Της Χαράς Καλημέρη

Ανατροπές σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης προωθεί η κυβέρνηση. Μετά το «ξήλωμα» του νόμου Διαμαντοπούλου για τα ΑΕΙ, με την επιστροφή των «αιώνιων» φοιτητών, την αποδυνάμωση του ρόλου των Συμβουλίων και την επαναφορά της συμμετοχής των φοιτητών στις εκλογές για την ανάδειξη των πρυτανικών αρχών, σχεδιάζονται ριζικές αλλαγές στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Οι αλλαγές θα γίνουν «βήμα – βήμα και σε βάθος χρόνου», όπως δήλωσε ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, θέτοντας ως άμεση προτεραιότητα την μετατροπή όλων των δημοτικών σχολείων της χώρας σε ολοήμερα. Πόσο ρεαλιστικός είναι ο στόχος αυτός δεδομένου ότι, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ο τελευταίος διαγωνισμός ΑΣΕΠ για την πρόσληψη εκπαιδευτικών στα σχολεία έγινε το 2008; Ο κ. Φίλης εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι από την επόμενη σχολική χρονιά (2016-2017), η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να προχωρήσει σε μόνιμους διορισμούς χιλιάδων εκπαιδευτικών. «Θα υπάρξει συνεννόηση με την τρόικα γιατί τα οικονομικά πάνε καλά», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Φιλοδοξία του υπουργείου Παιδείας αποτελεί, επίσης, η καθιέρωση 14χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της 2χρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής. Σήμερα, η υποχρεωτική εκπαίδευση στη χώρα μας περιορίζεται, με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους, σε 9 χρόνια, δηλαδή μόνο στο απολυτήριο γυμνασίου με το ποσοστό «διαρροής» να είναι υψηλό. Είναι ενδεικτικό ότι το 2011 υπήρχαν 579.038 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 20-49 ετών που δεν είχαν ολοκληρώσει το γυμνάσιο. Από αυτούς, οι 481.697 είχαν τελειώσει μόνο το δημοτικό, ενώ υπήρχαν και 56.581 αναλφάβητοι, καταδεικνύοντας ότι δεν αρκεί να θεσπίζονται μόνο νόμοι, αλλά και να εφαρμόζονται.

Εκτός εξετάσεων
Την ίδια ώρα, «στοίχημα» αποτελεί η αλλαγή της δομής του Λυκείου και της συνακόλουθης πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Η πρόταση που έχει ρίξει, ήδη, στο «τραπέζι» ο πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου, Αντώνης Λιάκος αφορά στην απελευθέρωση όσο το δυνατόν περισσότερων σχολών χαμηλής ζήτησης από την «αρπάγη» των εξετάσεων. «Οι όποιες εξετάσεις θα υπάρχουν είτε αυτές αφορούν στη γνώση γύρω από το λύκειο είτε άλλα ζητήματα, όπως είναι για παράδειγμα η γλωσσομάθεια ή τεστ ωριμότητας, τα οποία θα εξετάσουμε με ειδικούς επιστήμονες, θα διεξάγονται από τον Εθνικό Οργανισμό Εξετάσεων με τρόπο αντικειμενικό και αμερόληπτο» έχει διαβεβαιώσει ο κ. Λιάκος με συνέντευξή του στην «Η».

Ο ίδιος έχει τονίσει ότι το λύκειο πρέπει να «αναπνεύσει» και να έχει τρεις βασικούς άξονες: α)την ανθρωπιστική παιδεία, τη φιλοσοφία και την πολιτική, β)τη μελέτη της επιστήμης, του περιβάλλοντος και του σώματος και γ)τη τέχνη και τον πολιτισμό. Προϋπόθεση για την αλλαγή της δομής του Λυκείου είναι η ελάφρυνση των προγραμμάτων σπουδών, καθώς και ενοποίηση των ειδικοτήτων των εκπαιδευτικών. Σήμερα, στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα υπάρχουν σήμερα 117 ειδικότητες εκπαιδευτικών οι οποίες μαζί με τις υποειδικότητες φθάνουν τις 157. Πρόκειται για «ρεκόρ» ειδικοτήτων εκπαιδευτικών, την ώρα που στη Γερμανία, για παράδειγμα, δεν ξεπερνούν τις 28.

Και ο υπουργός Παιδείας, πάντως, έχει χαρακτηρίσει αναγκαία τη συνολική αναδιάρθρωση του σχολικού προγράμματος και των βιβλίων στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. «Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε ανοιχτά για τον τεράστιο όγκο της διδακτέας ύλης, που οι μεν δάσκαλοι και καθηγητές αδυνατούν να διδάξουν, τα δε παιδιά αδυνατούν να αφομοιώσουν», έχει υποστηρίξει ο κ. Φίλης. Ειδικότερα, για τα γυμνάσια, ο υπουργός Παιδείας έχει ήδη προαναγγείλει τη θεσμοθέτηση νέων τρόπων αποτίμησης της γνώσης με μείωση του χρόνου των εξετάσεων προς όφελος του διδακτικού χρόνου.

Επίσης, μεταξύ των ζητημάτων που θα τεθούν στο πλαίσιο του διαλόγου για την Παιδεία είναι η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, η αναμόρφωση της ειδικής αγωγής μέσω του συστήματος της συνεκπαίδευσης, ο νέος στρατηγικός σχεδιασμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά και ο τολμηρός ανασχεδιασμός πανεπιστημίων, σχολών και τμημάτων. Ο κ. Λιάκος έχει κάνει λόγο για «χαώδη» κατάσταση σήμερα, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας εξορθολογισμός τμημάτων -σχολών και πανεπιστημίων, ενώ η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Σία Αναγνωστοπούλου έχει εκφράσει την προσωπική θέση ότι είναι θετικό βήμα η μετεξέλιξη των ΤΕΙ σε Πανεπιστήμια Εφαρμοσμένων Επιστημών ή η Ενοποίηση του Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το ενδεχόμενο κάποια τεχνολογικά ιδρύματα ενδεχομένως να ενωθούν με τα αντίστοιχα πανεπιστημιακά και άλλα θα απορροφηθούν.

Νέο εξεταστικό σύστημα το 2016

Στη «σκιά» του διαλόγου για την Παιδεία, οι φετινοί μαθητές της Γ΄ Λυκείου θα «εγκαινιάσουν» το 2016 νέο εξεταστικό σύστημα το οποίο θυμίζει τις παλιές «δέσμες» καθώς προβλέπει πανελλαδικές εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα ή σε πέντε εφόσον οι υποψήφιοι επιθυμούν να «ξεκλειδώσουν» περισσότερα τμήματα πανεπιστημίων και ΤΕΙ.

Πρόσφατα, μάλιστα, το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε αλλαγές στο σύστημα, με σημαντικότερη την κατάργηση του «μπόνους» με έως 600 μόρια που έως και πέρυσι έδινε ο προφορικός βαθμός. Πλέον, η σχολική επίδοση αποσυνδέεται από την εισαγωγή στα ΑΕΙ και θα υπολογίζεται μόνο η βαθμολογία των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων.

Επίσης, εξαιτίας της μείωσης από φέτος των εξεταζόμενων μαθημάτων από 6 σε 4, το μάθημα αυξημένης βαρύτητας το οποίο έχει συντελεστή 1,3 ισχυροποιείται ακόμη περισσότερο. Κι αυτό, διότι θα προσμετράται σε ποσοστό 33% στην τελική βαθμολογία έναντι 24% πέρυσι.

Σημειώνεται ότι αλλαγές προβλέπονται και στον τρόπο υπολογισμού των μορίων των υποψηφίων. Το άθροισμα των γραπτών βαθμών στην εικοσάβαθμη κλίμακα των τεσσάρων πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων τα οποία προβλέπονται στην Ομάδα Προσανατολισμού όπου ανήκει ο κάθε υποψήφιος, πολλαπλασιάζεται επί δύο. Στη συνέχεια, στο γινόμενο αυτό προστίθενται τα γινόμενα των γραπτών βαθμών των δύο μαθημάτων με τους αντίστοιχους συντελεστές βαρύτητας τα οποία προβλέπονται στην ομάδα προσανατολισμού του κάθε υποψηφίου. Το τελικό άθροισμα πολλαπλασιάζεται με το εκατό.

Σε περίπτωση που ο υποψήφιος εξεταστεί πανελλαδικά και σε ένα πέμπτο μάθημα προκειμένου να έχει πρόσβαση σε δεύτερο επιστημονικό πεδίο, τότε ο υπολογισμός των μορίων του για κάθε ένα από τα δύο επιστημονικά πεδία που έχει δικαίωμα να δηλώσει προτίμηση γίνεται με βάση τα αντίστοιχα τέσσερα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα.