Πανελλαδικές 2015: Οι πρώτες εκτιμήσεις για τις βαθμολογίες

Οι πρώτες πληροφορίες από τα βαθμολογικά κέντρα και οι εκτιμήσεις από τον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων στα υπόλοιπα οκτώ μαθήματα που εξετάστηκαν έως τώρα δείχνουν μείωση των πολύ καλών και άριστων βαθμολογιών και υπερσυγκέντρωση στις βαθμολογίες μεταξύ 10 και 15 στις Πανελλαδικές 2015.

Η προστασία και αξιοποίηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς δεν είναι ένα δύσκολο θέμα για να καταθέσουν τις απόψεις τους οι Ελληνες 18χρονοι. Το έχουν διδαχθεί στο σχολείο και στα φροντιστήρια, ενώ το τελευταίο διάστημα τα ταφικά ευρήματα στην Αμφίπολη, η προσπάθεια για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα και η ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων το έχουν φέρει ψηλά στην ατζέντα της επικαιρότητας.

Και όμως, οι υποψήφιοι για την τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν κατάφεραν να εντυπωσιάσουν τους βαθμολογητές με τις απόψεις τους για τη διατήρηση και ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς – το θέμα που ετέθη στη Νεοελληνική Γλώσσα-Εκθεση, μάθημα με το οποίο ξεκίνησαν οι φετινές πανελλαδικές εξετάσεις για πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Αυτό δείχνουν οι πληροφορίες από τα βαθμολογικά κέντρα. Σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις από τον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων στα υπόλοιπα οκτώ μαθήματα που εξετάστηκαν έως τώρα, τα πρώτα «exit polls» δείχνουν μείωση των πολύ καλών και άριστων βαθμολογιών και υπερσυγκέντρωση στις βαθμολογίες μεταξύ 10 και 15.

Ειδικότερα, στους υποψηφίους Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων (ομάδα Β΄) –πρόκειται για τη μεγαλύτερη κατηγορία υποψηφίων από τους συνολικά περίπου 105.000 που θα διεκδικήσουν μία από τις 68.345 θέσεις σε ΑΕΙ/ΤΕΙ– δόθηκε για επεξεργασία διασκευή του κειμένου «Εμείς και οι αρχαίοι χώροι θέασης και ακρόασης» του καθηγητή Βασίλη Λαμπρινουδάκη στον συλλογικό τόμο «“Διάζωμα”, Κίνηση πολιτών για την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων». Ετσι, στο πλαίσιο της Εκθεσης τους ζητήθηκε να εκθέσουν τις απόψεις τους σχετικά «με τους λόγους για τους οποίους πρέπει το ευρύ κοινό να πλησιάσει και να γνωρίσει τους χώρους και τα μνημεία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και τις δραστηριότητες με τις οποίες οι πολίτες, και ειδικότερα οι νέοι, θα εξοικειωθούν με αυτά».

«Παρότι το θέμα θεωρείται εύκολο, στα γραπτά εμφανίζονται οι πάγιες αδυναμίες των μαθητών. Τα παιδιά δεν έχουν ούτε διαβάσματα ούτε βιώματα για να μπορέσουν να αναπτύξουν δικές τους “χωνεμένες” απόψεις. Εάν κάποιος δεν έχει επισκεφθεί το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου ή τον αρχαιολογικό χώρο της περιοχής του –σε όλη τη χώρα υπάρχουν–, θα καταφύγει στους γνωστούς τυποποιημένους τρόπους ανάπτυξης των θεμάτων», ανέφερε μιλώντας στην «Κ» έμπειρη φιλόλογος που βαθμολογεί φέτος γραπτά της Νεοελληνικής Γλώσσας. Η βαθμολόγηση ξεκίνησε την Τετάρτη και τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι «ακόμη και με εύκολα θέματα δεν μπορούν να βελτιωθούν αντίστοιχα οι άριστες επιδόσεις λόγω των παθογενειών του εκπαιδευτικού συστήματος», όπως τονίζει στην «Κ» έτερος βαθμολογητής. Στο ίδιο πλαίσιο κινούνται οι εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών του φροντιστηρίου ΟΡΙΟΝ στην «Κ», δηλαδή ότι το ποσοστό των γραπτών πάνω από 15 θα είναι στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, ενώ θα αυξηθούν τα γραπτά πάνω από τη βάση.

Υπερσυγκέντρωση γραπτών στις μεσαίες βαθμολογίες αναμένεται και στα υπόλοιπα τέσσερα μαθήματα Γενικής Παιδείας, και κυρίως στα δύο πιο δημοφιλή, Μαθηματικά και Βιολογία. Συγκεκριμένα:

• Στα Μαθηματικά (πέρυσι το 31,1% των υποψηφίων επέλεξε το μάθημα) το 73,93% έγραψε πάνω από 10 και εξ αυτών το 47,32% πάνω από 15. Φέτος, το ίδιο ποσοστό υποψηφίων αναμένεται να βαθμολογηθεί πάνω από 10, μόνο που πολύ λιγότεροι (περίπου το 35%) θα πάρουν πάνω από 15 και περισσότεροι θα βρεθούν μεταξύ 10-15 (40% φέτος, 26,61% πέρυσι).

• Στη Βιολογία (το 62,5% των υποψηφίων πέρυσι) το 54,45% των γραπτών πάνω από 15 δύσκολα θα επαναληφθεί.

• Στη Φυσική (2,5% πέρυσι) αναμένεται μείωση των άριστων και πολύ καλών βαθμολογιών, με τους υποψηφίους να συνωστίζονται μεταξύ 10-15.

• Τα θέματα Ιστορίας (επελέγησαν από το 0,8% των υποψηφίων πέρυσι) ήταν αρκετά εύκολα και είναι το μόνο μάθημα που αναμένεται σαφής αύξηση των γραπτών πάνω από 15 – εύκολος στόχος μετά το χαμηλό 16,66% πέρυσι.

• Η Βιολογία, η Λογοτεχνία, η Χημεία-Βιοχημεία και οι Αρχές Οργάνωσης Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΑΟΔΕ) εξετάστηκαν την Παρασκευή και έως χθες δεν είχε αρχίσει η βαθμολόγηση των γραπτών. Αρα μόνο εκτιμήσεις μπορούν να γίνουν για τις επιδόσεις με βάση τον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων. Οι καθηγητές του ΟΡΙΟΝ, μιλώντας στην «Κ», διαβλέπουν μείωση των πολύ καλών γραπτών στα τρία από τα τέσσερα μαθήματα – πλην των ΑΟΔΕ. Μάλιστα, καθώς η Βιολογία είναι μάθημα βαρύτητας για τις σχολές επιστημών υγείας, η μείωση των αρίστων γραπτών θα επηρεάσει την πορεία των βάσεων εισαγωγής στη μάχη για μια θέση στις περιζήτητες ιατρικές σχολές.

Επιασαν τα στιλό και οι βαθμολογητές

Εκτός από τους υποψηφίους που διεκδικούν μία θέση σε ΑΕΙ, σε πυρετώδη ρυθμό βρίσκονται και οι βαθμολογητές, με στόχο να αποκτήσουν ενιαία φιλοσοφία στη βαθμολόγηση ώστε να αποφευχθούν αδικίες.

Ετσι, όλο το προηγούμενο διάστημα πραγματοποιήθηκαν στην Αττική, αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας, εργαστήρια βαθμολόγησης, στα οποία μετείχαν κυρίως φιλόλογοι, καθώς στα φιλολογικά μαθήματα παρατηρούνται τα μεγαλύτερα ποσοστά αναβαθμολόγησης γραπτών.

Ειδικότερα, βαθμολογητές μπορούν να γίνουν οι καθηγητές που διδάσκουν ή έχουν διδάξει τα εξεταζόμενα μαθήματα φέτος ή μέσα στην τελευταία τριετία. Το υπουργείο Παιδείας απευθύνει πρόσκληση στους εκπαιδευτικούς και εάν αποδεχθεί ικανός αριθμός, τότε προχωρεί η διαδικασία. «Αλλιώς αρχίζουν τα τηλέφωνα προς όλους», όπως ανέφερε στην «Κ» στέλεχος του υπουργείου. Η βαθμολόγηση στα περίπου 60 βαθμολογικά κέντρα της χώρας αρχίζει περί τις τρεις ημέρες μετά την εξέταση κάθε μαθήματος. Για τη βαθμολόγηση ενός γραπτού, ανεξαρτήτως μαθήματος, ο βαθμολογητής λαμβάνει 1,5 ευρώ και έως πέρυσι είχε την υποχρέωση να διορθώσει τουλάχιστον 25 γραπτά. Ο μηχανισμός εξετάσεων του υπουργείου επιδιώκει, εύλογα, να διαθέτει βαθμολογητές με πείρα. Ομως, για το «δέσιμο» της ομάδας των βαθμολογητών διοργανώνονται πριν από τις εξετάσεις στις κατά τόπους Διευθύνσεις Εκπαίδευσης εργαστήρια βαθμολόγησης, σεμινάρια όπου συζητούνται τα κριτήρια στη βαθμολόγηση των γραπτών (π.χ. πρωτοτυπία λόγου, αυθεντικότητα ιδεών αντί λεξιθηρίας). Μάλιστα, πραγματοποιούνται και προσομοιώσεις βαθμολόγησης. «Ο στόχος είναι να συγκλίνουν τα κριτήρια που υιοθετούν οι βαθμολογητές με βάση τους στόχους κάθε μαθήματος», ανέφερε, μιλώντας στην «Κ», ο φιλόλογος Παύλος Βελιτζέλος, ο οποίος έχει εξειδικευθεί στη βαθμολόγηση της Εκθεσης.

Κρίσιμο και ένα μόριο

Αλλωστε, στη Νεοελληνική Γλώσσα-Εκθεση και τη Λογοτεχνία σημειώνονται τα μεγαλύτερα ποσοστά αναβαθμολόγησης. Το υπουργείο Παιδείας έχει σταματήσει τα τελευταία χρόνια να ανακοινώνει τα ποσοστά ανά μάθημα, αλλά το 2011 ήταν 21,88% στη Λογοτεχνία και 19,56% στη Νεοελληνική Γλώσσα. Το υψηλότερο όλων ήταν το 24,73% στη Λογοτεχνία το 2009.

Ενα γραπτό αναβαθμολογείται, δηλαδή πρέπει να βαθμολογηθεί από έναν τρίτο καθηγητή, όταν η διαφορά μεταξύ των βαθμών των δύο βαθμολογητών είναι μεγαλύτερη των 12 μονάδων με άριστα τις 100. Ο τελικός βαθμός προκύπτει από τον μέσο όρο των δύο μεγαλύτερων βαθμών. Ομως, το εύρος της επιτρεπτής διαφοράς των 12 μονάδων κρίνεται από ορισμένους μεγάλο και ότι δημιουργεί αδικίες. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο μαθηματικός-ερευνητής Στράτος Στρατηγάκης, εάν ο πρώτος βαθμολογητής βαθμολογήσει με 70 και ο δεύτερος με 82 ο μέσος όρος είναι 76. Ο τελικός βαθμός είναι 15,2 με άριστα το 20, ενώ αν οι δύο βαθμολογητές βαθμολογούσαν όσο ο πρώτος ο τελικός βαθμός θα ήταν 14. Αν και οι δύο βαθμολογητές βαθμολογούσαν όσο και ο δεύτερος, ο τελικός βαθμός θα ήταν 16,4. Οι διαφορές είναι μεγαλύτερες της μιας μονάδας. Για τη διαμόρφωση του συνόλου των μορίων κάθε υποψηφίου (με άριστα τις 20.000 για σχολές χωρίς ειδικό μάθημα), μία μονάδα στις 20 αντιστοιχεί από 136 έως 266 μόρια, ανάλογα με τον συντελεστή βαρύτητας κάθε μαθήματος. Και όπως λέει ο κ. Στρατηγάκης, «με δεδομένο τον ανταγωνισμό για μία θέση στις περιζήτητες σχολές είναι κρίσιμο και το ένα μόριο, πόσο μάλλον τα 266».

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ