθεί να δώσει, π.χ., Μαθηματικά στις πανελλαδικές εξετάσεις (όπου και προφανώς θα δείξει όλο του ενδιαφέρον) και μετά το ίδιο μάθημα για τις ενδοσχολικές, όπου μπορεί να αποτύχει και να απειληθεί το απολυτήριό του…
Μάλιστα, όπως αναφέρεται στις εγκυκλίους του υπουργείου Παιδείας, «στους μαθητές θα χορηγηθεί ενδοσχολικό απολυτήριο και οι βαθμοί των πανελλαδικών εξετάσεων δεν θα συνυπολογιστούν στον βαθμό του απολυτηρίου. Οι πανελλαδικές εξετάσεις για τους υποψηφίους των Γενικών Λυκείων προηγούνται των απολυτηρίων εξετάσεων».