Νέο σχέδιο «Αθηνά» ετοιμάζει το Υπουργείο Παιδείας

Με τις ηγεσίες των ΑΕΙ/ΤΕΙ, πρυτάνεις και προέδρους αντίστοιχα, στις θέσεις τους και με σειρά μέτρων – ισοδύναμα στη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης, ο νέος υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης διαμορφώνει το πεδίο των συμμαχιών για την επόμενη «Αθηνά».

Πρόκειται για το σχέδιο αναδιάρθρωση του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που είναι απαραίτητο, καθώς η Ελλάδα διαθέτει όχι μόνο υπερβολικά μεγάλο αριθμό διάσπαρτων τμημάτων «σε κάθε πόλη», αλλά και πολλά -συνολικά 33- πανεπιστήμια και ΤΕΙ.

Σύμφωνα με την Καθημερινή ο κ. Φίλης ανέφερε σε ακαδημαϊκούς παράγοντες ότι ο επανασχεδιασμός θα γίνει και με βάση το μοντέλο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, αλλά και με ακαδημαϊκά κριτήρια αριστείας.

Τα ΑΕΙ θα λειτουργήσουν με βάση τον νόμο 4009. Από την άλλη, πρόθεση της νέας ηγεσίας είναι ο ρόλος των Συμβουλίων (Σ.Ι.) να αξιολογηθεί από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, με σαφή ωστόσο την πολιτική θέση υπέρ της αποψίλωσης των αρμοδιοτήτων τους. Θέση, που ικανοποιεί σημαντική μερίδα πρυτάνεων και πανεπιστημιακών αλλά και, εν μέρει, την εσωκομματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ.

Η θητεία των Σ.Ι. πάντως θα ολοκληρωθεί κανονικά τον Αύγουστο του 2016.

Ειδικότερα, ο σχεδιασμός του υπουργείου Παιδείας κινείται σε δύο φάσεις. Στην πρώτη θα υπάρξουν μέτρα αντιμετώπισης των προβλημάτων των ΑΕΙ, μετά και τη νέα μείωση 20% της κρατικής χρηματοδότησης το 2016 σε σχέση με φέτος. Χαρακτηριστικά, η χρηματοδότηση του Παν. Αθηνών από 40.000.000 ευρώ το 2009, φέτος περιορίστηκε στα 10.000.000 ευρώ. Μεταξύ των μέτρων, τα οποία θα περιληφθούν σε νομοσχέδιο, προβλέπονται:

1.Φοροελαφρύνσεις στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ και τα δημοτικά τέλη.

2.Χορήγηση, μέσω ΕΣΠΑ, περί των 9.000 υποτροφιών την επόμενη τριετία σε υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδακτορικούς ΑΕΙ/ΤΕΙ. Συγκεκριμένα, νέοι επιστήμονες με μεταπτυχιακό τίτλο θα ενταχθούν σε ομάδες που ήδη εκτελούν εγκεκριμένα ερευνητικά έργα σε ΑΕΙ/ΤΕΙ και δημόσια ερευνητικά κέντρα. Επίσης, προωθείται η δημιουργία ερευνητικών ομάδων, με συντονιστή έναν νέο κάτοχο διδακτορικού που δεν έχει οργανική θέση σε ΑΕΙ/ΤΕΙ ή ερευνητικό κέντρο.

3.Παράλληλα, εξετάζεται η οργάνωση καινούργιων μαθημάτων σε ΑΕΙ/ΤΕΙ με διδάσκοντες νέους επιστήμονες (τρεις κάτοχοι διδακτορικού –συγκροτώντας ομάδα– να μπορούν να προτείνουν σε κάποιο ΑΕΙ/ΤΕΙ να διδάξουν μια νέα εξέλιξη σε κάποιον επιστημονικό κλάδο). Οσοι θα συμμετάσχουν, θα λαμβάνουν μηνιαία υποτροφία, η οποία θα κυμαίνεται μεταξύ 500 και 700 ευρώ.

4.Αλλαγή του καταστατικού της Εταιρείας Αξιοποίησης της Περιουσίας του ΕΚΠΑ ώστε να μπορεί να έχει και εμπορικό σκοπό και να αναζητήσουν νέες πηγές εσόδων (π.χ. το ΕΚΠΑ σχεδιάζει t-shirts, φούτερ και κονκάρδες με το σήμα του).

Σε δεύτερη φάση θα γίνει διάλογος ώστε έως και τον Ιούνιο να προκύψει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΑΕΙ.

Επίσης δεν θα αλλάξει κανένας πρύτανης αλλά θα επανακαθορισθεί ο ρόλος των Σ.Ι. Μετά την αφαίρεση -με ΠΝΠ- από τα Σ.Ι. της αρμοδιότητας να προεπιλέγουν τους τρεις υποψηφίους πρυτάνεις (από το σύνολο των υποψηφιοτήτων) που θα μετάσχουν στις εκλογές, η ηγεσία του υπ. Παιδείας θα επιχειρήσει να συνδυάσει τις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας με τις… ιδεοληψίες του ΣΥΡΙΖΑ. Ετσι, δεν αποκλείεται να δούμε Σ.Ι. με κυρίως συμβουλευτικό ρόλο και λίγες αρμοδιότητες επί του οικονομικού ελέγχου των ΑΕΙ.

Παράλληλα, θα αρχίσει ο σχεδιασμός για συγχωνεύσεις σε ΑΕΙ/ΤΕΙ, το μεγάλο στοίχημα κατά πολλούς, για την ηγεσία του υπουργείου αλλά και των ιδρυμάτων. Η νέα «Αθηνά» (όπως είχε ονομαστεί το σχέδιο αναδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επί υπουργίας Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου) εκ των πραγμάτων κρίνεται απαραίτητη. Τα ιδρύματα, ιδίως τα περιφερειακά, θα αντιμετωπίσουν οξύτατο πρόβλημα λειτουργίας το 2016.