Οι «αμαρτωλές» προϋπηρεσίες και οι κατά του ΑΣΕΠ ιδεοληψίες
Στις 8/4/2016 ο υπουργός παιδείας κύριος Φίλης επικαλούμενος τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας περί της αντισυνταγματικότητας των υφιστάμενων μηχανισμών επιλογής εκπαιδευτικού προσωπικού, ανακοίνωνε δημόσια την πρόθεσή του να προχωρήσει στην ψήφιση διάταξης, η οποία θα άλλαζε προσωρινά το σύστημα προσλήψεων αναπληρωτών για το σχολικό έτος 2016-2017. Από το 2002 ο νόμος όριζε ότι το σύνολο των προσλήψεων αναπληρωτών (και μονίμων) θα έπρεπε να πραγματοποιείται από τους πίνακες επιτυχόντων του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ κάτι που δεν εφαρμόσθηκε ποτέ, δημιουργώντας τεράστιες παρατυπίες και αδικίες οι οποίες έπληξαν τους εκπαιδευτικούς επιτυχόντες ΑΣΕΠ. Στην λογική της σύμπλευσης με το ΣτΕ και της εν μέρει αποκατάστασης των αδικιών αυτών, η σημαντικότερη αλλαγή, η οποία προβλέπονταν στην διάταξη Φίλη, ήταν η μεταβολή της μοριοδοτικής συσχέτισης – βαρύτητας μεταξύ της κατοχής προϋπηρεσίας και της επιτυχίας στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ υπέρ της επιτυχίας ΑΣΕΠ. Συγκεκριμένα και για αναδειχθούν περισσότερο από ότι πριν οι εκπαιδευτικοί με επιτυχίες στο ΑΣΕΠ, προτάθηκε κούρεμα έως και 75% της κατοχής προϋπηρεσίας με εφαρμογή πλαφόν 16,80 μορίων και ταυτόχρονα μοριοδότηση των επιτυχιών ΑΣΕΠ του 2008 με 1 μόριο για κάθε μονάδα πάνω από την βάση του 55 και του 2006 αντίστοιχα με 1/2. Πολιτικός στόχος του υπουργείου ήταν με ένα οριακά ανεκτό (;) Συνταγματικά τρόπο, να ικανοποιούσε προσωρινά ένα μικρό, τελικά, μέρος των επί δεκαπενταετία αδικηθέντων επιτυχόντων, διατηρώντας παράλληλα τα (παρατύπως αποκτούμενα) κεκτημένα πολλών εκπαιδευτικών μη επιτυχόντων ΑΣΕΠ.
Όπως ήταν επόμενο οι μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ συνεπικουρούμενοι από την ΟΛΜΕ, την ΔΟΕ και άλλους εκπαιδευτικούς φορείς, προχώρησαν ταχύτατα σε μαζικές κινητοποιήσεις απαιτώντας την άρση της διάταξης, την πλήρη και όχι μερική μοριοδότηση των προϋπηρεσιών τους και παράλληλα τον περιορισμό της μοριοδότησης των επιτυχιών ΑΣΕΠ. Για την στήριξη των παραπάνω αιτημάτων τους προέβαλαν διάφορα επιχειρήματα, με κυριότερο όλων τις δυσκολίες που συνάντησαν στην συγκέντρωση της προϋπηρεσίας τους, ειδικά όσοι από αυτούς προσλήφθηκαν μακριά από τον τόπο της μόνιμης διαμονής τους. Ωστόσο και παρά το μέγεθος των παραπάνω κινητοποιήσεων, το υπουργείο εξακολούθησε να παραμένει σταθερό στις θέσεις του υποστηρίζοντας ότι τα αιτήματα που κατατέθηκαν δεν συνοδεύονταν από κανένα σοβαρό νομικό επιχείρημα. Στις 15/4/2016 και προς ενίσχυση της παραπάνω διαπίστωσής του, προχώρησε μάλιστα στην δημοσιοποίηση δελτίου τύπου στο οποίο στήριξε με νομικά επιχειρήματα τις επιλογές του, αφήνοντας να εννοηθεί με σαφήνεια ότι ο συγκριμένος σχεδιασμός όχι μόνο δεν θα ζημίωνε τους διαμαρτυρόμενους κατόχους προϋπηρεσιών χωρίς επιτυχία ΑΣΕΠ, αλλά ουσιαστικά θα τους ευνοούσε διότι θα μοριοδοτούσε ισάξια την προϋπηρεσία τους, έστω και κουρεμένη, με την επίσης κουρεμένη προϋπηρεσία των επιτυχόντων ΑΣΕΠ, παρά το διαμετρικά αντίθετο σκεπτικό του ισχύοντος νόμου.
Ποιο ήταν το σκεπτικό του ισχύοντος νόμου; Η απόφασή 527/2015 του Συμβουλίου της Επικρατείας ερμηνεύοντας ουσιαστικά το νομικό πλαίσιο των προσλήψεων – διορισμών των εκπαιδευτικών στο δημόσιο, κάνει σαφή τον διαχωρισμό ανάμεσα στις προϋπηρεσίες των εκπαιδευτικών, αποδεχόμενο ως ελάχιστη προϋπόθεση για την μοριοδότησή τους την επιτυχία σε γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Σύμφωνα με το ΣτΕ, η προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών που δεν διαθέτουν επιτυχία ΑΣΕΠ προέκυψε από προσλήψεις μη ελεγχόμενες από κάποια ανεξάρτητη αρχή όπως ορίζει το άρθρο 103, παρ.7 του Συντάγματος, άρα αποτελούν προϊόν αναξιοκρατικών ενεργειών εις βάρος των σύννομων εκπαιδευτικών με αντίστοιχη επιτυχία. Μάλιστα το Σ.τ.Ε. φωτογραφίζοντας επακριβώς μερικά από τα σχολεία από τα οποία προήλθαν οι παράτυπες προϋπηρεσίες, κάνει ειδική μνεία στην αντισυνταγματικότητα της παραγράφου 34 του άρθρου 6, του νόμου 3027/2002 αφήνοντας να εννοηθεί πολιτική παρέμβαση, παρέμβαση την οποία το υπουργείο στο δελτίο τύπου που εξέδωσε, προσδιορίζει επακριβώς μιλώντας για προϋπηρεσίες – προϊόντα των πελατειακών τακτικών ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας.
Αν και τα ζητήματα που παρατέθηκαν έως αυτό το σημείο είναι σαφέστατα και δεν χωρούν καμία διαφορετική ερμηνεία, πολλά ερωτήματα προκαλεί η στάση που ακολούθησαν για χρόνια και ακολουθούν ακόμα η ΟΛΜΕ η ΔΟΕ και τα λοιπά κομματικά συνδικαλιστικά όργανα που τις συγκροτούν. Παρά το καταφανέστατο των παραπάνω παρατυπιών οι φορείς αυτοί πήραν αμέσως και ακραίως μονομερή στάση υπέρ των μη επιτυχόντων και κατ’ επέκταση κατά των επιτυχόντων ΑΣΕΠ, ζητώντας την διατήρηση του ισχύοντος συστήματος προσλήψεων αναπληρωτών που το ίδιο το ΣτΕ στην 4303/2015 απόφασή του θεωρεί αντισυνταγματικό, αναξιοκρατικό και άδικο για τους επιτυχόντες ΑΣΕΠ, με ημερομηνία λήξεως – ανοχής την εφετινή σχολική χρονιά 2015-2016. Είναι απορροίας άξιο πως το εκπαιδευτικό συνδικαλιστικό κίνημα σχεδόν ομόφωνα εμμένει τόσο ξεκάθαρα στην διατήρηση ενός συστήματος που τράφηκε με τις χειρότερες λογικές του πολιτικού κατεστημένου και συνδέθηκε διπολικά, από την μία με την υφαρπαγή του δικαιώματος που απέκτησαν χιλιάδες εκπαιδευτικοί για διορισμό ή πρόσληψη λόγω των επιτυχιών τους στο ΑΣΕΠ και από την άλλη με την παράτυπη συγκέντρωση «αμαρτωλών» προϋπηρεσιών από εκπαιδευτικούς μη επιτυχόντες και μάλιστα εις βάρος των διπλά χαμένων επιτυχόντων. Η προστασία αυτών των «αμαρτωλών» προϋπηρεσιών και η παράλληλη στοχοποίηση και εκμηδένιση των αιτημάτων των επιτυχόντων ΑΣΕΠ, αποτέλεσαν τους δύο στόχους που πρόσκαιρα η ΟΛΜΕ και η ΔΟΕ κατάφεραν να υλοποιήσουν με την άρση της διάταξης την 19η Απριλίου 2016, τέσσερις μόλις ημέρες μετά το υποστηρικτικό προς την διάταξη δελτίο τύπου του υπουργείου.
Η μεγάλη πλειοψηφία όσων επιχείρησαν να ερμηνεύσουν την παραπάνω στάση των ΟΛΜΕ-ΔΟΕ και ειδικά την πρωτοφανή αντίθεσή τους προς τις αποφάσεις, του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατέληξαν στα προφανή, εύκολα και σωστά συμπεράσματα τα οποία σχετίζονται κυρίως με τα ζητήματα της γενικότερης παθογένειας του Ελληνικού συνδικαλιστικού κινήματος και των συνδιαλλαγών του με τις εκάστοτε πολιτικές εξουσίες. Ωστόσο και για όσους γνωρίζουν καλύτερα το ιστορικό του μηχανισμού προσλήψεων στην εκπαίδευση, πρέπει να αξιολογηθεί σοβαρά και μία επιπλέον ερμηνεία σχετιζόμενη με τις ιδεοληπτικές αντιλήψεις ορισμένων συνδικαλιστικών στελεχών που έλαβαν μέρος στις κινητοποιήσεις κατά της εφαρμογής του νόμου Αρσένη το 1998. Κατά τους συνδικαλιστές αυτούς η διάταξη Φίλη (και κάθε άλλη απόπειρα εφαρμογής της νομιμότητας) αποτελεί έναν μικρότερο αλλά συνδεόμενο κλώνο της πρώτης εφαρμογής του νόμου Αρσένη, ο οποίος αδίκησε εκατοντάδες εκπαιδευτικούς καταργώντας την έως τότε ισχύουσα επετηρίδα (βλέπε τώρα την αξιολογική σειρά του ενιαίου πίνακα αναπληρωτών) και με την τέλεση του πρώτου διαγωνισμού το 1998 εξίσωνε όσους είχαν κεκτημένα χρόνων στην εκπαίδευση (βλέπε τώρα τους κατόχους προϋπηρεσιών χωρίς ΑΣΕΠ) με νεότερους εκπαιδευτικούς οι οποίοι ως τυχοδιώκτες επιχειρούσαν να πάρουν τις θέσεις των παλαιοτέρων (βλέπε τώρα τους επιτυχόντες ΑΣΕΠ).
Από την πλευρά τους οι εκπαιδευτικοί επιτυχόντες ΑΣΕΠ θεωρούν ακράδαντα ότι η παραπάνω σύγκριση δεν στηρίζεται σε καμία απολύτως λογική βάση, αποτελεί καθαρά προϊόν στερεοτυπικών ιδεολογικών εμμονών που με τον καιρό μετέτρεψαν τις πεποιθήσεις των εκφραστών τους σε βαθειά ριζωμένες δογματικές ιδεοληψίες. Για τους επιτυχόντες ΑΣΕΠ η περίπτωση της κατάργησης της επετηρίδας το 1997 δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση με την σημερινή κατάσταση:
1. Διότι η επετηρίδα ως μέσο πρόσληψης – διορισμού ήταν απολύτως κατοχυρωμένη με βάση τον νόμο 1566/85. Αντίθετα ο ενιαίος πίνακας αναπληρωτών είναι παράτυπος διότι αντιβαίνει τα οριζόμενα του ισχυρότερου και παλαιότερου νόμου 2525/97.
2. Διότι οι εκπαιδευτικοί της επετηρίδας απέκτησαν κεκτημένα δικαιώματα από την σύννομη συγκέντρωση της προϋπηρεσίας τους. Αντίθετα τα όποια κεκτημένα των μη επιτυχόντων ΑΣΕΠ του ενιαίου, βασίστηκαν στην παράτυπη συγκέντρωση προϋπηρεσιών από προσλήψεις που δεν ελέγχθηκαν από κάποια ανεξάρτητη αρχή όπως ορίζει το άρθρο 103, παρ.7 του Συντάγματος και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις εις βάρος των προϋπηρεσιών που θα αποκτούσαν κανονικά οι επιτυχόντες ΑΣΕΠ εάν εφαρμόζονταν οι νόμοι.
3. Άρα και σε αντίθεση με ότι συνέβη με την επετηρίδα, δεν υφίσταται καμία βίαιη ανατροπή της αξιολογικής σειράς τους ενιαίου πίνακα με μια ενδεχόμενη εισαγωγή διαδικασιών ΑΣΕΠ στον μηχανισμό προσλήψεων – διορισμών, διότι η αξιολογική αυτή σειρά είχε ήδη καταστρατηγηθεί από δεκαετίας με την παράτυπη μοριοδότηση των «αμαρτωλών» προϋπηρεσιών.
4. Διότι οι εκπαιδευτικοί της επετηρίδας εκ του ισχύοντος έως τότε νόμου είχαν εύλογες απαιτήσεις διορισμού ή πρόσληψης σε αντίθεση με τους μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ του ενιαίου των οποίων οι απαιτήσεις δεν στηρίζονται σε κανέναν νομικό επιχείρημα.
5. Διότι το 75% των μη επιτυχόντων ΑΣΕΠ του ενιαίου πήραν πτυχίο μετά το 1999 άρα δεν έχουν καμία σχέση με την επετηρίδα. Το υπόλοιπο 25% που είχαν προλάβει να υπαχθούν πριν την κατάργησή της, δεν κατάφεραν να αποκτήσουν κανένα κεκτημένο δικαίωμα διορισμού λόγω του ότι α) η συντριπτική τους πλειοψηφία δεν εργάσθηκε ούτε μία ημέρα στα δημόσια σχολεία – σε δείγμα 30.619 αδιόριστων εκπαιδευτικών των ενιαίων πινάκων 26 διαφορετικών ειδικοτήτων, διαπιστώθηκε ότι μόλις το 0,8% (245) διαθέτουν αυτή την στιγμή προϋπηρεσία προ του 1998 και αν συνυπολογιστούν δε και οι εξ αυτών επιτυχόντες ΑΣΕΠ, τότε το ποσοστό των μη επιτυχόντων με προϋπηρεσία στην επετηρίδα πέφτει ακόμη παρακάτω στο 0,3% (91 εκπαιδευτικοί!) – και β) διότι λόγω της μηδενικής προϋπηρεσίας που διέθεταν οι θέσεις που κατείχαν ήταν πάρα πολύ χαμηλές και δεν δικαιολογούσαν καμία άμεση ή έμμεση ελπίδα διορισμού. Το γεγονός αυτό οδήγησε μάλιστα την πλειοψηφία τους στα θρανία του πρώτου γραπτού διαγωνισμού ΑΣΕΠ του 1998 όπου και απέτυχαν.
6. Διότι οι επιτυχόντες ΑΣΕΠ που είχαν προλάβει να υπαχθούν στην επετηρίδα είναι πολύ περισσότεροι από τους αντίστοιχους μη επιτυχόντες – Από το σύνολο των εκπαιδευτικών επιτυχόντων η μη που είχαν προλάβει να υπαχθούν στην επετηρίδα, το 70% έχουν επιτυχία ΑΣΕΠ και το 30% όχι. Παραθέτουμε χαρακτηριστικά στοιχεία από τους 1000 πρώτους του πίνακα των φιλολόγων: επιτυχόντες ΑΣΕΠ με πτυχίο προ του 1998 315 – μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ 154 και αντιστοίχως των νηπιαγωγών: ΑΣΕΠ 213 – μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ 11(!).
Η βάση των επιχειρημάτων των αντιτιθεμένων το 1998 στον νόμο Αρσένη συνδικαλιστών, πηγάζουν και από την πεποίθηση ότι οι μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ διαθέτουν σήμερα τα ίδια κεκτημένα τα οποία διέθεταν οι τότε εκπαιδευτικοί της επετηρίδας και απώλεσαν εν μία νυκτί με την κατάργησή της. Συνεπώς για αυτούς η οποιαδήποτε προσπάθεια της Ελληνικής πολιτείας να ακολουθήσει τις επιταγές του ΣτΕ και να ευνοήσει σήμερα τους επιτυχόντες ΑΣΕΠ, θα οδηγούσε του μη επιτυχόντες σε παρόμοιο με αυτό της επετηρίδας άδικο εξοστρακισμό τους από την εκπαίδευση. Ωστόσο και όπως αναλύθηκε παραπάνω, η σύνδεση της γεγονότων κατάργησης της παλαιάς επετηρίδας με την σημερινή κατάσταση όπως διαμορφώθηκε 18 χρόνια μετά, δεν αντέχει καμία σύγκριση.
Το 1997 οι εκπαιδευτικοί της επετηρίδας που δεν είχαν θεμελιώσει κανένα δικαίωμα διορισμού (οι σημερινοί δηλαδή επιτυχόντες και μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ) βρέθηκαν θέλοντας ή μη και επί ίσοις όροις μπροστά σε ένα νέο σύστημα προσλήψεων – διορισμών. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι με την κατάργηση της επετηρίδας το 1997 και οι μεν και οι δε ξεκίνησαν από την ίδια αφετηρία με τα ίδια δικαιώματα και επιδιώξεις και χωρίσθηκαν με το καιρό σε δύο κατηγορίες. Στην κατηγορία εκείνων που θέλοντας ή μη ακολούθησαν τα οριζόμενα του νέου νόμου 2525/97 συμμετέχοντας επανειλημμένα στον δύσκολο, χρονοβόρο και πολλές φορές ασύμφορο οικονομικά διαγωνισμό του ΑΣΕΠ μην εισπράττοντας ποτέ όσα τους οφείλονταν βάσει των νόμων και στην κατηγορία εκείνων που κοίταξαν να εκμεταλλευτούν τα δεκάδες παραθυράκια που άνοιγαν κάθε χρόνο και υπόσχονταν εύκολη αποκατάσταση χωρίς κόπο και θυσίες, εισπράττοντας πολλά μέσα από την καταστρατήγηση της νομιμότητας. Στην πορεία οι δύο αυτές ομάδες αυξήθηκαν από την είσοδο των νεότερων πτυχιούχων και κάπως έτσι οδηγούμαστε στην σημερινή περιπλοκότητα.
Συμπέρασμα
Η σύνδεση των γεγονότων του 1997 με την σημερινή κατάσταση πραγματοποιείται από τους μη επιτυχόντες ΑΣΕΠ σκοπίμως ώστε να δημιουργήσει εκ του μηδενός ηθικά δικαιώματα, να δικαιολογήσει τις εκατοντάδες των παρατυπιών από όπου προέκυψαν οι «αμαρτωλές» προϋπηρεσίες τους και να αποπροσανατολίσει όσους δεν γνωρίζουν εις βάθος τα συγκεκριμένα ζητήματα.
Σκοπός μας η συνεχής ανάδειξη της αλήθειας.
Ο αγώνας μας είναι σύννομος, δίκαιος και ηθικός.
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΩΝ ΑΣΕΠ