Οι ανακατατάξεις στο χρηματιστήριο των επαγγελμάτων

Οι νέοι στρέφονται στην πληροφορική και σε σπουδές οικονομίας, «περιφρονώντας» τις ανθρωπιστικές επιστήμες.

Σύμφωνα με την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, η ανακοίνωση των φετινών βάσεων εισαγωγής κατέδειξε τη στροφή των 18χρονων προς τις σπουδές πληροφορικής και οικονομίας. Χαρακτηριστικά, το 2016, πριν από μία εξαετία και εν μέσω της οξείας οικονομικής κρίσης, οι περισσότεροι υποψήφιοι –το 36,97%– για τα ΑΕΙ επέλεξαν σπουδές σε κλάδους των ανθρωπιστικών επιστημών, με κύρια επαγγελματική προοπτική την εκπαίδευση. Πρόκειται για φιλολόγους, ιστορικούς, δασκάλους, νηπιαγωγούς, κοινωνιολόγους. Από την άλλη, το 21,9% είχε επιλέξει θετικές σπουδές (μηχανικοί, φυσικοί, μαθηματικοί κ.λπ.) και το 14,16% επιστήμες υγείας (το πεδίο μονοπωλεί η ιατρική). Μόνο ένας στους τέσσερις (26,94%) είχε τότε επιλέξει να σπουδάσει οικονομικά ή πληροφορική. Τρία χρόνια αργότερα, το 2019, μειώθηκαν σε σχέση με το 2016 όσοι επέλεξαν ανθρωπιστικές σπουδές σε 29,96%, παρότι ο κλάδος εξακολουθούσε να ελκύει τους περισσότερους υποψηφίους μεταξύ των τεσσάρων επιστημονικών ομάδων προσανατολισμού. Η μείωση ήταν επτά ποσοστιαίες μονάδες, οι οποίες «τροφοδότησαν» τους υπόλοιπους τρεις κλάδους. Τις θετικές σπουδές επέλεξε το 24,77%, τις σπουδές υγείας το 17,66% και τις σπουδές οικονομικών και πληροφορικής το 27,61%.

Φέτος, μία τριετία μετά το 2019, η στροφή των 18χρονων έχει αποκρυσταλλωθεί. Οι ανθρωπιστικές σπουδές έχασαν τα πρωτεία από τους κλάδους πληροφορικής – οικονομίας, που τους επέλεξε το 35,14% των υποψηφίων, με αύξηση οκτώ μονάδων σε σχέση με το 2019. Το ποσοστό των ανθρωπιστικών σπουδών μειώθηκε σε 25,51%, όπως και των θετικών σπουδών (19,82%). Μικρό μέρος των απωλειών των δύο τομέων εισέπραξε ο κλάδος των επιστημών υγείας (19,09%).

Η στροφή των υποψηφίων αποδίδεται σε συνδυασμό παραγόντων. «Αρχικά τους επηρεάζουν οι ανακατατάξεις στο χρηματιστήριο των επαγγελμάτων. Η πληροφορική είναι πολύ αναπτυσσόμενος τομέας», ανέφερε μιλώντας στην «Κ» ο Σπύρος Μιχαλούλης, σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού. Αλλωστε, μεγάλη ζήτηση αναμένεται για τους πτυχιούχους ειδικοτήτων πληροφορικής τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα, καθώς μέσω των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης θα δοθεί βάρος στον ψηφιακό μετασχηματισμό των υπηρεσιών στη χώρα. Ετσι, υπολογίζεται πως μέσω του Ταμείου θα δημιουργηθούν περί τις 200.000 θέσεις εργασίας, εκ των οποίων οι περίπου 50.000 θα αφορούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ομως σήμερα παρατηρείται έλλειψη προσωπικού για ανάλογες θέσεις.

Βέβαια, όπως παρατηρεί κ. Μιχαλούλης, η φυγή από τις ανθρωπιστικές σπουδές οφείλεται και στο γεγονός ότι οι 18χρονοι –και οι γονείς τους– δεν γνωρίζουν τις εναλλακτικές καριέρες που μπορεί να ανοίξει ένα πτυχίο στις ανθρωπιστικές σπουδές εάν εξειδικευτεί μέσω ενός μεταπτυχιακού. Αποτρεπτικά λειτουργεί, όπως λέει στην «Κ» ο μαθηματικός αναλυτής Στράτος Στρατηγάκης, το γεγονός ότι τα εξεταζόμενα μαθήματα του πεδίου των ανθρωπιστικών σπουδών (Αρχαία, Ιστορία, Λατινικά) είναι δυσκολότερα εκείνων της οικονομίας – πληροφορικής (Μαθηματικά, Οικονομία, Πληροφορική).

Παρ’ όλα αυτά, τα ΑΕΙ κινούνται με αργούς ρυθμούς σε σχέση με τις εξελίξεις. Ενδεικτικό είναι ότι στην κατανομή των αντικειμένων σπουδών των τμημάτων των ΑΕΙ αποτυπώνονται οι τομείς της οικονομίας στους οποίους έδινε βάρος η Ελλάδα τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Σύμφωνα με έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 το 20,97% των φοιτητών σπούδαζε στον κλάδο μηχανικών-κατασκευών, το 20,66% σπούδαζε οικονομικά ή δίκαιο, το 13,25% σε τομέα ανθρωπιστικών επιστημών ή τεχνών και το 12,69% κοινωνικές επιστήμες ή επικοινωνία. Το 9,52% των φοιτητών είχε επιλέξει θετικές επιστήμες, τις σπουδές υγείας το 7,86%, το 4,67% την εκπαίδευση και το 4,05% τον γεωτεχνολογικό τομέα (γεωπονία, δασοπονία, ιχθυοκαλλιέργειες, φυτική και ζωική παραγωγή). Στις τελευταίες θέσεις βρέθηκαν οι κλάδοι της πληροφορικής με μερίδιο 3,42% και οι τομείς των υπηρεσιών με 2,9%.

Από την άλλη, ενισχύεται το ενδιαφέρον για την επαγγελματική εκπαίδευση και δη σε τομείς πληροφορικής. Φέτος 20.432 υποψήφιοι για ΑΕΙ έκαναν μηχανογραφικό και για δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης και εξ αυτών εισήχθησαν οι 13.472. Το ποσοστό εισαγωγής στα δημόσια ΙΕΚ μέσω μηχανογραφικού αυξήθηκε στο 65,9% από 37,7% το 2021, και το υπουργείο Παιδείας αποδίδει την αύξηση στην αναβάθμιση επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με την προσθήκη ειδικοτήτων υψηλής ζήτησης και απορρόφησης, όπως προγραμματιστής ψηφιακών συστημάτων και ιστοσελίδων, τεχνικός ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κ.ά.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ