«Όχι στα σχολεία των αρίστων! Άριστα σχολεία για όλους!».

IPAIDEIA.GR

Μέσα σε αυτήν τη μνημονιακή πολιτική, η οποία απαξιώνει τον εκπαιδευτικό και την εκπαιδευτική διαδικασία, δεν υπάρχει καμία άλλη λύση πέρα από τη συνολική ανατροπή της»

Παρέμβαση επί των άρθρων στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συνεδρίαση της 27ης Μαρτίου με ημερήσια διάταξη νομοθετικής εργασίας «Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.)», έκανε ο βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Γιάννης Αμανατίδης. Παρατίθενται τα πλήρη κείμενα της αρχικής ομιλίας, καθώς και της δευτερολογίας του βουλευτή:

«Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υφυπουργέ, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, ξαφνιάστηκα από την τελευταία τοποθέτηση γιατί δεν περίμενα μια τοποθέτηση ενοχοποίησης των εκπαιδευτικών από τον κ. Μαρκόπουλο.

Θα ήθελα να μας απαντήσουν αυτοί που ενστερνίζονται παρόμοιες απόψεις: Για τα σχολεία τα οποία λειτουργούν μέσα σε κibo λυόμενα, στη Θεσσαλονίκη μάλιστα κάηκαν από βραχυκύκλωμα, για τα σχολεία που λειτουργούν με τριάντα και τριανταπέντε μαθητές ανά τμήμα, για τα σχολεία που δεν έχουν εργαστήρια, για τα σχολεία που κάνουν τους διαδρόμους αίθουσες διδασκαλίας, για τα σχολεία τα οποία δεν έχουν -τα περισσότερα- αίθουσες αγγλικών, μουσικής, γυμναστήρια, για τα σχολεία που δεν έχουν εκπαιδευτικούς με τριάντα δύο χιλιάδες ώρες κενά ακόμη και τώρα που τελειώνει η σχολική χρονιά, για τα σχολεία που όχι μόνο δεν έχουν εκπαιδευτικούς, αλλά δεν έχουν και τις υποστηρικτικές δομές, ευθύνεται ο εκπαιδευτικός;

Δεν ευθύνεται μια συγκεκριμένη πολιτική; Γιατί από εδώ, απ’ αυτό το βήμα πολλοί κουνήσατε το δάχτυλο απέναντι στην Έλληνα εκπαιδευτικό.

Στις ομιλίες όλων, η αξιολόγηση και η διασφάλιση της ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ουσιαστικά επικεντρώθηκε στον εκπαιδευτικό. Ο εκπαιδευτικός, λοιπόν, έχει την ευθύνη για την υποχρηματοδότηση της Παιδείας; Ο εκπαιδευτικός έχει την ευθύνη για ένα αξιολογικό σύστημα επιλογής στελεχών το οποίο ήταν κομματικό; Ο εκπαιδευτικός φταίει για τα εξαθλιωμένα παιδιά, για τα παιδιά που πέφτουν από την πείνα μέσα στις σχολικές αίθουσες;

Παρατηρώ μια θεαματική στροφή στη στάση του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο ενώ στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων αναγνώριζε την ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού έργου, στην Ολομέλεια -και συγκεκριμένα χθες- ο Υφυπουργός Παιδείας δεν αναφέρθηκε καθόλου σ’ αυτήν.

Κύριε Υφυπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η αιτιολογική έκθεση είναι αυτή που ουσιαστικά ανατρέπει τη φιλοσοφία και το χαρακτήρα που ίσως θέλει να δώσει, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Υφυπουργού. Και το ανατρέπει η αιτιολογική έκθεση, γιατί το πρώτο που βάζει είναι: «Η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στο πλαίσιο της εφαρμογής του Ενιαίου Βαθμολογίου – Μισθολογίου».

Κύριε Υπουργέ, η Επιτροπή και η ομάδα Εργασίας, που δημοσίευσαν τα πορίσματά τους, -την οποία εσείς κάνατε – το Νοέμβριο, σας έθεσαν μια σειρά ενεργειών που είναι απαραίτητο να γίνουν. Και είναι οι εξής:

Πρώτα τροποποίηση του άρθρου 7 του ν. 4024/2011, που συνδέει τις προαγωγές με τις ποσοστώσεις και έπειτα τη θέσπιση της Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε. σαν Αρχής.

Μάλιστα, κρίνει απολύτως απαραίτητη την τροποποίηση του 4024/11 ως προϋπόθεση για την εφαρμογή της αξιολόγησης στην εκπαίδευση, διότι συνδέεται άμεσα με τη φιλοσοφία, το χαρακτήρα και την αξιοπιστία της πρότασης και του συστήματος αξιολόγησης, καθώς -και κυρίως- με τη δήλωση των προθέσεων και την επανάκτηση της εμπιστοσύνης της πολιτείας από την πλευρά των εκπαιδευτικών.

Όσες αγαθές προθέσεις και να έχετε, όσες δηλώσεις και να κάνετε, όσο δεν αποσυνδέεται η οποιαδήποτε αξιολόγηση από τον ν. 4024, το αποτέλεσμα που θα έχει θα είναι τιμωρητικό. Η ποσόστωση είναι τιμωρητική, όσο και να λέτε ότι θέλετε κάτι διαφορετικό.

Και, βέβαια, αναφέρει μέσα η ομάδα Εργασίας και τη διαφοροποίηση των εκπαιδευτικών με τα επιμέρους χαρακτηριστικά. Δεν μπορεί, δηλαδή, να γίνει ομογενοποίηση με τους άλλους δημοσίους υπαλλήλους. Ο Έλληνας εκπαιδευτικός, όπωςκαι οι εκπαιδευτικοί σε όλον τον κόσμο, δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Είναι λειτουργοί και ως τέτοιους πρέπει να τους δούμε.

Επίσης, φυσικά χρειάζεται και η αλλαγή του ν. 3848 για το σύστημα επιλογής στελεχών. Κύριε Υφυπουργέ, για να δεχθεί κάποιος να κριθεί από κάποιον, θα πρέπει πρώτα να τον αποδεχθεί, αλλά και να υπάρχει ένα αξιολογικό σύστημα. Θα πρέπει να ξαναδούμε τον ν. 3848.

Ήταν απαραίτητη αυτή η Ανεξάρτητη Αρχή; Επικαλεστήκατε την ανατροφοδότηση και την εποπτεία. Δεν υπάρχουν, άραγε, οι μηχανισμοί για το τι υπάρχει στο εκπαιδευτικό σύστημα; Υπάρχει το survey. Εγώ γνωρίζω ότι οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία χρόνια τώρα -και από την αρχή και στο τέλος της χρονιάς- στέλνουν εκθέσεις επί εκθέσεων. Μάλιστα, με το survey γίνεται η αποτύπωση των ποσοτικών δεδομένων, όπως επίσης και οι εκθέσεις αξιολόγησης οι οποίες δίνονται στο διευθυντή της σχολικής μονάδας και μετά στο σχολικό σύμβουλο. Ο ν. 1566 ορίζει μια σειρά διαδικασιών οι οποίες μπορεί να ατόνησαν, αλλά μπορούν απλώς να ενεργοποιηθούν. Θεωρώ ότι δεν χρειάζεται κάτι τόσο εξειδικευμένο σε σχέση με την εκπαιδευτική πραγματικότητά μας. Στο κάτω-κάτω τα σχολεία μας λειτουργούν χάρις στον πατριωτισμό των εκπαιδευτικών. Δεν υπάρχουν καλά σχολεία; Δηλαδή, οι δάσκαλοί μας δεν παράγουν έργο; Αυτό που οφείλεται; Οι περισσότεροι το εκθείασαν και είπαν ότι παράγεται έργο στα σχολεία.

Άρα, η έλλειψη αυτής της Αρχής δεν εμπόδισε κατά τη γνώμη μου, να υπάρξουν σχολεία -τα περισσότερα- που παράγουν έργο με παιδαγωγική ελευθερία.

Θα αναφερθώ τώρα στην αυτοαξιολόγηση σε σχέση με την εξωτερική αξιολόγηση:

Κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι ακολουθείτε κατά γράμμα τις οδηγίες της έκθεσης του ΟΟΣΑ του 2011. Να σας παραθέσω ορισμένα άρθρα τα οποία έχουν σχέση με την Αρχή την οποία βάζετε.

«Βασικό στοιχείο ενός συστήματος αξιολόγησης, το οποίο απουσιάζει σήμερα στην Ελλάδα, είναι ένα μέσο αξιολόγησης των μαθησιακών αποτελεσμάτων, μέσο αξιολόγησης μαθητή σε εθνικό επίπεδο». Τι θα κάνετε, δηλαδή; Θα πάτε σε σταθμισμένα τεστ; Στο δημοτικό πώς θα αξιολογήσετε τα μαθησιακά αποτελέσματα;

Το 9 ββ’ και το 9 γγ’ νομίζω ότι θα πρέπει να αποσυρθούν, γιατί αλλιώς θα πάτε σε μία ακόμη διαδικασία εξετάσεων. Θα μετατρέψετε ξανά τα σχολεία σε κέντρα εξετάσεων. Είναι που είναι το λύκειο εξετασιοκεντρικό, θα εφαρμόσετε τώρα τη μέθοδο αυτή και από το δημοτικό; Άλλωστε, το λέει: «Μέρος της στρατηγικής αυτής μπορεί να περιλαμβάνει ανάπτυξη ευρείας κλίμακας τυποποιημένων τεστ». Βραχυπρόθεσμα, τώρα, τι προτείνει: Με την εξωτερική αξιολόγηση να επικυρώνονται τα αποτελέσματα, να αξιολογείται η ικανότητα της σχολικής μονάδας και να καθιερωθεί μία βάση λογοδοσίας σχολικών μονάδων και διευθυντών.

Κύριε Υφυπουργέ, εάν υπάρχει διάσταση αυτοαξιολόγησης και εξωτερικής αξιολόγησης, τι θα γίνει σε αυτήν την περίπτωση;

Νομίζω ότι είναι λάθος η ερευνητική στρατηγική που υπηρετεί τη συγκεκριμένη Αρχή. Θα ήθελα να μας πείτε σε ποια ερευνητική στρατηγική υποτάσσεται η Αρχή αυτή της Διασφάλισης της Ποιότητας; Γνωρίζετε ότι υπάρχουν διάφορες έρευνες για τη σχολική αποτελεσματικότητα: Η ποσοτική, η ποιοτική και του πραγματισμού.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι είναι λάθος το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, γιατί εξυπηρετεί την πρώτη μέθοδο έρευνας. Νομίζουμε ότι πρέπει να προσεγγιστεί η σχολική ζωή και οι διδακτικές πρακτικές με ποιοτικές ερευνητικές στρατηγικές, λαμβάνοντας υπόψη το συγκείμενο μέσα στο οποίο εκτυλίσσονται.

Τέλος, είναι οι εκπαιδευτικοί ανεξέλεγκτοι; Γιατί αυτό συνήθως παρουσιάζεται.

Όχι, οι εκπαιδευτικοί πρώτα απ’ όλα ελέγχονται από τη σχολική τάξη, από τα μάτια των παιδιών, από τους γονείς. Όπως ένας μαθητής μέσα στην τάξη ξέρει ποιος είναι ο καλός και ο κακός, να ξέρετε ότι αυτό φαίνεται και μέσα στη σχολική τάξη, από το διευθυντή του σχολείου, από το σχολικό σύμβουλο, από τα υπηρεσιακά συμβούλια. Ο κ. Κεδίκογλου είπε ότι τα στελέχη της εκπαίδευσης, οι γυμνασιάρχες δεν αξιολογήθηκαν ποτέ. Δεν είναι σωστό. Υπήρχε πλαίσιο επιλογής στελεχών εδώ και πολλά χρόνια, τα οποία βέβαια υπηρέτησαν τον κομματισμό και την ημετεροκρατία.

Όσον αφορά την ΔΗΜΑΡ, θα ήθελα να πω δύο λόγια για τη θέση της . Λέει :

Όχι κομματισμός. Δείτε όμως πώς γίνεται η επιλογή στελεχών.
- Όχι τιμωρητική. Όμως συνδέεται με το ενιαίο μισθολόγιο-φτωχολόγιο και την ποσόστωση.
- Όχι μονοπρόσωπη. Όμως διευθυντής από την μία μεριά, σύμβουλος από την άλλη-
- Ενίσχυση των ποιοτικών χαρακτηριστικών. Πολυπαραγοντικό σύστημα αξιολόγησης. Όμως στην Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε. μπαίνουν ιδίως δύο: μαθησιακά αποτελέσματα και τα αποτελέσματα του διδακτικού έργου. Πώς θα κρίνουν οι γονείς το διδακτικό έργο; Θα μπουν μέσα στην τάξη;

Κύριε Πρόεδρε, τελειώνοντας, θέλω να πω ότι μέσα σε αυτήν τη μνημονιακή πολιτική, η οποία απαξιώνει τον εκπαιδευτικό και την εκπαιδευτική διαδικασία, δεν υπάρχει καμία άλλη λύση πέρα από τη συνολική ανατροπή της.

Ευχαριστώ πολύ».

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ:

«Μας ρωτούν αν είμαστε κατά ή υπέρ της αξιολόγησης. Η αξιολόγηση σαν έννοια είναι πολιτικά και ιδεολογικά φορτισμένη. Δεν είναι σα να λες: «Αυτό είναι ποτήρι και αυτό είναι τραπέζι». Εξαρτάται ποιος αξιολογεί, πώς αξιολογεί, γιατί αξιολογεί και πώς θα εφαρμοστούν αυτά τα αποτελέσματα. Όπως καταδείξαμε με τις ομιλίες μας, η αξιολόγηση και όσα αναφέρθηκαν εδώ και δύο ημέρες, αναφέρονται μόνο στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού.

Η αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού σαν άτομο είναι ένας από τους περίπου είκοσι παράγοντες οι οποίοι -όσοι είναι επιστήμονες τουλάχιστον της αγωγής και της παιδαγωγικής το γνωρίζουν- διέπουν την ποιότητα της εκπαίδευσης, πολύ περισσότερο δε της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Έτσι όπως ξεκινήσατε, θα αναγκαστείτε με το παρόν νομοσχέδιο να πάτε σε ένα σύστημα το οποίο συνέχεια θα είναι «εξετασιοκεντρικό». Το σύστημα αξιολόγησης θα είναι το κεντρικό, κομβικό σημείο, για εσάς, της ζωής του σχολείου και θα φτάσουμε όλες οι αλλαγές από εδώ και μετά να γίνονται σε επίπεδο αξιολόγησης μαθητών και εκπαιδευτικών.

Χωρίς αλλαγές στα προγράμματα, στις δαπάνες για τα κτήρια, για τα εποπτικά μέσα, χωρίς σε βάθος αλλαγές στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση και στην επιμόρφωση, θα είναι ένας εσωτερικός μηχανισμός πειθαναγκασμού και υποταγής της εσωτερικής ζωής του σχολείου στη συγκεκριμένη εκπαιδευτική πολιτική, η οποία θα γίνεται πάντα.

Επίσης, στόχος της είναι η συμμόρφωση. Όλη η ιεραρχική και η γραφειοκρατική δομή αυτής της αξιολόγησης που πάει να γίνει, συνιστά παραπέρα εντατικοποίηση. Είναι περιπτωσιακή και μηχανιστική. Πώς θα αξιολογηθεί, ακόμα και γι’ αυτό που λέτε, ένας εκπαιδευτικός με τις δύο ώρες διδασκαλίας που θα έρθει κάποιος να παρακολουθήσει; Επίσης, θα ήθελα να μιλήσω για το κόστος.

Κύριε Υπουργέ, αντί το ένα εκατομμύριο να το δώσετε σε ένα μηχανισμό ο οποίος δεν θα προσφέρει πιστεύω τίποτα, προσφέρετέ το στα παιδιά που έχουν ανάγκη αυτή τη στιγμή στα σχολεία. Προσφέρετέ το, για να κάνετε δομές ανά διεύθυνση. Αντί να κάνετε επιτροπές αξιολόγησης ανά διεύθυνση -τις πενταμελείς επιτροπές- κάντε επιτροπές στήριξης των σχολείων και ειδικά των οικογενειών εκείνων που περνάνε δύσκολα μέσα από την κρίση. Διότι, η κρίση έχει επιπτώσεις άμεσες στα παιδιά.

Επίσης, θα ήθελα να πω δύο λόγια μόνο γι’ αυτά που είπε η κ. Βούλτεψη. Ουσιαστικά ήταν μια ομολογία για το τι πολιτική έχει ακολουθηθεί εδώ και σαράντα χρόνια. Είναι μια ομολογία, η οποία στο μυαλό μου έχει φέρει τους αγώνες που έδωσαν άλλες γενιές για το 15% για την παιδεία, άλλες γενιές που έλεγαν «προίκα στην παιδεία κι όχι αλλού», άλλες γενιές οι οποίες αγωνίστηκαν για το «ψωμί-παιδεία- ελευθερία.

Πιστεύω -και τελειώνω κύριε Πρόεδρε- ότι ο λαός μας τον αγώνα του αυτόν για δημόσια δωρεάν παιδεία θα τον συνδυάσει και με τον αγώνα για τη συνολική ανατροπή.

Τέλος, θέλω να καταθέσω το ψήφισμα που έχουν δώσει δεκατέσσερις σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων των προτύπων και πειραματικών σχολείων, οι οποίοι ζητούν να ανασταλούν οι εξετάσεις και να επανεξεταστεί ο νόμος σε σχέση με την παιδαγωγική επάρκεια και στόχευση. Και βεβαίως, να υιοθετήσω και το σύνθημα που έχουν: «Όχι στα σχολεία των αρίστων! Άριστα σχολεία για όλους!». Ευχαριστώ πολύ».

Στην Ελλάδα των ληγμένων τροφίμων που πρέπει να καταναλώσουμε, των ενεχυροδανειστηρίων, των μισθωτών και των συνταξιούχων που ο μισθός τους και η σύνταξή τους δεν φτάνει για το πρώτο πενθήμερο, των αστέγων, των παιδιών που λιποθυμούν, η Κυβέρνηση αυτή δεν πρέπει να έχει κανένα μέλλον. Οι εργαζόμενοι και ο λαός μας με τους αγώνες τους δεν θα επιτρέψουν τη συνέχιση αυτής της πολιτικής.
Κύριοι της Κυβέρνησης και της Συγκυβέρνησης, όσο πιο γρήγορα φύγετε, τόσο πιο λίγες θα είναι και οι καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα μας. Σε αυτό θα συμβάλουμε σαν ΣΥΡΙΖΑ-Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο με όλες μας τις δυνάμεις και μέσα και έξω από τη Βουλή.

Αθήνα, 28/03/2013