Συνέντευξη της στην «Καθημερινή» και τον Απόστολο Λακάσα. Αλλάζουν όλα στα ΑΕΙ  – Εξωστρέφεια, αυτονοµία, αξιολόγηση, είναι οι βασικοί πυλώνες των δραστικών αλλαγών που προωθεί άµεσα η κυβέρνηση στην Παιδεία, µε πρώτο κύριο πεδίο εφαρµογής τα πανεπιστήµια.

Το όλο πλαίσιο της µεταρρυθµιστικής ατζέντας παραθέτει µε κάθε λεπτοµέρεια στην «Κ», στην πρώτη συνέντευξή της η νέα υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραµέως. Η απαντά για το άσυλο, τονίζοντας πως η πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει το κατάλληλο ακαδημαϊκό περιβάλλον για την αναβάθμιση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, σε συνθήκες αξιοπρέπειας και ελευθερίας.

Σχετικά με το ζήτημα στο οποίο καταγράφηκαν οξύτατες αντιδράσεις τόσο από τα ΑΕΙ και τους φορείς, όσο και από τη Ν.Δ. προεκλογικά και αφορά τη δημιουργία νέων τμημάτων ΑΕΙ από τον τέως υπουργό Κώστα Γαβρόγλου, καθώς και την «πανεπιστημιοποίηση» των ΤΕΙ, η υπουργός σχολίασε πως πράγματι έχει προκληθεί οξύ πρόβλημα, ενώ αναφέρει πως «η αναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη έγινε χωρίς ακαδημαϊκά κριτήρια, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η αξιολόγηση των εν λόγω ιδρυμάτων, χωρίς μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας.

Σχέδιο για διεύρυνση της δυνατότητας λειτουργίας ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων με στόχο την προσέλκυση φοιτητών από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για τους “αιώνιους φοιτητές” επανέλαβε την προγραμματική δέσμευση για την καθιέρωση ανώτατου χρόνου σπουδών (ν+2) με την παράλληλη πρόβλεψη εξαιρέσεων καθώς και μιας μεταβατικής φάσης προσαρμογής.

Για το σχέδιο της κυβέρνησης στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμιας εκπαίδευση πέραν της συζήτησης πάνω στις γνωστές προεκλογικές δεσμεύσεις της Νέας Δημοκρατίας όπως τη δημιουργία ενός συστήματος αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και την ίδρυση πρότυπων σχολείων η κ. Κεραμέως δήλωσε πως θα προχωρήσει στον κατά το επόμενο σχολικό έτος, όπως το είχε εξαγγείλει η προηγούμενη κυβέρνηση και μάλιστα με τη διαδικασία της προκήρυξης που έχει ήδη δρομολογηθεί. “Η ενίσχυση της Ειδικής Αγωγής παραμένει προτεραιότητα στο πρόγραμμα για την Παιδεία”, τόνισε.

Για το σύστημα εισαγωγικής στα Πανεπιστήμια επανέλαβε τη δήλωση που έκανε την Παρασκευή κατά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Υπουργείο Παιδείας ότι σύστημα για την ώρα θα παραμείνει ως έχει. “Δεν θα επαναλάβουμε τα λάθη του ΣΥΡΙΖΑ. Οι μαθητές και οι οικογένειές τους δεν είναι πειραματόζωα”.

– Γιατί κρίνετε ότι θα πρέπει να καταργηθεί το ;

– Διότι . Χωρίς ασφάλεια, δεν υπάρχει ελεύθερη διακίνηση ιδεών και ακαδημαϊκή ελευθερία, ενώ υπονομεύεται και η εκπαιδευτική διαδικασία. Η πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει το κατάλληλο ακαδημαϊκό περιβάλλον για την αναβάθμιση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, σε συνθήκες αξιοπρέπειας και ελευθερίας. Για να επιτευχθεί αυτό, οι δημόσιες αρχές θα πρέπει να επεμβαίνουν στον χώρο του πανεπιστημίου για κάθε αξιόποινη πράξη. Όπως συμβαίνει άλλωστε και σε κάθε δημόσιο χώρο.

– Υπάρχει ένα ζήτημα για το οποίο καταγράφηκαν οξύτατες αντιδράσεις τόσο από τα ΑΕΙ και τους φορείς όσο και από τη ΝΔ προεκλογικά: αφορά τη δημιουργία νέων τμημάτων ΑΕΙ από τον τέως υπουργό Κώστα Γαβρόγλου, πολλά εκ των οποίων δεν έχουν καν πρόγραμμα σπουδών, καθώς και την «πανεπιστημιοποίηση» των ΤΕΙ. Θα αφήσετε τα νέα τμήματα ως έχουν;

– Έχει πράγματι προκληθεί οξύ πρόβλημα. Η τεχνολογική εκπαίδευση έπρεπε να ενισχυθεί ουσιαστικά. Η διαδικασία, όμως, που ακολουθήθηκε από την απερχόμεβη κυβέρνηση δεν υπηρέτησε τον στόχο αυτό. Η αναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη έγινε χωρίς ακαδημαϊκά κριτήρια, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η αξιολόγηση των εν λόγω ιδρυμάτων, χωρίς μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας. Και, ακόμη, χωρίς καν μέριμνα για την κατοχύρωση επαγγελματικών δικαιωμάτων. Η απερχόμενη κυβέρνηση πολιτεύτηκε, ιδίως στην περίπτωση αυτή, με όρους επικοινωνιακούς και μικροπολιτικής σκοπιμότητας. Σε κάθε περίπτωση, η πρόθεσή μας είναι να ενισχύσουμε, εντός των νέων συγχωνευμένων ιδρυμάτων, τον τεχνολογικό χαρακτήρα των τμημάτων που προέρχονται από τα πρώην ΤΕΙ. Με στοχευμένες παρεμβάσεις στήριξης, όπως η ενίσχυση των εργαστηρίων.

– Θα αλλάξετε τον τρόπο διοίκησης των ΑΕΙ; Σκέφτεστε να επαναφέρετε τα Συμβούλια Ιδρύματος;

– Ναι, θα αλλάξει ο τρόπος διοίκησης των ανώτατων ιδρυμάτων. Για να έχουμε ΑΕΙ πραγματικά αυτόνομα και αυτοδιοικούμενα, οφείλουμε να τα ενισχύσουμε με σύγχρονους και αποτελεσματικούς θεσμούς διοίκησης και με διακριτές και σαφώς καθορισμένες αρμοδιότητες. Στο πλαίσιο αυτό, μελετούμε και την επαναφορά των Συμβουλίων Ιδρύματος, στα οποία συμμετείχαν και διαπρεπείς Έλληνες του εξωτερικού, έχοντας όμως προβεί σε προηγούμενη αναρμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας τους, καθώς και την επαναφορά του θεσμού του γενικού γραμματέα στα ΑΕΙ. Η επιλογή του θα γίνεται από το κάθε ίδρυμα, σύμφωνα με διεθνή πρότυπα, και ο ρόλος του θα είναιμ εκτιμούμε, καθοριστικός για την εύρυθμη διοικητική του λειτουργία.

– Μιλάτε για προσέλκυση πόρων από τα ΑΕΙ και μεγαλύτερη διασύνδεσή τους με την αγορά εργασίας. Πώς;

– Στρατηγικός μας στόχος είναι ο ακαδημαϊκός χάρτης να περιλαμβάνει ιδρύματα πραγματικά αυτόνομα, αυτοδιοικούμενα, αξιολογούμενα, ανταγωνιστικά, εξωστρεφή, σε κοινό βηματισμό με την αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, πρόθεσή μας είναι να κινηθούμε για τη διεύρυνση της δυνατότητας δημιουργίας ξενόγλωσσων τμημάτων (από τα ίδια τα ιδρύματα ή σε συνεργασία με άλλα ελληνικά ή διεθνή πανεπιστήμια) και για προσέλκυση φοιτητών από χώρες εκτός Ε.Ε. Επίσης, στοχεύουμε να απελευθερώσουμε τα μεταπτυχιακά προγράμματα, να αναπτύξουμε προγράμματα εξ αποστάσεως σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, με επένδυση στις νέες τεχνολογίες, και για να ενισχύσουμε τα θερινά/χειμερινά σχολεία σε τομείς που η χώρα μας έχει συγκριτικό πλεονέκτημα (π.χ πολιτισμός, ναυτιλία, τουρισμός, διατροφή, πρωτογενής παραγωγή).

Παράλληλα, θα αξιοποιηθεί η δυνατότητα για ΣΔΙΤ για την κάλυψη επιμέρους αναγκών, όπως π.χ για κατασκευή φοιτητικών εστιών, θα δημιουργηθεί νέο θεσμικό πλαίσιο για δωρεές προς τα ΑΕΙ (π.χ χρηματοδότηση επώνυμων εδρών, διαχείριση κληροδοτημάτων, δωρεές από τις ενώσεις αποφοίτων κλπ) και τέλος ένα θεσμικό πλαίσιο για λήψη πρόσθετης χρηματοδότησης για την υλοποίηση πατεντών και επιστημονικών ιδεών και για αξιοποίηση από τα ιδρύματα των εσόδων από επιχειρήσεις έντασης γνώσης (spin-off) και κοινών ερευνητικών τους δραστηριοτήτων με ιδιωτικούς φορείς.

– Θα συνδέσετε τη χρηματοδότηση των ΑΕΙ με τα αποτελέσματα της αξιολόγησής τους;

– Το ερώτημά σας συνδέεται, εκτιμώ, με ένα ευρύτερο ζήτημα. Πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στα οικονομικά της εκπαίδευσης, στη μελέτη δηλαδή όλων των οικονομικών πτυχών της εκπαιδευτικής διαδικασίας, με έμφαση στο ανθρώπινο κεφάλαιο, ώστε να έχουμε τα κατάλληλα εργαλεία για να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε αποτελεσματικότερα, ως υπουργείο, εκπαιδευτικά προγράμματα και πολιτικές. Στο πλαίσιο αυτό, η κρατική χρηματοδότηση προς τα ανώτερα ιδρύματα θα βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες, όπως το κόστος σπουδών ανά φοιτητή, η διάρκεια των σπουδών, το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών, το μέγεθος και η γεωγραφική διασπορά του ιδρύματος, τα οποία πρέπει να αποτιμώνται και να κοστολογούνται. Θα συνδέεται, σε κάποιο βαθμό και με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.

– Υπάρχει ανησυχία για την κατάργηση των «αιώνιων» φοιτητών;

– Έχουμε δεσμευτεί για την καθιέρωση του ανώτατου ορίου ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών ν+2. Είναι, όμως, εύλογο να προβλεφθούν και εξαιρέσεις, τις οποίες θα διερευνήσουμε προσεκτικά, όπως και μεταβατικό στάδιο εφαρμογής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αυξήσεις μισθών: Πώς θα ενισχυθεί το εισόδημα σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα