Τελευταία χρονιά φαίνεται ότι είναι η εφετινή για την κατηγορία του 10%, των παλαιών αποφοίτων οποιουδήποτε τύπου λυκείου. Από την επόμενη χρονιά το εξεταστικό σύστημα αλλάζει, το μοντέλο των «δεσμών» επιστρέφει, ενώ εγείρεται μεγάλο θέμα με όσους εφέτος δεν πετύχουν την είσοδό τους στην ανώτατη εκπαίδευση και θέλουν να προσπαθήσουν πάλι του χρόνου.
Η κατηγορία του 10% έδινε άλλη μία προσπάθεια στους αποφοίτους λυκείου κάνοντας χρήση παλαιάς βαθμολογίας. Προκύπτει πλέον το ερώτημα με ποιους όρους θα μπορέσουν να προσπαθήσουν ξανά την εισαγωγή τους στην ανώτατη εκπαίδευση την επόμενη χρονιά οι εφετινοί υποψήφιοι καθώς το εξεταστικό σύστημα θα έχει αλλάξει.
Επιστροφή στις «δέσμες»

Οι πανελλαδικές εξετάσεις ξεκινούν τη Δευτέρα 18 Μαΐου. Με την ολοκλήρωσή τους λίγες ημέρες αργότερα κλείνει το τελευταίο κεφάλαιο της περίφημης μεταρρύθμισης του Γεράσιμου Αρσένη στην Παιδεία το 1989. Είκοσι έξι χρόνια πειραμάτων από διαφορετικούς υπουργούς Παιδείας και διαφορετικές κυβερνήσεις φτάνουν στο τέλος τους, με τη θεαματική επιστροφή στο σύστημα των «δεσμών» από το καλοκαίρι του 2016.
Τόσα χρόνια οι κυβερνήσεις προσέθεταν μαθήματα στις πανελλαδικές εξετάσεις, αφαιρούσαν μαθήματα, άλλαζαν κατευθύνσεις και επιστημονικά πεδία και κανείς φαίνεται ότι δεν έμαθε τίποτα. Ούτε μία νέα γενναία πρόταση για ένα νέο εξεταστικό σύστημα που θα απεγκλωβίσει τα σχολεία από το στρες της εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ούτε μία μοντέρνα παιδαγωγική προσέγγιση, ούτε πολύ περισσότερο εισαγωγή νέων τεχνολογιών, ούτε άνοιγμα της Ελλάδας «στον κόσμο».
Εφέτος για τελευταία φορά οι μαθητές που είχαν κατευθυνθεί σε διαφορετικό μοντέλο τα προηγούμενα χρόνια με ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης θα δώσουν εξετάσεις σε έξι μαθήματα, με ένα έβδομο για τους υποψηφίους των Επιστημών της Οικονομίας και Διοίκησης.
Με την εκπνοή της μεταρρύθμισης Αρσένη που έστρεψε για πρώτη φορά τα σχολεία σε διαφορετική διαδρομή από την τετριμμένη των δεσμών και διαφοροποίησε τις εξεταστικές διαδικασίες με περισσότερα μαθήματα, το… τελευταίο εξεταστικό σύστημα των τελευταίων ετών ρίχνει «αυλαία» σε μια περίοδο εντατικών προβληματισμών γύρω από την εκπαίδευση (με τα λάθη και τα αδιέξοδά της φυσικά αλλά και την αναζήτηση νέων οδών).
Ενδιαφέρον… δύο ταχυτήτων

Με το νέο εξεταστικό σύστημα γίνεται μια θεαματική αναδιάταξη των επιστημονικών πεδίων και πολλά αλλάζουν. «Από την πολύχρονη εμπειρία μας είμαστε πεπεισμένοι ότι ο διαχωρισμός των μαθημάτων της τελευταίας τάξης του Λυκείου σε μαθήματα εξεταζόμενα πανελλαδικώς και σε μη εξεταζόμενα μαθήματα απαξιώνει σε δραματικό βαθμό και τη λειτουργία του σχολείου και κάθε αυτονόητη έννοια και αξία της γενικής παιδείας την οποία οφείλει να εξασφαλίζει το σύγχρονο σχολείο» λέει σχετικά ο εκπαιδευτικός κ. Γ. Χατζητέγας.
«Είναι εύκολο να αναλογιστούμε το εκπαιδευτικό κλίμα ενός σχολικού τμήματος της Γ’ Λυκείου στο οποίο ένα μέρος των μαθητών του πρόκειται να διαγωνιστεί πανελλαδικά στα μαθηματικά του προσανατολισμού ενώ το υπόλοιπο θα παρακολουθεί ένα μάθημα υψηλών προδιαγραφών χωρίς το αντίστοιχο ειδικό ενδιαφέρον που απαιτείται. Εκ των πραγμάτων θα οδηγηθούμε σε τμήματα δύο ταχυτήτων, με αποτέλεσμα να αδικούνται όλοι οι μαθητές και να υπονομεύονται η διάθεση και το εκπαιδευτικό ταλέντο των διδασκόντων» επισημαίνει.
«Αποτελεί σημαντικό μειονέκτημα το γεγονός ότι από τη διαδικασία εισαγωγής φοιτητών στις Παιδαγωγικές Σχολές, υπό κάποιες προϋποθέσεις, αλλά και από την εισδοχή στις Σχολές Υγείας απουσιάζουν τα Μαθηματικά. Το διεθνές παράδειγμα αλλά και οι απαιτήσεις των σπουδών είναι απολύτως αποκαλυπτικές αναφορικά με την αξία τους σε όλες τις επιστήμες» λέει ο κ. Χατζητέγας.
Πάντως η εμπειρία των εξεταστικών συστημάτων ανά τον κόσμο συνδυάζει για την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση το απολυτήριο με τις επιδόσεις σε μια τετράδα μαθημάτων από τα οποία δεν απουσιάζουν η Γλώσσα και η Λογοτεχνία, τα Μαθηματικά, η Ιστορία και ένα τέταρτο μάθημα σχετιζόμενο με το περιεχόμενο των ανώτατων σπουδών.

Νέα τμήματα, «παλιός» επικεφαλής

Με δύο νέα τμήματα ξεκινά η εφετινή εξεταστική διαδικασία: το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, που θα δεχθεί 60 νέους φοιτητές, ενώ στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων συστήνεται Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, που θα δεχθεί 40 νέους εισακτέους.
Οι Πανελλαδικές θα ξεκινήσουν με τον έμπειρο ομότιμο καθηγητή πανεπιστημίου κ. Γ. Δάσιο στο τιμόνι της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων.
Η εκκίνηση εφέτος θα δοθεί στις 18 Μαΐου για τα Γενικά Λύκεια και τα Ημερήσια και Εσπερινά Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ Ομάδα Β’) και μία ημέρα μετά, στις 19, ξεκινούν οι εξετάσεις των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ Ομάδα Α’). Στις 3 Ιουνίου αρχίζουν οι ενδοσχολικές εξετάσεις στα σχολεία και στις 9 Ιουνίου θα γίνουν οι επαναληπτικές εξετάσεις για όσους για λόγους υγείας ή άλλους σοβαρούς λογούς δεν πήραν μέρος στις πανελλαδικές.
Οι εξετάσεις στα ειδικά μαθήματα θα ξεκινήσουν στις 17 Ιουνίου και τα μηχανογραφικά των υποψηφίων θα κατατεθούν μέσα Ιουνίου με αρχές Ιουλίου, μετά την ανακοίνωση των βαθμολογιών τους.
Οπως έχει ήδη ανακοινωθεί, ο συνολικός αριθμός των εισακτέων εφέτος φτάνει τις 68.345 και είναι μειωμένος σε σχέση με πέρυσι κατά 1.960. Μειωμένες θέσεις έχουν τα πανεπιστήμια (ειδικά του κέντρου, όπου και αναμένεται μικρή άνοδος των βάσεων), με το σύνολο να φτάνει τις 44.200 (λιγότερες κατά 2.535 σε σχέση με πέρυσι), σε αντίθεση με τα ΤΕΙ, όπου οι θέσεις φτάνουν τις 24.145 και είναι περισσότερες από πέρυσι κατά 575.
Εφέτος 101.508 υποψήφιοι θα διεκδικήσουν μία θέση στα ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας, ενώ για περίπου 33.100 ο στόχος αυτός δεν θα επιτευχθεί.
Συμβουλές πριν από τις εξετάσεις

n Δεν υπερβάλλουμε θεωρώντας ότι οι εξετάσεις είναι κάτι φοβερό που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε.
n Θυμόμαστε ότι υπάρχουν αξιόλογες λύσεις στο μηχανογραφικό δελτίο μας για όλα τα βαθμολογικά επίπεδα.
n Στηριζόμαστε στους ανθρώπους που μας γνωρίζουν καλά (γονείς, φίλοι, καθηγητές), οι οποίοι και σε αυτή τη δοκιμασία θα βρίσκονται δίπλα μας.
n Η ανασφάλεια και η απαισιοδοξία είναι κακοί σύμβουλοι. Αντίθετα, μας βοηθούν σκέψεις όπως «θα κάνω την καλύτερη δυνατή προσπάθεια», «ακόμα κι αν δεν πετύχω, υπάρχουν και εναλλακτικές λύσεις».
n Δεν αναστατωνόμαστε από φήμες για SOS θέματα.
n Δεν ξενυχτάμε το βράδυ πριν από κάθε εξέταση. Καλύτερη είναι μια πρωινή μικρή επανάληψη.
n Η διατροφή μας, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων, θα πρέπει να είναι ισορροπημένη. Ειδικά το βράδυ της παραμονής κάθε εξέτασης προτιμάμε ένα ελαφρύ γεύμα.
n Την ώρα της εξέτασης διαβάζουμε τα θέματα αργά και προσεκτικά ώστε να κατανοήσουμε τι ζητούν και ξεκινάμε από αυτά που γνωρίζουμε καλύτερα.
n Αφού απαντήσουμε κάποιο ερώτημα, διαβάζουμε άλλη μία φορά την εκφώνηση.
n Ερωτήσεις που μας φαίνονται γνωστές και εύκολες θέλουν πάντα δεύτερη σκέψη.
n Ακόμη και αν κάποιο από τα θέματα δεν μας θυμίζει κάτι, δεν απογοητευόμαστε και το ξανακοιτάζουμε ήρεμα όταν τελειώσουμε τα άλλα θέματα.
n Χρησιμοποιούμε, όπου χρειάζεται, το πρόχειρο (τις τελευταίες σελίδες του τετραδίου).
n Δεν επιμένουμε πολλή ώρα σε κάποιο θέμα που μας δυσκολεύει. Προχωράμε και επιστρέφουμε σε αυτό αφού έχουμε λύσει τα άλλα.
n Γράφουμε ό,τι γνωρίζουμε, ακόμη και αν δεν είμαστε σίγουροι.
n Το γραπτό μας πρέπει να καθαρό και ευανάγνωστο.
n Μοιράζουμε σωστά τον χρόνο ανάμεσα στη θεωρία και στις ασκήσεις ώστε να αφήσουμε χρόνο (τουλάχιστον 10 λεπτά) για να ξαναδιαβάσουμε τις απαντήσεις μας και να διορθώσουμε τυχόν ορθογραφικά και εκφραστικά λάθη.
n Δεν βιαζόμαστε. Και να έχουμε τελειώσει νωρίτερα, εξαντλούμε τον χρόνο της εξέτασης. Διαβάζουμε ξανά και ξανά τις απαντήσεις που δώσαμε ώστε να είμαστε σίγουροι ότι τίποτα δεν ξέφυγε από την προσοχή μας.