Το μακρινό 1975, ένα χρόνο μετά την μεταπολίτευση με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και υπουργό παιδείας το Γεώργιο Ράλλη, τα σχολεία τα έφτιαχνε η ΜΟΜΑ. Ή τουλάχιστον, κάποια από τα σχολεία. Ένα από αυτά, ήταν στην οδό Μακροχωρίου, στην πλατεία Σκρά, το 13ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς, το οποίο κατασκευάστηκε με το σύστημα βαριάς προκατασκευής (αριθμός οικοδομικής αδείας 114/1975). Στην κατασκευή είχαν χρησιμοποιηθεί στοιχεία αμιάντου.
Του Χρήστου Μάτη
Πέντε χρόνια αργότερα, στις 27 Νοεμβρίου 1980 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε την οδηγία 80/1107 για την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους έκθεσης σε χημικούς, φυσικούς και βιολογικούς παράγοντες, ανάμεσα στους οποίους είναι και ο αμίαντος.
Οι βλαβερές συνέπειες του αμιάντου, ήταν γνωστές από τη δεκαετία του 1930, αλλά οι ανάγκες της οικονομίας είχαν καθυστερήσει την δημοσιοποίηση του θέματος.
Από το 1980 και μετά όμως γενική κατεύθυνση σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν η απομάκρυνση όλων των στοιχείων αμιάντου από τι κατασκευές, γιατί κρίθηκαν καρκινογόνα.
«Ο αμίαντος έχει αναγνωρισθεί στην Ε.Ε., ως καρκινογόνος ουσία, τουλάχιστον μια εικοσαετία πριν. Οι ίνες αμιάντου όταν βρίσκονται στα τοιχώματα των σχολικών κτιρίων και εισπνέονται καθημερινώς από τα παιδιά, αρχίζουν να προσβάλλονται οι πνεύμονές τους αλλά και ο εγκέφαλος. Η πρόκληση της ζημιάς στην υγεία όμως που σημαίνει εκδήλωση καρκίνου, μπορεί να εμφανιστεί μέχρι και 15 χρόνια μετά την εισπνοή.» λέει ο καθηγητής Τοξικολογίας Α. Κοβάτσης”.
Η αλήθεια είναι ότι τίποτε δεν μένει κρυφό σε αυτόν τον τόπο. Έτσι αμέσως μόλις οι ελληνικές υπηρεσίες πληροφορήθηκαν το θέμα, έδωσαν εντολή να κινηθεί η διαδικασία.
Στις 7 Νοεμβρίου 2002, εικοσιδύο χρόνια (παρά κάτι ημέρες) μετά την Εγκύκλιο(!), το υπουργείο Παιδείας με την εγκύκλιο του ΣΤ1/3054 έδωσε εντολή στις νομαρχίες που τότε ήταν κρατικές υπηρεσίες να ελέγχουν όλα τα κτίρια που πιθανόν να είχαν στοιχεία αμιάντου και να προχωρήσουν σε άμεση αντικατάσταση τους.
Δια παν ενδεχόμενο η εγκύκλιος επανελήφθη και την επόμενη χρονιά.
Το θέμα μάλιστα απέκτησε μεγάλη δημοσιότητα και έγινε λόγος για “χιλιάδες μαθητές σε επικίνδυνα σχολεία” και σε ημερίδα του ΤΕΕ και της ΓΣΕΕ αναφέρθηκε η εκτίμηση ότι ο αμίαντος μπορεί να προκαλέσει «το θάνατο περίπου 500.000 ανθρώπων στην Ε.Ε. των 15 εκτιμάται, ενώ στην Ελλάδα ο κίνδυνος αυτός αγγίζει 150.000 άτομα.».
Το γεγονός ότι στην Καλαμαριά, τα νέα έφτασαν λίγο καθυστερημένα, δεν μπορεί να αποδοθεί στο γεγονός ότι η περιοχή είναι απομακρυσμένη.
Τέλος πάντων, επειδή κάλιο αργά, παρά ποτέ, στις 27 Ιουνίου 2013, μόλις 10,5 χρόνια μετά την εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας και 32,5 μετά από την ευρωπαϊκή οδηγία, ο Δήμος Καλαμαριάς ενεργοποιήθηκε και ο δήμαρχος έστειλε επιστολή στο Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων με αναφορά στο ότι υπάρχει χρηματοδοτικό πρόγραμμα του οργανισμού και όχι σε λόγους υγείας.
Βεβαίως στην επιστολή αναφερόταν ότι ο φάκελος της άδειας έχει χαθεί, αλλά οι υπηρεσίες του δήμου είχαν κάνει μία αποτύπωση του κτιρίου πρόσφατα, την οποία και έθεταν στη διάθεση του ΟΣΚ.
Ο ΟΣΚ, ευαίσθητος στα θέματα της υγείας των μαθητών αντέδρασε ακαριαία!
Στις 5 Ιουνίου 2014, ένα μόλις χρόνο από την δημαρχιακή επιστολή, 11,5 απο την εγκύκλιο του Υπουργείου και 33,5 από την ευρωπαϊκή οδηγία, το Διοικητικό Συμβούλιο της Κτιριακές Υποδομές ΑΕ, που στο μεταξύ αντικατέστησε τον ΟΣΚ, “αφού έλαβε υπόψη του την από 03.06.2014 εισήγηση του Προέδρου και Δ/ντος Συμβούλου, αποφασίζει ομόφωνα, με τον κ. Δημήτρη Γκόνη να αναφέρει ότι θεωρεί υπερβολικό το ποσό του προϋπολογισμού, την αναγκαιότητα και σκοπιμότητα του έργου «Αντικατάσταση στοιχείων αμιάντου στο 13ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς», προϋπολογισμού μελέτης 390.279€. “
Ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε πολύ σύντομα, σε ένα μόλις μήνα και δύο μήνες αργότερα βγήκε και ο προσωρινός ανάδοχος, η εταιρεία του κ.Γρηγορίου Βλάχου με συνολική έκπτωση 19%, (316.125,99 €) μόλις 12 χρόνια μετά την εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας και μόλις 34 από την οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σήμερα, έξι μήνες αργότερα, καμία εργασία δεν έχει γίνει. Συμβόλαιο με την εταιρεία δεν βρέθηκε στο διαδίκτυο.
Οπότε τα ερωτήματα παραμένουν
Πόσα παιδιά έχουν περάσει από το σχολείο από το 1975;
Πόσες περιπτώσεις καρκίνων υπήρξαν;
Με βάση τις ημερομηνίες, οι πρώτοι δάσκαλοι που δούλεψαν στο σχολείο, όταν ιδρύθηκε. έχουν πάρει ήδη σύνταξη, όπως και οι πρώτοι που διορίστηκαν μετά από την οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αφαίρεση του αμίαντου.
Αν συνεχίσουμε έτσι, σύνταξη θα πάρουν και αυτοί που διορίστηκαν μετά την εγκύκλιο του ελληνικού υπουργείου Παιδείας.
Μόνο η επικίνδυνη ανεπάρκεια της ελληνικής δημόσιας διοίκησης δεν παίρνει σύνταξη!
Φταίει κανείς ποτέ σε αυτόν τον τόπο;