Απόσπασμα Νίκου Φίλη στην Εφημερίδα των συντακτών (01-10-2016)
Γιατί η κυβέρνηση ανοίγει τώρα ζήτημα αλλαγής του τρόπου διδασκαλίας των Θρησκευτικών στα σχολεία; Αποπροσανατολισμός για να μην συζητάμε για τις τηλεοπτικές άδειες και την οικονομία;
Κανένας αποπροσανατολισμός.

Η εφαρμογή των νέων προγραμμάτων για τα θρησκευτικά είναι αποτέλεσμα τριετούς πιλοτικής διδασκαλίας και αξιολόγησης και ήρθε η ώρα να επεκταθούν σε όλα τα σχολεία και στο τέλος του χρόνου να αξιολογηθούν από το ΙΕΠ, όπως συμβαίνει με όλα τα μαθήματα. Τα Θρησκευτικά είναι ένα μάθημα όπως όλα τα άλλα που θέλουμε να βελτιώσουμε. Αυτή την κανονικότητα άλλοι επιχείρησαν να την καταστήσουν επίκεντρο μιας δημόσιας αντιπαράθεσης.

Τα Θρησκευτικά από ομολογιακό μάθημα γίνονται μάθημα γνώσης των θρησκειών, βεβαίως με προτεραιότητα τη γνώση του ορθόδοξου πολιτισμού. Ο τρόπος διδασκαλίας τους θέλουμε να είναι ελκυστικός για τα παιδιά. Η διαθεματική και βιωματική διδασκαλία έχουν προκαλέσει την αντίδραση όσων πιστεύουν ότι η σχολική αίθουσα πρέπει να λειτουργεί ως άμβωνας και υποτιμούν τη σημασία της επίδρασης του θρησκευτικού φαινομένου στο σύνολο της τέχνης και κατ επέκταση στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των παιδιών. Το σχολείο προετοιμάζει πολίτες και όχι πιστούς. Αυτό είναι δουλειά του κατηχητικού.

Η Εκκλησία αντιδρά. Το ίδιο και ο κυβερνητικός σας εταίρος, οι ΑΝΕΛ. Η κοινωνία διχάζεται. Θα αναθεωρήσετε;

Η κοινωνία δεν διχάζεται. Όσοι ακραίοι κύκλοι επιχειρήσουν να προκαλέσουν αναστάτωση στα σχολεία για τα θρησκευτικά, θα αντιληφθούν ότι δεν είμαστε στην εποχή των ταυτοτήτων. Η ίδια η βαθιά κρίση που ζούμε έχει διαφοροποιήσει τους πολίτες και τους θεσμούς. Δεν πρόκειται λοιπόν για μια σύγκρουση Πολιτείας- Εκκλησίας. Συνεργαζόμαστε με την Εκκλησία στο πλαίσιο των συνταγματικά διακριτών μας ρόλων

Την ευθύνη για την εκπαίδευση την έχουν τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας, το ΙΕΠ και του υπουργείου. Από την ομιλία του κ. Π. Καμένου στη Βουλή κατάλαβα ότι είναι πειστικές οι εξηγήσεις που έχουν δοθεί.

Επιμένετε στις δηλώσεις σας για τον ρόλο της Εκκλησίας την χούντα;

Αναφέρθηκα σε δύο σκοτεινές περιόδους της ελληνικής ιστορίας, την Κατοχή και τη χούντα, και στον αρνητικό ρόλο που διαδραμάτισαν κορυφαίοι παράγοντες της επίσημης Εκκλησίας. Προφανώς και δεν αφορά όλους τους ανθρώπους της Εκκλησίας. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, μεγάλο μέρος του λαϊκού κλήρου σε αντίθεση με την μεγάλη πλειοψηφία των ιεραρχών, συμμετείχε στην Αντίσταση. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας η εκκλησιαστική διοίκηση συνεργάστηκε με τη χούντα, πολλοί έμειναν σιωπηλοί και ελάχιστοι αντιτάχθηκαν. Στη Βουλή αναφέρθηκα σε δύο προσωπικές εμπειρίες, εκείνη του παπά- Γιώργη Πηρουνάκη, τον οποίο κατεδίωξε ο μετέπειτα Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος και του Τιμόθεου Λαγουδάκη, αγωνιστή του αντιδικτατορικιού κινήματος της Θεολογικής Σχολής Αθηνών. Όλα αυτά είναι βεβαίως θέματα ιστορίας που διαχρονικά συζητούνται. Όπως όμως είπα και στη Βουλή, δεν μπορώ ως πολίτης να συμβιβαστώ με την ιδέα ότι επιχειρείται να ξαναγραφεί η ιστορία και μάλιστα με τη δική μας σιωπή. Οι άνθρωποι που δεν «διάβαζαν» την περίοδο της χούντας είναι πολλοί και ευτυχώς ζουν ακόμη ανάμεσά μας.

Πώς σχολιάζετε την επιστολή του Αρχιεπισκόπου προς τον πρωθυπουργό και τους αρχηγούς των κομμάτων στην οποία έχετε την «τιμητική» σας;

Δεν θέλω επί του παρόντος να σχολιάσω μια επιστολή που δεν εστάλη σε μένα. Σέβομαι τον Αρχιεπίσκοπο. Περιμένω τη συνεδρίαση της ιεραρχίας την άλλη βδομάδα. Περιμένω να αποδοκιμαστεί η αντιχριστιανική επίθεση που έχει εξαπολύσει εναντίον μου ο θιασώτης της Χρυσής Αυγής Μητροπολίτης Αμβρόσιος ώστε να μην δημιουργείται η εντύπωση ότι η Εκκλησιαστική Διοίκηση καλύπτει τέτοιες ολοκληρωτικές συμπεριφορές και μάλιστα με το επιχείρημα της δημοκρατίας…. Γενικότερα, πάντως, πιστεύω ότι την περίοδο της κρίσης η Εκκλησία με το φιλανθρωπικό της έργο, που είναι άλλωστε και η πρώτη εντολή του Χριστού, έχει θετικό ρόλο. Θα ήταν λάθος η Εκκλησία να εισβάλει και πάλι στην πολιτική, όπως συνέβη την εποχή του Χριστόδουλου χωρίς τότε να ωφεληθεί ούτε η ίδια ούτε η κοινωνία. Η εποχή της «δεξιάς του Κυρίου» έχει παρέλθει… Ενόψει της συνταγματικής αναθεώρησης μπορούμε να συζητήσουμε με όρους κοινωνικής ενότητας, τη διευκρίνιση των ρόλων Εκκλησίας -Κράτους,. Να σημειώσουμε ότι σε δημοσκοπήσεις το αίτημα για Χωρισμό συναντά την αποδοχή του 70% των πολιτών.

Θα επιθυμούσατε να παραμείνετε υπουργός Παιδείας σε τυχόν ανασχηματισμό;

Δεν κάνω αγγαρεία ούτε προσωπική πολιτική. Με εμπνέει το έργο στο Υπουργείο Παιδείας και έχει αποτελέσματα, όπως ακόμη και οι πολιτικοί αντίπαλοι μας αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν. Έχουμε σχεδιασμό τριετίας. Για την δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Η πρωτοβουλία ανήκει στον πρωθυπουργό.