«Ο ΣΥΡΙΖΑ παίρνει κάτω από τη βάση στα ακαδημαϊκά αλλά άριστα στα ψηφοθηρικά κριτήρια»

Ομιλία Γ. Μαυρωτά κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

Ξεκινώντας την τοποθέτησή του στο νομοσχέδιο για την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, ο ειδικός αγορητής και βουλευτής Αττικής του Ποταμιού, Γιώργος Μαυρωτάς, απευθυνόμενος στον Υπουργό Παιδείας κ. Γαβρόγλου, έθεσε το ερώτημα εάν χρειάζεται η χώρα τη βαθμίδα των ΤΕΙ στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Του υπενθύμισε τα όσα ανέφερε το πόρισμα που είχε ο ίδιος καταθέσει στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων ως τότε Πρόεδρός της, καθώς τελικά έπραξε πολλά αντίθετα.

Στάθηκε στο γεγονός ότι η προτεινόμενη συγχώνευση των δύο ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά, σε Πανεπιστήμιο γίνεται χωρίς να προβλέπεται μια περίοδος σταδιακής μετάβασης και σύγκλισης. Τόνισε ότι υπάρχουν αρκετά τμήματα ΤΕΙ που όντως θα μπορούσαν άμεσα «ακόμα και αύριο», να θεωρηθούν εφάμιλλα των Πανεπιστημίων και λόγω αντικειμένου αλλά και λόγω υψηλής ποιότητας διδακτικού προσωπικού. Ωστόσο, σημείωσε δεν είναι όλα τα τμήματα των ΤΕΙ έτοιμα, καθώς και κάποια έχουν αντικείμενο το οποίο δεν δικαιολογεί να οδηγούν σε πανεπιστημιακό τίτλο.

Πίσω από το νομοσχέδιο για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, ο βουλευτής του Ποταμιού διέκρινε ψηφοθηρική σκοπιμότητα και μικροπολιτική που βάζουν στην άκρη τις ακαδημαϊκές διαδικασίες. Ο κ. Μαυρωτάς συνέχισε θέτοντας ορισμένα ειδικότερα ερωτήματα όπως εφόσον χρειαζόμαστε τα ΤΕΙ, πως θα μείνει ολόκληρη η Αττική χωρίς αυτήν τη βαθμίδα. Το ζήτημα αυτό το συνδύασε με τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ της Αττικής οι οποίοι πλέον στερούνται ουσιαστικά το δικαίωμα πρόσβασής τους παρά μόνο σε πολύ μικρό ποσοστό στα τμήματα της Αττικής.

Ρώτησε επίσης τον κ. Γαβρόγλου με ποια κριτήρια έγινε η συγχώνευση ή μη των τμημάτων, σχολιάζοντας πως δεν μπορεί να έγινε με ακαδημαϊκά κριτήρια καθώς μένουν αυτόνομα τμήματα με 6 μέλη ΔΕΠ ενώ άλλα με περισσότερα όχι. Εστίασε ειδικά στην περίπτωση του Τμήματος Ιατρικών Εργαστηρίων το οποίο συνενώνεται με άλλα 4 ετερόκλητα τμήματα όταν δεν ακολουθήθηκε η ίδια λογική σε άλλες περιπτώσεις. Χαρακτήρισε ότι με τέτοιες πρακτικές φαίνεται πως όποιος είχε μπάρμπα στην Κορώνη ή μάλλον στη Νερατζιώτισσα κράτησε την αυτονομία του τμήματός του.

Έθεσε το ζήτημα πως γίνεται να υπάρχουν μηχανικοί 4ετούς και 5ετούς φοίτησης ενώ αναρωτήθηκε τι πρόκειται να γίνει με τους αποφοίτους των ΤΕΙ με τους οποίους το Υπουργείο δεν φαίνεται μα πολυασχολείται.

Ο κ. Μαυρωτάς σχολίασε και το θέμα των μετεγγραφών λέγοντας πως αντί το Υπουργείο να μεριμνήσει για φοιτητικές εστίες και διευρυμένα επιδόματα ενοικίου, προτιμά να ερημώσουν τα περιφερειακά ΑΕΙ και να στοιβάξει τους φοιτητές στα ΑΕΙ της Αθήνας και Θεσσαλονίκης, δημιουργώντας μια λαϊκίστικη βόμβα για τα θεμέλια των ΑΕΙ.

Κλείνοντας την ομιλία του, επανέλαβε ότι οι συνήθεις για την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ—ΑΝΕΛ, fast track διαδικασίες έχουν ως σκοπό να προλάβει να βάλει την ταμπέλα του Πανεπιστημίου πριν τις εκλογές. Τέλος σχολίασε ότι δεν θα προκαλέσει έκπληξη σε λίγο καιρό να αρχίζουν να «φυτρώνουν» σχολές και τμήματα σε όλη την Αττική.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

Θα επικεντρωθώ στο πρώτο κεφάλαιο που είναι και το βασικό με την κατάργηση των ΤΕΙ της Αττικής. Νομίζω ότι πρέπει πρώτα απ’ όλα να κάνουμε μια συζήτηση: Χρειαζόμαστε τη βαθμίδα των ΤΕΙ στην Ανώτατη Εκπαίδευση;

Ας γυρίσουμε 20 μήνες πίσω τον Ιούνιο του 2016. Συζητείται στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων το πόρισμα που κατέθεσε ο κ. Γαβρόγλου (ήταν Πρόεδρος της ΔΕΜΥ) για τον ενιαίο χώρο ανώτατης εκπαίδευσης (Πανεπιστήμια ΤΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα). Υπουργός ήταν ο κ. Φίλης. Εκεί, στο κεφάλαιο 7, που αφορά τη διαδικασία αναβάθμισης των ΤΕΙ το Πόρισμα του σημερινού Υπουργού αναφέρει επί λέξει:
«Υπάρχουν Τμήματα σε ΤΕΙ που είναι συνώνυμα με πανεπιστημιακά ή πολυτεχνικά Τμήματα και Σχολές. Ορισμένα Τμήματα στα ΤΕΙ δεν αναφέρονται σε κάποια συγκεκριμένη γνωσιακή περιοχή, αλλά σε μεθοδολογίες που προσιδιάζουν στην απόκτηση δεξιοτήτων και την επαγγελματική εκπαίδευση.»

Θα ήθελα να ρωτήσω αν στα ΤΕΙ Αθηνών και Πειραιά υπάρχουν τέτοια.
Το πόρισμα αυτό κατακρίνει επίσης τις «εξω-ακαδημαϊκές προτεραιότητες» (ψηφοθηρία, τοπικισμός κλπ). Πιο κάτω λέει το πόρισμα του κ. Γαβρόγλου:
Προκειμένου περί αναδιατάξεων που αφορούν τα ΤΕΙ, προτείνεται μεσοπρόθεσμη διαδικασία ουσιαστικής αναμόρφωσης και αναβάθμισής τους. Βάση εκκίνησης αποτελεί η διαμόρφωση κριτηρίων αξιολόγησης του κάθε Τμήματος.

Μία ολιγομελής επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τα παραπάνω στοιχεία και εντός προθεσμίας που θα θέσει στα Τμήματα των ΤΕΙ να διαβουλευθεί μαζί τους για το ενδεχόμενο ένταξής τους σε μία από τις εξής κατηγορίες:
α) Αυτά πού είναι ήδη (ακαδημαϊκώς) ισοδύναμα με αντίστοιχα πανεπιστημιακά Τμήματα, ή καλύπτουν επιστημονικά πεδία που δεν θεραπεύονται στα Πανεπιστήμια.
β) Αυτά που δεν πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις, αλλά θα μπορούσαν να τις καλύψουν στη διάρκεια μιας τριετίας (όχι απαραίτητα στο τέλος της).

γ) Αυτά που θα μπορούσαν να συνεχίσουν να υπάρχουν στα ΤΕΙ ως Τμήματα που παρέχουν τεχνολογική εκπαίδευση, περισσότερο συμβατή με τον αρχικό σκοπό ίδρυσης των ΤΕΙ.
Τι απ’ όλα έγινε στη συγχώνευση των δύο ΤΕΙ;
Όλα τα τμήματα κρίθηκαν ισοδύναμα με αντίστοιχα Πανεπιστημιακά;
Ούτε μια μεταβατική περίοδος σταδιακής μετάβασης και σύγκλισης;
Για να εξηγούμαι:
Κάποια τμήματα των ΤΕΙ όντως, θα μπορούσαν ακόμα και αύριο να θεωρηθούν εφάμιλλα με Πανεπιστημιακά (και ως προς το αντικείμενο και ως προς το διδακτικό προσωπικό)

Κάποια θέλουν μια περίοδο σταδιακής μετάβασης (κυρίως για το πρόγραμμα σπουδών και το διδακτικό προσωπικό)
Κάποια δεν έχουν αντικείμενο που να μπορεί να οδηγήσει σε Πανεπιστημιακό τίτλο
Τότε (τον Ιούνιο του 2016) έλεγα (ΔΕΜΥ 7/6/2016 Μαυρωτάς):
Εδώ πέρα είναι μια μεγάλη κουβέντα που θα πρέπει να ανοίξουμε σχετικά με το αν θα πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και αν θέλουμε στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας να υπάρχουν εκείνα τα μεσαία στελέχη στην πυραμίδα της παραγωγής ή όχι.
Η γνώμη μας είναι ότι πρέπει να υπάρχουν και έχουν ρόλο να παίξουν τα Τεχνολογικά Ιδρύματα.
Επίσης, υπάρχουν τμήματα διαφόρων Τ.Ε.Ι. που σε δυσκολότερες συνθήκες από τα Πανεπιστήμια, εμφανίζουν πολύ καλή δουλειά και είναι πραγματικοί θύλακες αριστείας και αυτά θα πρέπει να τα δούμε ξεχωριστά.
Αυτό σημαίνει ότι πρώτα πρέπει να γίνει αξιολόγηση και μετά τις όποιες αποφάσεις και όχι αποφάσεις με πελατειακά κριτήρια, όπως έχουμε δει να γίνονται κατά κόρον στο παρελθόν.
Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι από την αλλαγή του νόμου το 2001 τα ΤΕΙ έχουν αναβαθμισθεί σημαντικά σε μια πορεία σύγκλισης προς τα Πανεπιστήμια

Έχω πολύ καλούς συναδέλφους που κάναμε μαζί το διδακτορικό μας στο Πολυτεχνείο που είναι τώρα καθηγητές εκεί
Έχω συνεργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα με τμήματα των ΤΕΙ και ξέρω το υψηλό τους επίπεδο
Έχω συνεργαστεί με καθηγητές των ΤΕΙ με πλούσιο επιστημονικό έργο, δημοσιεύσεις κλπ
Έχω επισκεφθεί και τμήματα που θα τα ζήλευαν αρκετά πανεπιστημιακά τμήματα και για την εργαστηριακή τους υποδομή και για τις εγκαταστάσεις και για το επιστημονικό τους έργο
Είναι όμως όλα και όλοι έτσι;

Μπορούν ελαφρά τη καρδία οριζόντια όλοι, όλα τα τμήματα να αναβαθμιστούν σε Πανεπιστημιακά;
Η γνώμη μου είναι ότι δεν μπορούμε σε μια νύχτα να το αποφασίσουμε
Χρειαζόταν μια διαδικασία σταδιακής σύγκλισης και όχι διαδικασίες άρπα κόλα, με ορίζοντα τις επόμενες κάλπες. Γιατί αυτό έχει γίνει τώρα.
Να τα ξεχωρίσουμε: Από τη μία μεριά να βάλουμε την ψηφοθηρία και το πολιτικό όφελος και από την άλλη τις ακαδημαϊκές διαδικασίες
Μην κάνετε αυτά που κατηγορούσατε. Θα μπορούσαν να γίνουν αυτά με μια πιο ορθολογική διαδικασία. Είχε ξεκινήσει η συζήτηση στην επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων. Διακόπηκε και προχωρήσατε σε αποφάσεις, στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτά που λέγατε… και κυρίως από αυτά που στηλιτεύατε τότε.

Και θα βάλω κάποια ερωτήματα:
1. Χρειαζόμαστε τα ΤΕΙ ως ενδιάμεση βαθμίδα για μεσαία στελέχη με έμφαση στην εφαρμογή επιστημών …ή οι 2ετείς σπουδές (όπως σχεδιάζονται στα Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης) αρκούν; Θέλουμε την αναβάθμιση ή την εξαφάνιση των ΤΕΙ; Μήπως δεν μπορούμε να δώσουμε εργασία στους νέους και τους δίνουμε πτυχία;
2. Αν τα χρειαζόμαστε τα ΤΕΙ, θα μείνει ολόκληρη η Αττική χωρίς ΤΕΙ;
3. Βάσει ποιου εθνικού διαλόγου προχωράτε σε αυτή τη θεσμική και δομική αλλαγή στον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης; Τα πολιτικά κόμματα και η επιτροπή μορφωτικών δεν είχαν ρόλο να επιτελέσουν; Όπως άλλωστε εσείς ως Πρόεδρος της επί θητείας του κ. Φίλη ως Υπουργού Παιδείας είχατε ζητήσει;
4. Στον νόμο 4485/2017 που ψηφίσατε πριν μερικούς μήνες λέει στο άρθρο 5 παράγραφος 2:
«Για την έκδοση του προεδρικού διατάγματος της παραγράφου 1 απαιτείται σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου των οικείων Ιδρυμάτων, εκτός από την περίπτωση ίδρυσης νέου Α.Ε.Ι. και γνώμη της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.) και του Ε.Σ.Ε.Κ.Α.Α.Δ., ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παραγράφου 1.»
Υπάρχει η γνώμη της ΑΔΙΠ και του ΕΣΕΚΑΑΔ;
5. Με ποια κριτήρια έγινε η συγχώνευση ή μη των τμημάτων; Πάντως όχι με ακαδημαϊκά αν κρίνουμε από το γεγονός ότι μένουν αυτόνομα τμήματα με 6 μέλη ΔΕΠ … (8 απαιτεί ο νόμος 4485 που ψηφίσατε τον Αύγουστο) και συγχωνεύεται το Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων (13 μέλη ΔΕΠ) με άλλα 4 τελείως ετερόκλητα τμήματα (οδοντοτεχνίτες, οπτομέτρες, αισθητικούς).

Αν πρέπει να συγχωνεύσετε, με ποια λογική ενοποιείτε σε ένα τμήμα τους οδοντοτεχνίτες με τους οπτομέτρες και όχι π.χ. η νοσηλευτική με την μαιευτική και τη δημόσια και κοινοτική υγεία;
Φαίνεται ότι όποιος είχε μπάρμπα στην Κορώνη ή μάλλον στη Νερατζιώτισα, όποιος είχε πιο δυνατή φωνή ή πιο κοντά στα αυτιά του Υπουργείου κράτησε την αυτονομία του τμήματός του;
6. Πώς γίνεται να εξαφανίζεται το τμήμα Ενεργειακής τεχνολογίας όταν λέμε ότι η ενέργεια και οι νέες τεχνολογίες, οι ΑΠΕ, η εξοικονόμηση ενέργειας, η πιθανή ανεύρεση υδρογονανθράκων είναι σημαντικα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας μας; Μήπως εξαφανίστηκε για να πάνε κάποιοι λίγοι καθηγητές του όχι μόνο σε άλλα τμήματα της νέας Σχολής Μηχανικών αλλά και σε τμήματα άλλων σχολών;
7. Πώς θα γίνεται το Πανεπιστήμιο Αττικής να δίνει συγχρόνως πτυχία ΤΕΙ (για όσους έχουν συμπληρώσει το ν+2) και πτυχία Πανεπιστημίου;
8. Θα έχουμε μηχανικούς 4ετούς φοίτησης και 5ετούς (Πολυτεχνεία);
9. Πώς γίνεται οι υφιστάμενοι προπτυχιακοί φοιτητές να παίρνουν του χρόνου 2018-19 πτυχίο Πανεπιστημίου και οι υφιστάμενοι μεταπτυχιακοί φοιτητές να παίρνουν μεταπτυχιακό ΤΕΙ;
10. Αφού τόσο κόπτεσθε για την τεχνική εκπαίδευση, γιατί στερείτε το δικαίωμα από τους απόφοιτους των ΕΠΑΛ της Αττικής να εισαχθούν σε ΤΕΙ της περιοχής τους
(από 20% το ποσοστό γίνεται 1% για Πανεπιστήμια και για να χρυσώσετε το χάπι το κάνετε 5% στο άρθρο …);
11. Πού είναι η πρόσφατη διαδικασία αξιολόγησης της ΑΔΙΠ;
Όχι η γενική των 2 ιδρυμάτων αλλά η ακαδημαϊκή των τμημάτων που έχουν αξιολογηθεί ως ΤΕΙ, και όχι ως Πανεπιστήμιο
Λέτε ότι τα προγράμματα σπουδών θεωρούνται πιστοποιημένα έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας πιστοποίησης από την ΑΔΙΠ. Μέχρι πότε; Έτσι χωρίς προθεσμίες;
12. Τι θα γίνει με τους απόφοιτους των ΤΕΙ;
Κάποιος που τελείωσε στην ώρα του δηλαδή έχασε, σε σχέση με κάποιον που καθυστέρησε να αποφοιτήσει και πέτυχε τη συγκυρία;

Η σύνοδος Πρυτάνεων, η ΠΟΣΔΕΠ, το ΤΕΕ, η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών εκφράζουν από έντονη αντίθεση έως ισχυρό προβληματισμό με τη διαδικασία που ακολουθείται
Γιατί τελικά αυτή η σπουδή να γίνουν όλα στα γρήγορα.
Χωρίς μελέτη βιωσιμότητας, χωρίς μεταβατική περίοδο
Η απάντηση είναι απλή. Για ψηφοθηρικούς λόγους

Να μπουν στο μηχανογραφικό τώρα πριν τις εκλογές, να πάρουμε τις ψήφους των φοιτητών ΤΕΙ που μπήκαν σε ΤΕΙ και θα αποφοιτήσουν από πανεπιστήμιο… και των καθηγητών που θα γίνουν Πανεπιστημιακοί;
Γιατί κανονικά αν ήταν σοβαρή η προσέγγιση όλα αυτά θα έπρεπε να γίνουν σταδιακά.
Όπως άλλωστε έλεγε και ο κ. Γαβρόγλου στο πόρισμά του (όταν δεν ήταν Υπουργός) τον Ιούνιο του 2016.
Έτσι όπως γίνεται είναι ένα λαϊκίστικο, πελατειακό συνοθύλευμα που σίγουρα αδικεί αυτούς που πραγματικά αξίζουν να αναβαθμισθούν

Να πω κάτι και για το άρθρο 17 τις μετεγγραφές των αδελφών. Αν όπως καταλαβαίνω είναι καθ’ υπέρβαση του 15% που είχατε νομοθετήσει με τον 4332/2015. Απελευθερώνει ουσιαστικά τις μετεγγραφές και θα τους φέρνει όλους σε Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, ερημώνοντας τα περιφερειακά πανεπιστήμια και στοιβάζοντάς τους στα κεντρικά.
Αντί να μεριμνήσετε να κάνετε και να λειτουργήσετε σωστά τις φοιτητικές εστίες, ή να δώσετε διευρυμένα επίδομα ενοικίου για να μπορεί κάποιος να σπουδάσει μακριά από το σπίτι του όπως γίνεται παντού στον κόσμο… επιλέγετε την εύκολη λαϊκίστικη λύση που είναι βόμβα στα θεμέλια των κεντρικών Πανεπιστημίων,
Π.χ. ας πάρουμε τους ηλεκτρολόγους του ΕΜΠ που έχουν 6 αδελφά τμήματα ανά την χώρα. Φανταστείτε ότι τώρα, και με τον περιορισμό στις μετεγγραφές, μαζί με τις ενστάσεις και τους κατ’ εξαίρεση φτάνουν στο +35%. Με την πλήρη απελευθέρωση για τα αδέλφια θα πάνε σίγουρα πάνω από τον διπλασιασμό των εισακτέων. Και τα περιφερειακά πανεπιστήμια θα πάνε στο -50%. Αυτό θέλετε; Στοίβαγμα στα κεντρικά και αποψίλωση στα περιφερειακά;
Μπορεί να φαίνεται φιλολαϊκό το συγκεκριμένο μέτρο αλλά στην πραγματικότητα είναι μια βόμβα στα Πανεπιστήμια. Η στρέβλωση που θα επέλθει με την ανισομερή κατανομή των φοιτητών θα είναι εις βάρος των Πανεπιστημίων (κεντρικών και περιφερειακών)

Και το έχουμε ζήσει στο παρελθόν, γι αυτό μπήκε και το πλαφόν στον 4332/2015.
Με ψηφοθηρικά κριτήρια παίρνετε άριστα, με ακαδημαϊκά κριτήρια παίρνετε κάτω από τη βάση. Δεν το έχετε μελετήσει. Είναι τόσο μεγάλη η ζήτηση που θα τιναχτεί το σύστημα στον αέρα. Ακούγεται ελκυστικό αλλά θα είναι ή ανεφάρμοστο ή αν εφαρμοσθεί, εκρηκτικό.

Εν κατακλείδι, Με το Ποτάμι ποτέ δεν κρυφτήκαμε πίσω από την ψηφοθηρία και τον λαϊκισμό. Πρόκειται λοιπόν για ένα νομοσχέδιο που θα μπορούσε όντως να συντελέσει στην αναβάθμιση των ΤΕΙ με ακαδημαϊκά κριτήρια. Δυστυχώς ο τρόπος που επιλέξατε είναι να τα αναβαθμίσετε με λαϊκίστικα, πελατειακά και ψηφοθηρικά κριτήρια.
Χωρίς να χαϊδεύω τα αυτιά των φοιτητών και των καθηγητών ΤΕΙ (και αυτό ίσως μου στοιχίσει πολιτικά γιατί εκλέγομαι στον νομό Αττικής που θα αποκτήσει Πανεπιστήμιο και θα έπρεπε κανονικά να το υποστηρίξω χωρίς πολλά-πολλά). Τους κοιτάω λοιπόν στα μάτια και λέω αυτό που και οι ίδιοι ξέρουν και όλοι σας ξέρετε αλλά το κρύβετε κάτω από το προεκλογικό χαλί που αρχίζει να απλώνεται.

Οι διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για τη συγχώνευση των δύο ΤΕΙ στο Πανεπιστήμιο Αττικής ήταν ως συνήθως fast track, για να προλάβετε να βάλετε την ταμπέλα του Πανεπιστημίου πριν τις εκλογές. Δεν θα μου κάνει έκπληξη σε λίγο να αρχίζουν να «φυτρώνουν» σχολές και τμήματα σε όλη την Αττική.
Τέτοιες ψηφοθηρικές, πελατειακές διαδικασίες δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές από μας και ας στενοχωρήσουμε κάποιους που νομίζουν ότι θα επωφεληθούν, ενώ στην πραγματικότητα εμπαίζονται…
Σε λεπτομέρειες για τα άρθρα (Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, διατάξεις για έρευνα, μέλη ΔΕΠ, δευτεροβάθμια, προσχολική αγωγή) στη συζήτηση επί των άρθρων.