Οι αλλαγές που ζητάει το ΠΑΜΑΚ στα ΑΕΙ

Η βάση εισαγωγής, το όριο φοίτησης, ο περιορισμός των μετεγγραφών, τα Συμβούλια Διοίκησης και τα ξενόγλωσσα τμήματα σπουδών.

Με θετικό τρόπο προσεγγίζει το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας αρκετές από τις 22 προτάσεις τις οποίες έχει στείλει πριν από μερικές εβδομάδες σε όλα τα ανώτατα ιδρύματα της χώρας η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, στο πλαίσιο της διαβούλευσης ενόψει την νομοθετικής πρωτοβουλίας για αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση την οποία σκοπεύει να αναλάβει η κυβέρνηση ως το τέλος του χρόνου. Η επιστολή Κεραμέως συζητήθηκε στη σύγκλητο του ΠΑΜΑΚ όπου ακούστηκαν πολλές απόψεις τις οποίες ανέλαβε να συγκεράσει ο πρύτανης του ιδρύματος Στέλιος Κατρανίδης.

Η Voria.gr συζήτησε με τον πρύτανη τα βασικά σημεία των αλλαγών τις οποίες έθεσε προς συζήτηση η υπουργός Παιδείας. Σύμφωνα με τον κ. Κατρανίδη οι θέσεις στις οποίες φαίνεται να συγκλίνει η ακαδημαϊκή κοινότητα του ΠΑΜΑΚ είναι οι ακόλουθες:

1. Τα πανεπιστήμια θα πρέπει να έχουν μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας όσον αφορά τη διαχείριση τα του οίκου τους. Ειδικότερα:
α. να έχουν αποφασιστικό λόγο ως προς τον αριθμό των εισακτέων, σε συνεννόηση βεβαίως με το υπουργείο, αλλά να μην γίνεται αυτό που συμβαίνει όλα τα χρόνια που οι απόψεις, ακόμη και οι αντικειμενικές δυνατότητες του κάθε ιδρύματος δεν λαμβάνονται υπόψη.
β. να μπορούν να εκπονούν τον προϋπολογισμό τους και να διαχειρίζονται τα κονδύλιά τους, χωρίς να υπάρχει αυτός ο ασφυκτικός έλεγχος από πλευράς υπουργείου. «Μόνον στην Ελλάδα και στην Τουρκία υποβάλλονται προς έγκριση αναλυτικοί προϋπολογισμοί ανά κωδικό, σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη η πολιτεία εγκρίνει απλώς το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού του κάθε ιδρύματος κι εκείνο με τη σειρά του, τον υλοποιεί ανάλογα με τις ανάγκες του», σημειώνει ο κ. Κατρανίδης.
γ. παράλληλα, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν θεσμοί κοινωνικής λογοδοσίας και αξιολόγησης βάσει της οποίας να υπάρχει και κατάταξη των διαφόρων ομοειδών τμημάτων των πανεπιστημίων της χώρας.

2. Επαναφορά του θεσμού των Συμβουλίων Διοίκησης, τα οποία είχαν θεσπιστεί με το νόμο Διαμαντοπούλου, αλλά στη συνέχεια υποβαθμίστηκαν έως ότου καταργήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον κ. Κατρανίδη το ΠΑΜΑΚ συμφωνεί κατ’ αρχήν με αυτόν το θεσμό υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχουν σαφείς διακριτές αρμοδιότητες ανάμεσα στα Συμβούλια και στη Σύγκλητο και παράλληλα, ένα μέρος της εποπτείας των ΑΕΙ θα περάσει από το υπουργείο στα Συμβούλια.

3. Να επανέλθει το ενιαίο ψηφοδέλτιο στις πρυτανικές εκλογές όπως συνέβαινε παλαιότερα. Στις τελευταίες πρυτανικές εκλογές οι πρυτάνεις εκλέγονταν από ξεχωριστό ψηφοδέλτιο με τους αντιπρυτάνεις, γεγονός που σε ορισμένες περιπτώσεις δημιουργεί δυσλειτουργίες καθώς οι αντιπρυτάνεις μπορεί να έχουν διαφορετικές ιδέες και αντιλήψεις, τόσο μεταξύ τους, όσο και με τον πρύτανη.

4. Σύνδεση της αξιολόγησης με τμήμα της κρατικής χρηματοδότησης.
Το ΠΑΜΑΚ συμφωνεί με αυτό υπό την προϋπόθεση ότι η πολιτεία θα δεσμευτεί πως θα καταβάλει σε κάθε ΑΕΙ τουλάχιστον τα λειτουργικά του έξοδα. «Από κει και πέρα, οι υπόλοιπες χρηματοδοτήσεις συμφωνούμε να συνδεθούν με την αξιολόγηση των τμημάτων και συνολικά του ιδρύματος», αναφέρει ο κ. Κατρανίδης.

5. Να εξαιρεθούν τα κονδύλια του ΕΛΚΕ (κονδύλια τα οποία προορίζονται για την έρευνα) από το δημόσιο λογιστικό ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία προκειμένου να επιτυγχάνεται η βέλτιστη δυνατή αξιοποίησή τους.

6. Το ΠΑΜΑΚ συμφωνεί με την καθιέρωση ανώτατου χρονικού ορίου ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών, «τώρα αν θα είναι ν+2 ή κάτι άλλο αυτό είναι προς συζήτηση», επισημαίνει ο πρύτανης.

7. Απελευθέρωση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών. Το ΠΑΜΑΚ ζητά να καταργηθεί ο νόμος 4485/2017 και να επανέλθουν οι ρυθμίσεις του ν.3685/2008. Επίσης για κάθε ένα ΠΜΣ με δίδακτρα να υπάρχει και άλλο ένα δωρεάν και παράλληλα να σταματήσει το υπουργείο να εμπλέκεται στους προϋπολογισμούς των ΠΜΣ.

8. Το ΠΑΜΑΚ αντιμετωπίζει θετικά την προοπτική λειτουργίας αυτοτελών ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων, ή και σπουδών εξ’ αποστάσεως.

9. Το ΠΑΜΑΚ συμφωνεί με τη θέσπιση βάσης εισαγωγής στα ΑΕΙ, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν κάποιες αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια. «Δεν μπορεί να θεσπίσουμε γενικώς και αδιακρίτως βάση του ‘10’ για παράδειγμα, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε επιστημονικού πεδίου. Δηλαδή, δεν μπορεί να απαιτούμε από έναν υποψήφιο οικονομικής κατεύθυνσης να ξέρει όσα μαθηματικά ξέρει ένας υποψήφιος του πολυτεχνείου», εξηγεί ο κ. Κατρανίδης.

10. Το ΠΑΜΑΚ, όπως και σχεδόν όλα τα ΑΕΙ, ζητά να υπάρξει αλλαγή του σημερινού καθεστώτος των μετεγγραφών εξ αιτίας των οποίων δημιουργείται το αδιαχώρητο στα πανεπιστήμια των μεγάλων αστικών κέντρων ενώ την ίδια ώρα φυλλορροούν τα περιφερειακά ιδρύματα. «Στο Οικονομικό τμήμα του ΠΑΜΑΚ πέρυσι ο αριθμός των εισακτέων ήταν 300 ενώ μετά τις μετεγγραφές έφτασε στους 430, δηλαδή αύξηση περίπου 43%», σημειώνει ο κ. Κατρανίδης. Το θέμα αυτό είναι σημαντικό για το ΠΑΜΑΚ και για τον επιπλέον λόγο επειδή αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα κτιριακής επάρκειας το οποίο επιχειρεί να λύσει με διάφορους τρόπους.

11. Βασική θέση του ΠΑΜΑΚ όπως βεβαίως και του συνόλου των ΑΕΙ, είναι η αύξηση των κονδυλίων, μαζί και με αύξηση του διδακτικού προσωπικού. «Κατά την τελευταία οκταετία με δεκαετία η χρηματοδότηση προς το πανεπιστήμιό μας, όπως φυσικά και στα περισσότερα, μειώθηκε κατά περίπου 60%. Παράλληλα, ενώ πολλαπλασιάστηκαν οι φοιτητές μας, ο αριθμός των διδασκόντων μειώθηκε σημαντικά. Αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη κτιριακών υποδομών μας οδηγεί σε μεγάλα ακροατήρια, γεγονός που υποβαθμίζει την ποιότητα των σπουδών» επισημαίνει ο κ. Κατρανίδης.