Ομιλία της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκης στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων – β’ ανάγνωση

Ευχαριστώ, κ. Πρόεδρε.

Ευχαριστώ θερμά όλους τους συναδέλφους αλλά και τους εκπροσώπους των φορέων για τα γόνιμα σχόλια, κατά τη διάρκεια της εκτενούς συζήτησης του νομοσχεδίου για την «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις». Νομοσχέδιο που αποτελεί συλλογική δουλειά των Υφυπουργών Σοφίας Ζαχαράκη και Βασίλη Διγαλάκη, των Γενικών Γραμματέων και την πολύτιμη συμβολή των βουλευτών και των φορέων. Θα ήθελα να απαντήσω σε μερικά από τα σχόλια που τέθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης, συγκεντρωμένα σε 7 θεματικές.

  1. Ως προς τη διαδικασία διαβούλευσης εν μέσω πανδημίας.

Ακούσαμε κριτική ότι το νομοθέτημα περνάει στα κρυφά, ότι δεν είναι γνωστό στην κοινωνία, ότι δεν έγινε συζήτηση.

Ποια είναι η πραγματικότητα: το νομοσχέδιο είχε παρουσιαστεί από το Φεβρουάριο, πριν το ξέσπασμα της πανδημίας. Το παρουσιάσαμε στο Υπουργικό Συμβούλιο, στους εκπαιδευτικούς συντάκτες, βγάλαμε ανακοινώσεις, δελτία τύπου. Μόνο στα κρυφά δεν θέλαμε να περάσει. Δεν κατατέθηκε αμέσως τότε λόγω της πανδημίας.

Δύο μήνες αργότερα παρουσιάστηκε σε αναλυτική συνέντευξη τύπου και εν συνεχεία τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, για τη μέγιστη διάρκεια που προβλέπεται. Η διαβούλευση αυτή προβλέπεται να είναι ηλεκτρονική, και η διαβούλευση αυτή έλαβε χώρα μία εποχή που ήταν όλοι μπροστά στον υπολογιστή τους, ήταν όλοι σπίτι. Εξ ου και το ρεκόρ συμμετοχής στην ηλεκτρονική διαβούλευση.

Ακολούθησαν συναντήσεις και συζητήσεις με θεσμικούς φορείς, έγιναν αλλαγές στο νομοσχέδιο, ενσωματώνοντας γόνιμα σχόλια που είχαμε λάβει από φορείς και από πολίτες και μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Και ο διάλογος πλέον είναι σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Ενσωματώνουμε σχόλια που ακούστηκαν αυτήν την εβδομάδα, θα κατατεθούν αναλυτικές νομοτεχνικές βελτιώσεις και, κυρίως, περιμένουμε συγκεκριμένες προτάσεις επί διατάξεων από τους εκπροσώπους των κομμάτων.

Θέλω, όμως να θίξω ένα παράδοξο: από τη μία (και αναφέρομαι κυρίως στο ΚΙΝΑΛ) μας κατηγορείτε ότι δεν νομοθετούμε, ότι έχουμε καθυστερήσει να φέρουμε όλα τα νομοσχέδια, όλο το πρόγραμμα παιδείας της τετραετίας. Μας λέει π.χ. ότι δεν έχουμε φέρει νομοσχέδιο για στελέχη εκπαίδευσης, για επαγγελματική εκπαίδευση. Δηλαδή, ότι μέσα στους εννέα μήνες δεν φέραμε όλα αυτά τα νομοσχέδια. Από την άλλη, μας κατηγορείτε ότι νομοθετούμε εν μέσω πανδημίας. Τελικά, θέλετε να νομοθετούμε ή να μην νομοθετούμε;

Η απάντηση είναι η εξής:

Το κράτος έχει συνέχεια. Και παρά την πανδημία, παρά το ότι κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε μια πρωτοφανή υγειονομική κρίση, η οποία είχε σοβαρότατες συνέπειες στην εκπαίδευση, και παρά το ότι το ανθρώπινο δυναμικό του Υπουργείου, υπό αντίξοες συνθήκες, γιατί και αυτό λειτουργούσε με πολύ μειωμένο προσωπικό, ασχολήθηκε σε μεγάλο βαθμό με το να προσαρμοστεί η εκπαίδευση στα νέα δεδομένα, να μεταφερθεί δηλαδή το σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας από τη φυσική τάξη στο διαδίκτυο. Παρά, λοιπόν, όλες αυτές τις αντιξοότητες, ναι, κα. Κεφαλίδου, ετοιμάζουμε νομοσχέδια ταυτόχρονα με τη διαχείριση της πολύ δύσκολης κρίσης. Και ακολουθούν νομοσχέδια ανάμεσα σε άλλα, για τα στελέχη εκπαίδευσης, για την επαγγελματική εκπαίδευση, για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όλα θα γίνουν.

Ως προς την εισαγωγή δραστηριοτήτων στα αγγλικά στα .

Ακούστηκε κριτική για το μέτρο αυτό. Ότι είναι πολύ νωρίς, ότι υπάρχει ανησυχία σύγχυσης για τα παιδιά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έλεγε μέχρι χθες ότι μόνο τρεις είναι οι χώρες όπου εφαρμόζεται αυτό. Φέραμε στοιχεία επίσημα της «Ευρυδίκης». Η απάντηση, τώρα, ποια είναι; Ότι αυτές οι 14 χώρες που ήδη το εφαρμόζουν δεν φτάνουν, αλλά, επειδή εξαντλούνται τα επιχειρήματα, περάσαμε στις θεωρίες συνωμοσίας. Εμείς, αγαπητοί κύριοι συνάδελφοι, στις θεωρίες συνωμοσίας απαντούμε με στοιχεία. Και επειδή με ρωτήσατε, κ. Φίλη, εάν «έχω διαβάσει τις έρευνες», σας απαντώ «ασφαλώς και έχω διαβάσει τις έρευνες» και η έρευνα μεταξύ του 2015 και του 2019 τι δείχνει; Ότι από 3 χώρες το 2015, πλέον σε 14 χώρες το 2019, υπάρχει ενασχόληση με δεύτερη ξένη γλώσσα από την προσχολική ηλικία, και δη από την ηλικία των 3 ετών. Αυτό ακριβώς δείχνουν οι έρευνες. Και, μάλιστα, οι επιστήμονες έχουν εξηγήσει ότι κατά τη διάρκεια της προσχολικής ηλικίας τίθενται τα θεμέλια της μάθησης, της σκέψης, όλων των νοητικών διαδικασιών. Τα παιδιά είναι σφουγγάρια και δεν κάνουμε αρκετά, ως Πολιτεία, για να τους δώσουμε τα εφόδια που χρειάζονται σε αυτά τα κρίσιμα χρόνια. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα παιδιά που εκτίθενται σε περισσότερες από μια γλώσσες αποκομίζουν πολλαπλά γνωστικά οφέλη, όπως η επίλυση προβλημάτων, η ευελιξία σε γνωστικές ικανότητες, ικανότητες επικοινωνίας, η δημιουργικότητα, η πολιτισμική συνείδηση κ.ά. Υπάρχει και έκθεση του Χάρβαρντ του 2014, αλλά μπορεί να υπάρχει και εδώ καμία θεωρία συνωμοσίας.

Αλλά και σε σχέση με τη μητρική γλώσσα, επειδή άκουσα ότι τα αγγλικά δεν είναι σε όλες τις χώρες. Αυτό είναι το θέμα; Εάν διδασκόμαστε αγγλικά ή γαλλικά; Έρευνες δείχνουν ότι η πρώιμη απόκτηση δεύτερης γλώσσας αυξάνει τις επιδόσεις στη μητρική γλώσσα των παιδιών.

Είναι παγκόσμια τάση, από το 2000 και μετά, και ιδίως την τελευταία δεκαετία, η εκμάθηση ξένων γλωσσών να εισάγεται σε όλο και μικρότερες ηλικίες.

Ορισμένες από τις χώρες όπου εφαρμόζεται η εκμάθηση από τα 3 έτη είναι: Βέλγιο, Βουλγαρία, Εσθονία, Ισπανία, Κύπρος, Κροατία, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία, Ρουμανία, Φινλανδία, Μάλτα.

Δεν μιλάμε για διδασκαλία, αλλά για πρώτη επαφή και εξοικείωση με την γλώσσα υπό τη μορφή δραστηριοτήτων.

Μου έκανε εντύπωση η αποστροφή του κ. Δελή – ότι γιατί κόπτεστε, αφού τα παιδιά έχουν παραστάσεις στα αγγλικά από τηλεόραση, από παιχνίδια κτλ. Εκεί μαθαίνουμε γράμματα κ. Δελή; Μέσω των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και της τηλεόρασης; Για εμάς τα γράμματα μαθαίνονται στο σχολείο. Και γι’ αυτό εμείς επιμένουμε ότι στα κρίσιμα αυτά χρόνια της προσχολικής εκπαίδευσης οφείλει η Πολιτεία να εστιάσει περισσότερο.

Ως προς τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων.

Εισάγονται πιλοτικά νέες θεματικές στο υποχρεωτικό πρόγραμμα νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων από το επόμενο σχολικό έτος (2020-2021).

Στόχος των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων είναι να ενισχυθεί η καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης. Ναι, το σχολείο έχει μια βασική αποστολή να μάθει γράμματα στα παιδιά. Δεν είναι όμως μόνο αυτή η αποστολή του σχολείου κατά τη γνώμη μας. Αποστολή του σχολείου είναι να βγάλει στην κοινωνία σφαιρικά διαμορφωμένους πολίτες. Να καλλιεργήσει αυτές τις δεξιότητες στους νέους μας, που θα τους είναι τόσο πολύτιμες όταν μεθαύριο βγουν στην κοινωνία και την αγορά εργασίας.

Άκουσα ότι αυτή είναι η θεματική εβδομάδα. Δεν είναι η θεματική εβδομάδα κ. Φίλη. Είναι η σχολική ζωή: Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο. Όλα αυτά τα χρόνια, τα οποία θεωρούμε εξαιρετικά πολύτιμα, και το σχολείο οφείλει να καλλιεργεί τέτοιες δεξιότητες. Δεν είναι προαιρετικό και δεν είναι μόνο στο Γυμνάσιο. Αυτό που είχατε ξεκινήσει εσείς ήταν χωρίς πρόγραμμα, χωρίς επιμόρφωση, χωρίς κατάρτιση, χωρίς πρόβλεψη για ουσιαστική καλλιέργεια δεξιοτήτων. Ήταν ΜΟΝΟ για μια εβδομάδα, ΜΟΝΟ προαιρετικά ΚΑΙ ΜΟΝΟ στο Γυμνάσιο. Χωρίς πρόγραμμα, χωρίς επιμόρφωση, χωρίς κατάρτιση, χωρίς πρόβλεψη για καλλιέργεια δεξιοτήτων, αποσπασματικά και πρόχειρα.

Πολύ σημαντικό ότι έγινε ανοιχτή πρόσκληση με τόσο μεγάλη ανταπόκριση: 313 φορείς κατέθεσαν εκπαιδευτικό και επιμορφωτικό υλικό για τις συγκεκριμένες θεματικές. Ποιοι θα διδάσκουν: οι νηπιαγωγοί στο νηπιαγωγείο, οι δάσκαλοι στο δημοτικό και οι καθηγητές στο γυμνάσιο θα διδάσκουν τις νέες δεξιότητες.

Είπε η κα Κεφαλίδου ότι δεν προσθέτουμε ώρες για τα εργαστήρια δεξιοτήτων. Κι όμως, προσθέτουμε 4 ώρες στο εργαστήρι δεξιοτήτων στην πέμπτη και έκτη Δημοτικού και μία ώρα σε κάθε τάξη του Γυμνασίου.

  • Διπλή μοριοδότηση

Αναφέρθηκε η κ. Μάλαμα του ΣΥΡΙΖΑ στις ρυθμίσεις, είπε συγκεκριμένα ότι άργησε να έρθει εκπαιδευτικός σε δυσπρόσιτο σχολείο της Χαλκιδικής. Κυρία Μάλαμα δυστυχώς δεν είστε εδώ αλλά ξέρετε γιατί άργησε; Γιατί η κυβέρνησή σας είχε καταργήσει τη διπλή μοριοδότηση για τις δυσπρόσιτες περιοχές. Μία ρύθμιση που εμείς επαναφέραμε, το θεωρούμε αυτονόητο ότι πρέπει να υπάρχει διπλή μοριοδότηση για τους εκπαιδευτικούς εκείνους που υπηρετούν στις δυσπρόσιτες περιοχές.

  • Προσωπικό καθαριότητας

Έκανε και μία αναφορά στο προσωπικό καθαριότητας. Στην αδιαφορία, λέει, της Κυβέρνησης. Θέλω να θυμίσω τι έχει συμβεί με το προσωπικό καθαριότητας. Λίγο πριν γίνουν οι εκλογές της 7ης Ιουλίου, όλως τυχαίως, εν μέσω προεκλογικής περιόδου, ο ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να εντάξει το προσωπικό καθαριότητας στα βαρέα και ανθυγιεινά. Και καλώς έπραξε. Τι δεν έκανε όμως; Δεν εξασφάλισε τα κονδύλια που απαιτούνται ακριβώς για αυτήν την μετάταξη. Δεν τα εξασφάλισε. Αυτό έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ για το προσωπικό καθαριότητας. Μόνο στα λόγια, ενώ στις πράξεις, όταν ήρθε η ώρα να πληρωθούν, τα κονδύλια δεν υπήρχαν πουθενά. Και επειδή αναφερθήκατε συγκεκριμένα στις ρυθμίσεις αναφορικά με την επαναλειτουργία των σχολείων και το προσωπικό καθαριότητας. Όσο επαναλειτουργούσαν τα γυμνάσια και τα λύκεια, είχαν γίνει ειδικές ρυθμίσεις, προκειμένου προσωπικό καθαριότητας, το οποίο εργάζεται σε άλλες δομές, μη λειτουργούσες δομές, όπως τα δημοτικά, τα νηπιαγωγεία, τα ΚΑΠΗ, οι παιδικοί σταθμοί, να μπορούν να υπηρετούν ακριβώς, να λειτουργούν, να δουλεύουν, στα γυμνάσια και στα λύκεια. Τώρα που επαναλειτουργούν αυτές οι δομές, έχουν γίνει ειδικές ρυθμίσεις, πραγματικά σε εξαιρετική συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου, ακριβώς να προβλέπεται η δυνατότητα για επέκταση των συμβάσεων, δηλαδή για μεγαλύτερο εύρος στη σύμβαση και περισσότερα χρήματα. Έχουν διατεθεί ειδικά κονδύλια από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ακριβώς γι’ αυτό το προσωπικό καθαριότητας. Όπως επίσης έχουν δοθεί εργαλεία και άλλες συμβάσεις για το προσωπικό καθαριότητας, όλα αυτά προκειμένου να εφαρμόσουμε στο ακέραιο οδηγίες ειδικών αναφορικά με το προσωπικό καθαριότητας.

  • Αριθμός μαθητών

Ποιος είναι σήμερα ο αριθμός μαθητών; Στη Δευτέρα, στην Τρίτη, στην Τετάρτη, στην Πέμπτη Δημοτικού; 25. Ακριβώς το ίδιο εφαρμόζεται στην Πρώτη τάξη του Δημοτικού. Αλλά μειώσαμε τον ελάχιστο αριθμό από την αρχική πρόβλεψη, που ήταν 20 μαθητές, τον κατεβάσαμε στους 15 μαθητές, τον ελάχιστο αριθμό μαθητών.

  • Τράπεζα θεμάτων

Επαναλαμβάνετε δυστυχώς, και εδώ αναφέρομαι στην Αξιωματική Αντιπολίτευση, ότι τάχα κόπηκε το 24%, άλλος είπε 30%. Ήταν η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε ο μέσος όρος κάθε μαθήματος. Ποια είναι η πραγματικότητα που την αποσιωπάτε; Η χρονιά εκείνη ήταν η πρώτη χρονιά που εφαρμόστηκαν νέοι όροι προαγωγής και απόλυσης. Εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η απαραίτητη βάση του 10 και του 8 σε όλα τα μαθήματα. Αυτός ήταν ο λόγος που αυξήθηκε το ποσοστό των μετεξεταστέων μαθητών. Καμία σχέση με την Τράπεζα Θεμάτων. Σας το είπα επανειλημμένως κύριε Φίλη, το αγνοήσατε όμως εκ νέου στην τοποθέτησή σας.

Ως προς τα Πρότυπα Σχολεία και τα Πειραματικά Σχολεία.

Η κυρία Ασημακοπούλου είπε ότι διαπίστωσε ασάφειες στο πλαίσιο των σκοπών των δύο τύπων σχολείων, μην μπορώντας να διακρίνει τις διαφορές. Εξηγώ: τα Πρότυπα Σχολεία στοχεύουν στην ενίσχυση του προτύπου της αριστείας με την έννοια της διαρκούς αυτοβελτίωσης των μαθητών, ενώ στα Πειραματικά Σχολεία δίνεται έμφαση στην υλοποίηση πειραματικών μεθόδων, πρακτικών και εργαλείων σε τυχαίο δείγμα του μαθητικού πληθυσμού. Εξ αιτίας των διαφορετικών στοχεύσεων διαφοροποιείται και ο τρόπος εισαγωγής των μαθητών, στα μεν Πρότυπα με εξετάσεις στα δε Πειραματικά με κλήρωση.

Αναφέρατε, κυρία συνάδελφε, ότι ζητούμενο είναι όλα τα σχολεία της χώρας να λειτουργούν με τα ίδια υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Συμφωνούμε. Και για αυτό ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ανέλθει συνολικά το επίπεδο, για να λειτουργήσουν τα σχολεία αυτά ως ένα εργαστήρι εθνικών διαστάσεων για το σχεδιασμό και την εφαρμογή διαφοροποιημένων και καινοτόμων εκπαιδευτικών πολιτικών. Και έχουμε εκκινήσει μια διαδικασία, σύμφωνα με την οποία οποιοδήποτε δημόσιο σχολείο θα μπορεί να υποβάλει φάκελο προκειμένου να μετατραπεί σε Πρότυπο ή Πειραματικό.

Βέβαια, ο κύριος Φίλης είπε επίσης ότι το δίκτυο των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, «σαν ένα καρκίνωμα στα σπλάχνα της δημόσιας εκπαίδευσης» «θα απομυζά και θα τρέφεται από την αφαίμαξη των άλλων σχολείων». Νομίζω τα λόγια αυτά μιλούν από μόνα τους. Δυστυχώς, κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ, αποστρέφεστε τα εξαιρετικά αυτά δημόσια σχολεία, τη δυνατότητα για μαθητές να φοιτήσουν στα εξαιρετικά αυτά σχολεία. Αποστρέφεστε τη λειτουργία των σχολείων αυτών ως εργαλείου διάχυσης βέλτιστων πρακτικών στην εκπαίδευση. Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ του εξισωτισμού προς τα κάτω, τον οποίο εσείς πρεσβεύετε, και ουσιαστικής εφαρμογής της αρχής της ισότητας και των ίσων ευκαιριών. Όλα αυτά από πού πηγάζουν; Από τη λογική της ήσσονος προσπάθειας που πρεσβεύετε. Και το θέμα είναι επίκαιρο και μετά τη διαμαρτυρία μεμονωμένων φοιτητών που ζητούσαν να περάσουν το εξάμηνο χωρίς εξετάσεις. Όπως ακριβώς και κάποιοι άλλοι μεμονωμένοι, η Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ συγκεκριμένα, ζητούσε να περάσουν όλοι οι μαθητές εκεί που θέλουν στο πανεπιστήμιο, χωρίς καθόλου εξετάσεις. Να βολευτούν όλοι, χωρίς να προσπαθήσουν. Όλοι ίσοι – προς τα κάτω. Λυπάμαι, αλλά είμαι στον αντίποδα.

Εκπρόσωπος τους ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι βάζουμε παντού πρότυπα, «κλείνοντας το μάτι στους γονείς των παιδιών που ενδιαφέρονται για το μορφωτικό κεφάλαιο των παιδιών τους, ώστε να μη στέλνουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά σχολεία». Ότι «τα παιδιά σε αυτά τα σχολεία θα καταδυναστεύουν την εφηβεία τους, καθώς θα επιδοθούν σε μια συνεχή προσπάθεια να επιβεβαιώνουν ότι ανήκουν στους προνομιούχους και στους πειθαρχημένους κυρίως προνομιούχους». Δεν καταλαβαίνουμε, δεν θέλετε δημόσια, δωρεάν σχολεία; Δεν θέλετε να μπορούν όλες οι οικογένειες, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης, να έχουν πρόσβαση σε τέτοιου υψηλού επιπέδου σχολεία; Χαιρόμαστε, πάντως, που αναγνωρίζετε ότι οι γονείς που στοχεύουν στα Πρότυπα Σχολεία, δείχνουν έμπρακτο ενδιαφέρον για το μορφωτικό κεφάλαιο των παιδιών τους. Αποδεικνύεται, έτσι, ορθή η επιλογή μας να τα επεκτείνουμε σε όλη τη χώρα.

Ακούσαμε σχόλιο της ΟΛΜΕ για την αξιολόγηση της υλικοτεχνικής υποδομής ενός σχολείου, ως κριτηρίου για το χαρακτηρισμό του ως Πρότυπου ή Πειραματικού (Μαλαγάρης, ΟΛΜΕ). Δεκτό. Ενσωματώσαμε το σχόλιό σας και πλέον δεν υφίσταται αυτό το κριτήριο. Η εποικοδομητική κριτική βρίσκει ευήκοα ώτα στο Υπουργείο και βοηθά ουσιαστικά στη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου.

Στην ίδια κατεύθυνση ενσωμάτωσης γόνιμων σχολίων, τροποποιήθηκαν οι μεταβατικές διατάξεις των Πρότυπων Σχολείων και Πειραματικών, με βάση τις προτάσεις της ΕΛΜΕ Προτύπων, ώστε οι εκπαιδευτικοί που πριν την τοποθέτησή τους με θητεία σε Πρότυπα και Πειραματικά είχαν οργανική θέση σε άλλη περιοχή μετάθεσης, να δικαιούνται να διεκδικήσουν οργανική θέση στην περιοχή μετάθεσης του ΠΠΣ κατά προτεραιότητα.

  1. Ως προς την Κοινωνιολογία και τα Λατινικά.

Συνεχίζεται κανονικά η διδασκαλία της στο δημοτικό (2 ώρες: 1 ώρα στην 5η δημοτικού, 1 ώρα στην 6η δημοτικού), στο γυμνάσιο (2 ώρες στη Γ’ Γυμνασίου), και το Λύκειο (2 ώρες στην Α’ Λυκείου). Επιπλέον, στο πλαίσιο διεύρυνσης τρόπων αξιολόγησης των μαθητών και μιας πιο διαδραστικής μαθησιακής διαδικασίας, η κοινωνιολογία είναι από τα πρώτα μαθήματα στα οποία εισάγεται η εξέταση μέσω ερευνητικών εργασιών. Στόχος είναι η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης μέσα από ένα μάθημα που κατεξοχήν απαιτεί σφαιρική αντίληψη.

Κ. Δελή, αναφορά στο μάθημα Λατινικών, προβλήματα στην εφαρμογή του. Θυμίζω ότι θα εφαρμοστεί η ρύθμιση αυτή από το μεθεπόμενο σχολικό έτος, 2021-22. Συμφωνούμε, και έχουμε ζητήσει στο ΙΕΠ να βρε τρόπους να εκσυγχρονίσει τον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος. Η διδασκαλία αυτή προβλέπεται από το επόμενο σχολικό έτος 2020-2021.

  • Ως προς την αξιολόγηση.

Κι εδώ ακούστηκαν πολλές και διαφορετικές απόψεις.

Είναι αυτονόητο ότι, για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα, για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε το εκπαιδευτικό έργο, πρέπει να έχουμε ένα σύστημα αξιολόγησης.

Θεσμοθετείται από το ερχόμενο σχολικό έτος (2020-21) ένα νέο συνεκτικό πλαίσιο για την καλύτερη οργάνωση του ετήσιου προγραμματισμού του εκπαιδευτικού έργου, που συνδυάζεται με το σχεδιασμό συλλογικών και επιμορφωτικών δράσεων για την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, καθώς και για τη διττή αξιολόγηση σε επίπεδο σχολικής μονάδας.

Αφενός, εσωτερική αυτό-αξιολόγηση, αφετέρου εξωτερική αξιολόγηση. Και εκκινεί επίσης εντός του 2020 η διαδικασία για το πλαίσιο αξιολόγησης εκπαιδευτικών.

Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας έχει αναγνωριστεί ως κινητήριος μοχλός για την αναβάθμιση και συνεχή βελτίωση της λειτουργίας των σχολικών μονάδων. Ακόμα και χώρες όπως η Ιρλανδία, που είχαν αντιδράσει έντονα στις πολιτικές αξιολόγησης του Ηνωμένου Βασιλείου τη δεκαετία του 1990, έχουν υιοθετήσει την υποχρεωτική αυτοαξιολόγηση από το 2012, θέτοντάς τη σε θετική βάση. Αυτό επιχειρούμε και εμείς: επιδιώκουμε την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων του κάθε σχολείου. Στόχος, είναι η βελτίωση εκ των έσω και όχι να τιμωρήσουμε.

Η αυτοαξιολόγηση είναι μια μορφή διασφάλισης της ποιότητας που συνάδει με τη γενικότερη φιλοσοφία μας: είναι μια διαδικασία από κάτω προς τα πάνω, καθώς καθοδηγείται από τα σχολεία τα ίδια. Η εξωτερική αξιολόγηση έρχεται να συμπληρώσει την εσωτερική. Πρόκειται για μια ευκαιρία να αξιοποιήσουν οι εκπαιδευτικοί συγκριτικά στοιχεία από τις μελέτες των ΠΕΚΕΣ, του ΙΕΠ και της ΑΔΙΠΠΔΕ προς όφελός τους. Η δημοσίευση (όπως γίνεται, π.χ., στη Γαλλία, την Αγγλία, και άλλες χώρες), επιτελεί και αυτή αυτόν τον ρόλο. Το κίνητρο για βελτίωση.

Στόχος του Υπουργείου Παιδείας είναι η αναβάθμιση του σχολείου και η εξασφάλιση ενός σταθερά ποιοτικού συστήματος δημόσιας εκπαίδευσης. Χωρίς την παρακολούθηση της ποιότητας, δεν είναι δυνατή η ενίσχυσή της, γιατί πολύ απλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τι λειτουργεί και τι όχι. Μην ξεχνάμε ότι οι μαθητές αξιολογούνται σε κάθε στάδιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το οφείλουμε σε αυτούς να αξιολογείται και ο θεσμός ο οποίος τους εκπαιδεύει.

  1. Ως προς τα ξενόγλωσσα τμήματα στα ελληνικά Πανεπιστήμια.

Ακούστηκε ότι ιδρύθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ.

Θα θυμίσω το εχθρικό κλίμα που συνάντησε το ΕΚΠΑ για το πρώτο ξενόγλωσσο πρόγραμμα.

Απορρίφθηκε το αίτημα και εν συνεχεία επιβλήθηκε από το Υπουργείο μείωση τελών φοίτησης για ξένους φοιτητές. Αυτή ήταν η υποδοχή του Υπουργείου στα ξενόγλωσσα προγράμματα και η μερίμνα ήταν να μην εισπράττει χρήματα από τους αλλοδαπούς φοιτητές.

Τελικά πόσα ξενόγλωσσα προγράμματα ιδρυθήκαν επί ΣΥΡΙΖΑ; Δυστυχώς κανένα.

Είπατε ότι κάθε Πανεπιστήμιο θα μπορεί να φτιάχνει ένα μαγαζάκι για να φέρνει πόρους και φοιτητές από το εξωτερικό, ότι αυτό σημαίνει «μπίζνα». Δεν θέλετε, κύριοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τα Πανεπιστήμια να έχουν τα δικά τους έσοδα από ξένους φοιτητές; Να εξάγουμε εκπαιδευτική τεχνογνωσία; Να προσελκύουμε φοιτητές από όλο τον κόσμο, που θα προτιμούν τη χώρα και τα Πανεπιστήμιά μας μεταξύ όλων των άλλων;

Προτιμάτε περιχαρακωμένα ιδρύματα, χωρίς διεθνή ακτινοβολία, χωρίς θέση στον παγκόσμιο εκπαιδευτικό χάρτη;

Μιλήσατε, επίσης, για παράλληλο σύστημα σπουδών ανώτατης εκπαίδευσης, σε βάρος του υπάρχοντος, για ιδιωτικοποίηση, για υποβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου. Πώς τεκμαίρετε κάτι τέτοιο; Πώς η δημιουργία περισσότερων δυνατοτήτων, η διεύρυνση των οριζόντων των ΑΕΙ και η σύμπλευσή τους με τις διεθνείς πρακτικές υποβαθμίζει -αντί να αναβαθμίζει- το Πανεπιστήμιο;

Το ΚΙΝΑΛ ανέφερε ότι δεν μπορούν να ιδρυθούν χωρίς προηγούμενη καμία μα καμία διαβούλευση με την ακαδημαϊκή κοινότητα. Κα Κεφαλίδου ο Υφυπουργός διάβασε τις ανακοινώσεις της Συνόδου Πρυτάνεων που αιτούνται τα ίδια τα Πανεπιστήμια την ίδρυση ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων.

Η κυρία Ξενογιαννακοπούλου ανέφερε προχτές ότι δεν μπορεί ένα πανεπιστήμιο να έχει πέντε ξενόγλωσσες Σχολές και κάποια άλλα πανεπιστήμια να μην έχουν. Γιατί; Μας ενοχλεί και ο υγιής συναγωνισμός; Μας ενοχλεί η διαφοροποίηση; Κάποια πανεπιστήμια μπορεί να διακριθούν στην εξωστρέφεια, άλλα στην έρευνα, άλλα στην καινοτομία. Αυτό που είναι υγιές, αν μη τι άλλο, είναι να ΜΗΝ υπάρχει ισοπεδωτική λογική. Ας αφήσουμε τα Πανεπιστήμια ελεύθερα να επιλέξουν πώς θέλουν να αναπτυχθούν.

Δεν άκουσα τίποτα όμως για το γεγονός ότι αντιτίθεστε σε πρωτοβουλίες που το ίδιο σας το κόμμα, το πρώην κόμμα σας, είχε φέρει. Είναι εδώ ο πρώην Πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου.

Συνεργασίες με ξένα Πανεπιστήμια – 3 εξαιρετικά Πανεπιστήμιά μας συμμετέχουν ήδη στο νέο θεσμό των Ευρωπαϊκών Πανεπιστήμιων. Και πολλά άλλα έχουν υποβάλει αιτήματα. Αυτά είναι γνωστά τοις πάσι. Και συνεργασίες κάνουμε με άλλους. Έχουμε ξεκινήσει συζητήσεις και με μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως π.χ. η Γαλλία. Άλλα και χώρες εκτός ΕΕ. Δεν έχουμε στεγανά. Για να καταλάβω, όμως, για εσάς υπάρχουν καλές και κακές συνεργασίες ή απλώς να μην υπάρχουν καθόλου συνεργασίες;

Διετή προγράμματα: Ιδρυθήκαν με ΥΑ 2 και 3 ημέρες πριν τις εκλογές. Δεν υπήρξε διατύπωση γνώμης από το Εθνικό Συμβούλιο Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού και την Εθνική Επιτροπή Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, όταν αυτό προέβλεπε ο ίδιος ο νόμος (άρθρο 48Α του ν.4485/2017) του τέως Υπουργού Παιδείας.

Η υποκρισία του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει όριο. «Κόπτεται» δήθεν για το καλό της δημόσιας επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, όταν:

-οι εκπαιδευτές των δημοσίων ΙΕΚ ήταν απλήρωτοι για έναν ολόκληρο χρόνο,

-πληρώθηκαν και εξακολουθούν να πληρώνονται.

-οι απόφοιτοι των δημοσίων ΙΕΚ είχαν, με ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ, στερηθεί του δικαιώματός τους να συμμετάσχουν σε εξετάσεις πιστοποίησης του ΕΟΠΠΕΠ,

-το λύσαμε, ανασυγκροτήθηκε ο διαλυμένος ΕΟΠΠΕΠ, μέσα στον Ιούλιο θα γίνουν οι εξετάσεις πιστοποίησης.

-έχουν προβλέψει να λειτουργήσουν τα ΙΕΚ μόνο με πιστοποιημένους εκπαιδευτές από την 1η Σεπτεμβρίου, χωρίς να έχουν μεριμνήσει για την πιστοποίηση δυσχεραίνοντας την έναρξη λειτουργίας των δημοσίων ΙΕΚ τη νέα χρονιά,

-λύθηκε, το περάσαμε το καλοκαίρι, αλλιώς δεν θα μπορούσαν να καλυφθούν οι ειδικότητες και να λειτουργήσουν τα ΙΕΚ.

-υποχρεώνουν τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης να λειτουργήσουν μόνο με πιστοποιημένα προγράμματα, χωρίς όμως να έχουν πιστοποιηθεί τα προγράμματα αυτά εκ νέου, δυσχεραίνοντας τη λειτουργία τους τη νέα χρονιά.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και πάλι στην Ολομέλεια τις επιμέρους πτυχές του παρόντος νομοσχεδίου. Στόχοι μας:

  • να δώσουμε σε όλους τους μαθητές καλύτερα και περισσότερα εφόδια,
  • να μεταρρυθμίσουμε το εκπαιδευτικό σύστημα «από κάτω προς τα πάνω», ξεκινώντας από το νηπιαγωγείο, το δημοτικό και το γυμνάσιο,
  • να εισάγουμε νέες θεματικές στο ωρολόγιο πρόγραμμα, όπως ο εθελοντισμός, ο αλληλοσεβασμός, η διαφορετικότητα, η επιχειρηματικότητα,
  • να καλλιεργήσουμε σύγχρονες δεξιότητες για τους πολίτες του 21ου αιώνα,
  • να ενισχύσουμε τη διδασκαλία γνωστικών αντικειμένων, όπως η πληροφορική, τα κλασικά γράμματα, η φυσική αγωγή και οι ξένες γλώσσες,
  • να θεσμοθετήσουμε την αξιολόγηση ως μέσο βελτίωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας, σε τρεις άξονες: προγραμματισμός, αυτοαξιολόγηση, εξωτερική αξιολόγηση,
  • να στελεχώσουμε πιο αποτελεσματικά τα σχολεία, με κίνητρα και προτεραιοποίηση των αναγκών, πρέπει να λαμβάνουν διπλή μοριοδοτηση όσοι εκπαιδευτικοί υπηρετούν σε δυσπρόσιτες περιοχές; Πρέπει να προσμετρώντας πιο γρήγορα τα προσόντα και η προϋπηρεσία των εκπαιδευτικών;
  • να διευρύνουμε το θεσμό των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, ως εργαστηρίων καινοτομίας για τη διάχυση βέλτιστων πρακτικών, να υπηρετήσουμε την αρχή της ισότητας ευκαιριών
  • να κάνουμε το σχολικό περιβάλλον πιο ασφαλές.

Είμαστε περήφανοι που προσπαθούμε για ανεβάσουμε τον πήχη ψηλότερα, να δώσουμε στους μαθητές μας περισσότερα και καλύτερα εφόδια, που δίνουμε λύσεις πάρα τις αντιξοότητες. Γιατί αυτή είναι η Ελλάδα της δημιουργίας που προσπαθούμε να υπηρετήσουμε. Και θα συνεχίσουμε, όσο κι αν οι σειρήνες της ήσσονος προσπάθειας, θέλουν να βαφτίζουν το άσπρο μαύρο.

Θα αγωνιζόμαστε διαρκώς για ένα καλύτερο σχολείο και Πανεπιστήμιο για όλους, για να αναδείξουμε την εξαιρετική ποιότητα των εκπαιδευτικών μας,

Για να δώσουμε καλυτέρα και περισσότερα εφόδια στα παιδιά μας.

Σας ευχαριστώ πολύ.