Ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
Με αφορμή την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στα Δημόσια ΙΕΚ (Δ.Ι.Ε.Κ.) όλης της χώρας εξαιτίας των δυσλειτουργιών του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ), ο Γραμματέας Κοινοβουλευτικού Έργου και βουλευτής Αττικής με το Ποτάμι, Γιώργος Μαυρωτάς κατέθεσε ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Γαβρόγλου.
Η συνεχιζόμενη κατάληψη στους χώρους του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. που έχει οδηγήσει στην πλήρη διοικητική του παράλυση, αλλά και τα σημαντικά ζητήματα νομιμότητας και κανονικότητας που αντιμετωπίζει, ως προς την οργάνωση και λειτουργία του, έχουν επηρεάσει μεταξύ άλλων και την ομαλή λειτουργία των Δ.Ι.Ε.Κ.
Η κατάσταση των Δ.Ι.Ε.Κ. χαρακτηρίζεται από τους Διευθυντές τους ως απελπιστική, καθώς αυτή τη στιγμή λειτουργούν οριακά, μη μπορώντας να ανταποκριθούν πλέον στις εκπαιδευτικές τους υποχρεώσεις. Επιπλέον, η μειωμένη χρηματοδότηση αλλά και η νέα αναποτελεσματική και γραφειοκρατική διαδικασία προμηθειών, έχει ως συνέπεια τα Δ.Ι.Ε.Κ. να αντιμετωπίζουν τραγικές ελλείψεις σε αναλώσιμα, υλικά καθαριότητας, εξαρτήματα μηχανολογικού εξοπλισμού καθώς και υλικά εκπαίδευσης.
Όλα τα παραπάνω, τονίζει ο κ. Μαυρωτάς, διαμορφώνουν μια εικόνα βαθιάς κρίσης στη δημόσια εκπαίδευση και κατάρτιση ενηλίκων στη χώρα μας, κάτι που θα έπρεπε να έχει προβληματίσει εγκαίρως την Κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο προτού να είναι αργά, όταν μάλιστα τη φετινή χρονιά σημειώθηκε αυξημένη συμμετοχή στις αιτήσεις για τα Δ.Ι.Ε.Κ. αποδεικνύοντας τη σημασία της δημόσιας τεχνικής/επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αλλά και την απήχησή της στην κοινωνία.
Ο βουλευτής του Ποταμιού ρωτά τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων για τις ενέργειες που προτίθεται να λάβει με σκοπό την άμεση επίλυση των προβλημάτων και την απρόσκοπτη λειτουργία των Δ.Ι.Ε.Κ. Επίσης θέτει το ζήτημα απλοποίησης των διαδικασιών προμηθειών, ενώ ζητά ενημέρωση αν έχει εκπονηθεί κάποιο στρατηγικό σχέδιο για την επαγγελματική κατάρτιση στη χώρας μας και ποιο θα είναι το μέλλον των Δ.Ι.Ε.Κ.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό: Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
ΘΕΜΑ: «Το θολό τοπίο του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ και η απαξίωση των Δ.Ι.Ε.Κ.»
Η διαχείριση και λειτουργία των δημόσιων Ινστιτούτων Εκπαιδευτικής Κατάρτισης (Δ.Ι.Ε.Κ.) έχει ανατεθεί από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ΥΠ.Π.Ε.Θ) στο Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.). Το Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. διαχειρίζεται την πρόσληψη των εκπαιδευτικών και τις αντίστοιχες δαπάνες μισθοδοσίας τους, τις δαπάνες λειτουργίας καθώς και κάθε άλλη σχετική δαπάνη, ενώ έχει αναλάβει και τη συντήρηση – επισκευή και αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών και την προμήθεια του πάγιου εξοπλισμού των Δ.Ι.Ε.Κ. Στο πρόσφατο Συνέδριο του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της Γ.Σ.Ε.Ε. (Κ.ΑΝ.Ε.Π.-Γ.Σ.Ε.Ε.), στις 26/09/2017 στην Αθήνα, με θέμα «Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση: Συμμαχία για την Παιδεία, την Εργασία, την Ανάπτυξη και την Κοινωνική Συνοχή», ο Υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Δημήτρης Μπαξεβανάκης, αναφερόμενος στα Δ.Ι.Ε.Κ. τόνισε ότι η «ενίσχυση των Δημοσίων Ι.Ε.Κ. δεν αποτελεί απλώς ευθύνη της πολιτείας αλλά ταυτόχρονα κυβερνητική προτεραιότητα…».
Δυστυχώς όμως σήμερα η πραγματικότητα είναι πως τα Δ.Ι.Ε.Κ. αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα στη λειτουργία τους, όπως αυτά αποτυπώνονται και στην από 23/10/2017 επιστολή της Πανελλήνιας Ένωσης Διευθυντών των Δ.Ι.Ε.Κ.
(ΠΑΝ.Ε.Δ.Δ.Ι.Ε.Κ), προς την ηγεσία του ΥΠ.Π.Ε.Θ. Οι Διευθυντές χαρακτηρίζουν απελπιστική την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα Δ.Ι.Ε.Κ., τα οποία λειτουργούν οριακά και δεν μπορούν να ανταποκριθούν πλέον στις εκπαιδευτικές τους υποχρεώσεις. Λόγω των μειωμένων κονδυλίων, αλλά και μιας νέας αναποτελεσματικής γραφειοκρατικής διαδικασίας προμηθειών, τα Δ.Ι.Ε.Κ. έχουν τραγικές ελλείψεις σε αναλώσιμα, υλικά καθαριότητας, εξαρτήματα μηχανολογικού εξοπλισμού καθώς και υλικά εκπαίδευσης. Επιπλέον, όσα συμμετέχουν σε ευρωπαϊκά προγράμματα κατάρτισης όπως το “ERASMUS +” δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν και να καλύψουν υποχρεώσεις τους σε ταξιδιωτικά πρακτορεία για έξοδα μετακίνησης και διαμονής, ενώ δεν υπάρχει και η δυνατότητα αποπληρωμής προηγούμενων προγραμμάτων, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στους δικαιούχους ευρωπαίους εταίρους, πλήττοντας ανεπανόρθωτα το κύρος και την φερεγγυότητα των Δ.Ι.Ε.Κ. αλλά και της χώρας συνολικά.
Τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα των Δ.Ι.Ε.Κ. εντείνονται ακόμη περισσότερο από τη διακοπή -ουσιαστικά- της κανονικής λειτουργίας του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ., το οποίο από τις 2/11/2017 τελεί υπό κατάληψη από φοιτητές, που διαμαρτύρονται για θέματα σίτισης και στέγασής τους. Επισημαίνεται ότι με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων στα μέσα Νοεμβρίου 2017 ορίστηκε νέο Δ.Σ. στο Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. και νέος Πρόεδρος, ενώ έπειτα από πρόσφατη τροπολογία καταργήθηκε η θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου του Ιδρύματος. Εξαιτίας της συνεχιζόμενης κατάληψης στις εγκαταστάσεις του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ., τόσο οι εργαζόμενοι όσο και το νέο Δ.Σ. δεν είναι σε θέση να εργαστούν εντός των χώρων του, για αυτό και το νέο Δ.Σ. φιλοξενείται προσωρινά στην κεντρική υπηρεσία του ΥΠ.Π.Ε.Θ.
Επιπρόσθετα, το Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. φέρεται να αντιμετωπίζει διαχρονικά σημαντικά ζητήματα νομιμότητας και κανονικότητας ως προς την οργάνωση και λειτουργία του, αλλά και σε ό,τι αφορά τη γενικότερη οικονομική του διαχείριση.
Συγκεκριμένα ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων στις 22/11/2017 απέστειλε στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου την έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών- Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για το Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ., η οποία περιλαμβάνει ευρήματα που αφορούν την περίοδο 2011-2017, για την αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών. Ταυτόχρονα δόθηκε και εντολή στον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου να διενεργήσει τον προβλεπόμενο εκ του νόμου διοικητικό έλεγχο στο Ίδρυμα.
Τα διαφαινόμενα στοιχεία κακοδιαχείρισης στο Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. τα οποία έρχονται στην δημοσιότητα και η λειτουργική του παράλυση λόγω της κατάληψης, διαμορφώνουν μια εικόνα βαθιάς κρίσης στη δημόσια εκπαίδευση και στην κατάρτιση ενηλίκων στη χώρα μας.
Εξαιτίας της παραπάνω προβληματικής κατάστασης επιτείνεται η ήδη προαναφερθείσα οικονομική δυσπραγία των Δ.Ι.Ε.Κ. καθώς όλες οι διαχειριστικές διαδικασίες έχουν «παγώσει». Κατά συνέπεια παρεμποδίζεται η έκδοση των διοικητικών και οικονομικών αποφάσεων που σχετίζονται με την επίλυση εκκρεμοτήτων των Δ.Ι.Ε.Κ. και αφορούν τόσο στο διδακτικό προσωπικό όσο και σε όλα τα ζητήματα των λειτουργικών αναγκών τους. Το όλο διαμορφούμενο σκηνικό θέτει σε σημαντικό κίνδυνο την επαρκή και έγκαιρη χρηματοδότησή τους, την κανονική λειτουργία τους, την εξασφάλιση παροχής εκπαιδευτικών υπηρεσιών προς τους σπουδαστές, όπως επίσης και την αξιοπιστία τους ως προς την συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η υποβολή αιτήσεων εγγραφής στα Δ.Ι.Ε.Κ για το εξάμηνο κατάρτισης 2017Β παρουσίασε εξαιρετικά αυξημένη συμμετοχή καθώς υποβλήθηκαν πάνω από 26.000 αιτήσεις, ενώ οι αντίστοιχες εγγραφές υπερβαίνουν κατά 2.000 αυτές του προηγούμενου έτους, αποτυπώνοντας τη σημασία της δημόσιας τεχνικής/επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Για αυτό η Πολιτεία θα πρέπει στην πράξη και όχι μόνο στα λόγια, να θέσει υψηλά στις προτεραιότητές της τον θεσμό των Δ.Ι.Ε.Κ. και να αναλάβει πρωτοβουλίες ενίσχυσης και αναβάθμισής του.
Ωστόσο το όλο πλαίσιο για τη διαμόρφωση ενός στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη της επαγγελματικής κατάρτισης στη χώρα μας, μοιάζει εξαιρετικά ασαφές. Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του Υπουργού κ. Γαβρόγλου σε σχετικό ερώτημα για τις διετείς δομές των Α.Ε.Ι. σε ομιλία του στις 19/10/2017 στην Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής. Συγκεκριμένα, αναφερόμενος στα Ι.Ε.Κ. διατύπωσε την άποψη ότι «Σήμερα όπως ξέρετε υπάρχει ένα πάρα πολύ περίπλοκο και θολό τοπίο με τα ΙΕΚ. Αυτό πρέπει να αλλάξει και πρέπει να αλλάξει ριζικά. Μια από τις αλλαγές που προτείνουμε είναι ακριβώς οι διετείς σπουδές, τις οποίες τώρα αγκαλιάζουν πάρα πολύ τα ΑΕΙ». Όπως είναι εύλογο, οι εν λόγω δηλώσεις δεν αποσαφήνισαν τι μέλλει γενέσθαι, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πλήθος ερωτημάτων, όπως για παράδειγμα αν είναι στις προθέσεις της Κυβέρνησης η κατάργηση των Ι.Ε.Κ.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Εκτιμάτε ότι το Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. ως φορέας διαχείρισης των Δ.Ι.Ε.Κ., είναι σε θέση στην παρούσα φάση να ανταποκριθεί στην ευθύνη ανάληψης άμεσων ενεργειών για τη διασφάλιση της λειτουργίας τους;
2. Σε περίπτωση περαιτέρω καθυστέρησης στην ομαλοποίηση των συνθηκών λειτουργίας του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ., σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί το Υπουργείο με σκοπό την άμεση επίλυση των προβλημάτων και την απρόσκοπτη λειτουργία των Δ.Ι.Ε.Κ.;
3. Έχετε εξετάσει πιθανά μέτρα και δυνατότητες απλοποίησης των χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών σε θέματα προμηθειών, που αφορούν στη λειτουργία των Δ.Ι.Ε.Κ. ώστε να μην αποτελούν τροχοπέδη στην εύρυθμη παροχή του έργου τους;
4. Τίθεται εκ μέρους της Κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργείου, θέμα επαναπροσδιορισμού του ρόλου των Δ.Ι.Ε.Κ. και αν ναι, σε ποια διάσταση; Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες για την αναβάθμιση και ενίσχυση των Δ.Ι.Ε.Κ. και ποιες σχετικές θεσμικές αλλαγές προτίθεται να προωθήσει στο άμεσο μέλλον το ΥΠ.Π.Ε.Θ, ώστε ο θεσμός να λειτουργήσει θετικά στη Δια Βίου Μάθηση;
5. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης όλων των διαδικασιών που προβλέπονται για τη λειτουργία του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ από τον ν.4115/2013, όπως αυτός ισχύει, όπως για παράδειγμα η απογραφή της περιουσίας του για την αξιοποίησή της και ο Κανονισμός Οικονομικής Διαχείρισης;
6. Έχει εκπονηθεί στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της επαγγελματικής κατάρτισης, και ποιοι οι βασικοί του πυλώνες; Ποιοι οι επιμέρους του στόχοι για το τρέχον και ποιοι για το επόμενο έτος κατάρτισης 2018-2019;
Ο ερωτών Βουλευτής
Γιώργος Μαυρωτάς, Αττικής