Εύγε, και μπράβο του! Όχι επειδή έγινε τόσο σπουδαίος, 44 χρόνια καθηγητής στην Ατλάντα της Αμερικής, που τον ζητούν και δίνει διαλέξεις…
από την Κορέα μέχρι την άλλη άκρη της γης -που τη γύρισε 12 φορές στην πορεία του- αλλά επειδή αυτοσαρκάζεται, τονίζει τις αδυναμίες του, αδυναμίες που έγιναν η δύναμή του και του άλλαξαν τη ζωή.
Ο Γιώργος Μοσχής, ο «νάνος ακοντιστής», όπως τον έλεγαν στην Ελλάδα και στην Αμερική επειδή δεν ήταν και πρώτο μπόι για να ρίχνει τόσο μακριά το ακόντιο, έγινε πρωταθλητής Ελλάδος από το 1962 έως το 1964, κι όταν συνέχισε στην Αμερική έριχνε το ακόντιο όλο και πιο μακριά πετυχαίνοντας στόχους που και ο ίδιος δεν περίμενε ότι θα κατακτήσει.
Και σήμερα, που για λίγο βρίσκεται ξανά στη Ρόδο του την αγαπημένη, γι αυτό μιλά στη «Ροδιακή» αυτός που του ζητούν συνεντεύξεις απ΄ όλο τον κόσμο. Μιλά για να απευθυνθεί στους νέους και να τους πει ότι ο ίδιος την αδυναμία του την έκανε δύναμη με πειθαρχία, με ζήλο, επιζητώντας τον ανταγωνισμό για να γίνεται καλύτερος. Κι όλα αυτά δοσμένα με χιούμορ, τσαλακώνοντας τον εαυτό του, ντυμένος απλά, με ένα καπελάκι αφού χειρωνακτική εργασία σταμάτησε να κάνει λίγα λεπτά πριν τον συναντήσω, εδώ στη Ρόδο όπου βρέθηκε πάλι και χάρηκαν οι παλιοί που είδαν τον «Ροδίτη ακοντιστή, πρωταθλητή Ελλάδος», κι είναι μεγάλη ευκαιρία να γνωρίσουν οι υπόλοιποι!
Όλο τον κόσμο γυρίζετε, αλλά πάντα επιστρέφετε εδώ!
Αλίμονο, είναι η πατρίδα μου, το σπίτι μου, και τη Ρόδο την αγαπώ πολύ.
Πόσα χρόνια λείπετε;
Πενήντα ένα χρόνια! Πήγα στην Αμερική για να συνεχίσω τις σπουδές μου και για να συνεχίσω με τον αθλητισμό.
Ήσασταν ο πρωταθλητής Ελλάδος στο ακόντιο από το 1962 έως το 1964! Μεγάλη πορεία διαγράψατε!
Όπως σας είπα και στο τηλέφωνο στους τυφλούς βασιλεύει ο μονόφθαλμος! Ούτε στο σχολείο δεν ήμουνα καλός εγώ, στάσιμος έμεινα! Όσο για το ακόντιο δεν ήταν πολλοί τότε που ρίχνανε ακόντιο. Έχω εκπλαγεί κι εγώ μ΄ εμένα και τις επιδόσεις μου! Μεγάλωσα στην περιοχή της Μητρόπολης στη Ρόδο, κι έπαιζα με τις πέτρες. Πετροπόλεμο παίζαμε και το χέρι μου συνήθισε να ρίχνει μακριά τις πέτρες όπως έριχνε το ακόντιο μετά. Παίζαμε στις αλάνες, στα χωράφια τη δεκαετία του ΄50. Δεν είχαμε παιχνίδια να παίξουμε και συναγωνιζόμασταν ποιος θα ρίξει ποιο μακριά τις πέτρες.
Πώς είναι δυνατόν εσείς να έχετε μείνει στάσιμος στο σχολείο;
Μα, δεν τα παιρνα τα γράμματα εγώ. Γυμνάσιο πήγαινα στο Βενετόκλειο, στις πρώτες τάξεις. Όταν έμεινα στάσιμος στη Γ΄ τάξη, μου λέει ο πατέρας μου: «αφού δεν πας καλά στο σχολείο θα σε βάλω να μάθεις μια τέχνη». Εδώ στη γειτονιά είχε ένα τσαγκαράδικο. Έκανα μία μέρα μόνο, κι η μέρα εκείνη στο τσαγκαράδικο με άλλαξε εντελώς. Αποφάσισα να γυρίσω στο σχολείο και να πάω στην Εμπορική Σχολή διότι ντρεπόμουν να πάω πίσω στο Βενετόκλειο , και να είμαι στην ίδια τάξη με τους μικρούς. Ό,τι κακό μου έχει συμβεί στη ζωή, μου έχει βγει σε καλό. Αν δεν έμενα στάσιμος δεν θα άλλαζα! Ξαφνικά έγινα από τους καλύτερους μαθητές και μπήκα στην Ανωτάτη Εμπορική που έμπαινε μόνο το 10%.
Με το ακόντιο πώς έγινε και πήγατε τόσο ψηλά;
Ταυτόχρονα επειδή δεν είχα πιθανότητες να πάω να σπουδάσω γιατί ήμουν από φτωχή οικογένεια, σκέφτηκα ότι μόνο ο αθλητισμός θα μπορούσε να μου δώσει τη δυνατότητα να σπουδάσω στην Αθήνα. Έτσι έριξα το βάρος στον αθλητισμό και στο διάβασμα και άφησα τις κακές παρέες. (γέλια)
Και ρίχνατε το ακόντιο όλο και πιο μακριά, όλο και πιο μακριά!
Και μου έκανε έκπληξη αυτό! Βέβαια προπονούμουν, αλλά ήταν που είχα και πάθος να καλυτερεύσω τον εαυτό μου, τη ζωή μου. Θυμάμαι εκείνη την περίοδο κρατούσα ημερολόγιο και είχα γράψει χαρακτηριστικά: «πάνω στο άψυχο ακόντιο βασίζω όλα τα όνειρα της ζωής μου»!
Γίνατε πρωταθλητής Ρόδου, κι ύστερα Εφήβων και μετά πρωταθλητής Ελλάδος, κι όπως μου είπε ο δημοσιογράφος Γιώργος Ζαχαριάδης, υπήρξατε από τους καλύτερους νεαρούς ακοντιστές στον κόσμο!
Ναι, και ξαφνικά έδινα συνεντεύξεις σε δημοσιογράφους, εφημερίδες, περιοδικά, έκανα ταξίδια
Αλλάξατε τη ζωή σας!
Όχι τελείως, ήταν μόνο για τον αθλητισμό κάτι που ήξερα ότι θα τελειώσει κάποτε. Οι παλαιότεροι ακοντιστές μου είπαν ότι πρέπει να διεκδικήσω υποτροφία για να σπουδάσω σε πανεπιστήμιο στην Αμερική. Πώς να το κάνω όμως, έπρεπε να μάθω αγγλικά για να κερδίσω την υποτροφία. Όταν έγραψα στο Αμερικάνικο πανεπιστήμιο τις επιδόσεις μου στο ακόντιο, μου απάντησαν αμέσως ότι με παίρνουν, αλλά προϋπόθεση ήταν να ξέρω αγγλικά. Κι έτσι πήγα στην Αμερική χωρίς να έχω πάρει την υποτροφία, έχοντας 200 δολάρια στην τσέπη και ξεκίνησα να δουλεύω σε εστιατόριο και να πηγαίνω συγχρόνως να μάθω αγγλικά. Πήρα την υποτροφία και άρχισα, κι εκεί να κάνω ρεκόρ.
Ήσασταν καλός φοιτητής;
Ίσα-ίσα περνούσα τα μαθήματα γιατί εγώ τα γράμματα δεν τα παιρνα όπως σας είπα. Έπρεπε να κάνω προπόνηση σκληρή για να κρατώ την υποτροφία μου, δεν μιλούσα πολύ καλά αγγλικά, δεν είχα πολύ χρόνο για διάβασμα και συχνά δούλευα και στο εστιατόριο για να βγάζω τα έξοδά μου.
Δηλαδή κούτσα-κούτσα πήγαινε το πράμα…
Ναι. Στο τέλος συγκέντρωσα ένα βαθμό ο οποίος μόλις και μου έδινε τη δυνατότητα να πάω για μεταπτυχιακές σπουδές
Επομένως πάλι τα καταφέρατε!
Με το μικρότερο βαθμό βέβαια. Εκείνο το χρόνο είχα αποφασίσει να γυρίσω στην Ελλάδα για να συνεχίσω τον αθλητισμό. Τρεις μήνες πριν το κάνω τραυματίστηκα στην προπόνηση, έβγαλα το χέρι μου από τον ώμο και δεν μπορούσα πια να ρίξω ακόντιο. Τελικά όπως απέδειξε η ζωή ήταν το πιο καλό που θα μπορούσε να συμβεί στη ζωή μου. Ο τραυματισμός αυτός άλλαξε τελείως τη ζωή μου.
Γιατί το λέτε αυτό;
Θα ερχόμουν στην Ελλάδα και θα έκανα 4,5 χρόνια στρατό! Η θητεία ήταν δύο χρόνια, εγώ έπαιρνα αναβολές και οι ιθύνοντες του αθλητισμού στην Ελλάδα που μου έταζαν ότι θα τα κανόνιζαν ώστε να πάω και στους Βαλκανικούς αγώνες δεν τα κανόνισαν και έπαιρνα πρόστιμα. Έτσι η στρατιωτική θητεία που έπρεπε να κάνω αν γύριζα στην Ελλάδα ήταν 4,5 χρόνια! Ήρθα για λίγο ωστόσο, προσπάθησα να βρω δουλειά, μου έλεγαν «στρατό πήγες; » έλεγα «όχι», και δεν με παίρνανε. Γύρισα πίσω, να κάνω το μεταπτυχιακό στην Αμερική και η πορεία μου πια ξεκαθάρισε ότι θα ήταν άλλη.
Και γίνατε καθηγητής σε Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο!
Πως έγινα καθηγητής ούτε κι εγώ δεν ξέρω! Απλά σκεφτόμουν ότι αν δεν γίνω καθηγητής θα πρέπει να γυρίσω στην Ελλάδα και τότε θα πάω 4,5 χρόνια στο στρατό! Τελείωσα το πανεπιστήμιο, το μάστερ, το ντοκτορά, και πως το βγαλα το ντοκτορά, άστα, αλλά λέω «τι άλλο να κάνω…»… Στο ντοκτορά μου λένε οι Αμερικάνοι «δεν μετράς, δεν κάνεις…»! Δύο φορές μου το ΄πανε. «Για να πάρεις ντοκτορά, μου είπαν πρέπει να δημοσιεύσεις δύο μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά»! Αυτό δεν το είχαν ζητήσει ποτέ από κανέναν στο παρελθόν. Ήμουν ατίθασος και ήθελαν να με δυσκολέψουν. Τους έκανα τον έξυπνο… Έλεγαν «ο Έλληνας όλο τον έξυπνο θέλει να κάνει…»… Τα κατάφερα να δημοσιεύσω αυτές τις δύο μελέτες, κι εγώ δεν ξέρω πως τα κατάφερα. Κι επειδή δημοσίευσα αυτές τις δύο μελέτες που δεν το είχε κάνει κανένας μαθητής, ούτε και οι περισσότεροι καθηγητές δεν το είχαν κάνει, έγινα ανάρπαστος! Ξαφνικά! Και διάλεξα να πάω στο μέρος που ήθελα εγώ! Πήγα στην Ατλάντα, εκεί απ΄ όπου πήρα το μάστΣτο μεταξύ επειδή έκανα μελέτες για θεματολογία με την οποία οι άλλοι δεν ασχολιόντουσαν, αλλά υπήρχαν ζητήματα πάνω σ΄ αυτά τα θέματα, απασχολούσαν δηλαδή πολύ όπως είναι η «επιτυχία» για παράδειγμα, έγινα πασίγνωστος γιατί δεν είχε άλλον! Όπως λέμε όταν έχει βοριά που φυσά, ακόμα και οι κότες πετάνε!
Όση δουλειά έχετε ρίξει τόσο το ελαφραίνετε το πράγμα όταν μιλάτε!
Εγώ να σας πω δεν ξέρω πως την έβγαλα τη ζωή έτσι.
Τι είναι λοιπόν η ζωή κ. καθηγητά;
Έχω να σας πω ότι η επιτυχία δεν κάνει τον άνθρωπο ευτυχισμένο, αλλά όταν οι άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι, πετυχαίνουν στη ζωή τους. Κι όταν λέω «ευτυχισμένοι» εννοώ να έχουν γαλήνη μέσα τους. Αν ευχαριστιέσαι αυτό που κάνεις, αν δεν μιζεριάζεις και τα βλέπεις όλα μαύρα, αλλά σκέφτεσαι θετικά τότε συνέχεια θα πετυχαίνεις ό,τι θες. Να σκέφτεσαι θετικά συνέχεια, αυτό είναι! Και το χειρότερο πράγμα να σου συμβεί να σκέφτεσαι ότι έγινε για το καλό σου, όπως έγινε με τόσα και τόσα στη δική μου ζωή.
Οι νέοι σήμερα που τα βρήκαν τόσα δύσκολα, πως πρέπει να χειριστούν την κατάσταση;
Να πιστεύουν στον εαυτό τους και σε κάποιες συγκεκριμένες αρχές που ισχύουν για όλους. Γι αυτό σας δίνω αυτή τη συνέντευξη για να μιλήσω στους νέους για τις αρχές αυτές!
Τι θα λέγατε λοιπόν στους νέους, γιατί πέτυχαν οι… πετυχημένοι;
Έχω συναντήσει πολλούς ανθρώπους που έχουν πετύχει στη ζωή τους σε όλους τους τομείς: αθλητισμό, επιχειρήσεις, στην επιστήμη… Έκανα μελέτες πάνω στο προφίλ πετυχημένων ανθρώπων στην Αμερική και διαπίστωσα ότι υπάρχουν ορισμένες βασικές αρχές για κάθε «επιτυχημένο», ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο στόχος που είχε βάλει ο καθένας. Πρώτα-πρώτα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι «επιτυχία». Η επιτυχία δεν είναι απλώς να γίνεις διάσημος ή να κάνεις πολλά λεφτά ή να καταρρίψεις ρεκόρ κ.λ.π. Γιατί ο άνθρωπος προσαρμόζεται στις κλίμακες που έχει πετύχει και θέλει να πάει και πιο πάνω, και πιο πάνω και να συγκρίνει τον εαυτό του με τους άλλους που έχουν πετύχει περισσότερα. Ο άνθρωπος ποτέ δεν είναι καλυμμένος. Κατά τη δική μου γνώμη το αίσθημα της επιτυχίας βγαίνει από την ικανότητά μας να πετύχουμε περισσότερα από όσα οι άλλοι ή κι εμείς οι ίδιοι νομίζουμε ότι είμαστε ικανοί να πετύχουμε! Όσο περισσότερο υπερβαίνουμε αυτά τα όρια που νομίσαμε ότι είμαστε ικανοί να πετύχουμε, τόσο περισσότερο είμαστε ευχαριστημένοι για τις επιτυχίες μας. Έχω μάθει ότι οι πιο επιτυχημένοι άνθρωποι σε διάφορους τομείς κάνουν αυτά που κάνουν όχι για τη δόξα ή για τα λεφτά, αλλά τα κάνουν επειδή θέλουν να αξιοποιήσουν περισσότερο τα προσόντα τους.
Τι πρέπει να κάνει λοιπόν κανείς για να πετύχει;
Να πειθαρχεί σ΄ αυτό που πρέπει να κάνει για να πετύχει. Έπειτα προσπαθείς να τελειοποιήσεις αυτό που κάνεις. Κάνεις μία ακόμα προσπάθεια πάνω σ΄ αυτό που δεν την είχες σχεδιάσει. Επίσης να είσαι αισιόδοξος για ό,τι επιχειρείς να κάνεις. Να έχεις πίστη και σιγουριά ότι μπορεί να κάνεις το κάθε τι. Να καλωσορίζεις τον ανταγωνισμό γιατί ο ανταγωνισμός σε ωθεί να γίνεις καλύτερος. Και το τελευταίο, να είσαι συγκεντρωμένος σ΄ αυτό που κάνεις γιατί αν μοιράζεις την ενέργειά σου και τη σκέψη σου και την προσπάθειά σου σε πολλούς τομείς δεν μπορείς να πετύχεις τα καλύτερα αποτελέσματα στον ένα τομέα. Χαίρομαι που μου δίνετε την ευκαιρία να εκφράσω τις απόψεις μου και την εμπειρία μου στους αναγνώστες σας. Αν δουν κάτι το θετικό σ΄ αυτά που λέω ελπίζω να το εφαρμόσουν ή να το μεταβιβάσουν σ΄ αυτούς που μπορούν να ωφεληθούν απ΄ αυτό. Τα μηνύματά μου θα είναι ιδιαίτερα βοηθητικά για τους νέους που δεν έχουν πολλές ελπίδες στη ζωή τους όπως συνέβη μ΄ εμένα.
Όπως εμένα, ένα μικρό, ξένο παιδί από την Ελλάδα που δεν είχε φυσικό ταλέντο. Οι εφημερίδες και τα περιοδικά στην Ελλάδα και στην Αμερική με έλεγαν: «Ο νάνος ακοντιστής» ο οποίος δεν μπορούσε να περάσει ακόμα και την Γ΄ Γυμνασίου στη δική του γλώσσα! Και δεν μπορούσε να πει ούτε μια λέξη στα αγγλικά, αλλά τελικά τα κατάφερε περισσότερο απ΄ όσο αυτός περίμενε και απ΄ όσο οι άλλοι περίμεναν απ΄ αυτόν. Υπάρχει τέτοιος ανταγωνισμός που για να επιτύχεις πρέπει να είσαι «ναρκομανής» στον τομέα σου.
Αυτά τους λέτε στην Αμερική και παντού στον κόσμο που σας καλούν για τις διαλέξεις σας;
Ο άνθρωπος έχει μεγάλες ικανότητες και δεν τις εκμεταλλεύεται. Θέλω να ταρακουνήσω τους ανθρώπους και κυρίως τους νέους να πιστεύουν στον εαυτό τους περισσότερο γιατί λέω «αφού μπόρεσα εγώ και πέτυχα υπό τόσο δύσκολες συνθήκες, κι εννοώ που δεν είχα ικανότητες και δεν μπορούσα να περάσω τις τάξεις στο Γυμνάσιο, τότε αυτοί που βρίσκονται σε καλύτερες συνθήκες, έχουν τη δυνατότητα να πετύχουν ακόμα περισσότερο από εμένα. Αυτά έμαθα, αυτά μου δίδαξε η ζωή, αυτά λέω.
Ισχύει ακόμα ότι στην Αμερική ο καθένας προχωρεί με την αξία του;
Εκεί ο καθένας με την αξία του. Στην Ελλάδα είναι οι γνωριμίες, γι αυτό βάζουν ανθρώπους που δεν έχουν ικανότητες και δεν πετυχαίνουν τους στόχους. Γι αυτό δεν πάτε καλά!
Ζείτε στην Ατλάντα, διδάσκετε εκεί στο πανεπιστήμιο και ταξιδεύετε και παντού στον κόσμο για τις διαλέξεις σας!
Διδάσκω μερικούς μήνες το χρόνο και τους υπόλοιπους ταξιδεύω σε όλες τις χώρες και τις ηπείρους, κάνοντας διαλέξεις. Αλλά πώς το πέτυχα; Επειδή μεγάλωσα κι εγώ, γερνούσα, κι έβλεπα τους ανθρώπους γύρω μου να γερνάνε κι αυτοί αλλά το προσδόκιμο ζωής ν΄ ανεβαίνει, άρχισα να μελετάω τους καταναλωτές τρίτης ηλικίας. Την οποία τρίτη ηλικία, φυσικά δεν τη μελετούσε κανείς! Αν βρεθεί ένας να το κάνει, γίνεται περιζήτητος.
Κι αυτό έτσι απλά «έγινε», λέτε, κι ας έχετε εκδώσει βιβλία, κι εκατοντάδες άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, κι είστε τόσο γνωστός στους ακαδημαϊκούς κύκλους και στους επαγγελματίες που ζητούν τη γνώμη σας!
Θαύμα! Τυχαίως βγαίνουν όλα αυτά. Εγώ, τι ξέρω από γράμματα; Απλά είχα ζήλο και πάθος γι αυτό που έκανα. Οι πιο πετυχημένοι άνθρωποι όπως έχουμε πει, κάνουν ό,τι κάνουν όχι για τα λεφτά ή για τη δόξα, αλλά γιατί θέλουν να υπερβούν τον εαυτό τους.
Είπατε σήμερα τα πιο σοβαρά πράγματα κάνοντας αστεία!
Επειδή είμαι καθηγητής τόσα χρόνια έχω καταλάβει πως όταν μιλάς σοβαρά στους φοιτητές αυτοί «κοιμούνται». Θέλουν «διασκέδαση» για να σε προσέξουν. Τους διδάσκεις, διασκεδάζοντάς τους!